Рӯҳуллоҳ (лақаб)
Рӯҳуллоҳ (форсӣ: روحالله) аз лақабҳои ҳазрати Исо (а) аст, ки ба таври сареҳу ошкор дар аҳодиси гуногун[1] ва зиёратномаҳои шиъён бо ибораҳое чун «Ассалому ала Исо Рӯҳиллоҳ»[2] ба он ишора шудааст. Рӯҳуллоҳ ба маънои дорандаи рӯҳи Илоҳӣ аст. Дар ояти 171 сураи Нисо низ, гарчанде бидуни сароҳат, ба ин лақаби ҳазрати Исо (а) ишора шудааст: «Иннама-л-Масиҳу Исо ибни Марям расулуллоҳ ва калиматуҳу алқоҳа ила Марям ва рӯҳун минҳ; Масиҳ танҳо фиристодаи Худо ва калимаи Ӯст ва рӯҳест аз ҷониби Ӯ, ки ба ҳазрати Марям (с) илқо кард.»
Дар мавриди сабаби малқаб шудани Исо ба «Рӯҳуллоҳ» чанд ваҷҳ зикр кардаанд:
- Ба амри Худо ба вуҷуд омадааст, на аз нутфа;[3]
- Эҳёи мардум дар дин ба воситаи ӯ;[4]
- Зинда кардани мурдагон;[5]
- Манбаи раҳмат барои бандагон будан (рӯҳ ба маънои раҳмат).[6]
Иловаи «рӯҳ» ба «Худо», иловаи ташрифӣ аст; яъне як рӯҳи гаронқадру баландшарафе, ки сазовори он аст, ки «Рӯҳуллоҳ» ном гирад. «Рӯҳуллоҳ» баёнгари ин воқеият аст, ки инсон аз ҷиҳати моддӣ бузургӣ дорад, вале аз ҷиҳати маънавӣ ва рӯҳонӣ, ҳомили рӯҳи илоҳӣ аст.[7]
Эзоҳ
- ↑ Барои намуна ниг.: Кулайнӣ, Ал-Кофӣ, 1363ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.306, ҳадиси 1; Сафори Қумӣ, Басоир-уд-дароҷот, 1404ҳ.қ., саҳ.118
- ↑ Барои намуна нигаред ба: Машҳадӣ, Ал-Мазор-ул-Кабир, 1419ҳ.қ., саҳ.497; Ибн-Товус, Мисбоҳ-уз-Зоир, 1417ҳ.қ., саҳ.146
- ↑ Табарсӣ, Тафсири Ҷавомеъ-ул-ҷомеъ (форсӣ), 1375ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.21; Тӯсӣ, Ат-Тибён, 1409ҳ.қ., ҷ.6, саҳ.359
- ↑ Табарсӣ, Тафсири Маҷмаъ-ул-Байон (форсӣ), чопи аввал, ҷ.4, саҳ.56
- ↑ Мустафавӣ, Ат-Таҳқиқ, 1417ҳ.қ., ҷ.4, саҳ.256
- ↑ Тӯсӣ, Ат-Тибён, 1409ҳ.қ., ҷ.6, саҳ.359
- ↑ Макорим Шерозӣ, Тафсири Намуна, 1371ҳ.ш., ҷ.17, саҳ.127-128
Сарчашма
- Қуръони Карим.
- Сайид ибни Товус, Сайид Алӣ ибни Мӯсо, Мисбоҳ-уз-зоир, Қум, Муассисаи Олибайт (а), чопи аввал, 1417ҳ.қ.
- Сафори Қумӣ, Абуҷаъфар Муҳаммад ибни Ҳасан, Басоир-уд-дароҷот фӣ фазоили Оли Муҳаммад, таҳқиқ: Маҳсан Кӯчабоғии Табрезӣ, Қум, Китобхонаи Оятуллоҳ Маръашии Наҷафӣ, чопи дувум, 1404ҳ.қ.
- Табарсӣ, Фазл ибни Ҳасан, Тафсири Ҷавомеъ-ул-Ҷомеъ (форсӣ), тарҷума: Аҳмад Амирии Шодмаҳрӣ, Машҳад, Остон Қудси Разавӣ, чопи аввал, 1375ҳ.ш.
- Табарсӣ, Фазл ибни Ҳасан, Тафсири Маҷмаъ-ул-баён (форсӣ), тарҷума: Ҳусайн Нурӣ ва Муҳаммад Муфтаҳ, Теҳрон, Фараҳонӣ, чопи аввал.
- Тӯсӣ, Муҳаммад ибни Ҳасан, Ат-Тибён фӣ тафсир-ил-Қуръон, таҳқиқ: Аҳмад Ҳабиб Қасир Ал-Омилӣ, Мактаби Иъломи Исломӣ, чопи аввал, 1409ҳ.қ.
- Кулайнӣ, Муҳаммад ибни Яъқуб, Ал-Кофӣ, таҳқиқ: Алакбар Ғафорӣ, Теҳрон, Дор-ул-Кутуби Исломия, чопи панҷум, 1363ҳ.ш.
- Машҳадӣ, Муҳаммад ибни Ҷаъфар, Ал-Мазор-ул-кабир, таҳқиқ: Ҷавод Қаюмӣ, Қум, Муассисаи нашри исломӣ, чопи аввал, 1419ҳ.қ.
- Мустафавӣ, Ҳасан, Ат-Таҳқиқ фӣ Калимот-ил-Қуръон-ил-карим, Вазорати фарҳанг ва иршоди исломӣ, чопи аввал, 1417ҳ.қ.
- Макорими Шерозӣ, Носир, Тафсири намуна, Теҳрон, Дор-ул-кутуби исломия, чопи даҳум, 1371ҳ.ш.