Jump to content

Nabardi Tolut va Çolut

Az wikishia
Dovud va Çolut, asari Asmar Şindler - naqqoşi olmonī

Nabardi Tolut va Çolut (forsī: نبرد طالوت و جالوت) az dostonhoi Qur'on ast, ki rivojatkunandai nabarde bajni Tolut az podşohoni Banī Isroil va Çolut az duşmanoni Banī Isroil meboşad. In doston dar ojathoi 246 to 251 surai Baqara bajon şudaast. Muvofiqi rivojati Qur'on, Banī Isroil pas az inhirof az ta'limoti Ilohī, zeri zulmi falastiniho qaror giriftand va Tobuti Ahdro az dast dodand. Xudo jak şaxsi noşinoxta ba nomi Tolutro ba podşohiji onho intixob kard. Laşkari buzurge az jahudijon girdi ū çam' şudand; ammo pas az ozmunhoi gunogun, faqat andake az onho dar kanori ū boqī mondand. Dar rūzi nabard, Dovud (a) bo partoftani sange az falaxun, Çolutro kuşt va Banī Isroil pirūz şudand.

Az nazari mufassironi şia, in dostoni qur'onī ba ahamijati çihod dar barobari zulmu fasod, xususijathoi zarurī baroi rohbariju imomat va istqomat dar ozmunhoi Ilohī işora dorad. Hamcunin, doston ta'kid mekunad, ki bartariji adadī baroi pirūzī kofī nest va pirūziji nihoī az oni ahli imon ast. Dar ba'ze rivojatho, maçroi intixobi joroni Imom Mahdī (aç)-ro ba ozmunhoi ilohiji joroni Tolut taşbeh kardaand.

Paƶuhişgaron, Tolut dar Qur'onro bo şaxsijati Şoul dar Ahdi Atiq jake donistaand. Bo in hol rivojati qur'oniji in nabard bo Ahdi Atiq farq mekunad. In doston, hanūz dar qarni bistu jakumi melodī, dar adabijoti sijosiji mas'uloni reƶimi sahjunistī istifoda meşavad.

Ahamijat

Nabardi Tolut va Çolut az dostonhoi Qur'on ast. In qissa dar ojathoi 246 to 251 surai Baqara omadaast. Mufassironi şia bar asosi dostoni Tolut istidlol kardaand, ki peşvojoni mardum bojad xususijathoe cun doniş va şuçoat doşta boşand.[1] Dar ahodisi şia niz in xususijathoro az xislathoi imom donistaand.[2] Hamcunin dar ba'ze rivojatho, moçaroi intixobi joroni Imom Mahdī (aç)-ro ba ozmunhoi ilohiji joroni Tolut taşbeh kardaand.[3]

Taşkili laşkari Tolut

Muvofiqi guzorişi mufassironi musulmon, Banī Isroil pas az Muso (a) az sunnathoi Ilohī fosila giriftand va bajni onho tafriqa aftod. Hamin boisi on şud, ki az falastinho şikast xūrdand, az zamini xud berun ronda şudand va Tobuti Ahdro niz az dast dodand.[4] Jahudijon az Şomuili pajƣambar xostand, ki farmondehe baroi onho intixob kunad, to bo duşman çang kunand.[5] Xudo jak şaxsi noşinoxta ba nomi Tolutro farmondehi onho qaror dod. Muvofiqi manba'ho, jahudijon e'tiroz kardand, ki Tolut az nasli olī va sarvat bebahra ast;[6] ammo Xudo Tobuti Ahdro hamcun nişonae Ilohī ba onho bargardond va onho ūro qabul kardand.[7] Ba guftai mufassiron, pas az in nişonai Ilohī, çam'ijati buzurge girdi Tolut çam' şudand.[8]

Nabard bo Çolutijon

Bar asosi ojathoi Qur'on, Tolut baroi ozmuni irodai laşkarijonaş guft, ki ba zudī ba darjoe xohand rasid va kase, ki qasdi idomai rohro dorad, nabojad ƣajr az miqdori kame az on bijoşomad;[9] ammo aksari hamrohonaş xudro serob kardand.[10] Dar ba'ze manba'ho omadaast, ki cand hazor nafar nofarmonī kardand.[11] Tolut aksarijati nofarmononro raho kard va ba sūi majdoni nabard raft.[12] Ba'ze az a'zojoni boqimonda, az kamiji çam'ijati xud ba vahşat aftodand; ammo onhoe, ki ba taqdiri Ilohī imon doştand, hamrohi Tolut mondand.[13] Dar oƣozi çang, kase çur'ati muboriza bo Çolutro nadoşt; ammo navçavonone ba nomi Dovud sange bo faloxun partoft va sang ba peşoniji Çolut xūrd va kuşta şud.[14] Kuşta şudani Çolut boisi harosi laşkari falastinho şud va az laşkari xurdi Tolut gurextand va Banī Isroil pirūz şudand.[15]

Bardoşthoi mufassiron az qissa

Ahamijati çihod ziddi zulmu fasod

Ba'ze sohibnazaron bar in bovarand, ki Qur'on bo bajoni nabardi Tolutu Çolut ba ahamijati çihod ziddi zulmu fasod işora kardaast.[16] Muvofiqi ojathoi Qur'on, Banī Isroil baroi muboriza bo fasodi Çolut, az Xudo darxosti farmondeh kardand va qavl dodand, ki dar vaqti çihod ba farmoni ū amal kunand; ammo dar vaqti çihod ba va'dai xud amal nakardand;[17] ammo gurūhe, ki boqī mondand, tavonistand bar duşman pirūz şavand.[18]

Xususijathoi peşvojon va hokimon

Ojathoi 246 to 251 surai Baqara, doniş va tavonoiro du sifati asosiji peşvoi mardum barmeşumorand va ma'jorhoi digare cun sarvat jo şarofati oilaviro şoxisi muhimme dar intixobi rohbar namedonad.[19] Fazl ibni Hasan Tobarsī az mufassironi şia, bo takja ba dostoni Tolut istidlol kardaast, ki imom bojad donişmandtarin va şuço'tarin şaxs dar ummati xud boşad.[20] Dar rivojate az Imom Rizo (a) ba in mas'ala tasrih şudaast.[21]

Dar rivojati digar, hukmroniji Tolut namunae az hukumate donista şudaast, ki az çonibi Xudo ta'in şudaast, na bo zūru ƣalaba bar mardum.[22] Ba guftai Alloma Tobatoboī, muvofiqi in ojatho, hokim bojad umuri çomearo ba tavre tadbir kunad, ki har jak şaxsi çomea ba kamoli loiqi xud birasad. Baroi cunin hukumate, hokim bojad ham ilm ba tamomi maslihati hajoti içtimoī va ham qudrati içroi on maslihatro doşta boşad, ki hardu dar Tolut çam' budand.[23]

Ahamijati istqomat dar ozmunhoi Ilohī

Ba guftai Muhsin Qiroatī, az in oja bardoşt meşavad, ki afrode, ki da'voi muboriza dar rohi Xudoro dorand, dar ba'ze marhalahoi ozmuni Ilohī muvaffaq meşavand; ammo dar marhalai digar şikast mexūrand.[24] Ū marhalahoi ozmuni laşkari Tolutro in tavr dastabandī mekunad, ki bisjore az afrode, ki dar ibtido e'loni omodagī kardand, pas az farmoni çang puşajmon şuda bargaştand; ba'ze ba sababi gumnomī va faqiriji Tolut az çam'i muborizon çudo şudand; çam'e az boqimondagon, az farmoni bevositai Tolut sarpecī kardand va az nahri mamnua ob nūşidand va ba'ze az afrod ham dar muqobili çam'ijati duşman tarsidand. Az in rū, faqat çam'ijati andake dar kanori Tolut çang kardand.[25]

Dar ba'ze rivojatho az rūde, ki joroni Tolut bo on ozmun şudand, hamcun misole baroi ozmuni mardum dar vaqti zuhuri Qoimi Oli Muhammad jod şudaast.[26]

Pirūziji aqallijati mu'min bar aksarijati kofiron

Dar sarcaşmahoi islomī, pirūziji laşkari andaki Tolut bar laşkari buzurgi Çolutro namunae az pirūziji mu'minon bar kofiron donistaand, harcand şumorai mu'minon kamtar az kofiron boşad.[27] Az Imom Boqir (a) naql şudaast, ki dar nihojat, faqat 313 nafar ba farmoni Tolut amal kardand va tavonistand dar çang bo Çolut şirkat kunand.[28] Paƶuhişgaron megūjand, az nigohi Qur'on, cize, ki boisi pirūziji laşkari andaki Tolut şud, quvvati imoni onho bud.[29]

Rivojati Ahdi Atiq az nabard

Paƶuhişgaron mu'taqidand, ki Tolut dar Qur'on hamon Şoul dar Ahdi Atiq ast.[30] Şoul dar Ahdi Atiq hamcun jak pajƣambar muarrifī meşavad; ammo gohe ba korhoe dast mezanad, ki mavridi rizoi Xudo nest.[31] Baroi misol, ba xilofi xohişi Xudo az taxrib va otaş zadani xonahoi Çolutijon xuddorī mekunad.[32] Hamcunin, vaqte ki Xudovand Dovudro podşohi Banī Isroil mekunad, Tolut ba ū hasad mevarzad va Dovud ba hamin dalel ūro ba safi avvali çang mefiristad.[33] Dar nihojat niz Şoul az falastinho şikast mexūrad va xudkuşī mekunad.[34]

Işorai mas'uloni reƶimi sahjunistī ba qissa

Ba'ze az manba'ho, Çolutro podşoh va farmondehi qavme ba nomi Amoliq (qavme dar Falastini boston) donistaand.[35] Binjomin Netanjohu, naxustvaziri Isroil, pas az amalijoti Tūfoni Aqso, falastinijonro Amoliq xond.[36] Işorai Netanjohu ba jake az maçrohoi far'iji qissai nabardi Şoul bud. Muvofiqi rivojati Ahdi Atiq, Xudo ba Şoul farmud, ki Amoliq-ro bikuşand va zanon, afrodi xurdsol va cahorpojonaşonro az bajn bibarand; zero dar 350 sol peş az Şoul, ba Banī Isroil içozati ubur az zamini xudro nadodand.[37]

Ezoh

  1. ↑ Tabarsī, Fazl ibni Hasan, E'lom-ul-varo bi-a'lom-il-hudo, Tehron, sah.411
  2. ↑ Qumī Maşhadī, Tafsiri kanz-ud-daqoiq, 1367h.ş., ç.2, sah.381
  3. ↑ Nū'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., ç.1, sah.316
  4. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.230
  5. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.230
  6. ↑ Tabatoboī, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, 1352h.ş., ç.2, sah.286; Ibni Qutajba, al-Maorif, 1992 m., sah.45; Mas'udī, Muruç-uz-zahab, 1409h.q., ç.1, sah.67; Ibni Asokir, Ta'rixu madinati Dimişq, ç.24, sah.440
  7. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.232
  8. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233
  9. ↑ Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, 1372h.ş., ç.2, sah.617
  10. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233; Tabatoboī, al-Mizon, 1417h.q., ç.2, sah.293
  11. ↑ Şubbar, Tafsir-ul-Qur'on-il-karim, 1412h.q., sah.78
  12. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233; Tabatoboī, al-Mizon, 1417h.q., ç.2, sah.293
  13. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233
  14. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233
  15. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.2, sah.233
  16. ↑ Husajnī Kūhsorī, «Falsafai çihod dar dostoni Tolut va Çolut...», sah.360
  17. ↑ Ça'farī, «Nukoti çolibe az dostoni Tolut va Çolut», sah.31
  18. ↑ Ça'farī, «Nukoti çolibe az dostoni Tolut va Çolut», sah.34
  19. ↑ Husajnī Kūhsorī, «Falsafai çihod dar dostoni Tolut va Çolut...», sah.359; Kadkanī va Majbudī, «Barrasī tatbiqi intixobi Tolut...», sah.170
  20. ↑ Tabarsī, Fazl ibni Hasan, E'lom-ul-varo bi-a'lom-il-hudo, Tehron, sah.411
  21. ↑ Qumī Maşhadī, Tafsiri kanz-ud-daqoiq, 1367h.ş., ç.2, sah.381
  22. ↑ Qumī Maşhadī, Tafsiri kanz-ud-daqoiq, ç.11, sah.243
  23. ↑ Tabatoboī, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, 1352h.ş., ç.2, sah.286
  24. ↑ Qiroatī, Tafsiri nur, 1388h.ş., ç.1, sah.388
  25. ↑ Qiroatī, Darshoe az Qur'on, sah.1670
  26. ↑ Nū'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., ç.1, sah.316
  27. ↑ Qurtubī, Çome'-ul-ahkom-il-Qur'on, 1364h.ş., ç.3, sah.255
  28. ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.8, sah.316
  29. ↑ Ça'farī, «Nukoti çolibe az dostoni Tolut va Çolut», sah.34
  30. ↑ Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», sah.9
  31. ↑ Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», sah.10 - 12
  32. ↑ Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», sah.12
  33. ↑ Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», sah.12
  34. ↑ Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», sah.12
  35. ↑ Zamaxşarī, Kaşşof, 1407h.q., ç.1, sah.296
  36. ↑ «نتانیاهو همچنان از عهد عتیق برای توجیه قتل عام مردم غزه استفاده می‌کند», Pojgohi xabariji Sijoq
  37. ↑ Kadkanī va Majbudī, «Barrasī tatbiqi intixobi Tolut...», sah.173

Sarcaşma

  • «نتانیاهو همچنان از عهد عتیق برای توجیه قتل عام مردم غزه استفاده می‌کند», Pojgohi xabarī Sijoq, sanai naşri matlab, 13 oboni 1402h.ş., sanai bozdid 10 oboni 1403h.ş.  
  • Zamaxşarī, Mahmud ibni Umar, Al-kaşşof, Bejrut, Doru-l-kitob-ul-arabī, 1407h.q.  
  • Ibni Qutajba, Abdulloh ibni Muslim, al-Maorif, Qohira, Al-hajatu-l-misrijatu-l-omma li-l-kitob, 1992 m.  
  • Kadkanī Hoşim; Fokir Majbudī, Muhammad, «Barrasī tatbiqi intixobi Tolut ba unvoni podşohi Banī Isroil dar tafsiri Qur'on va Ahdi Atiq», Mutoolijoti tafsirī, № 33, bahori 1397h.ş.  
  • Kulajnī, Muhammad ibni Ja'qub, al-Kofī, Tehron, Doru-l-kutub islomī, 1407h.q.  
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Tafsiri namuna, Tehron, Dor-ul-kutub islomī, 1374h.ş.  
  • Mas'udī, Abulhasan Alī ibni Husajn, Muruç-uz-zahab va ma'odin-ul-çavhar, Qum, Dor-ul-hiçra, 1409h.q.  
  • Muhsin Qiroatī, Darshoe az Qur'on, Darshoe az Qur'on, sah.1670, Markazi farhangiji darshoe az Qur'on, be to  
  • Ne'matī Puralī, Diloro, «Barrasī tatbiqi dostoni Tolut dar Qur'on va Ahdi Atiq», Ma'rifati adjon, № 37, zimistoni 1397h.ş.
  • Nū'monī, Muhammad ibni Ibrohim, al-Ƣajba, Tehron, Maktabatu-s-Soduq, 1397h.ş.  
  • Tabarsī, Fazl ibni Hasan, E'lom-ul-varo bi-a'lom-il-hudo, Tehron, Doru-l-kutub islomī, be to  
  • Tabatoboī, Muhammad Husajn, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, Bejrut, Muassisat-ul-a'lami li-l-matbuot, 1352h.ş./1393h.q.  
  • Şafī'ī, Said, «Tolut», Donişnomai çahoni Islom, çildi 30, Tehron, Bunjodi doiratu-l-ma'orifi buzurgi islomī, be to  
  • Şubbar, Sajid Abdulloh, Tafsir-ul-Qur'on-il-karim, Bejrut, Doru-l-baloƣa li-t-tiboa va-n-naşr, 1412h.q.  
  • Qiroatī, Muhsin, Tafsiri nur, Tehron, Markazi farhangiji darshoe az Qur'on, 1388h.ş.  
  • Qumī Maşhadī, Muhammad ibni Muhammadrizo, Tafsiri kanz-ud-daqoiq va bahru-l-ƣaroib, Tehron, Vozirati farhang va irşodi islomī, Muassisati tobe' va naşr, 1367h.ş.  
  • Qurtubī, Muhammad ibni Ahmad, Al-çome' li-ahkom-il-Qur'on, Tehron, Nosiri Xusrav, 1364h.ş.  
  • Husajnī Kūhsorī, Sajid Ishoq, «Falsafai çihod dar dostoni Tolut va Çolut az didgohi Qur'oni karim», Falsafai din, davrai 11, № 2, tobistoni 1393h.ş.  
  • Ça'farī, Ja'qub, «Nukoti çolibe az dostoni Tolut va Çolut», Darshoe az maktabi Islom, soli 45, № 4, tiri 1384h.ş.  
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Набарди_Толут_ва_Ҷолут&oldid=31529"