Qasdi qurbat
| Baxşe az ahkomi amalī va fiqhī |
|---|
 |
In maqola jak naviştori tavsifī dar borai jak mafhumi fiqhist va nametavonad me'jore baroi a'moli dinī boşad. Baroi a'moli dinī ba manobei digar muroçia kuned.
Qasdi qurbat (forsī: قصد قربت) ançom dodani ibodat bo nijati xolis baroi ba dast ovardani rizojati Xudo va nazdik şudan ba Ūst. Qasdi qurbat faqat dar voçiboti taabbudie monandi namoz, rūza va haç lozim ast va be on ibodat durust nest, vale dar voçiboti tavassulī nijoze ba qasdi qurbat nest. Bino ba bovari barxe, qasdi qurbat dar kanori imon az şaroiti rasidan ba savob meboşad.
Mafhumşinosī
Maqsud az qasdi qurbat ançom dodani ibodat bo angezai pajravī az amri Xudo va ba dast ovardani rizoi Ūst.[1] Az nazari faqehoni şia, ançomi ibodot bo angezahoe hamcun taşakkur az Xudo, ba dast ovardani rizogiji Ū, rasidan ba savob, durī az azob va rasidan ba maslihat dar ibodat, jake az rohhoi amalī namudani qasdi qurbat va nazdik şudan ba Xudo ast.[2]
Ba'zeho qasdi qurbat va imonro şarti açru podoş donistaand, ki be on podoşe ba sohibi amal taalluq namegirad.[3]
Miloki taqsimi farizaho ba taabbudī va tavassulī
Farizaho bar asosi qasdi qurbat ba du dasta taqsim meşavad:
- Farzhoi taabbudī: farzhoe ki qasdi qurbat va nijati xolisona dar onho şart ast va beon farmoni Ilohī ançom naşudaast, monandi namoz va rūza.[4] Ba guftai Ojatulloh Makorimi Şerozī - faqehi şia, husni fe'lī va husni foilī az arkoni ibodatand. Manzur az husni foilī in ast, ki ançomdihandai ibodat, onro baroi rasidan ba qurbi Ilohī ba çoj ovarad, na baroi rijokorī va ƣ.[5] Albatta faqehoni şia dar borai in ki ojo vuçubi qasdi qurbat dar voçiboti taabbudī, aqlī ast jo şar'ī, ixtilofi nazar dorand.[6] Se mabnoi kullī dar in mas'ala vuçud dorad:
- Didgohi Ojatulloh Xuī: vuçubi qasdi qurbat şar'ī ast va şore' dar amr ba ibodat, qasdi qurbatro niz lihoz namudaast.[7]
- Didgohi Mirzoi Noinī: vuçubi qasdi qurbat şar'ī ast va şore' dar jak amri digare ƣajr az amr ba ibodat, vuçubi qasdi qurbatro lihoz kardaast.[8]
- Didgohi Oxundi Xurosonī: vuçubi qasdi qurbat aqlī buda ba cigunagiji ançomi amalu itoat vobasta ast.[9] Agar ƣarazi şore' az ançomi amal, faqat tahaqquqi xoriçiji on boşad, monandi vuçubi dafni majjit, aql qasdi qurbatro lozim namedonad. Ammo agar ƣarazi şore' in ast, ki bo ançomi amal, taqarrub ba Ū niz hosil şavad va dar in surat aql qasdi qurbatro lozim medonad.[10]
- Farzhoi tavassulī: farzhoe ki dar ançomi onho qasdi qurbat şart nest, monandi: naçoti kase ki ƣarq meşavad, dafn kardani majjit va pardoxti qarz.[11]
Miloki taqsimi farizaho ba taqarrubī va tavassulī
Imom Xumajnī dar kitobi Tahzib-ul-usul farizahoro ba farizahoi taqarrubī va farizahoi tavassulī taqsim kardaast.[12] Dar farizahoi taqarrubī qasdi qurbat şart ast va xud ba du dastaand:
- Farizahoe ki unvoni ibodat dar borai onho sidq mekunad, monandi namoz, rūza, haç va ƣ.[13]
- Farizahoe, ki agarci dar onho qasdi qurbat şart ast, ammo ibodat mahsub nameşavand, monandi pardoxti zakot.[14]
Ezoh
- ↑ Farhangnomai usuli fiqh, Markazi ittiloot va manobei islomī, 1389h.ş., ç.1, sah.636.
- ↑ Farhangnomai usuli fiqh, Markazi ittiloot va manobei islomī, 1389h.ş., ç.1, sah.636.
- ↑ Muassisai Doiratulmaorifi al-Fiqh-ul-forsī, farhangi fiqhi forsī, 1387h.ş., ç.2, sah.694.
- ↑ Muzaffar, Usul-ul-fiqh, 1370h.ş., ç.1, sah.65.
- ↑ Makorimi Şerozī, Hilahoi şar'ī va coraçūihoi saheh, 1428h.q., sah.58.
- ↑ Farhangnomai usuli fiqh, Markazi ittiloot va manobei islomī, 1389h.ş., ç.1, sah.637.
- ↑ Xuī, Muhozirot fi-l-usul, 1417h.q., ç.2, sah.221.
- ↑ Xuī, Açvad-ut-taqrirot, 1368h.ş., ç.1, sah.117.
- ↑ Muzaffar, Usul-ul-fiqh, 1370h.ş., sah.66.
- ↑ Oxundi Xurosonī, Kifojat-ul-usul, 1409h.q., ç.1, sah.81.
- ↑ Muzaffar, Usul-ul-fiqh, 1370h.ş., sah.66.
- ↑ Imom Xumajnī, Tahzib-ul-usul, 1405h.q., ç.1, sah.147.
- ↑ Imom Xumajnī, Tahzib-ul-usul, 1405h.q., ç.1, sah.147.
- ↑ Imom Xumajnī, Tahzib-ul-usul, 1405h.q., ç.1, sah.147.
Sarcaşma
- Imom Xumajnī, Rūhulloh, Tahzib-ul-usul, Qum, muassisai al-Naşrul-islomī, 1405h.q.
- Makorimi Şerozī, Nosir, Hilahoi şar'ī va coraçūihoi saheh, Qum, madrisatul-Imom Alī ibni Abitolib (a), copi duvum, 1428h.q.
- Muassisai Doiratulmaorifi al-Fiqh-ul-forsī, farhangi fiqhi forsī, Qum, muassisai Doiratulmaorifi al-Fiqh-ul-forsī, 1387h.ş.
- Muzaffar, Muhammadrizo, Usul-ul-fiqh, Qum, Daftari tabliƣoti islomī, 1370h.ş.
- Oxundi Xurosonī, Muhammadkozim, Kifojat-ul-usul, Qum, muassisai Olulbajt (a), 1409h.q.
- Paƶūhişgohi ulum va farhangi islomī, Farhangnomai usuli fiqh, Qum, paƶuhişgohi ulum va farhangi islomī, 1389h.ş.
- Xuī, Sajid Abulqosim, Açvad-ut-taqrirot, Qum, Kitobfuruşiji Mustafavī, copi duvum, 1368h.ş.