Jump to content

Издивоҷи мусалмон бо ғайримусалмон

Аз wikishia
(Тағйири масир аз Издивоҷи кофиру мусулмон)
Фуруи дин
Бахше аз аҳкоми амалӣ ва фиқҳӣ
هیچ
Намоз
Дигар ибодатҳо
Аҳкоми таҳорат
Аҳкоми маданӣ
Аҳкоми хонавода
Аҳкоми қазоӣ
Аҳкоми иқтисодӣ
Аҳкоми дигар

Ин мақола як навиштори тавсифӣ дар бораи як мафҳуми фиқҳист ва наметавонад меъёре барои аъмоли динӣ бошад. Барои аъмоли динӣ ба манобеи дигар муроҷиа кунед.

Издивоҷи мусулмон бо ғайримусулмон (форсӣ: ازدواج مسلمان با غیر‌مسلمان) масъалаи фиқҳӣ аст, ки пешнинаи дарозе дар мабоҳиси фиқҳии шиа ва суннӣ дорад ва худ ба масъалаҳои фаръии гуногун тақсим мешавад. Тибқи фатвои ҳамаи фақеҳони шиа ва суннӣ, издивоҷи зани мусулмон бо марди ғайримусулмон ҷоиз нест; ҳатто агар мард аҳли китоб бошад ё кофири зиммӣ ва чӣ издивоҷи доимӣ бошад ё муваққатӣ. Ҳамчунин, издивоҷи марди мусулмон бо зани кофире, ки ба Худо эътиқод надорад, ҳаром аст.

Фақеҳони шиа дар бораи издивоҷи марди мусулмон бо зани аҳли китоб ихтилофи назар доранд. Бар асоси назари машҳури онҳо, издивоҷи доимии марди мусулмон бо зани аҳли китоб ҷоиз нест; аммо издивоҷи муваққатии марди мусулмон бо ӯ ҷоиз аст. Фақеҳони суннӣ издивоҷи доимии марди мусулмон бо зани аҳли китобро ҷоиз медонанд.

Аҳамият

Издивоҷи мусулмон бо ғайримусулмон масъалаи фиқҳӣ аст, ки ҳам дар фиқҳи шиа ва ҳам дар фиқҳи аҳли суннат мавриди баҳс қарор гирифтааст.[1] Ин масъала, худ ба чанд шоха тақсим мешавад; монанди: 1. Издивоҷи зани мусулмон бо марди ғайримусулмон; 2. Издивоҷи доимии марди мусулмон бо зани ғайримусулмон; 3. Издивоҷи муваққатии марди мусулмон бо зани ғайримусулмон.

Издивоҷи зани мусулмон бо марди ғайримусулмон

Дар фиқҳи шиа ва суннӣ, иттифоқи назар вуҷуд дорад, ки издивоҷи зани мусулмон бо марди ғайримусулмон, ҳатто агар аҳли китоб бошад, ҷоиз нест.[2] Дар ин ҳукм, миёни кофири зиммӣ, ҳарбӣ ва муртад ва ҳамчунин муваққатӣ ё доимӣ будани издивоҷ фарқе нест.[3]

Издивоҷи мард бо зани аҳли китоб

Ҳамаи мазҳабҳои аҳли суннат издивоҷи марди мусулмон бо занони аҳли китобро ҷоиз медонанд;[4] аммо фақеҳони шиа миёни издивоҷи муваққатӣ ва доимии марди мусулмон бо зани аҳли китоб фарқ мегузоранд ва издивоҷи муваққатиро ҷоиз ва издивоҷи доимиро ҳаром медонанд.[5] Муҳаққиқи Ҳиллӣ ва Файзи Кошонӣ ин ҳукмро назари машҳури имомия донистаанд.[6] Ибни Саид Ҳиллӣ гуфтааст, ки ин дидгоҳ муттафиқи фақеҳони шиа аст.[7]

Албатта, гузориш кардаанд, ки назарияи машҳур миёни қудамо (фақеҳони пеш аз Муҳаққиқи Ҳиллӣ) ин буд, ки издивоҷ бо аҳли китоб ба таври куллӣ ҳаром аст.[8] Шайх Муфид,[9] Шайх Тусӣ,[10] Сайид Муртазо[11] ва Табарсӣ[12] аз ҷумла касонеанд, ки ин назарро ихтиёр кардаанд.[13] Ҳамчунин гуфтаанд, ки дар муқобил, фақеҳоне монанди Шайх Садуқ,[14] Шаҳиди Сонӣ,[15] Файзи Кошонӣ[16] ва Соҳиби Ҷавиҳир[17] издивоҷи доимии мард бо зани аҳли китобро низ ҷоиз медонандаанд.[18]

Муҳаммадҷавод Муғния, рӯҳонии шиа аз аҳли Лубнон, навиштааст, ки дар асри ҳозир (қарни чордаҳуми ҳиҷрӣ), гурӯҳи зиёде аз фақеҳони имомимазҳаб издивоҷи доимиро бо занони аҳли китоб ҷоиз медонанд ва маҳкамаҳои ҷаъфаримазҳаби Лубнон чунин ақдҳоро ҷорӣ месозанд.[19]

Издивоҷи марди мусулмон бо зани зардуштӣ

Дар бораи издивоҷи мардон бо занони зардуштӣ ихтилоф аст.[20] Гуфта шудааст, ки гурӯҳе аз фақеҳон издивоҷи муваққатиро бо онҳо ҷоиз донистаанд.[21] Шайх Садуқ издивоҷ бо онҳоро ҳаром медонад.[22] Аммо Муҳаққиқи Ҳиллӣ онҳоро монанди аҳли китоб медонад ва издивоҷи муваққатиро бо онҳо ҷоиз медонад.[23]

Китоби Издивоҷ бо ғайримусалмон, навиштаи Муҳаммадризо Ҷабборон

Ҳукми издивоҷи марди мусулмон бо зани ғайри аҳли китоб

Дар фиқҳи шиа издивоҷи марди мусулмон бо кофире, ки ба Худо ва маод имон надорад, ҷоиз нест.[24] Дар ин ҳукм фарқе надорад, ки издивоҷ доимӣ бошад ё муваққатӣ.[25] Фақеҳон дар ин мавзуъ иҷмоъ кардаанд.[26] Фақеҳон, ҳамчунин, издивоҷи мусулмон бо баҳоиро низ ҷоиз намедонанд[27]

Такнигорӣ

  • Китоби "Издивоҷ бо ғайримусулмонон", навиштаи Муҳаммадризо Ҷабборон, аз ҷониби нашриёти Бустони китоб дар соли 1383ҳ.ш. чоп шудааст.
  • Китоби "Издивоҷ бо бегонагон дар фиқҳи Ислом ва дигар шароеи Илоҳӣ", навиштаи Муҳаммад Иброҳимӣ, аз ҷониби нашриёти Бустони китоб дар соли 1382ҳ.ш. нашр гардидааст.

Эзоҳ

  1. ↑ Муғния, ал-Фиқҳ ала-л-мазоҳиб-ил-хамса, 1402ҳ.қ., саҳ.314; Ибни Саиди Ҳиллӣ, ал-Ҷомеъ ли-ш-шароеъ, 1405ҳ.қ., саҳ.432; Сайид Муртазо, ал-Масоил-ун-носириёт, 1417ҳ.қ., саҳ.327
  2. ↑ Муғния, ал-Фиқҳ ала-л-мазоҳиб-ил-хамса, 1402ҳ.қ., саҳ.314; Ибни Саиди Ҳиллӣ, ал-Ҷомеъ ли-ш-шароеъ, 1405ҳ.қ., саҳ.432; Сайид Муртазо, ал-Масоил-ун-носириёт, 1417ҳ.қ., саҳ.327
  3. ↑ Азимзода Ардабилӣ, «Илал ва мустанадоти ҳурмати издивоҷ бо ғайримусулмон», саҳ.34
  4. ↑ Муғния, ал-Фиқҳ ала-л-мазоҳиб-ил-хамса, 1402ҳ.қ., саҳ.314; Бурҷӣ, «Издивоҷ бо занони аҳли китоб», саҳ.122
  5. ↑ Ҳалабӣ, ал-Кофӣ фи-л-фиқҳ, 1403ҳ.қ., саҳ.299; Шаҳиди Аввал, ал-Лумъат-уд-димишқия, Дор-ул-фикр, саҳ.166; Шайх Тӯсӣ, ан-Ниҳоя, Бейрут, 1400ҳ.қ., саҳ.457
  6. ↑ Муҳаққиқи Ҳиллӣ, Шароеъ-ул-Ислом, 1409ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.520; Файзи Кошонӣ, Мафотиҳ-уш-шароеъ, ҷ.2, саҳ.249
  7. ↑ Ибни Саиди Ҳиллӣ, ал-Ҷомеъ ли-ш-шароеъ, 1405ҳ.қ., саҳ.432
  8. ↑ Бурҷӣ, «Издивоҷ бо занони аҳли китоб», саҳ.120
  9. ↑ Шайх Муфид, ал-Муқниа, 1413ҳ.қ., саҳ.500
  10. ↑ Шайх Тӯсӣ, Ал-Мабсут, Теҳрон, 1387ҳ.ш., ҷ.4, саҳ.209
  11. ↑ Сайид Муртазо, ал-Интисор, Қум, саҳ.279
  12. ↑ Табарсӣ, ал-Муъталаф мина-л-мухталаф байна аиммат-ис-салаф, 1410ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.144
  13. ↑ Бобоӣ, «Пажӯҳише дар бораи издивоҷ бо занони аҳли китоб», саҳ.14
  14. ↑ Шайх Садуқ, ал-Муқниъ, 1415ҳ.қ., саҳ.308
  15. ↑ Шаҳиди Сонӣ, Масолик-ул-афҳом, Муассисат-ул-маъориф-ил-исломӣ, ҷ.7, саҳ.360
  16. ↑ Файзи Кошонӣ, Мафотиҳ-уш-шароеъ, 1401ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.249
  17. ↑ Наҷафӣ, Ҷавоҳир-ул-калом, 1362ҳ.ш., ҷ.30, саҳ.31
  18. ↑ Бобоӣ, «Пажӯҳише дар бораи издивоҷ бо занони аҳли китоб», саҳ.15
  19. ↑ Муғния, ал-Фиқҳ ала-л-мазоҳиб-ил-хамса, 1402ҳ.қ., саҳ.315
  20. ↑ Бурҷӣ, «Издивоҷ бо занони аҳли китоб», саҳ.145
  21. ↑ Калонтарӣ, «Фиқҳ ва издивоҷ бо кофирон», саҳ.247
  22. ↑ Шайх Садуқ, ал-Муқниъ, 1415ҳ.қ., саҳ.308
  23. ↑ Муҳаққиқи Ҳиллӣ, Шароеъ-ул-Ислом, 1409ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.520
  24. ↑ Муғния, ал-Фиқҳ ала-л-мазоҳиб-ил-хамса, 1402ҳ.қ., саҳ.314; Мутаҳҳарӣ, Маҷмуаи осор, 1390ҳ.ш., ҷ.27, саҳ.221
  25. ↑ Муҳаммад Ҳусайнзода, «Издивоҷи доим бо аҳли китоб дар фиқҳи исломӣ ва ҳуқуқи моддании Эрон», саҳ.150
  26. ↑ Ҳурри Омилӣ, Ниҳоят-ул-маром, Қум, ҷ.1, саҳ.189; Файзи Кошонӣ, Мафотиҳ-уш-шароеъ, 1401ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.248; Шаҳиди Аввал, ал-Лумъат-уд-димишқия, Дор-ул-фикр, саҳ.166; Муҳаққиқи Ҳиллӣ, Шароеъ-ул-Ислом, 1409ҳ.қ., ҷ.2, саҳ.520
  27. ↑ Гулпойгонӣ, Маҷмаъ-ул-масоил, 1409ҳ.қ., ҷ.4, саҳ.295; Хумайнӣ, Истифтоот, 1372ҳ.ш., ҷ.3, саҳ.128

Сарчашма

  • Азимзода Ардабилӣ, Фоизa, «Илал ва мустанадоти ҳурмати издивоҷ бо ғайримусулмон», Фиқҳ ва ҳуқуқи хонавода (Нидои содиқ), №52, Соли 15, баҳор ва тобистони 1389ҳ.ш.
  • Андалибӣ, Алӣ ва Андалибӣ, Ризо, «Ҳукми издивоҷ бо занони аҳли китоб дар Қуръони карим», Қуръон, фиқҳ ва ҳуқуқи исломӣ, №1, Соли 1, тирамоҳ ва зимистони 1393ҳ.ш.
  • Бобоӣ, Алӣ, «Пажӯҳише дар бораи издивоҷ бо занони аҳли китоб», Маҷаллаи донишкадаи илоҳиёт ва маорифи Машҳад, №69, 1384ҳ.ш.
  • Бурҷӣ, Яъқуб Алӣ, «Издивоҷ бо занони аҳли китоб», Пажӯҳишномаи Ҳикмат ва фалсафаи исломӣ, №3 ва 4, тирамоҳ ва зимистони 1381ҳ.ш.
  • Гулпойгонӣ, Сайид Муҳаммадризо, Маҷмаъ-ул-масоил, Қум, Дору-л-Қуръон ул-карим, 1409ҳ.қ.
  • Ибни Саиди Ҳиллӣ, Яҳё ибни Аҳмад, Ал-ҷомеъ лиш-шароиъ, Қум, Муассисаи Сайидуш-шуҳадо (а), 1405ҳ.қ.
  • Калонтарӣ, Алӣ Акбар, «Фиқҳ ва издивоҷ бо кофирон», Фиқҳ, №7 ва 8, баҳор ва тобистони 1375ҳ.ш.
  • Мутаҳҳарӣ, Муртазо, Маҷмуаи осор, Теҳрон, Садро, 1390ҳ.ш.
  • Муғния, Муҳаммадҷавод, Ал-фиқҳ ала-л-мазоҳиб ул-хамса, бе маҳал, 1402ҳ.қ.
  • Муҳаммад Ҳусайнзода, Абдурризо, «Издивоҷи доим бо аҳли китоб дар фиқҳи исломӣ ва ҳуқуқи моддании Эрон», Мақолот ва баррасиҳо, №80, 1385ҳ.ш.
  • Муҳаққиқи Ҳиллӣ, Ҷаъфар ибни Ҳасан, Шароеъ-ул-Ислом, Теҳрон, Истиқлол, 1409ҳ.қ.
  • Наҷафӣ, Муҳаммад Ҳасан, Ҷавоҳир-ул-калом, Бейрут, Дору иҳёи туроси арабӣ, 1362ҳ.ш.
  • Сайид Муртазо, Алӣ ибни Ҳусайн, Ал-масоилун-носирот, Теҳрон, Раобитаи фарҳанг ва робитаҳои исломӣ, 1417ҳ.қ.
  • Сайид Муртазо, Алӣ ибни Ҳусайн, ал-Интисор фӣ инфиродати имомия, Қум, Муассисати нашри исломӣ, бе таърих.
  • Табарсӣ, Фазл ибни Ҳасан, ал-Муъталаф мина-л-мухталаф байна аиммат-ис-салаф, Машҳад, Маҷмаъ ул-буҳӯс ул-исломӣ, 1410ҳ.қ.
  • Файзи Кошонӣ, Мулло Муҳсин, Мафотиҳ-уш-шароеъ, Қум, Маҷмаъ уз-захоир ул-исломӣ, 1401ҳ.қ.
  • Хумайнӣ, Сайид Рӯҳуллоҳ, Истифтоот, Қум, Ҷомеъаи мударрисини ҳавзаи илмияи Қум, 1372ҳ.ш.
  • Шайх Муфид, Муҳаммад ибни Муҳаммад, ал-Муқниа, Қум, Конгресси ҷаҳонии ҳазораи Шайх Муфид, 1413ҳ.қ.
  • Шайх Садуқ, Муҳаммад ибни Алӣ, ал-Муқниъ, бе маҳал, Муассисаи Имом Ҳодӣ (а), 1415ҳ.қ.
  • Шайх Тӯсӣ, Муҳаммад ибни Ҳасан, Ал-Мабсут фӣ фиқҳи имомия, Теҳрон, Китобхонаи Муртазовӣ барои эҳёи осори ҷаъфарӣ, 1387ҳ.ш.
  • Шайх Тӯсӣ, Муҳаммад ибни Ҳасан, ан-Ниҳоя, Бейрут, Дору-л-китоб ул-арабӣ, 1400ҳ.қ.
  • Шаҳиди Аввал, Муҳаммад ибни Макӣ, ал-Лумъат-уд-димишқия, бе маҳал, Дор-ул-фикр, бе таърих.
  • Шаҳиди Сонӣ, Зайнуддин ибни Алӣ, Масолик-ул-афҳом илӣ танқиҳи шароиъ ул-ислом, бе маҳал, Муассисат-ул-маъориф-ил-исломӣ, бе таърих.
  • Ҳалабӣ, Абуссалoҳ, ал-Кофӣ фи-л-фиқҳ, Исфаҳон, Китобхонаи Имом Амӣрул-муъминин (а), 1403ҳ.қ.
  • Ҳурри Омилӣ, Муҳаммад ибни Ҳасан, Ниҳоят-ул-маром, Қум, Муассисати нашри исломӣ, бе таърих.
  • Ҷабборон, Муҳаммадризо, Издивоҷ бо ғайри мусулмонон, Қум, Бустони китоб, 1383ҳ.ш.
Баргирифта аз "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Издивоҷи_мусалмон_бо_ғайримусалмон&oldid=31376"