Şabi bistu sejumi mohi ramazon (forsī: شب بیست و سوم رمضان) az şabhoest, ki ehtimol dorad şabi qadr boşad. Az in rū, şiajon in şabro ba şabzindadorī va ibodat maşƣul meşavand. Dar rivojathoi şia bar ehtimoli qadr budani in şab nisbat ba şabhoi nuzdahum va bistu jakum ta'kidi beştar şudaast. Hamcunin, a'moli maxsusai in şab az du şabi digar beştar ast. Guzorişhoe niz az sirai Ahli Bajt vuçud dorad, ki ahli xonaaşonro dar in şab bedor nigoh medoştand. Zamoni xotimai ta'lifi ba'ze kitobhoi ulamoi şia niz in şab sabt şudaast.
Ehtimoli qadr budani şabi bistu sejum
Şabi bistu sejumi mohi ramazon az şabhoest, ki ehtimol dorad şabi qadr boşad.[2] Az in rū, şiajon in şabro ba şabzindadorī va ibodat maşƣul meşavand.[3]
Ba qavli Alloma Maçlisī, şabi qadr az nazari ulamoi imomija faqat jake az şabhoi 19, 21 va 23 mohi ramazon ast.[4] Bo in hol, Şajx Saduq guftaast, ki ustodoni mo ittifoqi nazar dorand, ki şabi qadr, şabi 23 ramazon ast.[5] Hadishoe niz dar ta'jini şabi 23 ba unvoni şabi qadr naql şudaast.[6] Ba qavli ba'ze rivojatho, dar şabi nuzdahum taqdirho navişta meşavand, dar şabi bistu jakum qat'ī megardad va dar şabi bistu sejum imzoi nihoī ittifoq meaftad.[7] Ba qavli Muhammadtaqī Maçlisī, Şajx Saduq va aksari ulamoi şia bar asosi rivojathoe cun rivojati Çuhanī, şabi 23 ramazonro şabi qadr medonand; bo in hol, Maçlisiji avval bar asosi rivojatho bar in aqida ast, ki har jake az se şabi nuzdahum, bistu jakum va bistu sejum dar xususijathoi şabi qadr daxl dorand va behtar ast, ki har sei onhoro ehtimolī bidonem.[8]
Maşhur şudani şabi bistu sejum ba Lilat-ul-Çuhanī
Şabi bistu sejumi ramazon ba xotiri rivojate az Imom Boqir (a) ba şabi Çuhanī niz maşhur gardidaast. Bar asosi in hadis, şaxse bo nomi Çuhanī ba nazdi Rasululloh (s) omad va guft: Man şuturho, gūsfandon va ƣulomho doram [va nametavonam ba Madina bijojam va dar namozi şumo iştirok kunam], mexoham şabe az ramazonro muajjan kuned, ki dar on şab dar namozi şumo hozir şavam. Rasululloh (s) ūro faro xond va dar gūşi ū cize guft. Az on pas, vaqte şabi bistu sejumi mohi ramazon merasid, ū şuturho, gūsfandon, oila va farzandonu ƣulomhoi xudro ba Madina vorid mekard va on şabro dar şahr memond va hangomi subh barmegaşt.[9] Pas az in guftugū va muşohidai raftori Abdulloh Anis, ki hama sol dar şabi bistu sejum baroi ibodat ba masçidi Pajƣambar meomad, in şab ba nomi Lilat-ul-Çuhanī maşhur şud.[10]
Sirai Ahli Bajt dar şabi bistu sejum
Bar asosi hadise, ki dar kitobi Da'oim-ul-Islom az Imom Alī (a) naql şudaast, Pajƣambar (s) dar şabi bistu sejumi mohi ramazon ahli xonaaşro bedor nigoh medoşt va ba rūi şaxsoni xobolud ob mepoşid, to ki bedor bimonand.[11] Fotima (s) niz dar şabi bistu sejum içoza namedod, ki farzandonaş bixoband va baroi on ki bedor bimonand, ba onho kamtar taom medod va meguft, ki rūzro xob va istirohat kunand, to ki şab xob nabarand va meguft: "Mahrum kasest, ki az xajri in şab mahrum monad".[12] Bar asosi rivojate, Imom Sodiq (a) dar şabi bistu sejum bemor bud, bo in hol az atrofijonaş xohiş kard, ki ūro ba masçid bibarand, to dar on ço ibodat kunad.[13] Şajx Abbos Qumī in rivojathoro dar Mafotih-ul-çinon zeri a'moli maxsusai şabi bistu sejumi mohi ramazon naql kardaast.[14]
Ta'lifoti ulamoi şia dar şabi bistu sejum
Ba qavli Muhammad Muhammadiji Rajşahrī, ba'ze ulamoi şia naviştani kitobhoi maşhuri xudro dar şabi 23 mohi ramazon ba itmom rasondaand;[15] Çavohir-ul-kalomi (1254h.q.) Muhammadhasan Naçafī, Şarhi manzumai (1261h.q.) Mullo Hodī Sabzavorī va Al-Mizoni (1392h.q.) Alloma Tabatoboī az in holathojand.[16] Rajşahrī xud niz kitobi Mizon-ul-hikmaro dar şabi 23 ramazoni 1405h.q. ba itmom rasondaast.[17]
A'moli şabi bistu sejum
Şajx Abbos Qumī a'moli şabi bistu sejumi mohi ramazonro dar Mafotih-ul-çinon naql kardaast.[18] Ū az Alloma Maçlisī naql kardaast, ki dar in şab har qadare az Qur'on, ki imkon dorad, va duohoi Sahifai saççodija, ba xusus duoi Makorim-ul-axloq va duoi Tavba xonda şavad.[19] Hamcunin dar in şab takror kardani duoi Allohumma kun livalijka dar (dar har holat: istoda, nişasta jo saçda) tavsija şudaast.[20]
| A'moli şabi bistu sejumi mohi ramazon | |
| A'moli muştarak bo şabhoi digar |
|
| A'moli maxsusi şabi bistu sejum |
|
Ezoh
- ↑ «مراسم احیاء شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان در بین الحرمین کربلای معلی», Xabarguzoriji Mizon
- ↑ Tabatoboī, Al-Mizon, 1390h.q., ç.20, sah.334
- ↑ Maçidi Xomana, «Şabhoi qadr dar Eron», sah.21
- ↑ Maçlisī, Mir'ot-ul-uqul, 1404h.q., ç.16, sah.381
- ↑ Saduq, Al-Xisol, 1362h.ş., sah.519
- ↑ Baroi namuna nig.: Saduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.2, sah.160
- ↑ Kuljnī, Al-Kofī, 1407h.q., ç.4, sah.159-160
- ↑ Maçlisī, Lovome'i Sohibqironī, 1404h.q., ç.6, sah.599
- ↑ Qozī Nu'mon, Da'oim-ul-Islom, 1385h.q., ç.1, sah.282; Şajx Saduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.2, sah.160-161
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.97, sah.3-5
- ↑ Qozī Nu'mon, Da'oim-ul-Islom, 1385h.q., ç.1, sah.282
- ↑ Qozī Nu'mon, Da'oim-ul-Islom, 1385h.q., ç.1, sah.282; Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, naşri Oini doniş, A'moli maxsusai şabi bistu sejum, sah.416
- ↑ Şajx Tusī, Al-Amolī, 1414h.q., sah.676
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, a'moli şabhoi qadr, sah.236-237
- ↑ Muhammadī Rajşahrī, Mohi Xudo, 1398h.ş., ç.2, sah.815, ponavisi 1
- ↑ Muhammadī Rajşahrī, Mohi Xudo, 1389h.ş., ç.2, sah.815, ponavisi 1
- ↑ Muhammadī Rajşahrī, Mohi Xudo, 1389h.ş., ç.2, sah.815, ponavisi 1
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, a'moli şabhoi qadr, sah.236-237
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, a'moli şabhoi qadr, sah.236-237
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, A'moli şabhoi qadr, sah.236-237
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, A'moli şabhoi qadr, sah.225 - 226
- ↑ Qumī, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Usva, A'moli şabhoi qadr, sah.235 - 237
- ↑ Saduq, al-Amolī, 1417h.q., sah.747
Sarcaşma
- «مراسم احیاء شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان در بین الحرمین کربلای معلی», Xabarguzoriji Mizon, sanai naşr: 5 urdibihişt 1401h.ş., sanai didan: 27 farvardin 1403h.ş.
- Kuljnī, Muhammad ibni Ja'qub, Al-Kofī, Tahqiq va tashehi Alakbar Ƣafforī va Muhammad Oxundī, Tehron, Dorulkitobul islomija, copi corum, 1407h.q.
- Maçidiji Xomana, Farida, «شبهای قدر در ایران», Dar maçallai Gulstoni Qur'on, №37, Ozar 1379h.ş.
- Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, Doru-l-ehjo-it-turos-il-arabī, 1403h.q.
- Maçlisī, Muhammadboqir, Mir'ot-ul-uqul fi şarhi axbori Oli Rasul, Tehron, Doru-l-kitubi islomija, copi dujum, 1404h.q.
- Maçlisī, Muhammadtaqī, Lovome'i Sohibqironī maşhur ba şarhi faqīh, Qum, Muassisai ismoilijan, copi dujum, 1404h.q.
- Muhammadī Rajşahrī, Muhammad, Mohi Xudo: Paƶūhişi çome' dar borai mohi muboraki Ramazon az nazari Qur'on va hadis, Tarçumai Çavod Muhadditsī, Qum, Muassisai ilmiju farhangiji Dorulihadis, 1389h.ş.
- Tabatoboī, Sajid Muhammadhusajn, Al-Mizon fi tafsiril Qur'on, Bejrut, Muassisai A'lamī, copi dujum, 1390h.q.
- Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, Al-Amolī, Muassisai Ba'sat, Qum, copi avval, 1417h.q.
- Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, Al-Xisol, Tahqiq va tashehi Alakbar Ƣafforī, Qum, Çomeai mudarrisin, 1362h.ş.
- Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, Man lo jahzuruhu-l-faqih, Tahqiq va tashehi Alakbar Ƣafforī, Qum, Intişoroti islomī, copi dujum, 1413h.q.
- Şajx Tusī, Muhammad ibni Hasan, Al-Amolī, Tahqiqi Muassisai Ba'sat, Qum, Doru-s-soqofa, copi avval, 1414h.q.
- Qozī Nu'mon, Nu'mon ibni Muhammad, Da'oim-ul-Islom, Qum, Muassisai Oli bajt, copi dujum, 1385h.q.
- Qumī, Şajx Abbos, Kullijoti Mafotih-ul-çinon, Qum, Usva, be to.