Иброҳим писари Расули Худо
| Номи комил | Иброҳим ибни Муҳаммад |
|---|---|
| Санаи таваллуд | Зилҳаҷҷаи соли 8 қамарӣ |
| Зодгоҳ | Мадина |
| Санаи вафот | Соли 10 қамарӣ |
| Шаҳри вафот | Мадина |
| Маҳалли дафн | Қабристони Бақиъ |
| Хешовандон | Ҳазрати Муҳаммад (с) - Морияи Қибтия |
| Шинохташуда барои | Фарзанди Пайғамбар будан |
Иброҳим ибни Муҳаммад (арабӣ: إبراهيم بن محمد) фарзанди Пайғамбари Ислом (с) ва Морияи Қибтия буд, ки тақрибан дар 18-моҳагӣ даргузашт. Таваллуди ӯ боиси шодии Пайғамбар (с) шуд ва барои ӯ маросими ақиқа баргузор кард.
Дар рӯзи вафоти Иброҳим, офтобгирифтагӣ рух дод, ки Пайғамбар (с) иртиботи байни ин падидаи табиӣ ва марги фарзандашро рад кард. Иброҳим дар қабристони Бақиъ дафн шуд.
Пайғамбар (с) дар марги фарзандаш гирист ва ояти истирҷоъ бар забон ҷорӣ кард. Фақеҳон аз гиряи Пайғамбар дар мотами Иброҳим, барои исботи машруияти гиря бар майит истифода мекунанд.
Таваллуди Иброҳим
| Ном | Даргузашт |
|---|---|
| Қосим | Қабл аз беъсат |
| Абдуллоҳ | Қабл аз ҳиҷрат |
| Руқайя | Қабл аз ҳиҷрат — 2 ҳиҷрӣ |
| Зайнаб | Соли 30 Омулфил — 8 ҳиҷрӣ |
| Уммикулсум | Қабл аз ҳиҷрат — 9 ҳиҷрӣ |
| Иброҳим | 8 ҳиҷрӣ — 10 ҳиҷрӣ |
| Фотимаи Заҳро (с) | беъсат — 11 ҳиҷрӣ |
Иброҳим, фарзанди Пайғамбари Ислом ва Морияи Қибтия буд,[1] ки дар моҳи зилҳиҷҷаи соли 8 ҳиҷрӣ дар Мадина таваллуд шуд.[2] Пайғамбар (с) фармуд: «Номи падарам Иброҳимро бар ӯ ниҳодам.»[3] Дар рӯзи ҳафтуми таваллуди ӯ, барои ӯ ақиқа анҷом дод, сарашро тарошид ва ҳамвазни мӯи ӯ, нуқра ба фақирон бахшид.[4]
Таваллуди Иброҳим боиси шодии Пайғамбар (с) шуд[5] ва Ҷабраил ӯро бо лақаби Абуиброҳим хитоб кард.[6] Пайғамбар (с) ҳамчунин ба шабоҳати зоҳирии ин кӯдак ба худ ишора карда буд.[7]
Қобила ва доя
Бар асоси манобеи таърихӣ, қобилаи Иброҳим Салмо (хидматгори Пайғамбар) буд. Шавҳари Салмо, Абурофеъ, ин хабарро ба Пайғамбар (с) расонд ва Пайғамбар дар посух, ба ӯ як банда бахшид.[8] Пас аз таваллуд, занони Ансор барои ширдиҳӣ ба Иброҳим пешқадам шуданд, ки дар ниҳоят Пайғамбар (с), Уммибарда духтари Мунзир ибни Зайдро ба унвони дояи ӯ интихоб кард.[9]
Вафот

Бар асоси гузоришҳои таърихӣ, Иброҳим дар даҳум ё охири моҳи рабиулаввали соли 10 ҳиҷрӣ ва дар 16-моҳагӣ аз дунё рафт.[10] Дар нақли дигар, синни ӯ ҳангоми вафот 18 моҳ зикр шудааст[11] ва ба нақли сеюм, пас аз як солу даҳ моҳу ҳашт рӯз даргузашт.[12]
Бар асоси додаҳои сайти NASA дар бораи офтобгирифтагии таърихӣ, офтобгирифтагие ки ҳамзамон бо вафоти Иброҳим рух дод, дар таърихи 27 январи соли 632м, баробар бо 25 шавволи соли 10 ҳиҷрӣ сабт шудааст.[13]
Иброҳим дар Бақиъ, дар канори қабри Усмон ибни Мазъун (ваф.2ҳ.қ.) дафн шуд.[14] Пайғамбари Ислом (с) санге бар сари мазори ӯ қарор дод ва бар қабраш об пошид.[15]
Ривояти Ибни Шаҳрошӯб
Бар асоси ривояте ки Ибни Шаҳрошӯб дар Маноқиб аз Ибни Аббос нақл кардааст, рӯзе Пайғамбар (с) дар ҳоле ки фарзандаш Иброҳим ва наберааш Ҳусайн (а)-ро дар оғӯш дошт, Ҷабраил бар ӯ нозил шуд ва паёми Илоҳиро эълом кард ки: «Худованд салом мерасонад ва мефармояд: миёни ин ду ҷамъ намекунӣ; якеро фидои дигарӣ кун.» Пайғамбар (с), Имом Ҳусайн (а)-ро баргузид ва далели ин интихобро чунин баён кард: «Нороҳатии худам бар марги Иброҳимро бар нороҳатии Фотима ва Алӣ бар марги Ҳусайн тарҷеҳ додам.» Бар асоси ин ривоят, Иброҳим се рӯз пас аз ин воқеа даргузашт.[16]
Вокуниши Пайғамбар (с) ба вафоти Иброҳим
Пас аз даргузашти Иброҳим, Пайғамбар бо андӯҳи амиқ гирист ва фармуд: «Чашм мегиряд ва дил андӯҳгин мешавад, вале сухане ки Худоро ба хашм оварад намегӯем.»[17] Ҳамчунин дар ривояти дигар омадааст ки Пайғамбар (с) рӯ ба кӯҳе истод ва бо андӯҳи амиқ гуфт:
| “ | Эй кӯҳ! Агар он чи бар ман ворид шудааст бар ту ворид мешуд, туро дарҳам мекӯбид. Вале мо ҳамон гуна ки Худо фармон дода, мегӯем: Инно лиллоҳ ва инно илайҳи роҷиъун ва-л-ҳамду лиллоҳи рабби-л-ъоламин.[18] |
” |
Вокуниши Пайғамбар санади машруияти мотам
Фақеҳон бо истинод ба гиряи Пайғамбар дар мотами Иброҳим, гиря бар майитро ҷоиз медонанд. Ба гуфтаи Соҳиби Ҷавоҳир (ваф.1266ҳ.қ.) ривоятҳои бисёре таъйид мекунад ки гиря ва навҳасароӣ барои мурда ҷоиз аст; аз ҷумла ривоятҳое ки аз гиряи Пайғамбар (с) дар мотами фарзандаш Иброҳим ҳикоят дорад.[19]
Офтобгирифтагӣ дар рӯзи вафоти Иброҳим
Дар рӯзе ки Иброҳим даргузашт, ҳамзамон бо марги ӯ офтобгирифтагӣ низ рух дод. Бархе мардум ин падидаро ба марги Иброҳим нисбат доданд. Пайғамбар (с) ин боварро рад кард ва фармуд: «Хуршед ва моҳ ду нишонаи Илоҳӣ ҳастанд ва барои марг ё зиндагии ҳеҷ инсоне намегиранд.»[20] Ба гуфтаи Муртазо Мутаҳҳарӣ, Пайғамбар нахост аз ҷаҳлу нодонии мардум барои пешбурди аҳдоф истифода кунад, балки бар он буд то бо боло бурдани огоҳӣ ва биниши мардум, аз масири илм ва маърифат онҳоро ҳидоят намояд.[21]
Зиёратномаи Иброҳим фарзанди Расули Худо
Зиёрати Иброҳим, ба маънои хондани зиёратномаест, ки дар китоби Мафотиҳ-ул-ҷинон барои ӯ нақл шудааст.[22] Матни ин зиёрат ба шарҳи зерин аст:
| “ | ” |
Ҷусторҳои вобаста
Эзоҳ
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.200
- ↑ Оятӣ, Чакидаи таърихи Пайғамбари Ислом, 1378ҳ.ш., саҳ.215
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.108
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.107
- ↑ Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.450
- ↑ Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.450
- ↑ Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.450
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.107; ҷ.8, саҳ.212
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.108
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.115; Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.451
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.114; Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.450
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.115; Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.451
- ↑ «Solar Eclipses of Historical Interest», сайти NASA
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.115; Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.451
- ↑ Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.115; Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.451
- ↑ Ибни Шаҳрошӯб, ал-Маноқиб, 1379ҳ.қ., ҷ.4, саҳ.81
- ↑ Маҷлисӣ, Биҳор-ул-анвор, 1363ҳ.ш., ҷ.79, саҳ.91; Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, 1418ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.114
- ↑ Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.452
- ↑ Наҷафӣ, Ҷавоҳир-ул-калом, 1404ҳ.қ., ҷ.4, саҳ.264–265
- ↑ Балозурӣ, Ансоб-ул-ашроф, 1417ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.452; Маҷлисӣ, Биҳор-ул-анвор, 1363ҳ.ш., ҷ.79, саҳ.91
- ↑ Мутахҳарӣ, Маҷмуаи осори шаҳид Мутахҳарӣ, 1390ҳ.ш., ҷ.16, саҳ.109
- ↑ Қумӣ, Мафотиҳ-ул-ҷинон, 1386ҳ.ш., саҳ.455–457
Сарчашма
- Балозурӣ, Аҳмад ибни Яҳё, Ансоб-ул-ашроф, Бейрут, Дор-ул-фикр, чопи аввал, 1417ҳ.қ.
- Дар Тавофи Дил, Маркази таҳқиқоти Ҳаҷ, Нашри Машъар.
- Ибни Саъд, ат-Табақот-ул-кубро, Бейрут, Дор-ул-кутуб-ил-илмия, чопи дуюм, 1418ҳ.қ.
- Ибни Шаҳрошӯб, Муҳаммад ибни Алӣ, ал-Маноқиб, Қум, Нашри Аллома, 1379ҳ.қ.
- Маҷлисӣ, Муҳаммадбоқир, Биҳор-ул-анвор, Теҳрон, Интишороти исломия, чопи дуюм, 1363ҳ.ш.
- Мутахҳарӣ, Муртазо, Маҷмуаи осори устоди шаҳид Мутахҳарӣ, Теҳрон ва Қум, Интишороти Садро, 1390ҳ.ш.
- Наҷафӣ, Муҳаммадҳасан, Ҷавоҳир-ул-калом фи шарҳи шароеъ-ил-Ислом, Бейрут, Дор эҳё-ит-турос-ил-арабӣ, чопи ҳафтум, 1404ҳ.қ.
- Оятӣ, Муҳаммадиброҳим, Чакидаи таърихи Пайғамбари Ислом, Машҳад, Бунёди пажӯҳишҳои исломии Остани Қудси Разавӣ, 1378ҳ.ш.
- Қумӣ, Аббос, Мафотиҳ-ул-ҷинон, 1386ҳ.ш., Теҳрон, Машъар.
- «Solar Eclipses of Historical Interest», сайти NASA, санаи боздид: 2 меҳри 1304ҳ.ш.