wikishia

Tavassul

In maqola dar borai mafhumi tavassul ast. Baroi oşnoī bo tavassul ba amvot madxali Tavassul ba murdagonro bubined.

Tavassul (arabī: التَّوسل) vosita qaror dodani şaxs jo cize nazdi Xudovand, baroi taqarrub ba Ū va barovarda şudani hoçot ast. Tavassul az bovarhoi muştaraki musulmonon ast va baroi maşruijati on ba ojote az Qur'on naziri ojati vasila va niz sunnati Pajƣambar (s) va sirai musulmonon, rivojoti imomoni ma'sum (a) va daleli aqlī istinod kardaand. Tavassul dar mijoni şiajon çojgohi viƶae dorad va onon ƣajr az tavassul ba Pajƣambar (s) va imomoni ma'sum (a), ba afrode az xonadoni imomon (a) hamcun hamsaronu modaroni onon va imomzodagon mutavassil meşavand. Şiajon ba hangomi zijorati quburi imomon (a) va imomzodagon, zijoratnoma mexonand, ki dar onho ba şevahoi gunogun ba sohibi on zijoratgohho tavassul meçūjand.

Gufta meşavad bovar ba tavassul to qarni haştumi qamarī dar mijoni hamai firqahoi musulmon roiç bud; dar in qarn, barxe az aqsomi on monandi tavassul ba zoti Pajƣambar (s) va bandagoni soleh, tavassul ba maqomu manzalate ki onon nazdi Xudovand dorand va tavassul ba onon pas az vafotaşon, mavridi taşkiki gurūhe az olimoni salafī ba viƶai Ibni Tajmija qaror girift va pas az cand qarn bo rivoçi çarajoni vahhobigarī az sūi vahhobijon, tavassul mavridi muxolifat voqe' şud.

Umda dalele ki olimoni salafī va vahhobijon ba on istinod kardaand in ast, ki guzorişe az amal ba in qabil tavassulho dar mijoni sahhobai Pajƣambar vuçud nadorad. Didgohi salafija va vahhobijon dar borai tavassul az sūi olimoni şia va ahli sunnat naqd şudaast. Onon ba barxe naqlho va guzorişhoi ta'rixī istinod kardaand, ki bar asosi onho sahobai Pajƣambar ba in nav' tavassulho amal mekardaand.

Çojgohi tavassul nazd musulmonon

Ittifoqi nazari musulmonon dar maşruijati asli tavassul

Tavassul az bovarhoi muştaraki musulmonon ast.[1] Ibni Tajmija maşruijati asli onro mavridi ittifoqi hamai musulmonon donistaast.[2] Taqijuddini Subkī (vaf. 756h.q.), olimi şofeimazhabi ahli Misr, dar kitobi Şifo-us-siqom, muçodalavu nizo' dar borai onro muçodala dar zarurijot donistaast.[3] Ça'fari Subhonī, mutakallimi şia, niz asli tavassul ba asbob dar hajoti başariro fitrī donistaast.[4]

Muxolifati vahhobijon bo maşruijati barxe aqsomi tavassul

Gufta meşavad tavassul dar mijoni firqahoi islomī, ba viƶa dar mijoni imomija va to andozae sūfija roiç budaast va az qarni haştumi hiçrī barxe olimoni salafī, ba viƶa Ibni Tajmija, nisbat ba maşruijati barxe aqsomi on taşkik kardand. Hamin masa'la sabab gardid to mijoni şia va ahli sunnat bo salafija munozi'ote dar bobi maşruijati tavassul dar şar'i Islom şakl girift va osore dar raddi didgohi onon ta'lif gardid.[5] Az çumlai in osor kitobi Şifo-us-siqom naviştai Taqijuddini Subkī bud, ki dar raddi oro'i olimoni salafī, ba viƶa dar bobi tavassul, nigoşta şud.[6]

Imrūza (qarni ponzdahumi hiçrī) vahhobijon niz ba pajravī az salafija dar maşruijati barxe anvo'i tavassul taşkik kardaand; az in rū bahs az tavassul bori digar mavridi tavvaçuhi olimoni şia va ahli sunnat qaror girift va dar naqdu barrasiji didgohi vahhobijon, kitobhoe nigoşta şud.[7]

Tavaççuhi xossi şiajon ba tavassul

Tavassul dar mijoni şiajon çojgohi viƶae dorad va onon ƣajr az tavassul ba Pajƣambar (s) va imomoni ma'sum (a), ba afrode az xonadoni imomon (a) hamcun hamsaronu modaroni onon va imomzodagon mutavassil meşavand.[8] Şiajon ba hangomi zijorati qabri imomon (a) va imomzodagon, zijoratnoma mexonand ki dar onho ba şevahoi muxtalife ba sohibi on zijoratgohho tavassul meçūjand.[9]

Tavassul çūstan ba du surati fardī va gurūhī ançom meşavad. Duoi tavassul az çumlai duohoe ast, ki dar mijoni şiajon; ba viƶa dar Eron ba surati gurūhī har hafta ƣoliban dar şabhoi corşanbe ba surati maçlisi xonagī va jo dar masçidho, zijoratgohho va husajnijaho xonda meşavad va dar on ba cordah ma'sum (a) tavassul meşavad.[10] Gohe niz baroi tavassul çūstan dar çihati barovarda şudani barxe hoçot marosime barpo meşavad. Baroi namuna dar Eron barxe mardum baroi şifo joftani bemor az bemorī va jo barovarda şudani digari hoçot, ba nomi Imom Zajnul'obidin (a) sufra meandozand va taom medihand.[11]

Albata mavoride az tavassul dar mijoni ahli sunnat niz guzoriş şudaast. Baroi namunai Sam'onī, ta'rixnigor, muhaddisu faqihi şofeimazhabi qarni şaşumi hiçrī, ba zijorati qabri Imom Kozim (a) merafta va ba ū mutavassil meşudaast.[12] Abūaliji Xallol, az digari olimoni ahli sunnat dar qarni sejumi hiçrī, guftaast har goh barojami muşkile peş meomad ba zijorati qabri Mūso ibni Ça'far meraftam va ba ū mutavassil meşudam muşkilam bartaraf meşud.[13] Az Muhammad ibni Idrisi Şofeī, az faqehoni corgonai ahli sunnat, niz naql şuda ki qabri Mūso ibni Ça'farro «dorui şifobaxş» tavsif kardaast.[14]

Mafhumşinosiji tavassul va maşruijati on

Tavassul ba in ma'nost, ki şaxs, şaxse jo cize ki nazd Xudovand çojgohi xos doradro vosita jo vasilai içobati duoi xud qaror dihad.[15] Tavassul az lihozi luƣavī bo voƶai vasila hamreşa ast.[16] «Vasila» har on cize ast ki baroi nazdik şudan ba cizi digar az on istifoda meşavad.[17]

Tavassul va istiƣosa az sūi barxe hamma'no talaqqī şudaast.[18] Barxe niz bajni on du farq donistaand, bad-in bajon ki istiƣosa faqat baroi mavqeijat va holati şiddatu saxtī ast, ammo tavassul maxususi holati saxtī nest va osoişro niz şomil meşavad.[19]

Daloili maşruijati tavassul

Baroi maşruijatu çavozi şar'iji tavassul ba adillai zer istinod kardaand:

  • Qur'on: Xudo dar ojati vasila ba mu'minon dastur dodaast, ki baroi taqarrub ba Xudovand vasilae biçūjand.[20] Hamcunin dar ojati 64 surai Niso ba gunahkoron tavsija şuda, ki nazdi Pajƣambar (s) biravand va az ū darxost kunand, ki dar borai onho az Xudovand talabi maƣfirat kunad.[21] Az digar ojote ki bar maşruijati tavassul dalolat mekunad, ojati 97 sura Jusuf ast,[22] ki bar asosi on farzandoni hazrati Ja'qub az padaraşon darxost kardand, ki baroi onho talabi maƣfirat kunad.[23]
  • Rivojot: rivojoti farovone az manobei rivoiji şia va ahli sunnati naql şudaast,[24] ki bar maşruijat va çoiz budani tavassul dar şar'i Islom dalolat mekunand.[25]
  • Sirai musulmonon: sirai musulmononi sadri Islom va sahobai Pajƣambar nişon medihad, ki tavassul ba Pajƣambar (s) amri maqbul va pisandida budaast.[26] Baroi namuna dar kitobi Sahehi Buxorī baxşe bo unvon «Abvob-ul-istisqo» tadvin şuda va zajli on rivojoti muxtalife az mutavassil şudani sahoba ba Pajƣambar (s) çihati duo baroi talabi boron naql şudaast.[27]
  • Daleli aqlī: tavassul jo vasila qaror dodan, mūçibi taqarrubi bandagon ba Xudovand ast va taqarrub ba Xudovand, maqsudu matlubi nihoiji insonho dar a'moli ibodijaşon ast; caroki biduni taqarrub ba Xudovand, saodatu rastgorī dar dunjovu oxirat nasibi inson nameşavad; az tarafe in taqarrub niz biduni vasila hosil nameşavad, binobar in saodatu rastgorī dar dunjovu oxirat, bandi bar vasila va tavassul ast.[28]

Muxolifati vahhobijon bo maşruijati tavassul ba Pajƣambar (s) va bandagoni soleh

Tavassul ba Pajƣambar va bandagoni soleh bad-in surat ast, ki masalan tavassulkunanda megūjad: «اللهمَّ انّی أتوسلُ إلیک بنبیکَ محمد(ص) اَن تقضی حاجتی; Xudojo ba vositai Pajƣambarat Muhammad (s) ba tu tavassul meçūjam ki hoçatamro barovardai soz».[29]

Bar asosi fatvoi Dor-ul-iftoi Misr dar borai tavassul:

«Tavassul ba anbijo, avlijo va bandagoni solehi Xudovand va tabarruk çustanu istimdod az onon, çoiz va mustahab ast va bar maşruijatu istihbobi on dalelhoe az Qur'on, sunnat va amali sahobai Pajƣambar vuçud dorad. Hamcunin hamontavr ki tavassul ba xudi onon maşrū' ast, tavassul ba maqomu manzalataşon niz amale çoiz va maşrū' ast va muxolifati gurūhi andak dar in masa'la e'tibor nadorad.»

[30]


Ba guftai Iso ibni Abdullohi Himjarī, muhaqqiqi molikimazhabi ahli Imorot, in qismi tavassul az qarni haftumi hiçrī mavridi muxolifati gurūhe az ulamoi salafī qaror girift va dar hamon davron bo istodagiji olimoni musulmon va posuxi qote' ba munkironi in nav' tavassul, nizo' az bajn raft; vale ba'dho dubora in nizo' az sūi vahhobiho matrah va in nav'i tavassul, botil şumurda şud.[31] Baroi namuna Muhammadnasibi Rifo'ī (vaf. 1412h.q.), az vahhobijoni ahli Surija, taqarrub ba Xudovand az tariqi anbijovu avlijoi Ilohī, ja'ne maxluqro botil e'lom karda va in amalro kufru bid'at pindoştaast.[32] Rifo'ī baroi bajoni bid'atomez budan in nav' az tavassul guftaast, ki heç dalele az Qur'on va sunnati Pajƣambar (s) bar maşruijati on vuçud nadorad.[33]

Naqdi didgohi vahhobijon az sūi olimoni musulmon

Taqijuddini Subkī, olimi şofeimazhab dar qarni haştumi qamarī, guftaast rivojoti mutavotir va farovone bar maşruijati tavassulu istiƣosa çustan ba Pajƣambar (s) va insonhoi soleh dalolat dorand.[34] Alī ibni Abdullohi Samhudī (vaf. 911h.q.), olimi şofeimazhabi ahli Misr, dar kitob «Vafo-ul-vafo» bar maşruijati tavassul ba Pajƣambar (s) va insonhoi soleh, iddaoi içmo' kardaast.[35] Onon ba barxe rivojoti mu'tabari ahli sunnat, istinod kardaand.[36] Az çumla bar asosi rivojate, ki dar Sahehi Buxorī naql şuda Umar ibni Xattob baroi talabi boron ba Abbos ibni Abdulmuttalib (amaki Pajƣambar) tavassul çustaast.[37]

Rivojoti zijode niz az imomoni şia dar maşruijati tavassul ba Pajƣambar va avlijoi Ilohī naql şudaast. Dar barxe az in rivojot xudi Ahli Bajt (a) ba unvoni vasila baroi taqarrub ba Xudovand muarrifī şudaand.[38] Baroi namuna duoi tavassul az duohoe ast, ki dar on baroi talabi hoçat az Xudovand ba cordah ma'sum tavassul meşavad.[39]

Bid'at pindoriji tavassul ba amvot az sūi Ibni Tajmija va vahhobijon

Maqolai aslī: Tavassul ba murdagon

Az nazar Ibni Tajmija tavassul ba anbijovu avlijoi Ilohī pas az vafotaşon amale ƣajrimaşru' va bid'at ast. Ba guftai ū az sahoba va faqihoni guzaşta kase cunin amale ançom nadoda va dalele bar maşruijat va çoiz budani on vuçud nadorad.[40] Hamcunin Muhammad ibni Abdulvahhob, pojaguzori firqai vahhobijat[41] va ba pajravī az ū olimoni vahhobī tavassul ba anbijovu avlijoi Ilohī pas az vafotaşonro şirk va bid'at pindoştaand.[42]

Maşruijati tavassul ba amvot az didgohi ulamoi musulmon

In didgoh niz az sūi olimoni şia va ahli sunnat naqd şudaast. Muhammad ibni Aliji Şavkonī (vaf. 1250h.q.), faqihi zajdimazhab, baroi maşruijati tavassul ba Pajƣambar (s) ham dar zamoni hajot va ham pas az vafoti vaj, ba içmo'i sahoba istinod karda va guftaast heç jak az sahobai Pajƣambar maşruijati in nav'i tavassulro inkor nakardaand.[43] Hamcunin Ahmad ibni Muhammadi Qastalonī (vaf. 923h.q.), muarrixu muhaddisi şofeimazhabi ahli Misr, guftaast axboru osori tavassul ba Pajƣambar (s) pas az hajoti vaj, qobili şumoriş nest.[44] Ba gufta Samhudī dar tavassul ba Pajƣambar (s), bajni in ki dar zamoni hajot vaj boşad jo pas az on, farqe nest.[45] Ū ba rivojote az manobei hadisiji ahli sunnat işora kardaast, ki bar asosi onho sahoba pas az vafoti Pajƣambar (s) baroi umuri muxtalif ba vaj mutavassil meşudand.[46]

Ça'fari Subhonī niz guftaast: sirai musulmonon bar in budaast, ki hamontavr ki dar zamoni hajoti Pajƣambar (s) ba vaj tavassul meçustand, pas az vafot niz ba ū mutavassil meşudand.[47] Muhammad ibni Zohidi Kavsarī (vaf. 1371h.q.), olimi hanafimazhabi ahli Turkija, guftaast munkiri tavassul ba pajƣambaronu solehon pas az vafotaşon, ba fanoi arvoh pas az marg e'tiqod dorad va munkiri maod va hajoti uxravī ast.[48] Ū mahdud donistani rivojoti maşruijati tavassul ba zamoni hajoti tavassulşudagonro tahrifi in rivojot va ta'vili biduni daleli onho donistaast.[49]

Şirkomez donistani tavassul ba maqomu manzalati Pajƣambar va avlijoi Ilohī

Taqijuddin Subkī:

«Tavassulu istiƣosa ba Pajƣambar (s) amale çoiz va nekū ast va husni on baroi har dindore ma'lum ast va on fe'lu amali anbijoi mursalin va sirai solehoni salaf va olimonu avomi musulmon budaast. Dar heç zamon va dar heç dine kase onro inkor nakard, to in ki Ibni Tajmija omad va bo suxanoni xud in masa'laro bar afrodi notavonandeş muştabah soxt va bid'atero pojaguzorī kard, ki dar heç asre sobiqa nadoştaast.»

Subkī, Şifo-us-siqom, sah.293

Tavassul ba maqomu manzalati Pajƣambar (s) ba in surat ast, ki tavassulkunanda bigūjad: «اللهمَّ إنّی أتوسل إلیک بجاه محمدٍ(ص) و حُرمته أن تقضی حاجتی; Xudojo man maqomu ehtirome ki Pajƣambar (s) nazd tu doradro vasila qaror mediham ki hoçatamro barovarda kunī».[50] Muhammadnasibi Rifo'ī, az vahhobijon, bar in nazar ast, ki dalele bar maşruijati taqarrub ba Xudovand ba vasilai maqomu ehtiromi Pajƣambar (s) va avlijoi Ilohī, vuçud nadorad va az sahobai Pajƣambar kase cunin tavassule nakardaast.[51] Abdulaziz Ben Boz (vaf. 1420h.q.), muftiji vahobiji ahli Arabiston, niz in nav'i tavassulro bid'at va şirkomez donista va ba harom budani on fatvo dodaast.[52]

Naqdi didgohi vahhobijon az sūiji olimoni musulmon

In didgoh az sūi olimoni şia va ahli sunnat naqd şudaast. Az nazari Samhudī tavassul ba maqomi Pajƣambar (s) va barakati vuçudi vaj nazdi Xudovand, sirai pajƣambaron va salafi soleh buda va dar har zamone; ci peş az xilqat va ci dar zamoni hajot va pas az vafoti vaj budaast.[53] Şahobiddini Olusī (vaf. 1270h.q.), mufassiri şofeimazhab, niz tavassul ba çojgohu manzalati Pajƣambar (s) va afrodi solehe, ki nazdi Xudovand doroi manzalat boşandro maşru' donistaast.[54]

Ça'fari Subhonī az ulamoi şia megujad: tavassul ba haqqu manzalati pajƣambaronu bandagoni soleh bad-in ma'no nest, ki baroi onon jak haqqi zotī bar Xudovand lozim ast, to şirk ba şumor ojad; balki hamai haq az oni Xudovand ast va Ū az rūi fazlu karomataş ba barxe bandagon va dar çihati takrimi onon, maqomu manzalate e'to kardaast.[55]

Dor-ul-iftoi Misr, dar posux ba hukmi tavassul ba maqomu manzalati Pajƣambar (s), bo istinod ba ojati 35 surai Moida va ojati 57 surai Isro va barxe rivojot, cunin fatvo dodaast, ki farqe bajni tavassul ba manzalati Pajƣambar (s) va tavassul ba xudi vaj nest va tavassul ba maqomu manzalati Pajƣambar (s) va digar anbijo, az korho ravost, ki maşruijati on dar Qur'on va sunnati Pajƣambar isbot şudaast.[56]

Ittifoqi nazari musulmonon dar maşruijati tavassul ba Qur'on va asmoi Ilohī

Tavassul ba asmo va sifoti Ilohī

Tavassul ba asmo va sifoti Ilohī ba in surat ast, ki masalan tavassulkunanda bigūjad: «اللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِاسْمِک یا اللّهُ، یا رَحْمنُ، یا رَحِیمُ...خَلِّصْنا مِنَ النَّارِ یا رَبِّ; Xudojo, az Tu mexoham ba nomat, ej Xudo, ej baxşanda, ej mehrbon... Moro az otaş rahoī baxş ej Parvardigori man».[57] Gufta meşavad bajni musulmonon heç ixtilofe dar maşruijati in qism az tavassul vuçud nadorad.[58] Dar ojati 80 surai A'rof Xudovand dastur doda, ki bo asmoi husno xonda şavad.[59] Hamcunin gufta meşavad rivojoti zijode az Pajƣambar (s) va imomoni ma'sum (a)[60] bar maşruijati in nav'i tavassul dalolat dorand.[61] Duoi Çavşani kabir doroi sad band ast va dar on ba 1001 ismu sifat az avsofi Ilohī tavassul meşavad.[62] Hamcunin dar rivojote ba xondani in duo dar şabhoi qadr tavsija şudaast.[63]

Tavassul ba Qur'on

Tavassul ba Qur'on ba in surat ast, ki masalan tavassulkunanda bigūjad: «اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِکِتابِکَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِیهِ وَفِیهِ اسْمُکَ الْأَکْبَرُ وَأَسْماؤُکَ الْحُسْنیٰ...أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عُتَقائِکَ مِنَ النّارِ; Xudojo, az Tu mexoham ba haqqi kitobi nozilşudaat (Qur'on) va on ci dar on ast va dar on ast nomi buzurgat va nomhoi nekujat... In ki maro az ozodşudagon az otaşi dūzax qarori dihī».[64] Dar barxe rivojote, ki dar manobei rivoiji ahli sunnat va şia vorid şuda,[65] tavassul çūstan ba Qur'on baroi taqarrub ba Xudovand jo xostani cize az ū, maşrū' donista şudaast.[66] Hamcunin dar rivojote az imomoni ma'sum (a), ba vosita qaror dodani Qur'on, zimni marosimi Qur'on ba sar giriftan dar şabi qadar, tavsija şudaast.[67]

Tavassul ba a'moli solehro jake digar az aqsomi tavassul donistaand.[68] Dar rivojate ba naql az Imom Alī (a) a'mole hamcun imon ba Xudo va Pajƣambar (s), çihod dar rohi Xudo, ba poi doştani namoz va pardoxtani zakot, rūza giriftan, haç guzordan, silai rahim va sadaqa dodan az behtarini vasilahoi taqarrub ba Xudovand muarrifī şudaand.[69] Darxosti duo az şaxse, ki ba barakati vuçudaş, umedi istiçobati duo az vaj vuçud doradro az digar aqsomi tavassul barşumurdaand, ki olimoni musulmon bo tavvaçuh ba barxe ojoti Qur'on va rivojot, ba maşruijati on nazar dodaand.[70]

Taknigorī

Osori farovone dar borai masa'lai tavassul az sūi olimoni musulmon nigoriş jofta, ki barxe az onho ba şarh zer ast:

  • at-Tavassulu mafhumuhu va aqsomuhu va ahkomuhu fi-ş-şariat-il-islomijat-il-ƣarro: naviştai Ça'fari Subhonī. Navisanda dar in kitob, adillae az Qur'on va rivojot dar maşruijati har jak az aqsomi tavassul zikr karda va ba naqdu barrasiji didgohi muxolifon pardoxtaast.[71]
  • at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul: naviştai Iso ibni Abdullohi Himjarī. In kitob doroi du bob ast. Navisanda dar in kitob ba barrasī va naqdi adillai muxolifoni tavassul va bajoni maşruijati on bo tavvaçuh ba Qur'on va rivojote az sarcaşmahoi hadisiji ahli sunnat va hamcunin didgohi olimon pardoxtaast.[72] In kitob tavassuti Sajidmurtazo Husajniji Fozil ba forsī tarçuma şuda va bo unvon «Dirange dar haqiqati tavassul», az sūi naşri Maş'ar cop gardidaast.[73]
  • Mahq-ut-taqavvuli fi mas'alat-it-tavassul: naviştai Muhammadzohidi Kavsarī (vaf. 1371h.q.), olimi hanafī va az muntaqidon va muxolifoni Ibni Tajmija va andeşahoi salafī. Navisanda dar in kitob dar 22 safha ba isboti maşruijati tavassulu istiƣosa bo istinod ba Qur'onu sunnati Pajƣambar (s) va sahoba pardoxtaast.[74]

Ezoh

  1. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, 1419h.q., sah.293
  2. ↑ Ibni Tajmija, Qoidatun çalilatun fi-t-tavassuli va-l-vasila, 1422h.q., sah.16
  3. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, 1419h.q., sah.318
  4. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.18
  5. ↑ Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.48; Pokatcī, "Tavassul", sah.362
  6. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, 1419h.q., sah.59 - 61
  7. ↑ Ma'murī, «Naqdi tavassul az sūi salafija», sah.367 - 368
  8. ↑ Alizoda, «Tavassul dar tahaqquqi ta'rixī», sah.368
  9. ↑ Alizoda, «Tavassul dar tahaqquqi ta'rixī», sah.369
  10. ↑ Alizoda, «Tavassul dar tahaqquqi ta'rixī», sah.369
  11. ↑ Alizoda, «Tavassul dar tahaqquqi ta'rixī», sah.369
  12. ↑ Sam'onī, al-Ansob, 1382h.q., ç.12, sah.479
  13. ↑ Baƣdodī, Ta'rixi Baƣdod, 1417h.q., ç.1, sah.133
  14. ↑ Ka'bī, al-Imomu Mūso ibni al-Kozimi alajhissalomi siratun va ta'rix, 1430h.q., sah.216
  15. ↑ Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.16
  16. ↑ Çavharī, as-Sihohu toç-ul-luƣati va sihoh-ul-arabijati, zajli voƶa «vasl»
  17. ↑ Çavharī, as-Sihohu toç-ul-luƣati va sihoh-ul-arabijati, zajli voƶa «vasl»
  18. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, 1419h.q., sah.314
  19. ↑ Abdurrahmon Abdulmun'im, Mu'çam-ul-mustalahoti va-l-alfoz-il-fiqhijja, Dor-ul-fazila, sah.150
  20. ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1363h.ş., ç.5, sah.328; Faxri Rozī, at-Tafsir-ul-kabir, 1420h.q., ç.11, sah.349
  21. ↑ Subhonī, Manşuri çovid, 1390h.ş., ç.7, sah.412; surai Niso, ojati 64
  22. ↑ Makorimi Şerozī, Ojot-ul-ahkomi fi-l-Qur'on, 1425h.q., sah.201
  23. ↑ surai Jusuf, ojati 97
  24. ↑ Baroi namuna nig.: Samhudī, Vafo-ul-vafoi biaxbori dor-il-Mustafo, 1419h.q., ç.4, sah.196; Tirmizī, Sunani Tirmizī, 1395h.q., ç.5, sah.539; Şajxi Tūsī, Misboh-ul-mutahaççid, 1411h.q., sah.416; Sajid ibni Tovus, al-Iqbol, 1376h.ş., sah.177; Allomai Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.36, sah.15 - 21
  25. ↑ Makorimi Şerozī, Ojot-ul-ahkomi fi-l-Qur'on, 1425h.q., sah.203
  26. ↑ Subhonī, at-Tavassul, sah.107
  27. ↑ Buxorī, Sahehi Buxorī, 1422h.q., ç.2, sah.26 - 32
  28. ↑ Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.76
  29. ↑ Subhonī, at-Tavassul, sah.69
  30. ↑ «حكم التوسل بالأنبياء والأولياء والصالحين وطلب المدد منهم»، سایت دار الإفتاء المصریة.
  31. ↑ Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.48
  32. ↑ Rifo'ī, at-Tavassulu ilo haqiqat-it-tavassul, 1399h.q., sah.185
  33. ↑ Rifo'ī, at-Tavassulu ilo haqiqat-it-tavassul, 1399h.q., sah.186
  34. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, 1419h.q., sah.305
  35. ↑ Samhudī, Vafo-ul-vafo, 1419h.q., ç.4, sah.196
  36. ↑ Subkī, Şifo-us-siqom, sah.305; Samhudī, Vafo-ul-vafo, 1419h.q., ç.4, sah.196
  37. ↑ Buxorī, Sahehi Buxorī, 1422h.q., ç.2, sah.27
  38. ↑ Baroi namuna nig.: Qumī, Tafsiri Qumī, 1404h.q., ç.1, sah.168; Bahronī, al-Burhonu fi tafsir-il-Qur'on, 1415h.q., ç.2, sah.292
  39. ↑ Allomai Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.102, sah.247 - 249
  40. ↑ Ibni Tajmija, Maçmuat-ur-rasoili va-l-masoil, Luçnat-ut-turos-il-arabī, ç.1, sah.22 - 23
  41. ↑ Abdulvahhob, Kaşf-uş-şubahot, 1418h.q., sah.51 - 52
  42. ↑ Baroi namuna nig.: Ben Boz, at-Tavassul-ul-maşru'i va-t-tavassul-il-mamnu', 1428h.q., sah.35 - 36
  43. ↑ Şavkonī, ad-Durr-un-nazid, Doru Ibni Huzajma, sah.20
  44. ↑ Qastalonī, al-Mavohib-ul-ladunnija, 1425h.q., ç.3, sah.606
  45. ↑ Samhudī, Vafo-ul-vafo, 1419h.q., ç.4, sah.195
  46. ↑ Samhudī, Vafo-ul-vafo, 1419h.q., ç.4, sah.195 - 196
  47. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.52
  48. ↑ Kavsarī, Mahq-ut-taqavvuli fi mas'alat-it-tavassul, al-Maktabat-ul-azharijjatu li-t-turos, sah.4
  49. ↑ Kavsarī, Mahq-ut-taqavvuli fi mas'alat-it-tavassul, al-Maktabat-ul-azharijjatu li-t-turos, sah.5
  50. ↑ Subhonī, Oini vahhobijat, 1375h.ş., sah.146
  51. ↑ Rifo'ī, at-Tavassulu ilo haqiqat-it-tavassul, 1399h.q., sah.188 - 189
  52. ↑ Ben Boz, Maçmuu fatovo Ben Boz, 1420h.q., ç.5, sah.322
  53. ↑ Samhudī, Vafo-ul-vafo, 1419h.q., ç.4, sah.193
  54. ↑ Olusī, Tafsiri rūh-ul-maonī, 1415h.q., ç.6, sah.128
  55. ↑ Subhonī, at-Tavassulu mafhumuhu va aqsomuhu va ahkomuhu fi-ş-şariat-il-islomijat-il-ƣarro, 1374h.ş., sah.82
  56. ↑ «حكم التوسل بالأنبياء والأولياء والصالحين وطلب المدد منهم»، سایت دار الإفتاء المصریة.
  57. ↑ Kaf'amī, al-Misboh, 1409h.q., sah.247; Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.44
  58. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.24; Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.44
  59. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.22; Albonī, at-Tavassul, anvo'ahu va ahkomah, 1421h.q., sah.30
  60. ↑ Baroi namuna nig.: Tirmizī, Sunani Tirmizī, 1395h.q., ç.5, sah.539; Şajxi Tūsī, Misboh-ul-mutahaççid, 1411h.q., sah.416; Sajid ibni Tovus, al-Iqbol, 1376h.ş., sah.177
  61. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.22; Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.44
  62. ↑ Kaf'amī, al-Misboh, 1409h.q., sah.247
  63. ↑ Baroi namuna nig.: Allomai Maçlisī, zodi alm'od, 1423h.q., sah.27
  64. ↑ Sajid ibni Tovus, al-Iqbol, 1376h.ş., ç.1, sah.346
  65. ↑ Baroi namuna nig.: Ibni Hanbal, Musnadi Ahmad, 1421h.q., ç.33, sah.146; Sajid ibni Tovus, al-Iqbol, 1376h.ş., ç.1, sah.346
  66. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.25 - 26
  67. ↑ Baroi namuna nig.: Şajxi Mufid, al-Muqni'a, 1413h.q., sah.190
  68. ↑ Baroi namuna nig.: Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.27 - 32 va 39; Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.45 - 48
  69. ↑ Baroi namuna nig.: Nahçulbaloƣa, tashehi Subhī Soleh, 1374h.ş., xutbai 110, sah.163
  70. ↑ Baroi namuna nig.: Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.27 - 32 va 39; Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.45 - 48
  71. ↑ Subhonī, at-Tavassul..., 1374h.ş., sah.117
  72. ↑ Himjarī, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, 1428h.q., sah.8 - 11
  73. ↑ Himjarī, dirangī dar haqiqati tavassul, 1392h.ş., sah.13
  74. ↑ Kavsarī, Mahq-ut-taqavvuli fi mas'alat-it-tavassul, al-Maktabat-ul-azharijjatu li-t-turos, sah.4 - 11

Sarcaşma

  • «حکم التوسل بالأنبیاء والأولیاء والصالحین وطلب المدد منهم», sanai darçi matlab: 13 marti 2018m, sanai bozdid: 25 farvardini 1403h.ş.
  • Abdulvahhob, Muhammad, Kaşf-uş-şubahot, Arabiston, copi avval, 1418h.q.
  • Abdulmun'im, Mahmud Abdurrahmon, Mu'çam-ul-mustalahoti va-l-alfoz-il-fiqhijja, Qohira, Dor-ul-fazila, beto.
  • Albonī, Muhammadi Nosiriddin, at-Tavassul, anvo'ahu va ahkomah, Rijoz, 1421h.q.
  • Allomai Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, 1403h.q.
  • Allomai Maçlisī, Muhammadboqir, zodi alm'od, Bejrut, 1423h.q.
  • Bahronī, hoşim ibni sulajmon, al-Burhonu fi tafsir-il-Qur'on, Qum, Bunjodi be'sat, 1415h.q.
  • Ben Boz, Abdulaziz, Maçmuu fatovo Ben Boz, Rijoz, 1420h.q.
  • Ben Boz, Abdulaziz, at-Tavassul-ul-maşru'i va-t-tavassul-il-mamnu', Rijoz, be no, 1428h.q.
  • Buxorī, Muhammad ibni Ismoil, Sahehi Buxorī, Dimişq, 1422h.q.
  • Ibni Tajmija, Taqijuddin Abulabbos, maçmū'ai alrsoīli volmsoīl, beço, Luçnat-ut-turos-il-arabī, be to.
  • Ibni Tajmija, Taqijuddin Abulabbos, Qoidatun çalilatun fi-t-tavassuli va-l-vasila, be ço, Maktabai-ul-furqon, copi avval, 1422h.q.
  • Ibni Hanbal, Ahmad ibni Muhammad, Musnadi Ahmad, Qohira, Dor-ul-hadis, 1421h.q.
  • Kavsarī, Muhammadzohid, Mahq-ut-taqavvuli fi mas'alat-it-tavassul, Qohira, al-Maktabat-ul-azharijjatu li-t-turos, beto.
  • Kaf'amī, Ibrohim ibni Alī, al-Misboh, çunnat-ul-amon-il-voqijati va çannat-ul-imon-il-boqija, Qum, 1405h.q.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Ojot-ul-ahkomi fi-l-Qur'on, Qum, madrisai Imom Alī ibni Abitolib (a), 1425h.q.,
  • Ma'murī, «Naqdi tavassul az sūi salafija», Doiratulmaorifi buzurgi islomī,
  • Nahçulbaloƣa, tashehi Subhī Soleh, Qum, 1374h.ş.
  • Olusī, Mahmud ibni Abdulloh, Tafsiri rūh-ul-maonī, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmija, 1415h.q.
  • Pokatcī, Ahmad, «Tavassul», Doiratulmaorifi buzurgi islomī,
  • Rifo'ī, Muhammadnasib, at-Tavassulu ilo haqiqat-it-tavassul, Bejrut, copi sejum, 1399h.q.
  • Sajid ibni Tovus, Alī ibni Mūso, al-Iqbolu bi-l-a'mol-il-hasana, Qum, Daftari tabliƣoti islomī, copi avval, 1376h.ş.
  • Samhudī, Alī ibni Abdulloh, Vafo-ul-vafoi biaxbori dor-il-Mustafo, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmija, 1419h.q.
  • Subhonī, Ça'far, Manşuri çovid, Qum, Muassisai Imom Sodiq (a), 1390h.ş.
  • Subhonī, Ça'far, Oini vahhobijat, Tehron, naşri Maş'ar, 1375h.ş.
  • Subhonī, Ça'far, at-Tavassul, Bejrut, ad-Dor-ul-islomija, be to.
  • Subhonī, Ça'far, at-Tavassulu mafhumuhu va aqsomuhu va ahkomuhu fi-ş-şariat-il-islomijat-il-ƣarro, Qum, naşri Maş'ar, 1374h.ş.
  • Tabotaboī, Muhammadhusajn, al-Mizoni fiji tafsiri alqur'on, Qum, naşri Ismoiljon, 1363h.ş.
  • Taqijuddini Subkī, Alī ibni Abdulkofī, Şifo-us-siqomi fi zijorati xajr-il-anom, tahqiqi Sajidi Muhammadrizoi çalolī, Qum, naşri Maş'ar, copi cahorum, 1419h.q.
  • Tirmizī, Muhammad ibni Iso, Sunani Tirmizī, Misr, 1395h.q.
  • Faxri Rozī, Muhammad ibni umr, at-Tafsir-ul-kabir, Bejrut, 1420h.q.
  • Şavkonī, Muhammad ibni Alī, ad-Durr-un-nazidi fi ixlosi kalimat-it-tavhid, beço, Doru Ibni Huzajma, be to.
  • Şajxi Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Muqni'a, Qum, Kongressi çahoniji hazorai Şajxi Mufid, 1413h.q.
  • Şajxi Tūsī, Muhammad ibni Hasan, Misboh-ul-mutahaççid, Bejrut, Muassisatu fiqh-iş-şia, 1411h.q.
  • Qastalonī, Ahmad ibni Muhammad, al-Mavohib-ul-ladunnijati bi-l-minah-il-muhammadijja, Bejrut, 1425h.q.
  • Qumī, Alī ibni Ibrohim, Tafsiri Qumī, Qum, copi sejum, 1404h.q.
  • Himjarī, iso ibni Abdulloh, at-Taammulu fi haqiqat-it-tavassul, beço, beno, 1428h.q.
  • Çavharī, Abunasr Ismoil ibni Hammod, as-Sihohu toç-ul-luƣati va sihoh-ul-arabijati, Bejrut, copi cahorum, 1407h.q.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Тавассул&oldid=32922"