Jump to content

Qijomi Imom Mahdī (aç)

Az wikishia

Qijomi Imom Mahdī (aç) (forsī: قیام امام مهدی(ع)) harakati duvozdahumin imomi şiajon pas az zuhur ba manzuri barpoiji adl dar çahon ast. Zamoni daqiqi qijom ma'lum nest. Bar asosi rivojot, qijomi on hazrat, az Masçid-ul-harom dar Makka oƣoz meşavad va haşt moh tūl mekaşad. Mahalli asliji on Iroq ast va Imom (a) Sufjoniro dar in mintaqa şikast medihad.

Dar rivojot az 313 tan ba unvoni joroni xossi Imomi Zamon (aç) jod şuda ast, ki dar in qijom iştirok mekunand, ammo şumori şirkatkunandagon dar qijom bisjor beştar az in te'dod ast va aksari qarib ba ittifoqaşonro çavonon taşkil medihand. Hazrati Iso (a) niz dar in qijom, Imom Mahdiro jorī medihad. Tibqi rivojot barxe az pajƣambaron va avlijoi Xudo hamcun Ashobi Kahf, Juşa' ibni Nun (a), Mu'mini oli Fir'avn, Salmoni Forsī, Abuduçonai Ansorī va Molik Aştari Naxa'ī ham raç'at mekunand, to dar qijomi Imomi Zamon (aç) şirkat kunand.

Barxeho bo istinod ba rivojot, bar in bovarand, ki silohi Imom Mahdī dar qijom, şamşer ast va ū bo e'çoze, ki Xudo dar in şamşer qaror medihad, duşmanonaşro şikast medihad. Guruhe digar mu'taqidand, ki silohhoi peşrafta az kor meaftad va ba in tartib, Imomi Zamon bo şamşer pirūz meşavad, ammo ba e'tiqodi barxei digar, korburdi kalimai şamşer dar rivojot, namodin va ba ma'noi qijomi nizomī ast.

Çojgoh va ahamijat

Qijomi Imomi Zamon (a), işora ba iqdomote ast, ki duvozdahumin imomi ma'sum, pas az zuhuri xud, baroi barpoiji adl dar çahon ançom medihad.[1] Garci qijomi Imomi Zamon (aç) bo zuhuri ū ba jak ma'no ba kor raftaast,[2] ammo cunonki Xudomurodi Salimijon, paƶūhişgari şia, guftaast, in du mavzū' bo ham tafovut dorand va qijom dar marhalae pas az zuhur rūj medihad.[3]

Dar rivojot, baroi işora ba qijomi Imomi Zamon (aç), az kalimai xuruç niz istifoda şuda ast.[4] Dar rivojate az kitobi Xisol, naviştai Şajxi Saduq, qijomi Imomi Zamon dar kanori raç'at va rūzi qijomat az ajjomulloh şumorida şuda ast.[5] Bino bar ba'ze rivojot, qijomi Imomi Zamon (aç) haşt moh tūl mekaşad[6] va ba hukumati çahoniji Imom Mahdī (aç) meançomad.[7]

Zamon va muddat

Zamoni daqiqi qijomi Imom Mahdī (aç) ravşan nest,[8] ammo barxe viƶagihoi zamoni qijom dar rivojot bajon şuda ast, az çumla omada ast, ki dar solhoi fard, rūzi Oşūro va şanbe rux medihad.[9] Ba bovari Sajidmuhammadi Sadr, navisandai kitobi Ta'rixu moba'd-iz-zuhur, ba çuz rivojoti marbut ba rūzi Oşūro, digar rivojot dar in zamina sanadi za'ife dorand.[10]

Dar xususi muddati qijom ham rivojat şuda ast, ki Imomi Zamon haşt moh şamşer ba dūş megirad.[11]

Makon

Bar pojai beştari rivojot, qijomi Imom Mahdī (aç) az Makka oƣoz meşavad.[12] Az çumlai onho rivojote ast, ki Kulajnī dar al-Kofī va Nu'monī dar al-Ƣajba ovardaand.[13] Dar rivojate az kitobi Ujunu axbor-ir-Rizo, naviştai Şajxi Saduq, Tahoma, mahalli qijom muarrifī şuda ast,[14] ammo guftaand az onço, ki Makka çuz'e az Tahoma ast, ba on Tahoma ham megūjand.[15]

Dar rivojati digare, dehe ba nomi Kar'a dar Jaman, çoi qijom muarrifī şuda ast,[16] ammo navisandagoni donişnomai Imom Mahdī(a), onro ƣajrimu'tabar donista va ehtimol dodaand, ki qijomi Imomi Zamon bo xuruçi Jamonī dar rivojati mazkur iştiboh girifta şuda boşad,[17] jo in rivojot ba angezai ta'jidi hukumati Fotimijon va jo taqvijati Mahdihoi durūƣini şimoli Afriqo va ƣarbi çahoni Islom ça'l şuda boşad.[18]

Cunonki dar kitobi donişnomai Imom Mahdī (aç) omada, bar asosi rivojot, dah hazor nafar dar Makka bo Imomi Zamon (aç) baj'at mekunand va ū sipohe ba Madina mefiristad, jo bino ba rivojati digare, xud ba Madina meravad va sipas baroi sarkubi Sufjonī, rohiji Iroq meşavad, ki mahalli asliji nabardi qijom ast.[19]

Dar rivojot, az fathi Rum, Dajlam, Hind, Kobul va Xazar ba dasti on hazrat suxan omada ast.[20] Niz omada ast, ki hazrati Iso (a) dar Bajt-ul-muqaddas ba Imomi Zamon (aç) mulhaq meşavad.[21] Pojoni qijom Kūfa ast va in şahri markazi hukumati Imom Mahdī (a) meşavad.[22]

Cigunagiji oƣoz

Tibqi rivojot, Imom Mahdī (aç) namozi Xuftanro dar Masçid-ul-harom mexond va pas az on kanori Ka'ba qijomaşro oƣoz mekunad.[23] Ū merosī az Rasuli Xudo, hazrati Muhammadi Mustafo (s), az çumla şamşer, zireh, salla, zin, aso, rido' va parcami Pajƣambar ba hamroh dorad[24] va bajni rukn va maqom az joronaş baj'at megirad.[25]

Ba naqli Şajxi Saduq, Imom Mahdī hamroh bo 313 tan dar Masçidul-harom hozir meşavad va bo in ojat suxanonaşro oƣoz mekunad: «بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ». Sipas bo bajoni çumlai «أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ خَلِيفَتُهُ وَ حُجَّتُهُ عَلَيْكُمْ» xudro misdoqi on muarrifī mekunad va hangome, ki adadi joronaş ba dah hazor tan rasid, qijomaşro oƣoz mekunad.[26]

Siloh

Bar asosi rivojot, silohi Imomi Zamon (aç) dar qijom «sajf» (şamşer) ast.[27] Baroi hamin, ba'zeho mu'taqidand hangomi qijomi Imom Mahdī (aç), silohhoi peşrafta ba amri Xudo az kor memonad, guruhe megūjand ba illati vuqu'i çanghoe qabl az zuhur, on silohho az bajn meravad va ba bovari çam'e digar, Xudo dar şamşeri Imom Mahdī qudrati e'çozgunae qaror medihad, ki bar digar silohho bartarī mejobad.[28]

Dar muqobil, kasone bar in bovarand ki kalimai «sajf» dar in rivojot kinoja az qudrat va neruī nizomī ast.[29] Binobarin manzur in ast, ki Imomi Zamon (aç) az tariqi muborizai nizomī bar duşman pirūz meşavad, na inki luzuman az şamşer istifoda mekunad.[30]

Şirkatkunandagon

Hamcunin bubined: Ashobi Imom Mahdī (aç)

Barxe az xususijathoi şirkatkunandagon dar qijomi Imomi Zamon, az çumla te'dod, xususijathoi fardī va şaxsijathoi ma'rufaşon dar rivojot bajon şuda ast.

Te'dod

Şumori joroni Imom Mahdī (aç) dar beştari rivojot, 313 tan, ba andozai ashobi Pajƣambar (s) dar çangi Badr donista şuda ast,[31] ammo in te'dod dar rivojoti digar, beştar ast, monandi dah hazor,[32] duvozdah hazor jo ponzdah hazor nafar.[33] Bar hamin asos, gufta şuda ast, ki şirkatkunandagon dar qijom beş az 313 nafar hastand va 313 tan, joroni xos va farmondehoni sipohi ū hastand.[34]

Viƶagihoi fardī

Dar hadise az kitobi al-Ƣajba, naviştai Nu'monī, beştari şirkatkunandagoni qijom çavon va şumori andake az onon pir muarrifī şudaand.[35] Hamcunin onon bisjor şuço', şabzindador, bisjor sobitqadam va nerūmand tavsif şudaand.[36]

Şaxsijathoi ma'ruf

Bar asosi rivojot, hazrati Iso niz Imomi Zamonro dar qijom jorī medihad.[37] Hamcunin guruhe az avlijoi Xudo, ki az dunjo raftaand raç'at mekunand. Barxe az afrode, ki nomaşon dar rivojot omada, iboratand az: Ashobi Kahf, Juşa' ibni Nun, Mu'mini oli Fir'avn, Salmoni Forsī, Abuduçonai Ansorī va Molik Aştari Naxa'ī.[38]

Ezoh

  1. ↑ Salimijon, Darsnomai mahdavijat, 1389h.ş., ç.3, sah.170 - 171.
  2. ↑ Sadr, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, 1412h.q., ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), sah.195.
  3. ↑ Salimijon, Darsnomai mahdavijat, 1389h.ş., ç.3, sah.172.
  4. ↑ Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.377-378.
  5. ↑ Şajxi Saduq, Xisol, 1362h.ş., ç.1, sah.108.
  6. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.164, hadisi 5.
  7. ↑ Sadr, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, 1412h.q., ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), sah.449.
  8. ↑ Sadr, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, 1412h.q., ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), sah.207.
  9. ↑ Sadr, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, 1412h.q., ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), sah.212 - 213.
  10. ↑ Sadr, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, 1412h.q., ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), sah.213.
  11. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.164, hadisi 5.
  12. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.199.
  13. ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.1, sah.231, hadisi 3/ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.313, 315.
  14. ↑ Şajxi Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.62 - 63.
  15. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.199.
  16. ↑ Irbilī, Kaşf-ul-ƣumma, 1381h.q., ç.2, sah.469/ Fajzi Koşonī, kitobi al-Vofī, 1406h.q., ç.2, sah.467.
  17. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.199.
  18. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.199.
  19. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.201.
  20. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.235, hadisi 22.
  21. ↑ Salimijon, Darsnomai mahdavijat, 1389h.ş., ç.3, sah.179.
  22. ↑ Salimijon, Darsnomai mahdavijat, 1389h.ş., ç.3, sah.179.
  23. ↑ Muhammadī Rejşahrī va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (aç), 1393h.ş., ç.8, sah.200 - 201.
  24. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.270.
  25. ↑ Şajxi Tūsī, al-Ƣajba, 1411h.q., sah.454/ Mufid, Irşod, 1413h.q., ç.2, sah.379.
  26. ↑ Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.331.
  27. ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.8, sah.50, hadisi 13/ Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.321 - 322, hadisi 3/ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.164, hadisi 5.
  28. ↑ Salimijon, Darsnomai mahdavijat, 1389h.ş., ç.3, sah.176.
  29. ↑ Makorimi Şerozī, Hukumati çahoniji Mahdī, 1380h.ş., sah.251 - 253.
  30. ↑ Makorimi Şerozī, Hukumati çahoniji Mahdī, 1380h.ş., sah.251.
  31. ↑ Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.654, hadisi 20 va 21/ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.314 - 315, hadisi 7,8,9/ Saduq, al-Xisol, 1362h.ş., ç.2, sah.649, hadisi 43/ Tabarī, Daloil-ul-imomat, 1413h.q., sah.455/ Tūsī, al-Ƣajba, 1411h.q., sah.477.
  32. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.314, hadisi 2/ Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.654, hadisi 20.
  33. ↑ Sajid ibni Tovus, al-Malohim va-l-fitan, 1398h.q., sah.64 - 65.
  34. ↑ Zamonī, Hazrati Mahdī, oinai pajƣambaron, 1396h.ş., sah.219/ Qiroatī, Şarhi duoi şarifi iftitoh, 1392h.ş., sah.111/ Samadī, Sirai Imom Mahdī (a), 1393h.ş., sah.190.
  35. ↑ Nu'monī, al-Ƣajba, 1397h.q., sah.315 - 316, hadisi 10.
  36. ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.52, sah.386.
  37. ↑ Sajid ibni Tovus, al-Malohim va-l-fitan, 1398h.q., sah.83.
  38. ↑ Hurri Omilī, Isbot-ul-hudot, 1425h.q., ç.5, sah.173.

Sarcaşma

  • Zamonī, Sajidhasan, Hazrati Mahdī, oinai pajƣambaron, Qum, Bunjodi farhangiji hazrati Mahdiji Mav'ud, 1396h.ş.
  • Irbilī, Alī ibni Iso, Kaşf-ul-ƣumma fi ma'rifat-il-aimma, bo muqaddimai Ça'fari Subhoniji Tabrezī va hoşijai Sajidhoşimi Rasuliji Mahallotī, Tabrez, Maktabatu Banihoşimī, 1381h.q.
  • Kulajnī, Muhammad ibni Ja'qub, al-Kofī, tasheh va tahqiq Aliakbari Ƣafforī va Muhammadi Oxundī, Tehron, Dor-ul-kutub-il-islomijja, copi cahorum, 1407h.q.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Hukumati çahoniji Mahdī, Qum, Nasli çavon, copi dahum, 1380h.ş.
  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor-il-çome'a lidurari axbor-il-aimmat-il-athor, tasheh va tahqiqi çam'e az muhaqqiqon, Bejrut, Doru ehjo-it-turos-il-arabī, copi duvum, 1403h.q.
  • Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaçillohi ala-l-ibod, tasheh va tahqiqi muassisai Ol-ul-Bajt, Qum, kongressi Şajxi Mufid, copi avval, 1413h.q.
  • Muhammadī Rejşahrī, Muhammad va digaron, Donişnomai Imom Mahdī (a) bar pojai Qur'on, hadis va ta'rix, Qum, Dor-ul-hadis, 1393h.ş.
  • Nu'monī, Muhammad ibni Ibrohīm, al-Ƣajba, tasheh va tahqiqi Aliakbari Ƣafforī, Tehron, naşri Saduq, 1397h.q.
  • Sadr, Sajidmuhammad, al-Mavsu'at-ul-mahdavijja, ç.3 (Ta'rixu moba'd-iz-zuhur), Bejrut, Dor-ut-ta'oruf, 1412h.q./1992m.
  • Sajid ibni Tovus, al-Malohim va-l-fitan fi zuhur-il-ƣoib-il-muntazar, Qum, intişoroti Razī, copi pançum, 1398h.q./1978m.
  • Salimijon, Xudomurod, Darsnomai mahdavijat, Qum, Bunjodi farhangiji hazrati Mahdiji Mav'ud, copi duvum, 1389h.ş.
  • Samadī, Qanbar'alī, Sirai Imom Mahdī (a), Qum, Bunjodi farhangiji hazrati Mahdiji Mav'ud, 1393h.ş.
  • Tabariji Omulī, Muhammad ibni Çarir, Daloil-ul-imomat, Qum, Be'sat, copi avval, 1413h.q.
  • Fajzi Koşonī, Mavlo Muhammadmuhsin, kitobi al-Vofī, tahqiqi Zijouddini Husajniji Isfahonī, Isfahon, Maktabat-ul-imom Amirulmu'minini Alī (a), 1406h.q./1365h.ş.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, Kamol-ud-din va tamom-un-ne'mat, tasheh va tahqiq Aliakbari Ƣafforī, Tehron, Dor-ul-kutub-il-islomijja, copi duvum, 1395h.q.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, Ujunu axbor-ir-Rizo (a), tasheh va tahqiqi Mahdiji Loçvardī, Tehron, naşri çahon, copi avval, 1378h.q.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, al-Xisol, tasheh va tahqiqi Aliakbari Ƣafforī, Qum, Çome'ai mudarrisini havzai ilmijai Qum, copi avval, 1362h.ş.
  • Şajxi Tūsī, Muhammad ibni Hasan, al-Ƣajba, tasheh va tahqiqi Ibodulloh Tehronī va Aliahmadi Noseh, Qum, Dor-ul-ma'orif-il-islomijja, copi avval, 1411h.q.
  • Qiroatī, Muhsin, Şarhi duoi şarifi iftitoh, Qum, Bunjodi farhangiji hazrati Mahdiji Mav'ud, 1392h.ş.
  • Hurri Omilī, Muhammad ibni Hasan, Isbot-ul-hudot bi-n-nususi va-l-mu'çizot‏, Bejrut, A'lamī, copi avval, 1425h.q.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Қиёми_Имом_Маҳдӣ_(аҷ)&oldid=32313"