Jump to content

Avvalin musulmon

Az wikishia

Avvalin musulmon (forsī: اولین مسلمان) naxustin şaxse, ki ba Pajƣambari Islom imon ovard. Avvalin musulmon budan, iftixor va fazilat ba şumor meomadaast. Şiajon, hazrati Xadiça (a)-ro avvalin zani musulmon, va Imom Alī (a)-ro avvalin mardi musulmon medonand. In matlab dar manobei ta'rixiji ahli sunnat niz omadaast.

Bar asosi guzorişhoe, ki dar barxe az manobei ahli sunnat omada, Abubakr naxustin mardi musulmon muarrifī şudaast. Rasuli Ça'farijon, ta'rixnigori muosiri şia, tarhi cunin iddaoe az sūi barxe az ahli sunnatro barxosta az dargirihoi mazhabiji musulmonon donista, ki manşai ta'rixī nadorad.

Ahamijat va çojgoh

Naxustin musulmon ba avvalin nafare işora dorad, ki ba Pajƣambari Akram (s) imon ovard. Avvalin musulmon budan, iftixor va fazilat mahsub meşud.[1] Bar asosi barxe manobe', Pajƣambar (s) avvalin musulmon budani Imom Alī (a)-ro fazilate baroi ū donistaast.[2] Barxe sahoba, ki iddaoi avvalin musulmonī doştaand niz ba in mas'ala mubohot kardaand.[3]

Xadiça (a) naxustin zani musulmon

Ta'rixnigoron dar borai in ki hazrati Xadiça (a) naxustin zani musulmon ast, ixtilofe nadorand.[4] Barxe az onon az ū ba unvoni naxustin musulmon (az zanonu mardon) niz jod kardaand.[5] Ibni Asir muarrixi ahli sunnat, içmoi musulmononro bar in donistaast, ki hazrati Xadiça (a) avvalin imonovaranda ba Pajƣambar (s) budaast.[6]

Ba guftai Ahmad ibni Abija'qub, ta'rixnigori qarni sejum, hazrati Xadiça (a) avvalin zani imonovaranda va hazrati Alī (a) avvalin mardi imonovaranda ba Pajƣambar (s) ast.[7]

Alī (a) naxustin mardi musulmon

Bar asosi rivojot, Pajƣambari Islom (s), Imom Alī (a)-ro avvalin musulmon, avvalin mu'min[8] va avvalin kase ki ūro tasdiq namud, tavsif kardaast.[9] Şajxi Tusī rivojate az Imom Rizo (a) naql kardaast, ki Imom Alī (a)-ro avvalin imonovaranda ba Pajƣambari Islom (s) muarrifī mekunad.[10] Guftaand, şia bar in içmo' dorad, ki Imom Alī (a) avvalin mardi musulmon budaast.[11] Imom Alī (a) niz dar suxanonaş bar peştoziaş dar Islom va in ki naxustin musulmon buda, tasreh kardaast.

Alloma Maçlisī[12] va Husajn ibni Hamdoni Xasibī,[13] navisandai şiai qarni cahorum, Imom Alī (a)-ro avvalin musulmon donistaand. Hamcunin Muhammad ibni Çariri Tabarī,[14] Şamsiddini Zahabī[15] va digaron[16] az muarrixoni ahli sunnat naqlhoe bar avvalin musulmon budani Imom Alī (a) naql kardaand.

Guzorişhoi digar

Barxe ahli sunnat, naqlhoero zikr kardaand, ki bar asosi on Abubakr[17] jo Zajd bin Horisa avvalin musulmon budaand.[18]

Maqrizī, ta'rixnigori ahli sunnat dar kitobi “Imto'-ul-asmo'”, Abubakrro avvalin musulmone donistaast, ki şoistagiji himojat va kumak ba Pajƣambari Islomro doştaast.[19] Ibni Haçar dar kitobi “al-Isoba”, avvalin musulmon az kūdakonro Imom Alī (a), az zanon Xadiça, az mavolī Zajd ibni Horisa va az bardagonro Biloli Habaşī donista, ū Abubakrro avvalin mardi ozod medonad, ki musulmon şud.[20] Bo in hol, Muhammad ibni Çariri Tabarī az Muhammad ibni Sa'd naql karda, ki Abubakr, ba'd az 50 nafar Islom ovarad.[21]

Ba guftai Rasuli Ça'farijon, ta'rixnigori muosiri şia, in ki barxe manobei ta'rixī, Abubakrro naxustin musulmon donistaand, az lihozi ta'rixī, zaminae nadoşta va barxosta az nizo'hoi mazhabiji bajni musulmonon ast.[22]

Tartibi islomovarandagon

Ibni Asir, muarrixi ahli sunnat, Xadiça (a), Alī (a), Zajd ibni Horisa va Abubakr[23] va Alloma Maçlisī, Alī (a), Xadiça (a) va Ça'far ibni Abūtolibro ba tartib, naxustin imonovarandagon ba Rasuli Alloh, hazrati Muhammadi Mustafo (s) muarrifī kardaand.[24]

Ezoh

  1. ↑ Muravviçiji Tabasī, «Amiri mu'minon (a) va peştozī dar Islom», sah.72.
  2. ↑ Ibni Uqdai Kufī, Fazoili Amirulmu'minin alajhissalom», 1424 h.q., sah.24.
  3. ↑ Ibni Qutajba, al-Ma'orif, 1992 m, sah.169.
  4. ↑ Husajnī, «Naxustin mu'min va ogohonatarin imon», sah.48.
  5. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417 h.q., ç.1, sah.471/ Ibni Sa'd, at-Tabaqot-ul-kubro, 1410 h.q., ç.3, sah.15/ Ibni Abdulbirr, al-Isti'ob, 1412 h.q., ç.2, sah.546/ Ibni Xaldun, Ta'rixi Ibni Xaldun, 1408 h.q., ç.2, sah.410/ Solehiji Damişqī, Subul-ul-hudo, 1414 h.q., ç.2, sah.300.
  6. ↑ Ibni Asir, al-Komil, 1385 h.q., ç.2, sah.57.
  7. ↑ Ja'qubī, Ta'rix-ul-Ja'qubī, dorusodir, ç.2, sah.23.
  8. ↑ Ibni Şahroşub, Manoqibi Oli Abitolib, 1379 h.q., ç.2, sah.6.
  9. ↑ Saffor, Basoir-ud-daraçot, 1404 h.q., ç.1, sah.84.
  10. ↑ Şajx Tusī, al-Amolī, 1414 h.q., sah.343.
  11. ↑ Husajnī, «Naxustin mu'min va ogohonatarin imon», sah.48.
  12. ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403 h.q., ç.66, sah.102.
  13. ↑ Xasibī, al-Hidojat-ul-kubro, 1419 h.q., sah.50.
  14. ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va al-muluk, 1387 h.q., ç.2, sah.310.
  15. ↑ Zahabī, Ta'rix-ul-Islom, 1409 h.q., ç.1, sah.128.
  16. ↑ Ibni Abdulbirr, al-Isti'ob, 1412 h.q., ç.3, sah.1090.
  17. ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va al-muluk, 1387 h.q., ç.2, sah.315/ Ibni Abdulbirr, al-Isti'ob, 1412 h.q., ç.3, sah.965.
  18. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417 h.q., ç.1, sah.470.
  19. ↑ Maqrizī, Imto'-ul-asmo', 1420 h.q., ç.1, sah.34.
  20. ↑ Ibni Haçar, al-Isoba, 1415 h.q., ç.1, sah.84.
  21. ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va al-muluk, 1387 h.q., ç.2, sah.316.
  22. ↑ Ça'farijon, Ta'rixi sijosiji Islom sirai Rasuli Xudo, 1380 h.ş., ç.1, sah.235.
  23. ↑ Ibni Asir, Usd-ul-ƣoba, 1409 h.q., ç.2, sah.130 - 131.
  24. ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403 h.q., ç.66, sah.102.

Sarcaşma

  • Balozurī, Ahmad ibni Jahjo, Ansob-ul-aşrof, tahqiq: Suhajl Zakkor, Rijoz Ziriklī, Bejrut, Dor-ul-fikr, copi avval, 1417 h.q.
  • Zahabī, Muhammad ibni Ahmad, Ta'rix-ul-Islom, tahqiq: Umar Abdusalom Tadmurī, Bejrut, Dor-ul-kitob-il-arabī, copi duvum, 1409 h.q.
  • Ibni Abdulbar, Jusuf ibni Abdulloh, al-Isti'ob fi ma'rifat-il-ashob, tahqiq: Alī Muhammad Albaçovī, Bejrut, Dor-ul-çil, copi avval, 1412 h.q.
  • Ibni Asiri Çazarī, Alī Ibni Muhammad, al-Komilu fi-t-ta'rix, Bejrut, Doru sodir, 1385 h.q.
  • Ibni Asiri Çazarī, Alī ibni Muhammad, Usd-ul-ƣoba fi ma'rifat-is-sahoba, Bejrut, Dor-ul-fikr, 1409 h.q.
  • Ibni Sa'd, Muhammad ibni Sa'd, at-Tabaqot-ul-kubro, tahqiq: Muhammad Abdulqodir Ato, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmijja, copi avval, 1410 h.q.
  • Ibni Uqdai Kūfī, Ahmad ibni Muhammad, Fazo'ili Amiralmu'minin alajhis salom, muhaqqiq va musahheh: Abdurrazoq Muhammadhusajn Hirzuddin, Qum, Daleli mo, copi avval, 1424 h.q.
  • Ibni Xaldun, Abdurrahmon ibni Muhammad, Ta'rixi Ibni Xaldun, tahqiqi Xalil Şahodat, Bejrut, Dor-ul-fikr, copi duvum, 1408 h.q.
  • Ibni Şahroşūbi Mozandaronī, Manoqibu Oli Abitolib alajhimus salom, Qum, Alloma, copi avval, 1379 h.q.
  • Ibni Qutajba, Abdulloh ibni Muslim, al-Ma'orif, tahqiq: Sarvat Akoşa, Qohira, alhaj'at-ul-misrijjat-il-omati li-l-kitob, copi duvum, 1992 m.
  • Ibni Haçari Asqalonī, Ahmad ibni Alī, al-Isobat fi tamjiz-is-sahoba, tahqiq: Odil Ahmad Abdulmavçud, Alī Muhammad Muavvaz, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmijja, copi avval, 1415 h.q.
  • Maqrizī, Taqijuddin, Imto'-ul-asmo' bimo li-n-nabiji min- al-ahvoli va-l-amvoli va-l-hafadati va-l-mato', tahqiq: Muhammad Abdulhamid Namisī, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmijja, copi avval, 1420 h.q.
  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, Doru ehjoi-t-turos-il-arabī, copi duvum, 1403 h.q.
  • Muravviçiji Tabasī, Muhammadçavod, «Amiri mu'minon (a) va peştozī dar Islom», maçallai farhangi Kavsar, şumorai 75, poiizi 1387 h.ş.
  • Saffor, Muhammad ibni Hasan, Basoir-ud-daraçot fi fazoili Oli Muhammad salallohu alajhim, tahqiqi Muhsin ibni Abbosalī Kūcaboƣī, Qum, Maktabatu ojatulloh al-Mar'aşī an-Naçafī, copi duvum, 1404 h.q.
  • Solehiji Dimişqī, Muhammad ibni Jusuf, Subul-ul-hudo va-r-raşod fi sirati xajr-il-ibod, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmijja, copi avval, 1414 h.q.
  • Tabarī, Muhammad ibni Çarir, Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, tahqiq: Muhammad Abulfazli Ibrohim, Bejrut, Dor-ut-turos, copi duvum, 1387 h.q.
  • Xasibī, Husajn ibni Hamdon, al-Hidojat-ul-kubro, Bejrut, al-Baloƣ, 1419 h.q.
  • Şajx Tūsī, Muhammad ibni Hasan, al-Amolī, Qum, Dor-us-saqofa, copi avval, 1414 h.q.
  • Ja'qubī, Ahmad ibni Abija'qub, Ta'rix-ul-Ja'qubī, Bejrut, Doru sodir, copi avval, be to.
  • Husajnī, Sajidkarami Husajn, «Naxustin mu'min va ogohonatarin imon», maçallai Sirot, şumorai 10, oboni 1392 h.ş.
  • Ça'farijon, Rasul, Ta'rixi sijosiji Islom sirai Rasuli Xudo, Qum, intişoroti Dalel, 1380 h.ş.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Аввалин_мусулмон&oldid=29813"