Jump to content

Hazrati Abbos alajhissalom

Az wikishia
Hazrati Abbos (a)
Gunbadi harami hazrati Abbos(a) dar Karbalo
Gunbadi harami hazrati Abbos(a) dar Karbalo
Naqşaz imomzodagoni şiī va az şahidoni Karbalo (parcamdori Imom Husajn dar daşti Karbalo)
LaqabhoQamari Banī Hoşim, Saqqo
Zodrūz4 şa'boni soli 26h.q.
ZodgohMadina
Şahodat10 muharrami soli 61h.q.
Tūli umr34 sol
pajvandon
PadarAlī ibni Abitolib (a)
ModarUmmulbanin
HamsarLuboba duxtari Ubajdulloh ibni Abbos
FarzandonFazl, Ubajdulloh


Abbos ibni Alī ibni Abitolib (arabī: العباس بن علي بن أبي طالب) (26h.q. - 61h.q.) maşhur ba Abulfazl pançumin pisari Imom Alī (a) va avvalin farzandi Ummulbanin ast.

Muhimtarin farozi zindagiji ū huzur dar voqeai Karbalo va şahodat dar rūzi Oşūro ast. Dar borai zindagī va ahvolotaş to qabl az mohi muharrami 61 h.q., ittilooti candone vuçud nadorad çuz in ki bar asosi barxe guzorişho dar çangi Siffin huzur doştaast.

Ū dar voqeai Karbalo, farmondeh va parcamdori sipohi Imom Husajn(a) bud va baroi hamrohoni Imom Husajn (a) az Furot ob ovard. Abbos ba hamrohi barodaronaş du amonnoma az tarafi Ubajdulloh ibni Zijodro rad kardand va dar sipohi Imom Husajn (a) çangidand va şahid şudand. Ba guftai barxe az kitobhoi maqtal, dar rūzi Oşūro dar hole ki du dastaş burida şuda bud va gurzi ohanin bar saraş furūd omada bud, şahid şud. Barxe, girjai Imom Husajn (a) bar bolini ūro guzoriş kardaand.

Barxe manobe' ūro doroi qade bisjor baland va cehrae zebo tavsif kardaand. Imomoni şia dar ahodise maqomi boloe baroi hazrati Abbos dar bihişt bajon kardaand va niz karomoti farovone az ū bo mazmuni barovarda kardani hoçoti mardum hatto ƣajrişiajon va ƣajrimusulmonon naql şudaast.

Şiajon baroi hazrati Abbos çojgohi ma'naviji boloe qoiland; ūro bobalhavoiç mexonand va ba ū mutavassil meşavand. Harami hazrati Abbos dar nazdikiji harami Imom Husajn(a) jake az muhimtarin makonhoi zijoratiji şiajon ast. Hamcunin şiajon az ū bo ta'biri saqqoi Karbalo jod mekunand va rūzi Tosu'o, nuhumi muharramro ba jodi hazrati Abbos azodorī mekunand. In rūz dar Eron ta'tili umumī ast. Hamcunin dar Eron rūzi tavalludi hazrati Abbos bo unvoni Rūzi çonboz nomguzorī şudaast. Makonhoi muta'addide hamcun saqqoxona, Abbosija va saqonfor ba nomi hazrati Abbos soxta şudaast.

Kambudi manobei paƶūhişī dar borai Abbos ibni Alī

Ba guftai barxe paƶūhişgaron, dar borai zindagiji Abbos ibni Alī to qabl az voqeai Karbalo ittilooti torixiji candone dar dastras nest. Az hamin rū dar borai tavallud va zindagiji ū ixtilofoti zijode vuçud dorad.[1] Celkovskī eronşinosi Amrikoī, zindagiji ūro boftae az ta'rix va afsona medonad.[2] Kitobhoe, ki ba tavri mustaqil dar borai Abbos ibni Alī navişta şudaand, beştar marbut ba qarni 14 va 15 qamarī hastand; Abdulvohid Muzaffar navisandai maçmu'ai seçildiji «Batal-ul-alqamī», dar soli 1310 h.q., darguzaştaast, Muhammadibrohimi Kalbosiji Naçafī navisandai «Xasois-ul-Abbosijja» darguzaştai 1362 h.q.[3], Muhammadalī Urdubodī navisandai «Hajotu Abialfazl-il-Abbos», darguzaşti soli 1380 h.q., Musaviji Muqarram navisandai kitobi «Qamaru Banī Hoşim-il-Abbos», darguzaşti soli 1391 h.q., va Rabboniji Xalxolī muallifi kitobi «Cehrai duraxşoni qamari Banī Hoşim», mutavaffoi 1389 hiçriji şamsī ast.

Nom va nasab

Namudori nijokoni modariji hazrati Abbos[4]

Abbos ibni Alī ibni Abitolib, ki bo kunjai bisjor maşhuri Abulfazl şinoxta meşavad, pançumin pisari Imom Alī (a) va hosili izdivoçi Alī ibni Abitolib bo Fotima binti Hizom ma'ruf ba Ummulbanin ast. Abbos naxustin farzandi Ummulbanin ast.[5]

Modar

Modari Abbos, tavassuti Aqil, ki nasabşinos bud ba Imom Alī (a) muarrifī şuda bud. Imom Alī (a) az Aqil xosta bud, hamsare baroi ū pajdo kunad, ki farzandoni daler va şuço'e ba dunjo biovarad.[6] Barxe naql kardaand, ki dar şabi Oşūro, Zuhajr ibni Qajn ba'd az ittilo' az amonnomai Şimr ba Abbos (a) guft: ej pisari Amiralmu'minin! Zamone, ki padarat xost izdivoç kunad ba amujat Aqil guft, ki barojaş zane az tabori dilovaron intixob kunad, to baroi ū farzandi daleru şuço' ba dunjo biovarad, farzande, ki jovari Husajn (a) dar Karbalo boşad.[7] Urdubodī tasreh kardaast moçaroi guftugūi Zuhajr bo Abbosro ba çuz Asror-uş-şahodat dar kitobi digare nadidaast.[8]

Kunjaho

  • Abulfazl: maşhurtarin kunjai Abbos ast.[9] Barxe unvon kardaand, ki cun dar xonadoni Banī Hoşim har kase Abbos nom doşt, Abulfazl xonda meşud, ba Abbos (a) niz hatto dar kūdakī Abulfazl gufta meşud.[10] Sajid Abdurrazoq Musaviji Muqarram ba naql az kitobi «al-Çarida fi usuli ansob-il-'alavijin» naql karda, ki Abbos (a) farzande ba nomi fazl doşt. Az in rū, ūro Abulfazl mexonand.[11]
  • Abulqosim: ba daleli in ki Abbos (a) farzande ba nomi Qosim doşt, ba ū Abulqosim niz gufta meşud. In kunja dar zijorati Arba'in niz omadaast.[12]
  • Abulqirba: barxe mu'taqidand, ki in kunja ba in dalel ba ū doda şudaast, ki dar voqeai Karbalo candin bor ba xajmaho maşki ob burd. In kunja dar cand manba' zikr şudaast.[13] Qirba ba ma'noi maşki ob ast.[14]
  • Abulfaraça: daleli in kunja in ast, ki Abbos (a) dar kori kasone, ki ba ū mutavassil meşavand, guşoiş eçod mekunad.[15] Faraça ba ma'noi guşoiş va bartaraf kardani andūh ast.[16]

Alqob

Zijoratnoma

Salom bar Abbos ibni Amiralmu'minin, ki bo çoni xeş barodaraşro jorī mekard, va ba xotiri ū az xud meguzaşt, baroi barodaraş nigahbon va sarbozi fidokore bud, bo vuçude ki xud taşna bud, taloş kard obero, ki doşt ba Husajn birasonad, onki du dastaş burida şud.[17]

السَّلَامُ عَلَی الْعَبَّاسِ بْنِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، الْمِوَاسِی أَخَاهُ بِنَفْسِهِ، الْآخِذِ لِغَدِهِ مِنْ أَمْسِهِ، الْفَادِی لَهُ الْوَاقِی، السَّاعِی إِلَیهِ بِمَائِهِ الْمَقْطُوعَهِ یدَاهُ


Baroi Abbos (a) laqabhoi gunogune zikr şuda, ki barxe az in laqabho qadimiand va barxe çadid, ki mardum bar asosi sifot va fazoilaş ba ū nisbat dodaand.[18]

Barxe az alqobi ū iboratand az:

  • Qamari Banī Hoşim[19]
  • Bob-ul-havoiç:[20] ba guftai Baƣdodī in laqabi bajni hamai şiajon ba xusus şiajoni Iroq maşhura st.[21] Bisjore az mardum mu'taqidand, ki dar surati tavassul ba hazrati Abbos, Xudovand hoçati onhoro barovarda mekunad.[22]
  • Saqqo: barxe mu'taqidand in laqab bajni muarrixon va nasabşinoson maşhur ast.[23] Abbos (a) se bor dar Karbalo baroi ahli haram ob ovard.[24] Dar raçazhoi hazrati Abbos (a) ba in laqab tasreh şudaast, monandi اني انا العباس اغدوا بالسقی; man Abbosamu şabro bo mansabi saqqoī subh mekunam.[25]
  • Aş-şahid[26]
  • Parcamdor jo alamdor.[27]
  • Bob-ul-Husajn: barxe bo istinod ba mukoşifai Sajid Alī Qoziji Tabotaboī orifi şia va darjofti in xabar, ki «hazrati Abulfazl-il-Abbos (a) Ka'bai avlijo ast». In laqabro ba hazrati Abbos (a) dodaand.[28]

Zindaginoma

Ba guftai barxe paƶūhişgaron, dar borai zindagiji Abbos to qabl az voqeai Karbalo ittilooti torixiji candone dar dastras nest.[29] Tanho moçaroe, ki az zindagiji ū naql şuda huzur dar çangi Siffin ast va niz jak nukta dar hangomi dafni Imom Hasani Muçtabo (a) ast.[30] Boqiji on ci vuçud dorad marbut ba voqeai Karbalo ast.[31]

Tavallud

Dar soli tavalludi Abbos (a) ixtilof ast.[32] In ixtilofoti ehtimolan noşī az naqli sini Abbos (a) dar zamoni şahodati padaraşi Imom Alī (a) ast, ki barxe onro bajni 16 to 18 sol medonand.[33] Ba'ze digar sini ūro 14 sol va qabl az baloƣat unvon kardaand.[34]

Qavli maşhur in ast, ki Abbos dar 26 h.q., dar Madina ba dunjo omad.[35] Ba guftai Urdubodī, dar borai rūz va mohi tavalludi ū niz dar manobei qadimī cize joft nameşavad va faqat kitobe ba nomi Anis-uş-şia, ki dar qarni 13 h.q., navişta şuda, rūzi tavalludi ūro 4-umi şa'bon donista ast.[36]

Navisandai «Xasois-ul-Abbosijja» biduni zikri manba' naviştaast, ki vaqte ba dunjo omad, Imom Alī ūro dar oƣūş giriftu Abbos nomid, dar gūşhojaş azon va iqoma guft, sipas bozuhojaşro būsidu girja kard va dar posux ba Ummulbanin, ki daleli girjai ūro çūjo şud, guft du bozui Abbos dar rohi kumak ba Husajn (a) çudo meşavad va Xudovand dar ivazi du dasti buridaaş, du bol dar oxirat ba ū ato mekunad.[37] Kitobhoi digar niz bo takja bar hamin naql, girjai Imom baroi qat' şudan du dasti Abbos (a)-ro matrah kardaand.[38]

Hamsar va farzandon

Namudori tasviriji farzandoni hazrati Abbos[39]

Abbos (a) bo Luboba navai Abbos ibni Abdulmutallib bajni solhoi 40 to 45 qamarī izdivoç kard.[40] Barxe az manobe', padari Lubobaro Ubajdulloh ibni Abbos[41] va barxe digar Abdulloh ibni Abbos[42] zikr kardaand. Ibni Habibi Baƣdodī, muarrixi qarni sejum qamarī, Luboba hamsari Abbosro duxtari Ubajdulloh donista va Luboba duxtari Abdullohro hamsari Alī ibni Abdullohi Ça'far muarrifī kardaast.[43] Luboba baroi Abbos, du pisar ba nomhoi Fazl va Ubajdulloh ba dunjo ovard[44] va pas az şahodati ū ibtido ba izdivoçi Valid ibni Utba va sipas ba izdivoçi Zajd ibni Hasan daromad.[45]

Ubajdulloh, farzandi Abbos (a), bo duxtari Imom Saççod (a) izdivoç kard.[46] Barxe navisandagon, farzandoni digare ba nomhoi Hasan, Qosim, Muhammad va duxtare baroi hazrati Abbos nom burdaand va guftaand Qosimu Muhammad dar rūzi Oşūro pas az padaraşon ba şahodat rasidand.[47]

Guzoriş şudaast, ki nasli hazrati Abbos az pisaraşi Ubajdulloh va pisaraş Hasan idoma pajdo kardaast. Farzandoni hazrati Abbos az maşhurtarin tabori alavijon budand va bisjore az onho olim, şoir, qozī va hokim budand.[48] Gustardagiji nasli hazrati Abbos az şimoli Afriqo to Eron guzoriş şudaast.[49] Barxe daleli in gustardagiro muhoçirati farzandoni hazrati Abbos az zulmi hukumatho unvon kardaand.[50]

Çangi Siffin

Huzuri Abbos (a) dar çangi Siffin dar barxe az kitobhoi mutaaxxir naql şudaast. Ū dar in çang az çumlai kasone bud, ki ba farmondehiji Moliki Aştar dar çangi Siffin ba Furot hamla kardand va baroi laşkarijoni Imom Alī (a) ob bardoştand.[51] Dar hamin kitobhoi mutaaxxir kuşta şudani Ibni Şa'so az Şom va haft tan az pisaronaş ba dasti Abbos niz çuzvi havodisi çangi Siffin naql şudaast.[52] Ba guftai barxe az navisandagon, mardumi Şom qudrati Ibni Şa'soro barobar bo hazor savor medonistaand.[53] Barxe niz dar huzuri hazrati Abbos (a) dar Siffin tardid karda va onro mutobiq bo sanadhoi ta'rixī nadonistaand.[54]

Binobari on ci Urdubodī dar kitobi xud ovarda, dostoni vasijati Imom Alī (a) ba Abbos va tavsija ba ū dar borai Imom Husajn (a), garci maşhur ast, ammo sanade nadorad.[55]

Dar voqeai Karbalo

Tablui asri Oşūro. jpg
Naviştori aslī: Voqeai Karbalo

Huzur dar voqeai Karbalo muhimtarin farozi zindagiji Abbos ibni Alī ast va ahamijati ū nazdi şiajon noşī az naqşe ast, ki dar voqeai Karbalo doşta ast. Abbosro jake az barçastatarin şaxsijathoi qijomi Imom Husajn (a) unvon kardaand.[56] Bo in hol dar beştari kitobhoe, ki ba tavri muçazzo dar borai Abbos (a) navişta şudaast, guzorişi torixī jo rivoie dar borai Abbos (a) az zamoni harakati Imom Husajn (a) az Madina ba Makka va sipas az Makka ba Kūfa to qabl az mohi muharrami soli 61 h.q. vuçud nadorad.[57]

Xutba xondan dar Makka

Navisandai kitobi «Xatibi Ka'ba», xutbae ba Abbos (a) nisbat dodaast[58] va onro ba istinodi joddoşte, ba kitobi «Manoqibu sodat-il-kirom» mustanad mekunad va xud tasreh dorad, ki in kitobro nadida ast.[59] Bar asosi in guzoriş hazrati Abbos dar rūzi haştumi zilhaçça xutbaero bar farozi bomi Ka'ba erod kard va dar on bo işora ba çojgohi Imom Husajn (a) va muarrifiji Jazid ba unvoni şarobxor, ba baj'ati mardum bo Jazid intiqod kard. Ū dar zimni xutba unvon kard, to zamone, ki ū zinda ast içoza naxohad dod kase Imom Husajn (a)-ro ba şahodat birasonad va tanho rohi şahodati Imom, kuştani Abbos ast.[60] Çūjo Çahonbaxş dar maqolae bo takja bar naqdi adabiji matni xutba va noşinos budani navisanda va asli kitob, onro rad mekunad va tasreh mekunad, ki in moçaro dar manobei digar joft nameşavad.[61]

Parcamdorī dar rūzi Oşūro

Hazrati Abbos (a) dar rūzi Oşūro parcamdori sipohi Imom Husajn (a) bud. Imom (a) subhi Oşūro in simatro ba ū suporid.[62] Bar asosi barxe guzorişho Imom (a) hangomi darxosti Abbos baroi raftan ba majdon, parcamdoriji ūro jodovar meşudand.[63]

Saqqoī va ovardani ob

Ba guzorişi manobei torixī vaqte duşman obro bar korvoni Imom Husajn (a) bast va taşnagī ba haram va ashob fişor ovard, Imom, Abbosro hamrohi sī asbsavor va bist pijodanizom bo bist maşki ob ravonai şari'a namud to ob biovarand. Onho şabona nazdiki şari'a şudand, ammo Amr ibni Haççoç va joronaş qasdi mamoniat az rasidani onho ba şari'aro doştand, ki hazrati Abbos va hamrohonaş onhoro aqib ronda va xudro ba şari'a rasondand va maşkhoro pur az ob kardand. Dar hini bozgaşt az şari'a Amr ibni Haççoç va joronaş, bar onon huçum burdand. Abbos va digar savorkoron rohro bar duşman bastand, to pijodanizomho obro ba urdūgoh rasondand.[64]

Napaziruftani amonnomaho

Hangome, ki korvoni Husajnī dar Karbalo budand, duşman baroi hazrati Abbos va barodaronaş du amonnoma ovaradand.

Amonnomai Abdulloh ibni Abimahal

Vaqte Şimr ibni Zilçavşan nomai çang bo Imom Husajn (a) jo taslim şudani ūro az Ibni Zijod girift, hangomi xuruç az qasri Abdulloh ibni Abimahal barodarzodai Ummulbanin az hamrohoni Şimr, az Ubajdulloh ibni Zijod baroi pisar'ammahoi xud Abbos va barodaroni ū amonnomae girift va onro az tariqi mavloi xud ba urdūgohi Imom Husajn baroi farzandoni Ummulbanin firistod.

Vaqte firistodai ū bar Abbos va barodaronaş vorid şud ba onho guft: in amonnomaro taƣoi şumo barojaton firistodaast. Onho dar posux guftand: ba taƣoi mo salom birason va bigū mo ba amonnoma nijoz nadorem, amoni Xudovand baroi mo behtar az amonnomai Ibni Sumajja ast.[65]

Amonnomai Şimri Zilçavşan

Şabi nuhumi muharram, Şimr muqobili ashobi Husajn (a) istodu guft: pisaroni xoharam kuçojand?! Abbos, Ça'far va Usmon az xajma berun omada guftand: cī mexohī? Şimr guft: şumo dar amon hasted. Onho guftand: agar tu taƣoi mo hastī Xudo tu va amonnomatro la'nat kunad. Tanho baroi mo amonnoma ovardī va pisari Pajƣambarro raho kardī![66]

Ibni A'sam (vafot 314 h.q.) dar guzorişe in guna naql kardaast: vaqte Şimr pisaroni Ummulbaninro sado zad, Husajn ba barodaronaş guft: çavobi ūro bidihed, har cand fosiq boşad, zero ū az taƣoihoi şumost. Hazrati Abbos va barodaronaş ba Şimr guftand: cī megūī? Şimr guft: ej farzandoni xoharam! Şumo dar amoned. Xudatonro bo Husajn ba kuştan nadihed va az amiralmu'minini Jazid itoat kuned. Dar in hangom Abbos ibni Alī guft: marg bar tu ej Şimr! Xudo tu va amonnomaatro la'nat kunad; ej duşmani Xudo! ojo ba mo megūī az duşman itoat kunem va dast az joriji barodaramon bardorem?![67]

Guzorişi digare tavassuti Ibni Kasir (vafot 774 h.q.) barxilofi bisjore az mutuni kuhan, in guna naql şudaast: barodaroni Husajn ba Şimr guftand: agar ba mo va barodaramon Husajni amon medihī, mo niz amonnomai turo qabul mekunem vagarna mo nijoze ba amonnomaat nadorem.[68] Vale zohiran guzorişhoi Ibni Kasir va Ibni A'sam ba xotiri taaxxuri zamonī va muhtavoi on, qobili taammul va barxilofi guzorişi kitobhoi kuhan ast.[69]

Şahodati barodaroni Abbos

Bar asosi guzorişhoi torixī, hosili izdivoçi Imom Alī (a) bo Ummulbanin, cahor pisar ba nomhoi Abbos, Ça'far, Abdulloh va Usmon bud.[70] Hazrati Abbos asri Oşūro barodaroni xudro taşviq ba muboriza kard. In guzoriş ba du guna dar manobe' mun'akis şudaast.

Dar guzorişe, ki Şajx Mufid (413 h.q.), Tabarsī (548 h.q.), Ibni Namo (645 h.q.), Ibni Hotam (664 h.q.) naql kardand: hangome, ki Abbos ibni Alī muşohida kard, bisjore az ahli ū ba şahodat rasidand, ba barodaroni modariji xud Abdulloh, Ça'far va Usmon guft: ej farzandoni modaram! Ba majdon biraved, to man şumoro muşohida kunam [cī guna dar rohi Xudo ba şahodat merased]; man şumoro baroi Xudo va Rasulaş nasihat kardam, caro ki şumo farzande nadored.[71] Şojad illati in ki hazrati Abbos barodaronaşro zudtar ba majdon firistod on boşad, ki açri taçhizi onon baroi çihod va hamcunin açri sobironi bar şahodati barodarro barad.[72]

Bar asosi guzorişi digare, ki tavassuti Abumixnaf (157 h.q.), Tabarī (310 h.q.) Ibni Asir (630 h.q.) hazrati Abbos asri Oşūro ba barodaroni modarijaş Abdulloh, Ça'far va Usmon guft: ej farzandoni modaram ba majdon biraved, to man az şumo irs baram, zero şumo farzande nadored, onho niz cunin karda va ba şahodat rasidand.[73]

Ammo in guzoriş az manzari barxe nodurust ast, zero dar on vaz'ijat Abbos medonist, ki kuşta meşavad va irs xostan ma'no nadorad.[74] Hamcunin in guzoriş bo qonuni irs niz nosozgor ast, zero bo vuçudi Ummulbanin va inki barodaroni hazrati Abbos zanu farzande nadoştand, irs ba hazrati Abbos namerasid, balki Ummulbanin vorisi farzandoni xud meşud.[75]

Raçazho dar rūzi Oşūro

Dar çarajoni voqeai Karbalo raçazhoi muxtalife az Abbos (a) naql şudaast; [76] az çumla:

أقسَمتُ بِالله الأَعَزِّ الأَعظَم‏ وَ بِالحَجونِ صادِقاً وَ زَمزَم‏

وَ بِالحَطيمِ وَالفَنَا المُحَرَّمِ لَيُخضَبَنَّ اليَومَ جِسمي بِدَمي‏

دونَ الحُسَينِ ذِي الفَخارِ الأَقدَمِ إمامُ أهلِ الفَضلِ وَالتَّكَرُّم‏[77]

Ba Xudoi aziztarinu şukuhmandtarin, sodiqona savgand va niz ba Haçun va ba obi zamzam * ba xonai Xudo va sohati Masçid-ul-harom savgand, ki imrūz badanam ba xun rangin xohad şud * peşi poi Husajn, ki sohib va peşgom dar fazilatho va iftixorot ast peşvoi ahli fazilatu karomat.

لا أرهَب الموتَ إذ الموتُ زقا حتى أُوارى في المصاليت لقا

نفسي لنفس المصطفى الطُّهر وَقا اني أنا العباس أغدو بالسِّقا

و لا أخاف الشر يوم المُلتقى و لا أخاف الشر يوم الملتقى[78]

Az marg nametarsam hangome, ki bong zanad, to vaqte ki bajni mardoni korozmuda aftoda va ba xok pūşida şavam, çoni man sipar va fidoi çoni Husajn ast, ki barguzida va pok ast, man Abbos hastam, ki bo maşk meojam va rūzi nabard az şarri duşmanon heç boke nadoram. Marg agar marga st gū nazdi man oj, to dar oƣūşaş bigiram tangi tang Man az on umre sitonam çovdon, ū zi man dalqe sitonad rang rang[79]

وَاللهِ إن قَطَعتُمُ يَميني إنّي اُحامي أبَداً عَن ديني‏

وعَن إمامٍ صادِقِ اليَقينِ نَجلِ النَّبِيِّ الطّاهِرِ الأَمين[80]

Ba Xudo savgand! Agar cī dasti rostamro qat' namuded, vale man pajvasta az dinam va az imome, ki dar jaqinaş sodiq ast va farzandi Pajƣambari pok va amin ast, himojat mekunam.

Şahodat

Binobar naviştai Muhammadhasani Muzaffar nazari aksarijati muarrixon on ast, ki Abbos (a) qat'an dar rūzi 10-umi muharram şahid şuda ast.

Muzaffar du qavli digar ham mabnī bar şahodat dar rūzhoi haftumi muharram va nuhumi muharram zikr karda va onhoro za'if va bisjor nodir donistaast.[81]

Guzorişhoi muxtalife az çanghoi Abbos (a) dar rūzi Oşūro va cigunagiji şahodati ū naql şudaast.[82] Bar asosi naqli barxe manobe', Abbos to şahodati oxirin nafar az ashobi Imom Husajn va Banī Hoşim ba majdon naraftaast.[83]

Ba guftai Şajx Mufid, Imom Husajn va Abbos ibni Alī bo ham ba majdon raftand, vale sipohi Umari Sa'd bajni in du hoil şudand. Imom Husajn zaxmī şuda, ba xajma bargaşt va Abbos ba tanhoī çangid, to çoe, ki ba şiddat zaxmī şud va digar tavoni razm nadoşt. Dar in hol Zajd ibni Varqoi Hanafī va Hukajm ibni Tufajli Sinbisī ūro kuştand.[84] Şajxi Mufid çuz'ijoti digare naql nakarda ast. Dar Maqtali Abumixnaf niz çuz'ijoti şahodati hazrati Abbos naql naşuda ast.[85] Dar zijorati nohijai ƣajrimaşhur, Jazid ibni Vaqqod Hakim ibni at-Tufajl at-Toī ba unvoni qotiloni hazrati Abbos zikr şudaand.[86]

Bar asosi barxe digar az manobe', pas az şahodati hamai ashob va xonadoni Banī Hoşim, Abbos xost, to baroi xajmaho ob biovarad. Ū ba tarafi şari'ai Furot hamla kard va tavonist az bajni nigahbononi şari'a xudro ba ob birasonad. Dar rohi bargaşt, duşman ba ū hamla kard. Ū dar naxliston bo duşman çang mekard va ba samti xajmaho meraft, ki Zajd ibni Varqoi Çuhanī az puşti naxle berun parid va zarbae ba dasti rostaş vorid kard. Abbos şamşerro ba dasti capaş giriftu ba nabard alajhi duşman davom dod. Hakim ibni Tufajli Toī, ki puşti daraxte xudro pinhon karda bud, zarbae ba dasti capaş vorid kard va ba'd az on niz amude bar sari Abbos vorid karda, ūro ba şahodat rasond.[87]

Bar asosi guzorişi Xorazmī, vaqte Abbos (a) şahid şud, Imom Husajn (a) bar na'şi barodar hozir şud, ba şiddat girja mekardu farmud: اَلآنَ اِنکَسَرَ ظَهری وَ قَلَّت حیلَتی: aknun kamaram şikast va coraam andak şud.[88] Bo in hol Xorazmī, Abbosro oxirin kase namedonad, ki ba majdoni çang raftaast.[89]

Hamcunin bubined: Tiri seşu'ba

Ob naxurdan ba ehtiromi Imom Husajn (a)

Ba guftai Faxriddini Turajhī, olimi qarni 11 h.q. dar kitobi al-Muntaxab, Abbos vaqte voridi şari'ai Furot şud, dastonaşro pur az ob kard, to binūşad, ammo vaqte onro ba rūjaş nazdik kard ba jodi tişnagiji Husajn aftod, obro raho kard va bo labi taşna bo maşke pur az ob az Furot berun omad.[90] Alloma Maçlisī niz dar Bihor-ul-anvor hamin matlabro bezikri nomi manba'i aslī ovardaast.[91] Habibulloh Cojcijon şoir va marsijasaroi Ahli Bajt (a) dar in bora cunin suruda ast:

Karbalo Ka'bai işq astu man andar ehrom,
Şud dar in qiblai uşşoq duto taqsiram.
Dasti man xūrd ba obe, ki nasibi tu naşud,
Caşmi man dod az on obi ravon tasviram.
Bojad in didaju in dast diham qurbonī,
To ki takmil şavad haççi manu taqdiram.[92]

Urdubodī bo tahlili cand şe'r va baxşe az matni zijorati nohijai muqaddasa taloş karda ast sobit kunad, ki in voqea ittifoq aftoda ast.[93] Çūjo Çahonbaxş, turospaƶūh, dar joddoşte bo tasreh ba in ki in voqea dar mutuni kuhan najomada ast, ehtimol medihad, in doston reşa dar sūgi surudae kuhan dar Maqotil-ut-tolibin doşta boşad, ki dar on gufta şuda, ki «Abulfazl bo hamai taşnagī obro nisori Husajn kard».[94]

Fazoil va viƶagiho

Barxe jake az muhimtarin fazoil va viƶagihoi Abbos (a)-ro hamrohī va zindagī kardan bo Imom Alī (a), Imom Hasan (a) va Imom Husajn (a) medonand.[95] Abdurrazoq Muqarram dar Kitob-ul-Abbos, çumlaero az kitobi Asror-uş-şahodat ba unvoni hadis az ma'sumon naql kardaast, ki Abbos bahrae az ilm doşta ast.[96] Ça'fari Naqdī dar borai ū menavisad «ū az nazari doniş, porsoī, nijoiş va ibodat az buzurgoni Ahli Bajt ast!».[97] Barxe mu'taqidand agarcī Abbos (a) dar daraçai ma'sumon nest, ammo nazdiktarin fard ba onho ast.[98] Hazrati Abbos (a) panç imomi ma'sumro dida ast. Imom Alī (a), Imom Hasan (a), Imom Husajn (a), Imom Saççod (a) va Imom Boqir (a) ki dar voqeai Karbalo huzur doştaast.[99] Sajidmuhammadalī Rijozī şoiri oiniji qarni cahordahi şamsī dar şe'ri ma'ruf ba in fazilat şora karda ast.

Navisandagoni mutaaxxir naviştaand, ki Abbos (a) xudro hamsoni du barodari buzurgtaraş; ja'ne Imom Hasan (a) va Imom Husajn (a) namedonist va hameşa ononro imomi xud medonist va dar muqobili onho mute'u farmonbardor bud [100] va hamvora on duro bo xitobi «Jabna Rasulalloh (ej pisari Pajƣambar)», «jo Sajidī» va monandi inho xitob mekard.[101]

Kalbosī dar kitobi Xasois-ul-Abbosijja mu'taqid ast, ki hazrati Abbos (a) cehrai zeboe doşt va az hamin rū bud, ki ūro qamari Banī Hoşim mexondand.[102] Az qotili hazrati Abbos (a) naql şuda, ki guftaast dar Karbalo marde xuşandomu zeborūero kuştam, ki bajni du caşmaş nişonai saçda bud.[103] Bar asosi barxe guzorişho, ū az cehrahoi xossi Banī Hoşim ba şumor meraft, ki badane qavī va qade baland doşt, to hadde ki vaqte bar asb menişast, pohojaş bar zamin kaşida meşud.[104]

Jake az fazoili Abbos (a) ki ba iddaoi Kalbosī dūstu duşman onro sutudaand va heç kas nametavonad onro inkor kunad, şuçoati ū ast.[105] Barxe karam va baxşişi Abbos (a)-ro az digar fazoili ū unvon kardaand, ba nahve ki bajni mardum, in raftori ū zarbulmasal buda ast.[106]

Çojgohi Abbos (a) dar bihişt va ƣibtai şahidon ba ū

Abbosro az şoxistarinu barçastatarin ashobi Imom Husajn dar rūzi Oşūro donistaand.[107] Ū parcamdori laşgari Imom Husajn (a) dar voqeai Karbalo bud.[108] Imom Husajn (a) dar borai hazrati Abbos, ta'biri «çonam ba fidojat barodar»-ro ba kor burda ast[109] va hamcunin bar na'şi Abbos giristaast.[110] Barxe in suxanon va harakotro nişongari çojgohi ū nazd imomi sejumi şiajon donistaand.[111]

Dar ahodis hamcunin bar çojgohi xossi hazrati Abbos dar bihişt ta'kid şudaast; bar asosi rivojate, vaqte Imom Saççod (a) Ubajdulloh farzandi Abbos (a)-ro did, aşkhojaş çorī şudu farmud, amujam Abbos nazdi Xudovand manzalat va çojgohi boloe dorad, ki hamai şuhado dar rūzi qijomat ba ū ƣibta mexurand.[112] Dar idomai hamin rivojat omadaast, ki Xudovand amujam Abbosro rahmat kunad, ki xudro fidoi barodaraş Imom Husajn (a) kard va dar in roh du dastaş qat' şud, ki Xudovandi ivazi du dasti qat'şudai ū du bol dar oxirat ba ū ato xohad kard, to bo on du bol parvoz kunad.[113]

Hamcunin Abunasri Buxorī, rivojate az Imom Sodiq (a) naql karda ast, ki dar on Abbosro bo ta'biri «nofiz-ul-basirat» (doroi binişi amiq) tavsif karda va ūro sohibi imoni qavie muarrifī karda ast, ki dar kanori Imom Husajn (a) çihod karda, ba şahodat rasid.[114] In rivojat dar manobei digar ham omada ast.[115]

Sajid Abdurrazoqi Muqarram dar kitobi Maqtal-ul-Husajn megūjad, ki Imom Saççod (a) ba'd az voqeai Oşūro baroi dafni çasadhoi hamai şuhadoi Karbalo az Banī Asad kumak girift, vale baroi dafni Imom Husajn (a) va Abbos (a) az onho kumake nagirift va guft baroi dafni in du şahid kasone maro kumak mekunand va ba kumaki şumo nijoze nest.[116] Ojatulloh Çavodiji Omulī - ilohidon va muhaqqiqi şia, bar in bovar ast, ki fazilati haşar bo fariştagon, ki heç lazzate bolotar az on nest, dar rivojot baroi bandai solehi Xudo, hazrati Abulfazli Abbos (salomullohi alajh) niz gufta şuda va in guna podoşhoi ƣajbī, zuhuri rozi ibodatu itoat va buruzi rūhi bandagist.[117]

Zijoratnomaho

Bar asosi guzorişi kitobi «Paƶūhişe dar sira va simoi Abbos ibni Alī», jozdah zijoratnoma dar kitobhoi muxtalif baroi hazrati Abbos naql şudaast,[118] ki te'dode az onho xulosai zijoratnomahoi digar donista şudaand.[119] Az jozdah zijoratnomai mazkur, se zijorat az Imom Sodiq (a) naql şuda[120] va dar intisobi barxe az mavorid ba ma'sumon ham taşkik şudaast.[121]

Dar in zijoratnomaho, taobiri tamçidomeze baroi hazrati Abbos zikr şudaast; iborathoe monandi abdi soleh, hamcunin kase ki dar muqobili çonişini Pajƣambar (s) taslim ast va ūro tasdiq karda va ba ū vafodor budaast, mute'i Xudo va Rasul va imomon (a), va kase ki hamonandi badrijon va muçohidoni dar rohi Xudo amal kardaast.[122] Hamcunin barxe bo takja bar farozhoe az zijorati nohijai muqaddasa ki dar borai hazrati Abbos ast, onro nişondihandai çojgohi voloi ū az zaboni Imomi Zamon (aç) medonand.[123]

Karomoti hazrati Abbos

Karomoti hazrati Abbos dar bajni şiajon ma'ref ast va dostonhoi muta'addide dar borai şifoi bemoron jo halli soiri muşkilot bo tavassul ba hazrati Abbos bajni mardum çorī ast; kitobi «Dar kanori Alqama karomot-ul-Abbosijja», 72 qissa az in karomotro girdovarī kardaast.[124] Rabboniji Xalxolī niz dar kitobi «Cehrai duraxşoni qamari Banī Hoşim» hududi haştsad karomat az Abbos (a) çam'ovarī karda va dar har çild beş az 250 doston naql kardaast. Bo in hol barxe az in dostonho takrorī naql şudaand. Ba naviştai in manobe', karomathoi hazrati Abbos maxsusi şiajon nest va karomathoe niz az hazrati Abbos dar haqqi mu'taqidoni soiri adjonu mazohib monandi ahli sunnat, masehijon, kalimijon va zartuştijon naql şudaast.[125]

Tablui alamdori Karbalo, asari Mahmudi Farşcijon

Abbos (a) dar farhangi şia

Maşhur ast, ki şiajon irtiboti otifiji zijode ba hazrati Abbos (a) dorand va ba'd az cordah ma'sum (a) baroi ū bolotarin maqomro qoiland.[126] Muhammadi Baƣdodī jak fasl az kitobaşro ba irtiboti şiajon va Abulfazl (a) baxşida va şiddati aloqa va muhabbati şiajon ba Abbos (a)-ro bisjor ravşanu vozeh donistaast.[127] In irtibot bois şuda ast, ki hazrati Abbos dar farhangi şia çojgohi muhimme dar tavassulot, azodoriho va namodsoziho doşta boşad.

Tavassul ba hazrati Abbos

Ba daleli çojgohi viƶai hazrati Abbos dar bajni şiajon, mardum baroi rasidan ba hoçoti xud ba hazrati Abbos mutavassil meşavand va baroi ū nazr mekunand.[128] Barxe niz karomotero az hazrati Abbos dar haqqi ahli sunnat, masehijon, kalimijon va armaniho naql kardaand.[129]

Azodoriji rūzi Tosu'o

Dar marosimi mazhabiji dahai muharram, nuhumi muharram ba unvoni rūzi Tosu'o maxsusi azodorii baroi hazrati Abbos (a) ast, ki pas az rūzi Oşūro, muhimtarin zamoni barguzoriji azodoriji şiajon dar masoçid, haj'atho va takjaho ba hisob meojad. In rūz dar Eron va barxe az kişvarhoi islomī ta'til ast.[130]

Jake az barnomahoe ki hamvora dar in marosim barguzor meşavad, xondani «du dama»-i ma'rufe ast, ki dar on azodoroni husajnī ba du dasta taqsim meşavand va jak dasta misra'i avval, dastai digar, misra'i duvvumro mexonand:

Ej ahli haram, miru alamdor naomad, alamdor naomad,
Saqqoi Husajn, Sajidu solor naomad, alamdor naomad.[131]
Hamcunin bubined: Ej ahli haram miru alamdor naomad

Javm-ul-Abbosi Zançon: harsola dar ƣurubi rūzi haştumi muharram, çam'ijati zijode az azodoron dar fosilai Husajnijai a'zami Zançon to imomzoda Sajidibrohimi in şahr çam' meşavandu navhaxonī va azodorī mekunand. Bar asosi barxe az guzorişho dar soli 96 beş az 9700 va dar soli 95 hududi duvozdah hazor ra's gūsfand dar in marosim bo nazri mardum, qurbonī şudaast.[132] Dar solhoi axir, har sola hududi pançsad hazor nafar dar in marosim şirkat mekunand. In marosim ba unvoni jake az meroshoi ma'naviji Eron sabt şudaast.[133]

Zikri jo koşif-al-karb

Zikri «jo koşif-al-karb an vaçh-il-Husajn, ikşif karbī bihaqqi axik-al-Husajn» (ej bartarafkunandai ƣamu andūh az rūi Husajn, ba haqqi barodarat Husajn, andūh va muşkili maro bartaraf kun!), ba unvoni jake az zikrhoi tavassul ba hazrati Abbos maşhur şuda va goh tavsija meşavad, ki in zikr ba te'dodi 133 marotiba (ki nomi Abbos ba hisobi abçad ast) gufta şavad.[134] In zikr dar kitobhoi hadisiji şia naql naşudaast.

Oinho va namodhoi digar

  • Alamgardonī: alam jake az namodhoe ast, ki dar marosimi azodoriji Imom Husajn (a) baroi jodovariji hazrati Abbos, alamdori Karbalo istifoda meşavad.[135]
  • Saqqoī: jake az oinhoi manqabatxonī ast, ki dar ajjomi azodorī ba viƶa Tosu'o va Oşūro dar Eron barguzor meşavad. In oin gohe ba surati navhaxoniji çam'ī va gohe ba surati serob kardani taşnagon dar masiri azodoriho va dar haj'athoi mazhabī barguzor meşavad; dar surati avvalī şe'rho va navhahoi maxsuse dorad va dar surati duvum niz saqqoho libosi maxsuse mepūşand va bo kūza jo maşk, azodoronro serob mekunand.[136] Şirkatkunandagon dar in haj'atho saqqo meşavand va nişonahoi saqqoī ba xud meovezand. Onho bo jak dast, dahonai maşki purobero, ki bar dūş dorand, megirand va dar dasti digar kosae dorand va bajni azodoron raftu omad mekunandu ba taşnagon ob merasonand va şe'rhoero dar bajoni tişnagiji Imom Husajn (a) va joronaş mexonand, to nūşandai obro beştar ba jodi Imom (a) va joronaş biandozand; baroi namuna, saqqojoni Sarvistoni Fors in aş'orro mexonand: Obe binūşu la'nati haq bar Jazid kun, Çonro fidoi marqadi şohi şahid kun.[137] Farhangi saqqoī dar bisjore az şahrhoi şianişini Iroq va Eron roiç ast[138] va ta'siri farhangi saqqoī dar saqqoxonahoi muta'addide, ki ba nomi hazrati Abbos soxta şuda qobili muşohida ast.[139]
  • Qasam xūrdan ba hazrati Abbos (a): qasam xūrdan ba hazrati Abbos bajni şiajon va hatto ahli sunnat amre roiç ast, ba tavre, ki ba naqli barxe, bisjore az şiajon baroi pojon dodan ba nizo'hoi xud ba hazrati Abbos qasam mexūrand. Va barxe tanho savgandi voqeiro hamin savgand ba nomi Abbos medonand.[140] Barxe az aqvomi şia, ahdho, pajmonho, muomilot va qarordodhoi xudro bo qasam xūrdan ba hazrati Abbos (a) tasbit va tahkim mekunand.[141] Daleli tavvaçuhi xos ba qasami hazrati Abbos (a) şuçoat, vafodorī, ƣajrat, adab va çavonmardiji ū unvon şudaast.[142] Barxe naqlho dar borai e'timod ba qasami hazrati Abbos az tarafi ahli sunnat va maxsusani ahli sunnati Iroq vuçud dorad; az çumla Hardon Takritī, vaziri difoi peşini Iroq naql karda ast, ki hamrohi Ahmad Hasan al-Bakr (jake az rais çumhurihoi qabliji Iroq) va Saddom va cand nafari digar mexostand pajmone bandand va baroi tahkimi pajmoni xud va baroi inki ba hamdigar xijonat nakunand, tasmim giriftand, ki qasam bixūrand. Bo vuçudi inki barxe çoi dafni Abuhanifaro baroi qasam xūrdan peşnihod dodand, ammo dar nihojat tasmim giriftand baroi qasam xūrdan ba harami hazrati Abbos biravand va onço qasam bixūrand.[143]
  • Sufrai Abulfazl: sufra jo sufrai nazrī, gunae az nazrhoi şiajon va marosimi zanona ast[144] ki dar on bo gustarondani sufrai xūrokī va içroi odob va xondani azkori xos barguzor meşavad. Jake az muhimtarin va roiçtarini sufraho, sufrai «Abulfazl» ast.[145]
  • Abbosijjaho jo bajt-ul-Abbos: ba makonhoe gufta meşavad, ki ba nomi hazrati Abbos (a) va baroi azodorī soxta meşavad. Barxe unvon kardaand, ki dar in makonho barnomahoi mutaaddidi digare niz ançom meşavad va korkardi onho monandi Husajnijjaho ast.[146]
  • Rūzi çonboz: dar taqvimi rasmiji Çumhuriji islomiji Eron, rūzi cahorumi Şa'bon, ba munosibati tavalludi hazrati Abbos (a) ba unvoni Rūzi çonboz nomguzorī şudaast.[147]
  • Pançai dast jo namodi xamsa, ki dar barxe az manotiqi şianişin mavridi istifoda qaror megirad va bar rūi alam jo parcam nasb meşavad, namodi dasthoi buridai hazrati Abbos ast. Barxei digar az şiajon, onro namodi panç tani Oli Abo medonand.[148]

Amokin va binohoi marbut ba Abbos(a)

Zarihi hazrati Abbos, ki dar soli 1395 hiçriji şamsī nasb şud.

Dar Eron va Iroq makonhoe vuçud dorad, ki dar tūli zamon mavridi ehtiromi mardum voqe' şudaand va mardum baroi adoi nuzurot va hadojoi xud ba on makon raftu omad mekunand va mu'taqidand, ki dar surati tavassul va nazr, hoçati onho ravo meşavad.

Harami hazrati Abbos

Naviştori aslī: Harami hazrati Abbos (a)

Çoi dafni hazrati Abbos dar şahri Karbalo dar 378 metriji şimoli şarqiji harami Imom Husajn (a) qaror dorad va jake az muhimtarin zijoratgohhoi şiajon ast. Fosilai harami hazrati Abbos va harami Imom Husajn (a)-ro Bajn-ul-haramajn menomand.[149]

Ba nazari bisjore az muarrixon, Abbos (a) dar çoi şahodataş kanori nahri Alqama dafn şudaast.[150] Zero Imom Husajn (a) bar xilofi digar şuhado, ūro az mahali şahodataş çobaço nakard va nazdi pajkari soiri şuhado naburd.

Barxe navisandagon monandi Abdurrazoqi Muqarram mu'taqidand, daleli inki Imom Husajn (a) badani hazrati Abbosro ba xajmaho naburd, darxosti xudi hazrati Abbos va jo notavoniji Imom dar çobaço kardani badani hazrati Abbos ba xotiri çarohathoi voridşuda ba badanaş nabud, balki Husajn ibni Alī (a) mexost, ki barodaraş sohibi marqad va harami çudogona boşad.[151] Muqarram baroi suxani xud mustanade zikr nakardaast.

Kaf-ul-Abbos, maqomi dasti cap

Maqomi Kaff-ul-Abbos

Naviştori aslī: Kaff-ul-Abbos

Maqomi Kaff-ul-Abbos nomi du makon ast, ki gufta meşavad dasthoi hazrati Abbos (a) dar in du nuqta az tan çudo şuda, ba zamin aftod. In du makon, dar qismati şimoli şarqī va çanubi şarqiji beruni harami hazrati Abbos (a) va dar vurudiji du kūcai bozormonand qaror dorand. Dar in du makon namodhoe durust şuda va zoironi onçoro zijorat mekunand.[152]

Qadamgoh, saqqoxona va saqonfor

Qadamgohhoi muxtalife dar kişvari Eron ba nomi hazrati Abbos vuçud dorad, ki mardum hamvora baroi adoi nuzurot va barovarda şudani hoçathoi xud ba in makonho meravand va a'moli ibodiji xudro dar onço ançom medihand.[153] Az çumlai in qadamgohho metavon ba qadamgohi Simnon, Huvajza, Buşehr va Şeroz işora kard.[154] Ba guftai Xalxolī, dar şahri Lor nazargohe vuçud dorad, ki ahli sunnati on mintaqa dar seşanbei har hafta hamrohi xonavoda ba qasdi hoçat va adoi nazr ba onço meravand.[155]

  • Saqqoxona: jake az namodhoi mazhabiji şiajon ast. Saqqoxonaho fazohoi xurdeand, ki dar guzargohhoi umumī baroi ob dodan ba rahguzaron ba xotiri savob soxta meşavand. Saqqoxona dar farhangi şia jodovari saqqojat (ob dodan)-i hazrati Abbos (a) dar voqeai Karbalo ast va az in rū saqqoxona ba nomi Imom Husajn (a) va hazrati Abbos (a) muzajjan meşavand.[156] Barxe baroi barovarda şudani hoçati xud dar onço şam' ravşan mekunand, jo daxil mebandand.[157] Saqqoxonahoi farovone ba nomi hazrati Abbos dar nuqoti muxtalifi çahon soxta şudaast.[158]
  • Saqqonifor: jo soqiji nifor jo saqqotolor nomi binohoi sunnatie dar mintaqai Mozandaroni Eron ast, ki baroi barguzoriji marosimi azodoriji mazhabī va adoi nazr istifoda meşavad. In binoho umuman dar muçovirati jak makoni mazhabie monandi masçid, takja va husajnija soxta meşavand. Saqqoniforho ba hazrati Abbos (a) muntasab hastand va barxe ba onho «Abulfazlī» megūjand.[159]

Namoişi cehrai hazrati Abbos

Tasvire ma'ruf az şamoili hazrati Abbos(a)

Naqqoşihoe dar farhangi umumiji şiajon vuçud dorad, ki bo unvoni cehrai Abbos ibni Alī şinoxta meşavad. In tasovir dar haj'athoi mazhabī va takjaho niz mavridi istifoda qaror megirad. Ba nazari bisjore az maroçe'i taqlid nisbat dodan in tasovir ba ūro nametavon ba osonī paziruft. Onho bo vuçudi in ki unvon kardaand nasbi in tasovir dar haj'athoi mazhabī va takjaho, dar surate, ki mūçibi amali harom jo be ehtiromī naşavad, işkoli şar'ī nadorad, ammo tavsija kardaand, ki az nasbi in tasovir xuddorī şavad.[160]

Dar solhoi axir du film bo mehvarijati voqeai Oşūro ba nomi Muxtornoma va Rastoxez soxta şud, ki qit'ahoi murtabit bo huzuri hazrati Abbos dar filmi Muxtornoma ba daleli muxolifati barxe az maroçe' bo namoişi cehrai hazrati Abbos hazf şud[161] va filmi rastoxez niz ba hamin dalel içozati namoiş darjoft nakardaast.[162]

Kitobşinosī

Dar borai şaxsijati hazrati Abbos to kunun kitobhoe navişta şuda, ki barxe az onho iborat ast az:

  1. Zindagoniji qamari Banī Hoşim: zuhuri işqi a'lo, Husajn Badriddin, Tehron, Mahtob, 1382 h.ş.
  2. Soqiji xubon: şarhi zindagoniji hazrati Abulfazl Al-Abbos, Muhammad Caqoiji Arokī, Qum, naşri Murtazo, 1376 h.ş.
  3. Zindagoniji hazrati Abulfazli al-Abbos alamdori Karbalo, Rizo Daştī, Tehron, muassisai pozina, 1382 h.ş.
  4. Cehrai duraxşoni qamari Banī Hoşim Abulfazl-il-Abbos, Alī Rabboniji Xalxolī, Qum, Maktab-ul-Husajn, 1378 h.ş. (3 çild)
  5. Abulqurba: Şarhi zindagoniji hazrati Abulfazl (a), Maçid Zuçoçī Muçarradi Koşonī, Tehron, Subhon, 1379 h.ş.
  6. Abbos (a) sipahsolori Karbalo: zindaginoma, Abbos Şabgohiji Şabistarī, Tehron, Hurufijja, 1381 h.ş.
  7. Abbos ibni Alī (a), Çavodi Muhaddisī, nuhumin şumora az maçmU'ai oşnoī bo usvaho, intişoroti Bustoni kitobi Qum, copi haştum, 1393 h.ş.[163]
  8. Abulfazl-il-Abbos (a): paƶūhişe dar sira va simoi Abbos ibni Alī (a), Çavodi Xurramijon, naşri ohi sabz, copi avval, 1386 h.ş.

Çustorhoi vobasta

Ezoh

  1. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.73 – 75; Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.38.
  2. ↑ Celkovskī, «Abbosi çavonmard va daler», sah.373.
  3. ↑ Mahdavī, A'lomi Isfahon, 1386 h.ş., ç.1, sah.110.
  4. ↑ Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.25.
  5. ↑ Amin, A'jon-uş-şi'a, 1406 h.q., ç.7, sah.429; Qumī, Nafas-ul-mahmum, 1376 h.ş., sah.285.
  6. ↑ Buxorī, Sirr-us-silsilat-il-'alavijja, 1382 h.q., sah.88; Ibni Anba, Umdat-ut-tolib, 1381 h.q., sah.357; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.1, sah.105.
  7. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.177; Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.52 – 53; Xurosonī Qoiniji Birçandī, Kibrit-ul-ahmar, 1386 h.q., sah.386.
  8. ↑ Al-Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.52 - 53.
  9. ↑ Abulfaraçi Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, 1408 h.q., sah.89. Ibni Namoi Hillī, Musir-ul-ahzon, 1380 h.ş., sah.254.
  10. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.12.
  11. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., ç.1, sah.138.
  12. ↑ Bihiştī, Qahramoni Alqama, 1374 h.ş., sah.43; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.12.
  13. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1394 h.q., ç.2, sah.191; Tabarsī, E'lom-ul-varo bia'lom-il-hudo, 1390 h.q., sah.203; Abulfaraç al-Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, 1358 h.q., sah.55; Bihiştī, Qahramoni Alqama, 1374 h.ş., sah.43.
  14. ↑ Dehxudo, Luƣatnomai Dehxudo, 1377 h.ş., ç.11, sah.17497.
  15. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.12.
  16. ↑ Dehxudo, Luƣatnomai Dehxudo, 1377 h.ş., ç.11, sah.17037.
  17. ↑ Sajid ibni Tovus, Iqbol-ul-a'mol, 1409h.q., ç.2, sah.574
  18. ↑ Nigoh kuned ba: Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.14 – 20; Bihiştī, Qahramoni Alqama, 1374 h.ş., sah.45 – 50; Hodimaneş, «Kunjaho va laqabhoi hazrati Abbos (a)», sah.106.
  19. ↑ Abulfaraç al-Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, 1408 h.q., sah.90; Ibni Namo Hillī, Musir-ul-ahzon, 1380 h.ş., sah.254.
  20. ↑ Nosirī, Mavlid-ul-Abbos ibni Alī (a), 1372 h.ş., sah.30.
  21. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.20.
  22. ↑ Bihiştī, Qahramoni Alqama, 1374 h.ş., sah.48; Şarif Qarşī, Zindagoniji hazrati Abbos, 1386 h.ş., sah.36 - 37.
  23. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.14; Amin, A'jon-uş-şi'a, 1406 h.q., ç.7, sah.429; Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, 1967 m, ç.5, sah.412 – 413; Abulfaraç al-Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, 1408 h.q., sah.117 - 118.
  24. ↑ Tu'ma, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, 1416 h.q., sah.238.
  25. ↑ Qumī, Nafas-ul-mahmum, al-Maktabat-ul-Hajdarijja, sah.304.
  26. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.108 - 109.
  27. ↑ Ibni Şahroşūb, Manoqibu oli Abitolib, Matba'at-ul-ilmijja, ç.4, sah.108; Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403 h.q., ç.45, sah.40.
  28. ↑ «حضرت ابوالفضل علیه السلام کعبه اولیا», pojgohi ittilo'rasoniji Havza
  29. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.73 – 75; Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.38.
  30. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1435 h.q., sah.247 - 251.
  31. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.74.
  32. ↑ Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.61; Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.31.
  33. ↑ Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.31 va 50.
  34. ↑ Nosirī, Mavlid-ul-Abbos ibni Alī, 1372 h.ş., sah.62; Tu'ma, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, 1416 h.q., sah.242.
  35. ↑ Zuçoçiji Koşonī, Saqqoi Karbalo, 1379 h.ş., sah.89 – 90; Amin, A'jon-uş-şi'a, 1406 h.q., ç.7, sah.429.
  36. ↑ Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.64.
  37. ↑ Kalbosī, al-Xasois-ul-Abbosijja, 1420 h.q., sah.64 - 71.
  38. ↑ Nigoh kuned ba: Nosirī, Mavlid-ul-Abbos ibni Alī, 1372 h.q., sah.61 – 62; Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., sah.140.
  39. ↑ Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386, sah.45.
  40. ↑ Zubajrī, Nasabi Qurajş, 1953 m, ç.1, sah.79; Zuçoçiji Koşonī, Saqqoi Karbalo, 1379 h.ş., sah.98.
  41. ↑ Baroi namuna nigoh kuned ba: Baƣdodī, al-Muhabbar, Dor-ul-ofoq-il-çadida, sah.441; Tilmisonī, al-Çavhara, Ansorijon, sah.59.
  42. ↑ Baroi namuna nigoh kuned ba: Ibni Sufī, al-Maçdī, 1422 h.q., sah.436.
  43. ↑ Baƣdodī, al-Muhabbar, Dor-ul-ofoq-il-çadida, sah.440 - 441.
  44. ↑ Ibni Sufī, al-Maçdī, 1422 h.q., sah.436.
  45. ↑ Baƣdodī, al-Muhabbar, Dor-ul-ofoq-il-çadida, sah.441.
  46. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.429.
  47. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., ç.2, sah.123.
  48. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., ç.2, sah.118; Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.89.
  49. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., ç.2, sah.118.
  50. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., ç.2, sah.126.
  51. ↑ Hoiriji Mozandaronī, Ma'oli-s-sibtajn, 1412 h.q., ç.2, sah.437; Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.242; Xurosonī Qoiniji Birçandī, Kibrit-ul-ahmar, 1386 h.q., sah.385.
  52. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.242; Xurosonī Qoiniji Birçandī, Kibrit-ul-ahmar, 1386 h.q., sah.385.
  53. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.242 ; Xurosonī Qoiniji Birçandī, Kibrit-ul-ahmar, 1386 h.q., sah.385.
  54. ↑ «بررسی ادعای حضور حضرت ابوالفضل در صفین», sajti Havza.
  55. ↑ Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.55.
  56. ↑ Şarif Qarşī, Zindagoniji hazrati Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.124.
  57. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.73 – 75; hamcunin nigoh kuned ba: Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.1 va 2 va 3; Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q.; Hoiriji Mozandaronī, Ma'oli-s-sibtajn, 1412 h.q.; Xurosonī Qoiniji Birçandī, Kibrit-ul-ahmar, 1386 h.q.; Tu'ma, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, 1416 h.q.; Ibni Çavzī, Tazkirat-ul-xavos, 1418 h.q.; Urdubodī, Mavsu'at-ul-alloma Al-Urdubodī, 1436 h.q.; Şarif Qarşī, Zindagoniji hazrati Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş.; al-Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn, 1423 h.q., ç.1; Ibni A'sam al-Kufī, al-Futuh, 1411 h.q., ç.4 va 5.
  58. ↑ Junusijon, Xatibi Ka'ba, 1386 h.ş., sah.46.
  59. ↑ Junusijon, Xatibi Ka'ba, 1386 h.ş., sah.46.
  60. ↑ Junusijon, Xatibi Ka'ba, 1386 h.ş., sah.46 - 48.
  61. ↑ Çahonbaxş, «Gançe navjofta, jo vahme barbofta?», sah.28 - 56.
  62. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417 h.q., ç.3, sah.187; Abulfaraç al-Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, 1408 h.q., sah.90; Mufid, al-Irşod, 1413 h.q., ç.2, sah.95; Buxorī, Sirr-us-silsilat-il-'alavijja, 1382 h.q., sah.88 - 89.
  63. ↑ Qumī, Nafas-ul-mahmum, al-Maktabat-ul-Hajdarijja, sah.306.
  64. ↑ Abumixnaf, Maqtal-ul-Husajn, 1364 h.ş., sah.98 va 99.; Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Muassisat-ul-a'lamī, ç.4, sah.312; Abulfaraç, Maqotil-ut-tolibin, 1970 m, sah.117; Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn, 1418 h.q., ç.1, sah.346 va 347; Dinavarī, al-Axbor-ut-tivol, 1960 m, sah.255; Ibni A'sam, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.92.
  65. ↑ Abumixnaf, Maqtal-ul-Husajn, sah.104.; Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Muassisat-ul-a'lamī, ç.4, sah.315; Şajxi Mufid, al-Irşod, 1413 h.q., ç.2, sah.89; Tabarsī,E'lom-ul-varo, Dor-ul-kutub-il-islomijja, ç.1, sah.454; Dimişqī, Çavohir-ul-matolib, 1416 h.q., ç.2, sah.281.
  66. ↑ Abumixnaf, Maqtal-ul-Husajn, sah.104.; Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Muassisat-ul-a'lamī, ç.4, sah.315; Şajxi Mufid, al-Irşod, 1413 h.q., ç.2, sah.89; Tabarsī,E'lom-ul-varo, Dor-ul-kutub-il-islomijja, ç.1, sah.454; Dimişqī, Çavohir-ul-matolib, 1416 h.q., ç.2, sah.281.
  67. ↑ Ibni A'sam, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.94.
  68. ↑ Ibni Kiasr, al-Bidojat va-n-nihoja, 1408 h.q., ç.8, sah.190.
  69. ↑ Solehiji Hoçiobodī, Şuhadoi Najnavo, 1386 h.ş., sah.40.
  70. ↑ Abumixnaf, Maqtal-ul-Husajn, 1364 h.ş., sah.175; Abumixnaf, Vaq'at-ut-Taf, 1367 h.ş., sah.245; Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Muassisat-ul-a'lamī, ç.2, sah.342.; Ibni Asir, al-Komilu fi-t-torix, 1399 h.q., ç.4, sah.76.
  71. ↑ Şajxi Mufid, al-Irşod, 1413 h.q., ç.2, sah.109; Tabarsī,E'lom-ul-varo, Dor-ul-kutub-il-islomijja, sah.248; Ibni Namo, Musir-ul-ahzon, 1369 h.q., sah.5; ibni hotam, ad-Durr-un-nazim, an-Naşr-ul-islomī, sah.556.
  72. ↑ Urdubodī, Mavsu'at-ul-alloma al-Urdubodī, 1436 h.q., ç.9, sah.106.
  73. ↑ Abumixnaf, Maqtal-ul-Husajn, sah.174 va 175.; Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Muassisat-ul-a'lamī, ç.4, sah.342; Ibni Asir, al-Komilu fi-t-torix, 1399 h.q., ç.4, sah.76.
  74. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.184 – 186; Şarifi Qarşī, Zindagoniji hazrati Abbos, 1386 h.ş., sah.221 - 222.
  75. ↑ r. k: Solehiji Hoçiobodī, Şuhadoi Najnavo, 1396 h.ş., sah.41 - 45.
  76. ↑ Nigoh kuned ba: Kalbosī, Xasoisi Abbosijja, 1387 h.ş., sah.181 – 188; Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.106 – 112; Urdubodī, Mavsu'at-ul-alloma al-Urdubodī, 1436 h.q., ç.9, sah.219 – 220; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.175 - 176.
  77. ↑ Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn (a), 1374 h.ş., ç.2, sah.34; Ibni A'sami Kufī, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.114; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.175 - 176.
  78. ↑ Qumī, Nafas-ul-mahmum, al-Maktabat-ul-Hajdarijja, ç.1, sah.304.
  79. ↑ Şa'ronī, Dam'-us-suçum, tarçumai Nafas-ul-mahmum, 1374 h.q., sah.183.
  80. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.175; Kalbosī, Xasoisi Abbosijja, 1387 h.ş., sah.187; Urdubodī, Mavsu'at-ul-alloma al-Urdubodī, 1436 h.q., ç.9, sah.220; Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.110.
  81. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.172.
  82. ↑ Nigoh kuned ba: Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn, 1423 h.q., ç.1, sah.345 – 358; Ibni A'sam al-Kufī, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.84 – 120; Şajxi Mufid, al-Irşod, 1428 h.q., sah.338; Sibt ibni Çavzī, Tazkirat-ul-xavos, 1426 h.q., ç.2, sah.161; Tabarsī, E'lom-ul-varo, 1417 h.q., ç.1, sah.457; Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., 73 - 75.
  83. ↑ Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.192 - 194.
  84. ↑ Şajxi Mufid, al-Irşod, 1413 h.q., ç.2, sah.109 - 110.
  85. ↑ Nigoh kuned ba: Abumixnaf, Vaq'at-ut-Taf, 1433 h.q., sah.245.
  86. ↑ Sajid Ibni Tovus, Iqbol-ul-a'mol, 1409, ç.2, sah.574.
  87. ↑ Nigoh kuned ba: Ibni Şahroşūb, Manoqibu oli Abitolib, 1376 h.q., ç.3, sah.256; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.174 – 178; Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.219 – 220; Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.106 - 114.
  88. ↑ Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn (a), 1374 h.ş., ç.2, sah.34; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.178; Ibni A'sam al-Kufī, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.98; Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.113.
  89. ↑ Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn (a), 1374 h.ş., ç.2, sah.34.
  90. ↑ Turajhī, al-Muntaxab, 2003 m, sah.307.
  91. ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403 h.q., ç.45, sah.41.
  92. ↑ Cojcijon, Ej aşkho birezed (devoni Hison), 1363ş, sah.210.
  93. ↑ Urdubodī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, 1436 h.q., sah.222 - 225.
  94. ↑ آیا حکایت ایثار حضرت ابوالفضل(ع) ریشه تاریخی ندارد؟., pojgohi Jodgoriston
  95. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.11 – 12; Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.107 - 108, 123 va 203; Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.130.
  96. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos, 1427 h.q., sah.158.
  97. ↑ An-Naqdī, Ça'far, al-Anvor-ul-'alavijja.
  98. ↑ Nigoh kuned ba: Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.123; Bihiştī, Qahramoni Alqama, 1374 h.ş., sah.103 va 107.
  99. ↑ Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, ç.46, sah.212.
  100. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.355 – 356; Mahmudī, Mohi be ƣurub, 1379 h.ş., sah.97.
  101. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.355 – 356; Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.71 - 73.
  102. ↑ Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.107 – 109; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.94.
  103. ↑ Samovī, Ibsor-ul-'ajn fi ansor-il-Husajn, ç.1, sah.63.
  104. ↑ Tu'ma, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, 1416 h.q., sah.236; Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.2, sah.94.
  105. ↑ Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.109.
  106. ↑ Tu'ma, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, 1416 h.q., sah.236.
  107. ↑ Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.159.
  108. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.123 - 126.
  109. ↑ Şajxi Mufid, al-Irşod, 1388 h.ş., ç.2, sah.90.
  110. ↑ Muzaffar, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, 1429 h.q., ç.3, sah.178; Ibni A'sam al-Kufī, al-Futuh, 1411 h.q., ç.5, sah.98; Xorazmī, Maqtal-ul-Husajn (a), 1374 h.ş., ç.2, sah.34.
  111. ↑ Andaleb, Sor-ul-loh, 1376 h.ş., sah.247.
  112. ↑ Şajx Saduq, Xisol, 1410 h.q., sah.68.
  113. ↑ Şajx Saduq, Xisol, 1410 h.q., sah.68.
  114. ↑ Buxorī, Sirr-us-silsilat-il-'alavijja, 1382 h.q., sah.89.
  115. ↑ Ibni Anba, Umdat-ut-tolib, 1381 h.q., sah.356.
  116. ↑ Musaviji Muqarram, Maqtal-ul-Husajn, 1426 h.q., sah.337.
  117. ↑ بمناسبت ولادت با سعادت قمر بنی هاشم(ع) و روز جانباز/ پاداش های غيبی، ظهور و بروز روح بندگی است, somonai Isro
  118. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.181 - 321.
  119. ↑ Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.321.
  120. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.282, 304 va 305.
  121. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.317.
  122. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.283.
  123. ↑ Nigoh kuned ba: Xurramijon, Abulfazl-il-Abbos, 1386 h.ş., sah.123 - 126.
  124. ↑ Nigoh kuned ba: Mahmudī, Dar kanori Alqama, 1379 h.ş.
  125. ↑ Nigoh kuned ba: Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1380 h.ş.
  126. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.149.
  127. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.149.
  128. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q., sah.151; Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.213 - 214.
  129. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.267; Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.214.
  130. ↑ Mazohirī, Farhangi sūgi şi'ī, 1395 h.ş., sah.110 - 111.
  131. ↑ «Xudo tu in maddohiho nest», rūznomai Subhi nav.
  132. ↑ «یوم العباس در زنجان؛ بزرگترین میعادگاه عاشقان حسینی در کشور», boşgohi Xabarnigoroni çavon.
  133. ↑ «یوم العباس در زنجان؛ بزرگترین میعادگاه عاشقان حسینی در کشور», boşgohi Xabarnigoroni çavon.
  134. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1378 h.ş., ç.2, sah.326.
  135. ↑ Mazohirī, Farhangi sūgi şi'ī, 1395 h.ş., sah.354-356.
  136. ↑ Mazohirī, Farhangi sūgi şi'ī, 1395 h.ş., sah.281-283/Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.3, sah.182 - 213.
  137. ↑ «سقاخانی», vebgohi Markazi Doiratulmaorifi buzurgi islomī
  138. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.182-213.
  139. ↑ Kalbosī, Xasois-ul-Abbosijja, 1387 h.ş., sah.213-214.
  140. ↑ Celkovskī, «Abbos çavonmard va daler, sah.375.
  141. ↑ Baƣdodī, al-Abbos, 1433 h.q, sah.20.
  142. ↑ i Mirdrikvindī, Darjoi taşna; taşna darjo, 1382 h.ş., sah.111 - 113.
  143. ↑ Takritī, Muzakkarotu Hardon at-Takritī, 1971 m., sah.50.
  144. ↑ Celkovskī, «Abbosi çavonmard va daler, sah.374.
  145. ↑ Mazohirī, Farhangi sūgi şi'ī, 1395 h.ş., sah.274 - 275.
  146. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.243-258.
  147. ↑ «نامگذاری روزها و هفته های خاص», vebgohi Markazi paƶuhişhoi Maçlisi şūroi islomī
  148. ↑ Bulukboşī, "Mafohim va namodgorho dar tariqati Qodirī" sah.100.
  149. ↑ «حرم حضرت ابوالفضل العباس (ع)», vebgohi markazi ta'limoti islomiji Vaşington.
  150. ↑ Zuçoçiji Koşonī, Saqqoi Karbalo, 1379 h.ş., sah.135.
  151. ↑ Musaviji Muqarram, al-Abbos (a), 1427 h.q., sah.262 – 263; Zuçoçiji Koşonī, Saqqoi Karbalo, 1379 h.ş., sah.135 - 137.
  152. ↑ Alavī, Rohnamoi musavvari safari zijoratiji Iroq, 1391 h.ş., sah.300.
  153. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.267 - 274.
  154. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.267 - 274.
  155. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.267.
  156. ↑ Celkovskī, «Abbos çavonmard va daler, sah.374.
  157. ↑ Atjobī, «Saqqoxonahoi Isfahon», sah.55 - 59.
  158. ↑ Rabboniji Xalxolī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim, 1386 h.ş., ç.2, sah.240 - 241‍.
  159. ↑ Mazohirī, Farhangi sūgi şi'ī, 1395 h.ş., sah.280.
  160. ↑ Mahmudī, Masoili çadid az didgohi ulamo va maroçe', 1388 h.ş., ç.4, sah.105 - 107.
  161. ↑ «۱۸ دقیقه از مختارنامه سانسور شد», vebgohi Farorū.
  162. ↑ «اظهارات احمدرضا درویش پس از توقف اکران رستاخیز», xabarguzoriji ISNA
  163. ↑ عباس بن علی علیهما السلام؛ نهمین شماره از مجموعه آشنایی با اُسوه‌ها, potuqi Kitobi fardo

Sarcaşma

  • «18 daqiqa az Muxtornoma sonsur şud», sajti xabariji Farorū, sanai darçi matlab: 14 ozari 1389 h.ş., sanai bozdid: 4 deji 1396 h.ş.
  • «Izhoroti Ahmadrizo Darveş pas az tavaqqufi ikroni rastoxez», xabarguzoriji Esno, sanai darçi matlab: 24 tiri 1394 h.ş., sanai bozdid: 4 deji 1396 h.ş.
  • «Izhoroti Ahmadrizo Darveş pas az tavaqqufi ekroni Rastoxez», xabarguzoriji Esno.
  • «Xudo tu in maddohiho nest», rūznomai Subhi nav.
  • «Harami hazrati Abulfazl-il-Abbos (a)», vebgohi markazi ta'limoti islomiji Vaşington.
  • «Javm-ul-Abbos dar Zançon; buzurgtarin meodgohi oşiqoni Husajnī dar kişvar», boşgohi xabarnigoroni Çavon.
  • Abbos ibni Alī alajhim-as-salom; nuhumin şumora az maçmu'ai oşnoī bo usvaho, potuqi kitobi fardo.
  • Abulfaraç al-Isfahonī, Alī ibni al-Husaj, Maqotil-ut-tolibin, tahqiqi Ahmad Saqr, Bejrut, Muassisat-ul-a'lami li-l-matbu'ot, 1408 h.q./1987 m.
  • Abumixnaf, Lut ibni Jahjo, Vaq'at-ut-Taf, tahqiqi Hodī Jusufiji Ƣaravī, Qum, Maçma'i çahoniji Ahli Bajt, 1433 h.q.; 1390 h.ş.
  • Alavī, Sajid Ahmad, Rohnamoi musavvari safari zijoratiji Iroq, Qum, naşri Ma'ruf, 1391 h.ş.
  • Alloma Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, Muassisat-ul-vafo 1403 h.q.
  • Amin, Sajidmuhsin, A'jon-uş-şi'a, Bejrut, Dor-ut-ta'oruf li-l-matbu'ot, 1406 h.q.
  • Andaleb, Husajn, Sor-ul-loh, intişoroti Dar rohi haq, Qum, 1376 h.ş.
  • Atjobī, A'zam, «Saqqoxonahoi Isfahon», dar maçallai farhangi mardum, tobistoni 1383 h.ş., şumorai 10.
  • Baƣdodī, Muhammad ibni Habib, al-Muhabbar, tahqiqi Eliza Lixten Şetitr, Bejrut, Dor-ul-ofoq-il-çadida, be to.
  • Baƣdodī, Muhammad, al-Abbos ibni Alī (a), Karbalo, al-Atabat-ul-Husajnijja al-muqaddasa, 1433 h.q.
  • Balozurī, Ahmad ibni Jahjo, Çumalu min ansob-il-aşrof, tahqiqi Suhajl Zakkor va Rijoz Ziriklī, Bejrut, Dor-ul-fikr, 1417 h.q. – 1996 m.
  • Birçandī, Muhammadboqir, Kibriti ahmar, Tehron, kitobfuruşiji islomijja, 1377 h.ş.
  • Bihiştī, Ahmad, Qahramoni Alqama, Tehron, intişoroti Ittiloot, 1374 h.ş.
  • Bulukboşī, Alī, «Mafohim va namodgorho dar tariqati Qodirī», dar maçallai Mardumşinosī va farhangi ommai Eron, Tehron, 1356 h.ş.
  • Buxorī, Abunasr Sahl ibni Abdulloh, Sirr-us-silsilat-il-'alavijja, tahqiqi Sajidmuhammadsodiq Bahr-ul-'ulum, Naçaf, Maktabat-ul-Hajdarijja, 1382 h.q.
  • Dehxudo, Alī Akbar, Luƣatnomai Dehxudo, Tehron, intişoroti donişgohi Tehron, 1377 h.ş.
  • Dinavarī, Abuhanifa Ahmad ibni Dovud, al-Axbor-ut-tivol, tahqiqi Abdulmun'im Omir, muroçiai Çamoliddini Şajol, Qum, manşuroti Razī, 1368 h.ş.
  • Zubajrī, Mus'ab ibni Abdulloh ibni al-Mus'ab, Nasabi Qurajş, Dor-ul-ma'orif li-t-tabo'ati va-n-naşr, 1953 m.
  • Zuçoçiji Koşonī, Maçid, Saqqoi Karbalo, Tehron, naşri Subhon, 1379 h.ş.
  • Ibni Anba, Ahmad, Umdat-ut-tolib fi ansobi Oli Abitolib, Naçaf, be no, 1381 h.q./1961 m.
  • Ibni Asir, Alī ibni Muhammad, al-Komilu fi-t-torix, Bejrut, Doru sodir, 1386 h.q.
  • Ibni A'sami al-Kufī, Ahmad ibni Alī, al-Futuh, tahqiqi Alī Şerī, Bejrut, Dor-ul-avzo', copi avval, 1411 h.q./1991 m.
  • Ibni Namo Hillī, Ça'far ibni Muhamad, Musir-ul-ahzon, tarçumai Alī Karamī, Qum, naşri Hoziq, copi avval, 1380 h.ş.
  • Ibni Sufī, al-Maçdo fi ansob-it-tolibijin, Qum, Maktabatu Ojatulloh al-Mar'aşī an-Naçafī, 1422 h.q.
  • Ibni Tovus, Alī ibni Muso, al-Luhuf, Qum, intişoroti aş-Şarif ar-Razī, 1412 h.q.
  • Ibni Çavzī, Jusuf Benqez Uƣlī, Tazkirat-ul-xavos, Qum, aş-Şarif ar-Razī, 1418 h.q.
  • Ibni Şahroşūb, Muhamad ibni Alī, Manoqibu oli Abitolib, Naçaf, matba'at-ul-Hajdarijja, 1376 h.q.
  • Kalbosiji Naçafī, Muhammadibrohim, al-Xasois-ul-Abbosijja, al-Maktabat-ul-Hajdarijja, Qum, 1420 h.q.
  • Kalbosiji Naçafī, Muhammadibrohim, Xasois-ul-Abbosijja, tarçuma va tahqiqi Muhammadi Iskandarī, Tehron, intişoroti Sijom, 1387 h.ş.
  • Qumī, Şajx Abbos, Nafas-ul-mahmum fi musibati sajjidino-l-Husajn-il-mazlum, Qum, al-Maktabat-ul-Hajdarijja, be to.
  • Qumī, Şajx Abbos, Nafas-ul-mahmum, tarçumai Abulhasani Şa'ronī, Qum, hiçrat, copi sejum, 1376 h.ş.
  • Mazohirī, Muhsin Hisom, Farhangi sūgi şi'ī, Tehron, Xajma, 1395 h.ş.
  • Mahdavī, Sajidmuslehiddin, A'lomi Isfahon, tahqiqi Ƣulomrizo Nasrullohī, Isfahon, sozmoni farhangiji tafrehiji şahrdoriji Isfahon, 1386 h.ş.
  • Mahmudī, Abbosalī, Mohi be ƣurub: zindaginomai Abulfazl-il-Abbos, Tehron, Fajzi Koşonī, 1379 h.ş.
  • Mahmudī, Sajid Muhammadhusajn, Dar kanori Alqama, karomot-ul-Abbosijja, Qum, intişoroti Nasoeh, 1379 h.ş.
  • Mahmudī, Sajid Muhsin, Masoili çadid az didgohi ulamo va maroçe', Varomin, Muassisai ilmiji farhangiji Sohib-az-zamon (aç), 1388 h.ş.
  • Mirdrekvandī, Rahim, Darjoi taşna: taşnai darjo: nigohe ba zindagoniji alamdori Karbalo, hazrati Abulfazl-il-Abbos (a), Qum, 1382 h.ş.
  • Muzaffar, Abdulvohid ibni Ahmad, Mavsu'atu batal-il-'alqamī, Naçaf, Matba'at-ul-Hajdarijja, 1429 h.q.
  • Musaviji Muqarram, as-Sajid Abdurrazoq, al-Abbos (alajhis-salom), tahqiqi samohat-uş-Şajx Muhammad-il-Husajn, Naçaf, Maktabat-ur-ravzat-ul-Abbosijja, 1427 h.q.
  • Musaviji Muqarram, as-Sajid Abdurrazoq, al-Abbos ibn-il-Imom amir-ul-mu'mnin Alī ibni Abitolb, be no, 1435 h.q.
  • Musaviji Muqarram, as-Sajid Abdurrazoq, Maqtal-ul-Husajn, Muassisat-ul-xirson li-l-matbu'ot, Bejrut, 1426 h.q.
  • Nosirī, Muhammadalī, Mavlid-ul-Abbos ibni Alī (a), Qum, intişoroti Şarif-ar-Razī, 1372 h.ş.
  • Rabboniji Xalxolī, Alī, Cehrai duraxşoni Qamari Banī Hoşim Abulfazl-il-Abbos, Qum, intişoroti maktabat-ul-Husajn, 1378 h.ş.
  • Sibt Ibni Çavzī, Jusuf ibni Hisomiddin, Tazkirat-ul-xavos, tahqiqi Husajni Taqizoda, Qum, Markaz-ut-tabo'a va-n-naşri li-l-maçma'-il-'olamī li Ahl-il-Bajt, copi avval, 1426 h.q.
  • Tabarī, Muhammad ibni Çarir, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, tahqiqi Muhammad Abulfazl Ibrohim, Bejrut, Dor-ut-turos, copi duvum, 1967 m.
  • Tabarsī, Fazl ibni Hasan, E'lom-ul-varo bia'lom-il-hudo, Qum, Muassisatu Ol-il-Bajt li ehjo-it-turos, 1417 h.q.
  • Takritī, Abdulloh Tohir, Muzakkarotu Hardon at-Takritī, Taroblus, al-Manşaat-ul-omma li-n-naşri va-t-tavzi'i va-l-e'lon, 1983 m.
  • Tilmisonī, Muhammad ibni Abibakr, al-Çavharatu fi nasab-il-Imom Alī va olih, Qum, Ansorijon, be to.
  • Turajhī, Faxriddin, al-Muntaxabu fi çam'-il-marosī va-l-xutab, Bejrut, Muassisat-ul-a'lamī li-l-matbu'ot, 2003 m.
  • Tu'ma, Salmon Hodī, Ta'rixu marqad-il-Husajni va-l-Abbos, Bejrut, Muassisat-ul-a'lamī li-l-matbu'ot, 1416 h.q.
  • Urdubodī, Muhammadalī, Hajotu Abilfazl-il-Abbos, Karbalo, Dor-ul-kafil, 1436 h.q.
  • Xorazmī, al-Muvaffaq ibni Ahmad, Maqtal-ul-Husajn (a), tahqiq va ta'liqi Muhammad as-Samovī, Qum, Anvor-ul-hudo, copi avval, 1418 h.q.
  • Xurosonī Qoiniji Birçandī, Muhammadboqir, Kibrit-ul-ahmar: fi şaroit-il-minbar, Tehron, islomijja, 1386 h.q.
  • Hodimaneş, Abulfazl, «Kunjaho va laqabhoi hazrati Abbos (a)», dar naşrijai Muballiƣon, şumorai 106.
  • Hodimaneş, Abulfazl, «Nigohe ba şaxsijat va amalkardi hazrati Abbos (a) peş az voqeai Karbalo», dar naşrijai Muballiƣon, şumorai 58.
  • Hodimaneş, Abulfazl, «Farzandon va navodagoni hazrati Abbos», dar naşrijai farhangi Kavsar, intişoroti Ostonai muqaddasai hazrati Ma'suma, şumorai 64, 1384 h.ş.
  • Hoiriji Mozandaronī, Muhammadmahdī, Ma'oli-s-sibtajn, Bejrut, Muassisat-un-Nu'mon, 1412 h.q.
  • Hoiriji Şerozī, Sajid Abdulmaçid, Zaxirat-ud-dorajn fimo jata'allaqu bimasoib-il-Husaj, Naçaf, Matba'at-ul-Murtazavijja, 1345 h.q.
  • Çahonbaxş, Çūjo, «Gançe navjofta, jo vahme barbofta?», dar maçallai oinai paƶūhiş, şumorai 118, mehr va oboni 1388 h.ş.
  • Çahonbaxş, Çūjo, Ojo hikojati isori hazrati Abulfazl alajhis-salom dar bobi «ob», reşai torixī nadorad?!. Pojgohi jodgoriston. Mururi safha 8 murdodi 1401 h.ş.
  • Celkovskī, Piter, «Abbosi çavonmard va daler», tarçuma: Ƣulomhusajni Sobirī, eronşinosī, şumorai 38, tobistoni 1377 h.ş.
  • Şajx Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaçilohi ala-l-ibod, tarçumai Hasan Musaviji Muçob, Qum, intişoroti Sarvar, 1388 h.ş.
  • Şajx Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaçillohi ala-l-ibod, Qum, an-noşir Said ibni Çubajr, copi avval, 1428 h.q.
  • Şajxi Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaçillohi ala-l-ibod, Qum, kongressi Şajxi Mufid, copi avval, 1413 h.q.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, al-Xisol, tahqiqi Aliakbari Ƣafforī, Bejrut, Muassisat-ul-a'lamī li-l-matbu'ot, copi avval, 1410 h.q.; 1990 m.
  • Şarifi Qarşī, Boqir, Zindagoniji hazrati Abulfazl-il-Abbos, tarçumai Sajid Hasan Islomī, Qum, daftari intişoroti islomī, 1386 h.ş.
  • Junusijon, Aliasƣar, Xatibi Ka'ba, Tehron, oinai zamon, 1386 h.ş.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Ҳазрати_Аббос_алайҳиссалом&oldid=29916"