Jump to content

Daççol

Az wikishia

Daççol (forsī: دَجّال) şaxs jo mavçude az duşmanoni Imom Mahdī (aç) ast. Xuruçi Daççol, bino bar rivojoti şia, jake az aloimi zuhuri Imomi duvozdahumi şiajon ast, ki dar hangomi saxtiju qahtī zuhur mekunad. Daççol çam'ero fireb doda va ba sūi xud mekaşonad va sarançom ba dasti hazrati Mahdī (aç) az bajn meravad.

Bar asosi barxe az rivojoti islomī, Daççol iddaoi uluhijat karda, mūçibi xunrezī va fitnahoi zijode meşavad. Viƶagihoi zohiriji Daççol tanho dar rivojoti naqlşuda az rovijoni ahli sunnat zikr şudaast; nişonahoe az qabili in ki caşmi capi ū dar mobajni peşoniaş voqe' şuda va dar sehru çodu mohir ast. Albatta Sajid Muhammadi Sadr va Nosir Makorimi Şerozī az maroçe'i taqlidi şia mu'taqidand, ki Daççol jak fard nest, balki çarajoni inhirofī ast.

Xuruçi Daççol

Dar osori rivoiji şia, tanho cand rivojat naql şudaast, ki bar asosi onho, xuruçi Daççol dar kanori sajhai osmonī, xuruçi Sufjonī va qijomi Jamonī, jake az aloimi zuhuri hazrati Mahdī (aç) ast.[1] In rivojot, mū'tabar va qobili qabul donista naşudaast.[2] Dar rivojote az ahli sunnat, xuruçi Daççol az nişonahoi barpoiji qijomat donista şudaast.[3]

Kitobhoi rivoiji şia, işorae ba xuruçi Daççol va fitnahoi qabl az zuhur nadoşta va tanho az kuşta şudani Daççol ba dasti Imomi Zamon (aç) jo hazrati Iso suxan guftaand.[4] In rivojot heç işorae ba mabohisi tarhşuda dar rivojoti ahli sunnat, az çumla fitnahoi Daççol, cehrai ū va hamcunin pajravonaş nadorad. Şajxi Saduq, rivojate az Pajƣambari akram (s) naql kardaast, ki bar asosi on, zikri Daççol dar peşinijon, vale vuçudaş dar ojanda ast.[5]

Daççol, bino bar rivojot, dar hangomi saxtiju qahtī zuhur mekunad, çam'ero fireb doda, ba sūi xud mekaşonad.[6] Mahali xuruçi Daççol dar barxe rivojot ƣajriqat'ī, Isfahon[7] jo Xuroson[8] muarrifī şudaast.

Viƶagiho

Bino bar rivojoti islomī, ki beştari onho az rovijoni ahli sunnat naql şudaast, Daççol iddaoi uluhijat karda, mūçibi xunreziju fitna dar olam meşavad. Caşmi capi ū dar mobajni peşoniaş voqe' şuda va monandi sitora meduraxşad va tikkai xune dar caşmi ūst. Bisjor buzurgu tanumand va doroi şakli açibu ƣarib va bisjor mohir dar sehr ast. Dar çilavi ū kūhi sijohe ast, ki mardum onro kūhi non mebinand va dar puşti saraş kūhi safede, ki az sehr ba nazari mardum obhoi çorī meojad. Ū farjod mezanad: «Bandagonam! Man parvardigori buzurg va voloi şumo hastam».[9]

Bar asosi rivojot, Daççol dar Kūfa jo çoe nazdiki Bajtulmuqaddas tavassuti Imomi Zamon (aç) ba dor ovexta meşavad.[10] Bino bar naqli digare, Daççol dar Şom halok xohad şud.[11]

Kalimai Daççol dar zaboni ibrī va dar omūzahoi jahud, ba ma'noi duşmani Xudost va az tarkibi du kalimai «daç/دج» ja'ne duşmanu zid va «ol/ال» ja'ne Xudo padid meojad.[12]

Çarajon budani Daççol

Ba guftai Sajid Muhammadi Sadr (şahodat 1377h.ş.) marça'i taqlid va navisandai şia dar kitobi Ta'rix-ul-Ƣajbat-il-kubro, Daççol, kalimai ramzī va simvolik ast, ki ba jak harakati kufromez va çarajoni inhirofiji sijosiji fikrī va iqtisodī işora dorad. Ū tūli umri Daççol, ki dar rivojot ba on işora şudaro şohide bar durust budani in didgoh donistaast.[13] Hamcunin ba bovari Ojatulloh Makorimi Şerozī - az maroçe'i taqlid, Daççol faqat jak şaxs nest, balki unvoni kullie ast baroi aşxosi purtazviru hilagare, ki baroi çazbi tūdahoi mardum az har vasilae istifoda mekunand. Ba guftai ū in matlab az reşai luƣaviji kalimai daççol[Joddoşt 1] va barxe manobei hadisī istifoda meşavad.[14]

Simoi Daççol dar şe'ri forsī

Daççol, az qarni pançumi hiçrī voridi şe'ri forsī şudaast, ammo korburdi mazmuniji marbut ba Daççol, dar bajni şoironi qarni şaşumi hiçrī, beş az davrahoi digar ast.[15] Daççol, dar şe'ri forsī beştar dar taqobul bo Mahdī va Iso qaror megirad.

Attori Nişoburī:

Cī mexohī az in Daççol bo non,
Cī meçūī az in Mahdī namojon.
Base Daççoli mahdirūj hastand,
Ki cun Daççol az pindor mastand.
Paji Daççoli çodū cand girī,
Na vaqt omad, ki oxir pand girī[16]

Hofizi Şerozī:

Kuçost sūfiji daççolfe'li mulhidşakl,
Bigū bisūz, ki Mahdiji dinpanoh rasid.[17]

Sanoiji Ƣaznavī, şoir va orifi şiai qarni pançumu şaşumi hiçrī, Daççolu markabaşro gohe namodi çismu mol va gohe namodi nafs donistaast.

Molro Daççol donu işqro Iso şumor,
Cun şudī az xajli Iso gardani Daççol zan.[18]
* * *
Cun xari Daççol nafsat şud asiri hirsu oz,
Ba'd az in bar markab taqvi(ja)t zin bojad nihod.[19]

Mafhumi Daççol, dar mijoni şoironi muosiri porsigūj niz roiç buda va dar şe'ri xud ba Daççol işora dorand: Hamidi Sabzavorī:

Omad Imomi muhtaşam k-az kufr bistonad alam,
V-az çoni arbobi sitam girad dimori digare.
On Mahdiji Daççolkuş binamud xuş ruxsori xuş,
To dar dili duşman zanad inak şarori digare.[20]

Ahmad Azizī:

Sufzodai Sufjon şikast az hajbat,
Zi zarbate ki ba Daççoli rūsijoh rasid.[21]

Ezoh

  1. Baroi namuna nigoh kuned ba: Hurri Omilī, Isbot-ul-hudot, 1425h.q., ç.5, sah.354, hadisi 46.
  2. Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.52, sah.193.
  3. Baroi namuna nigoh kuned ba: Tirmizī, Sunan-ut-Tirmizī, 1395h.q., ç.4, sah.507 - 519.
  4. Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.52, sah.194 va 308.
  5. الدَّجَّالَ اسْمُهُ فِی الْأَوَّلِینَ وَ یخْرُجُ فِی الْآخِرِینَ (Şajxi Saduq, al-Xisol, 1362h.ş., ç.2, sah.457 - 458, hadisi 2).
  6. Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.52, sah.194 va 308.
  7. Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.52, sah.194.
  8. Ibni Tovus, al-Malohim va-l-fitan, 1416h.q., sah.126.
  9. Qumī, Muntaho-l-omol, 1378h.ş., bobi 14, fasli 7, sah.873 - 874
  10. Hoirī, Ilzom-un-nosib, 1422h.q., ç.2, sah.172.
  11. Nurī, Naçm-us-soqib, 1383h.ş., sah.185.
  12. Nigoh kuned ba: Muhammadpur, “Barrasiji tatbiqiji Daççol dar adjoni Eroni boston va adjoni Ibrohimī”, sah.84 - 85 va 91; ba naql az: Xazoilī, A'lomi Qur'on, 1387h.ş., sah.478 - 479.
  13. Sadr, Mavsu'at-ul-Imom-il-Mahdī (a), 1412h.q., ç.2, sah.484.
  14. Makorimi Şerozī, Hukumati çahoniji Mahdī (aç), 1386h.ş., sah.171 - 172.
  15. Nazarī, “Barrasī va tahlili tatbiqiji Daççol dar şe'ri forsī va rivojoti islomī”, sah.35
  16. Attor, Ilohinoma, 1376h.ş., baxşi pançum
  17. Hofizi Şerozī, Devoni aş'or, naşri Luqmon, ƣazali 242
  18. Sanoī, Devoni aş'or, 1341h.ş., ƣazali 316
  19. Sanoī, Devoni aş'or, 1341h.ş., qasidai 31
  20. Sabzavorī, Devoni aş'or, 1386h.ş., sah.172
  21. Azizī, Qavsi ƣazal, 1368h.ş., sah.172

Joddoşt

  1. Daççol (دجّال) az modai daçl (دَجل) (bar vazni dard) ba ma'niji durūƣgūī va najrangbozī ast.

Sarcaşma

  • Azizī, Ahmad, Qavsi ƣazal, Tehron, kitobi Nitsaaton, 1386h.ş.
  • Alloma Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, Doru ehjoilturosil'arabī, 1403h.q.
  • Attori Nişoburī, Muhammadnabī Ibrohim, Ilohinoma, ba tashehi Fuod Rahmonī, naşri zuvvor, Tehron, copi pançum, 1376h.ş.
  • Ibni Tovus, Alī ibni Muso, al-Malohim va-l-fitan: at-Taşrif bi-l-minan fi-t-ta'rif bi-l-fitan, Qum, muassisai Sohibulamr, 1416h.q.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Hukumati çahoniji Mahdī (aç), Qum, nasli çavon, 1386h.ş.
  • Muhammadpur, Xajrunniso va Ma'suma Zandija, “Barrasiji tatbiqiji Daççol dar adjoni Eroni boston va adjoni Ibrohimī”, dar faslnomai Mutoli'oti qur'onī, şumorai 7, poizi 1390h.ş.
  • Nazarī, Ilhom, Barrasī va tahlili tatbiqiji Daççol dar şe'ri forsī va rivojoti islomī, faslnomai paƶūhişi zabon va adabijoti forsī, şumorai 57, tobistoni 1399h.ş.
  • Nurī, Husajn, Naçm-us-soqib: muştamil bar ahvoli Imomi ƣoib hazrati Baqijatulloh sohibal'asri vazzamon, bo muqaddimai Mirzoi Şerozī, Qum, intişoroti masçidi Çamkaron, 1383h.ş.
  • Sabzavorī, Hamid, Devoni aş'or, bo muqaddimai Ojatulloh Xomanaī, Tehron, kajhon, 1368h.ş.
  • Sadr, Sajidmuhammad, Mavsu'at-ul-Imom-il-Mahdī (a), Bejrut, Dorulta'oruf lilmatbu'ot, 1412h.q./1992m.
  • Sanoī, Abulmaçid, Devoni aş'or, ba tahqiqi Mudarris Razavī, Tehron, kitobxonai Ibni Sino, 1341h.ş.
  • Tirmizī, Muhammad ibni Iso, Sunan-ut-Tirmizī, tahqiq va ta'liqai Ahmad Muhammad Şokir va Muhammadfuod Abdulboqī va Ibrohim Atva Ivaz, Misr, şirkatu maktabat va matba'at Mustafo al-Bobil-Halabī, 1395h.q./1975m.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, al-Xisol, tashehi Aliakbari Ƣafforī, Qum, çome'ai mudarrisin, 1362h.ş.
  • Şafi'iji Kadkanī, Muhammadrizo, Az zaboni barg, Tehron, Tūs, 1357h.ş.
  • Qumī, Abbos, Muntaho-l-omol, Qum, muassisai intişoroti Hiçrat, 1378h.ş.
  • Hoirī, Alī, Ilzom-un-nosib, Bejrut, muassisatul-a'lamī lilmatbu'ot, 1422h.q.
  • Hofizi Şerozī Muhammad, Devoni aş'or, tashehi Qosim Ƣanī va Muhammad Qazvinī, Tehron, naşri Luqmon, be to.
  • Hurri Omilī, Muhammad ibni Husajn, Isbot-ul-hudot: bi-n-nusus-il-mu'çizot, bo muqaddimai Sajidşahobiddini Mar'aşiji Naçafī, tashehi Aloiddini A'lamī, Bejrut, muassisatul-a'lamī lilmatbu'ot, 1425h.q.

Pajvand ba berun