Jump to content

Munozirai Imom Rizo bo Çosaliq

Az wikishia

Munozirai Imom Rizo bo Çosaliqi nasronī (forsī: مناظره امام رضا با جاثلیق نصرانی) guftugūi kalomī ast, ki dar on az mavzu'hoe cun nubuvvati Pajƣambari Islom (s) va başar budani hazrati Iso bahs şudaast. In guftugū dar çalsae surat girift, ki dar on bo xohişi Ma'mun xalifai abbosī, olimon va mutakallimoni adijoni jahudī, nasronī, zarduştī va sobeī bo Imom Rizo (a) munozira kardand.

Hadisi in munozira avval dar kitobhoi "Tavhid" va "Ujunu axbor-ir-Rizo", naviştai Şajx Saduq omadaast. Ba rivojati Hasan ibni Muhammad Navfalī, Imom Rizo (a) bar asosi Inçil, kitobi diniji nasoro, bar nubuvvati hazrati Muhammad (s) istidlol mekunad. Hamcunin bo istinod ba Inçil, ibroz mekunad, ki Iso Xudo nest va başar ast.

Bar asosi in rivojat, Çosaliq dar in munozira şikast mexūrad va posuxe baroi işkoloti Imom Rizo (a) pajdo namekunad.

Zaminai taşakkul

Munozirai Imom Rizo (a) bo Çosaliq, dar hadise omadaast, ki dar on ū bo olimon va mutakallimoni nasronī, jahudī, zarduştī va sobeī munozira kardaast.[1] Ba guzorişi Hasan ibni Muhammad Navfalī, munozira bo xohişi Ma'mun xalifai abbosī taşakkul joftaast. Hangome ki Imom Rizo (a) az Madina ba Marv nazdi Ma'mun meravad, Ma'mun az olimon va mutakallimoni adijoni gunogun xohiş mekunad, ki çam' şavand va bo Imom Rizo guftugūi kalomī kunand.[2] Navfalī hadafi Ma'mun az barguzoriji in çalsaro ozmudani Imom Rizo ibroz kardaast.[3]

Çosaliqi buzurgi nasoroho avvalin kase ast, ki dar in çalsa bo Imom Rizo (a) munozira mekunad. Ƣajr az ū, Ra'sulçalut (buzurgi jahudijon), buzurgoni sobijon, Hirbiz (buzurgi zarduştijon) va Imron Sobī niz dar çalsa hozirand va munozira mekunand.[4]

Ravişi Imom Rizo (a) va ehtiromi ozodiji bajon

Dar oƣozi munozira, Çosaliq ba Ma'mun, ki az ū xohiş mekunad munoziraro oƣoz kunad, megūjad: «Bo nazardoşti on ki man kitobi diniji şumo va pajƣambari şumoro qabul namekunam, cī guna bo ū munozira kunam?» Imom Rizo (a) çavob medihad, ki dar bahs bo ū ba Inçil, kitobi diniji nasoro, istinod xohad kard va Çosaliq qabul mekunad, ki dar in holat onro rad nakunad.[5] Ba in tartib, Imom Rizo dar in guftugū dar bisjor mavridho az Inçil baroi durustiji suxanhojaş şahodat meorad.[6] Imom Rizo (a) dar maçlisi munozira rasman e'lon kard, ki har kas muxolifi Islom ast va har savole dorad, biduni tarsu vahm va bo nazardoşti mavqeijati xud (ki dar darbori Ma'mun va vali'ahdi ū ast), savolaşro peşnihod kunad.[Joddoşt 1] Hamin itminonbaxşie, ki Imom ba muxolifon dod, sabab şud, ki onho niz bo xotiri ocūda savolhojaşonro peşnihod kardand va xudaşon niz ta'kid kardand, ki agar in kafolati Imom nabud, onho savole peşnihod namekardand.</nowiki>[7] Az nuqtahoi muhimmi digar dar munozirahoi Imom Rizo (a) bo muxolifon va sohibnazaronhoi gunogun, idoma dodani bahs to rasidan ba natiça va nimkor va nopurra raho nakardani bahs ast, to on çoe ki hatto agar muvaqqatan munozira baroi iqomati namoz qat' şuda boşad, favran pas az namoz idoma joftaast.[8]

Mavzu'

Dar guftugūi bajni Imom Rizo (a) va Çosaliq, bahs asosan dar borai du mas'ala ast: jake isboti nubuvvati hazrati Muhammad (s) va digare in mas'ala, ki hazrati Iso Xudo ast jo başar. Mijoni in du bahs, az mas'alahoe cun şumori havorijoni hazrati Iso[9] va gum şudani nusxai asliji Inçil niz suxan raftaast.[10]

Imom Rizo (a) baroi isboti nubuvvati Pajƣambari Islom, iborahoe az Inçil va Tavrotro şahodat meorad, ki dar onho ba omadani pajƣambare bo nişonahoi hazrati Muhammad (s) başorat doda şudaast. Masalan, megūjad dar Inçil omadaast, ki Jahjoi Dajlamī guft: «Maseh maro bo dini Muhammadi arabī ogoh kard va başorat dod, ki pas az ū xohad omad va man niz ba havorijon başorat dodam va onho ba ū imon ovardand».[11] Hamcunin Iso dar Inçil guftaast: «Man ba sūji Xudoi şumo va Xudoi xud xoham raft va Foriqlito xohad omad».[12]

Dar işkol ba in bovariji nasoroho, ki Iso Xudo ast, du istidlol peşnihod mekunad:

Jake on ki agar Iso Xudo mebud, nabojad namoz mexond va rūza megirift; zero ibodathoi Iso bo in savol rūbarū meşavad, ki kase, ki Xudo ast, baroi kī namoz mexonad va rūza megirad.[13]

Istidloli duvvum ba in suxani Çosaliq nigaronida şudaast, ki megūjad Iso ba in dalel Xudo ast, ki murdagonro zinda mekard va kūron va giriftoroni pisiro şifo medod.[14] Imom Rizo işkol mekunad, ki pajƣambaroni digar niz cunin kardaand. Pas onhoro niz bojad Xudo donist; hol on ki nasoroho onhoro Xudo namedonand. Masalan, Jasa' niz murdagonro zinda mekard va kūron va giriftoroni pesiro şifo medod. Hamcunin Hizqili nabī niz 35 hazor nafarro şast sol pas az margaşon zinda kard.[15]

Natiça

Ba guzorişi roviji hadis, Çosaliq dar cand çoi in guftugū posuxe baroi işkoloti Imom Rizo (a) pajdo namekunad va sokit memonad. Masalan, on çoe ki Imom Rizo (a) mepursad: «Agar Iso Xudo mebud, baroi kī namoz mexond va rūza megirift?», Çosaliq sokit memonad va posuh namedihad.[16]

Hamcunin, vaqte ki Imom Rizo (a) az Inçil bar nubuvvati Pajƣambari Islom (s) va başar budani Iso şahodat meorad, Çosaliq az ū içozat mexohad, ki ba in savol posuh nadihad.[17] Dar oxiri munozira niz Çosaliq ba Imom Rizo megūjad: «Fahmida nameşud, ki dar bajni olimon va mutakallimoni musulmon kase monandi Imom Rizo vuçud doşta boşad».[18]

Manba'hoi hadis

Matini munozira bori avval dar kitobhoi "Tavhid"[19] va "Ujunu axbor-ir-Rizo",[20] naviştai Şajx Saduq (305-381h.q.) rivojat şudaast. Dar "Ihtiçoç", naviştai Ahmad ibni Alī Tabarsī (zista dar qarni şaşum hiçrī) xulosai on omadaast.[21] Allama Maçlisī niz dar "Bihor-ul-anvor" hadisro az du kitobi "Tavhid"-i Saduq va "Ujunu axbor-ir-Rizo"-i Şajx Saduq rivojat kardaast.[22]

E'tibori sandi hadis

Riçolşinoson dar xususi silsilai rovijoni in hadis ixtilofi nazar dorand. Gurūhe hamai onhoro siqa donistaand va kasone digar ba'ze az onhoro ƣajrisiqa hisob kardaand.[23] Ilova bar in, sanadi hadis "mursal" ast; ja'ne ba'ze az afrodi silsilai rovijonaş zikr naşudaand. Az in rū, hadisro az çihati sanad zaif mehisoband.[24] Bo vuçudi in, ba'ze bar in bovarand, ki in hadis "zaifi maqbul" ast; ja'ne harcand dar sanad zaif ast, ammo bar asosi on amal meşavad; zero olime boe'timod monandi Saduq onro rivojat kardaast va ū tanho rivojathoero naql mekard, ki ba sodir şudanaşon az ma'sum itminon doşt.[25]

Matn va tarçumai munozira

Ma'mun rū ba Çosaliq karda guft: Ej Çosaliq, in şaxs Alī ibni Muso ibni Ça'far, pisaramaki man va az nasli Fotima, duxtari Pajombaramon va Alī ibni Abūtolib (salom va durudi Xudo bar onho bod) meboşad. Mexoham bo ū guftugū kunī, bahs namoī, dalel bijovarī va insofro rioja kunī. Çosaliq guft: Ej amiri mu'minon, cī guna bo kase bahs kunam, ki ba kitobe istinod mekunad, ki man onro qabul nadoram va ba suxani Pajombare istidlol mekunad, ki man ba ū imon nadoram? Hazrat farmudand: Ej mardi nasronī, agar man az Inçil barojat dalel bijovaram, ojo mepazirī? Çosaliq guft: Ojo metavonam on ciro, ki dar Inçil omadaast, inkor namojam? Ba Xudo savgand, hatto agar noxoham ham, onro mepaziram. Hazrat farmudand: Pas, har cize ki mexohī, bipurs va çavobatro bigir. Çosaliq pursid: Dar borai pajƣambariji Iso va kitobi ū cī nazar dorī? Ojo onro inkor mekunī? Hazrat farmudand: Man ba pajƣambariji Iso va kitobi ū va ba on ci ki ummataşro ba on başorat doda va havvorijon niz onro paziruftaand, imon doram. Ammo ba har Isoe, ki ba pajƣambariji Muhammad (sallallohu alajhi va olih) va kitobi ū imon najovarda va ummati xudro ba ū başorat nadoda boşad, kofir hastam. Çosaliq guft: Magar har hukme ba du şohidi odil nijoz nadorad? Hazrat farmudand: Bale. Çosaliq guft: Pas, du şohidi odil az ƣajri hammazhaboni xud, ki masehijon niz onhoro mepazirand, muarrifī kun va hamcunin az mo niz du şohidi odil az ƣajri hammazhabonamon bixoh. Hazrat farmudand: Aknun suxanat ba insof nazdik şud. Ojo şaxsi odilero, ki nazdi hazrati Maseh maqomu manzilate doşt, qabul dorī? Çosaliq guft: In şaxsi odil kist? Nomi ūro bigū. Hazrat farmudand: Dar borai Juhannoi Dajlmī cī megūī? Çosaliq guft: Ofarin! Az mahbubtarin afrod nazdi Maseh nom burdī. Hazrat farmudand: Turo ba Xudo savgand, ojo dar Inçil cunin naomada, ki Juhanno guftaast: «Maseh maro ba dini Muhammadi Arab ogoh kard va başorat dod, ki pas az ū xohad omad va man niz ba havvorijon başorat dodam va onho ba ū imon ovardand»? Çosaliq guft: Bale, Juhanno cunin suxanero az Maseh naql kardaast va başorat ba nubuvvati marde doda, incunin ahli bajt va vasiji ūro jodovar şudaast, vale muajjan nakardaast, ki in voqea cī vaqt rūj medihad va onhoro ba tavri oşkor baroi mo muarrifī nanamudaast, to onhoro bişnosem. Hazrat farmudand: Agar kasero, ki metavonad Inçilro bixonad, dar in ço hozir kunam va ū barojat matolibi marbut ba Muhammad va ahli bajti ū va ummati ūro tilovat kunad, ojo imon meovarī? Çosaliq guft: In suxani xubest. Hazrat ba Nastossi Rumī farmudand: To cī andoza «Sifri sevum»-i Inçilro az jod medonī? Guft: Tamomi onro az jod medonam. Sipas rū ba Rais-ul-jahud (sardori jahudijon) karda, farmudand: Ojo Inçilro xondaī? Guft: Bale. Hazrat farmudand: Man «Sifri sevum»-ro mexonam. Agar dar on ço cize dar borai Muhammad va ahli bajti ū (salom va durudi Xudo bar onho) va hamcunin ummati ū boşad, şahodat dihed, va agar cize dar in bora naboşad, şahodat nadihed. Sipas hazrat ba qiroati «Sifri sevum» oƣoz kardand va vaqte ba matolibi marbut ba Pajombar (sallallohu alajhi va olih) rasidand, tavaqquf namuda, farmudand: Turo ba haqqi Maseh va modaraş savgand mediham, ojo donistī, ki man ba Inçil ogoh hastam? Guft: Bale. Sipas hazrat matolibi marbut ba Muhammad, ahli bajti ū va ummati ūro tilovat kardand. Guft: Holo cī megūī? Guft: In ajnan suxani Maseh (alajhissalom) ast. Hazrat farmudand: Agar matolibi Inçilro takzib kunī, pas Muso va Isoro (alajhimassalom) niz takzib kardaī. Va agar inro inkor kunī, qatlat voçib ast, zero ba Xudo, Pajombar va kitobi xud kofir şudaī. Şumo, ki Isoro Xudo medoned, bojad Jasa' va Hizqijolro niz Xudo bidoned, zero onho niz monandi Iso murdagonro zinda mekardand va digar mu'çizoti hazrati Isoro ançom medodand. Hazrat idoma dodand: Hamcunin gurūhe az Banī Isroil, ki şumoraaşon ba hazoron nafar merasid, az tarsi to'un az şahri xud xoriç şudand, vale Xudo dar jak lahza çoni onhoro girift. Ahli on şahr atrofi onho hasore kaşidand va on murdagonro ba hamon hol raho kardand, to ustuxonhojaşon pūsid. Pajombare az pajombaroni Banī Isroil az on ço meguzaşt. Az kasrati ustuxonhoi pūsida taaççub kard. Xudovand azza va çalla ba ū vahj namud, ki: Ojo dūst dorī onhoro baroi tu zinda kunam, to onhoro inzor kunī va dini xudro tabliƣ namoī? Guft: Bale. Xudovand vahj namud, ki onhoro sado bizan! On pajƣambar niz cunin nido kard: Ej ustuxonhoi pūsida, ba içozati Xudo barxezed! Hama zinda şudand va dar holate, ki xokhoro az sari xud metakonand, barxostand. Hazrati Ibrohim (xalilurrahmon) niz on zamon parrandagonro girift, onhoro pora-pora kard va har qismaşonro bar kūhe guzoşt. Sipas onhoro faro xond va onho zinda şuda, ba sūi ū harakat kardand. Hamcunin hazrati Muso ibni Imron (alajhissalom) va haftod nafar hamrohonaş, ki az mijoni Banī Isroil barguzida budand, ba kūh raftand va guftand: Tu Xudoro didaī, ūro ba mo niz nişon deh! Hazrat guftand: Man ūro nadidaam. Ammo onho isror karda, guftand: "LAN NU'MINA LAKA HATTO NAROLLOHA ÇAHRATAN" (Mo suxanoni turo tasdiq namekunem, magar on ki Xudoro oşkoro bubinem.) (Baqara, 55) Dar natiça, soiqae (barqe) bar onho furud omad va hamai onhoro sūzond va nobud soxt. Muso tanho mond va ba Xudo arz namud: Xudojo, man haftod nafarro az mijoni Banī Isroil intixob kardam va bo xud ovardam. Holo tanho barmegardam. Cī guna imkon dorad, ki qavmam suxanoni maro dar borai in voqea bipazirand? Agar mexostī, ham man va ham onhoro peş az in halok mekardī. Ojo moro ba sababi amali beaqlona (çohilona)-i ba'zeho nobud mesozī? (Mazmuni ojati 155 surai A'rof) Xudovand niz pas az margaşon onhoro zinda namud. Sipas hazrat idoma dodand: Heç jak az mavridhoe, ki baroi tu zikr kardam, rad karda nametavonī, zero hamai onho mazmuni ojathoi Tavrot, Inçil, Zabur va Qur'on meboşand. Agar har kase, ki murda zinda mekunad, nobino va mubtalo ba pesiro şifo medihad, Xudo boşad, pas inhoro niz Xudo bidon! Holo, cī megūī? Çosaliq guft: Bale, suxan, suxani şumost va ma'bude nest, çuz Alloh! Sipas hazrat rū ba Rais-ul-jahud karda, farmudand: Turo ba dah ojate, ki bar Muso ibni Imron nozil şud, savgand mediham, ki ojo xabar dar borai Muhammad va ummataş dar Tavrot vuçud dorad? (Va on xabar cunin ast:) "On zamon, ki ummati oxiron, pajravoni on şutursavor, bijojand va Xudovandro bisjor, bisjor tasbeh gūjand; tasbehe çadid dar ma'badhoi nav. Dar on zamon, Banī Isroil bojad ba sūi onho va ba sūi podşohi onho ravon şavand, to dilhojaşon orom girad. Zero onho şamşerhoe ba dast dorand, ki ba vasilai onho, az kofiron (muhoribon) dar har gūşai zamin intiqom megirand." Ojo in matlab hamin guna dar Tavrot maktub nest? Rais-ul-jahud guft: Ore, mo niz onro hamin guna dar Tavrot joftaem. Sipas hazrat ba Çosaliq farmudand: Ojo tu bo kitobi Şa'jo (Işa'jo/Isajjo) to cī andoza oşno hastī? Guft: Man onro harf ba harf medonam va jod doram. Hazrat farmudand: Ojo qabul dored, ki in matlab az guftahoi ūst: "Ej mardum, man simoi on şaxsi savor bar xarro didam, ki liboshoe az nur bar tan doşt va on şutursavorro didam, ki nuraş cun nuri moh bud!" On du posux dodand: Bale, Şa'jo cunin cize guftaast. Hazrat farmudand: Ojo bo in guftai hazrati Iso (alajhissalom) dar Inçil oşno hastī: "Man ba sūi Xudoi şumo va Xudoi xud xoham raft va Forqlit (Porqlit, Paraklet) xohad omad. Va ūst, ki ba manfiati man va ba haqiqat şahodat xohad dod, hamon tavre ki man baroi ū şahodat dodam. Va ūst, ki hama cizro baroi şumo tafsir xohad kard. Va ūst, ki rasvoiji ummathoro oşkor xohad kard. Va ūst, ki sutuni xajmai kufrro xohad şikast!" Çosaliq guft: Har cize, ki az Inçil bixoned, man onro qabul doram. Hazrat farmudand: Ojo qabul dorī, ki in matlab dar Inçil mavçud ast? Guft: Bale. Hazrat idoma dodand: On zamon, ki Inçili avvalro gum karded, onro nazdi cī kase jofted va cī kase in Inçilro baroi şumo ta'lif namud? Çosaliq guft: Mo tanho jak rūz Inçilro gum kardem va sipas onro taru toza pajdo kardem. Juhanno va Matto onro baroi mo pajdo kardand. Hazrat ba ū guftand: Cī qadar tu az qissai Inçil va ulamoi on bexabarī! Agar in matlab hamon tavre boşad, ki tu megūī, pas caro dar borai Inçil ixtilof pajdo karded? In ixtilof dar hamon Inçile ast, ki imrūz dar dasti şumost. Agar misli rūzi avval bud, dar on ixtilof namekarded. Vale man baroi tu matlabro ravşan mekunam: On zamon, ki Inçili avval gum şud, masehijon nazdi ulamoi xud çam' şudand va guftand: "Iso ibni Marjam kuşta şudaast va Inçilro niz gum kardaem. Şumo ulamo cī nazdi xud dored?" Aluqo va Marqabūs guftand: Mo Inçilro az jod medonem va har rūzi jakşanbe jak safha az onro baroi şumo xohem ovard. Ƣamgin naşaved va kalisohoro xolī naguzored. Har jakşanbe, jak safha az onro baroi şumo mexonem, to tamomi Inçil çam'ovarī şavad. Sipas Alūqo, Marqabūs, Juhanno va Matto nişasta, Inçilro pas az gum şudani Inçili avval baroi şumo naviştand. In cor nafar şogirdoni şogirdoni naxustin budand. Ojo in matlabro medonistī? Çosaliq guft: To imrūz inro namedonistam. Imrūz, ba barakati ogohiji şumo nisbat ba Inçil, in mas'ala barojam ravşan şud. Va digar ma'orifero, ki şumo medonisted, az şumo şunidam. Dilam şahodat medihad, ki onho haq hastand. Az suxanoni şumo bisjor istifoda burdam. Hazrat farmudand: Ba nazari tu, şahodati inho cī guna ast? Çosaliq guft: Şahodati inho komilan qobili qabul ast. Inho ulamoi Inçil hastand va har ciro tasdiq kunand va ba on şahodat dihand, haq ast. Hazrat ba Ma'mun, ahli bajt va digar hoziron farmudand: Şumo şohid boşed! Hama guftand: Mo şohidem! Sipas hazrat ba Çosaliq farmudand: Turo ba haqqi pisar (Iso alajhissalom) va modaraş (Marjam alajhassalom) savgand mediham, ojo medonī, ki: Matto guftaast: Maseh farzandi Dovud ibni Ibrohim ibni Ishoq ibni Ja'qub ibni Jahudo ibni Xizron ast va Marqabūs dar borai nasabi Iso ibni Marjam (alajhimassalom) guftaast: Ū "Kalima" (Kalom)-i Xudost, ki Xudovand ūro dar çasadi insonī qaror dod va ba surati inson daromad." Alūqo guftaast: "Iso ibni Marjam (alajhimassalom) va modaraş insonhoe budand az gūşt va xun, ki Ruhulquds dar onho hulul kard." Va hamcunin qabul dorī, ki Iso dar borai xud cunin guftaast: "Ej havvorijon, ba rostī va sadoqat baroi şumo megūjam: Heç kas ba osmon naxohad raft, magar on ki az on furud omada boşad, magaram on şutursavor, Xatamulanbijo, ki ū ba osmon suud mekunad va furud meojad." Nazari tu dar borai in suxan cist? Çosaliq guft: In suxani Iso ast va mo onro inkor namekunem. Hazrat farmudand: Nazari tu dar borai şahodat va guvohiji Alūqo, Marqabūs va Matto dar borai Iso va nasabi ū cist? Çosaliq guft: Ba Iso tuhmat bastaand! Hazrat ba hozirin farmudand: Ojo hamin hozir pokī va sadoqati onhoro tasdiq nakard va naguzoşt, ki onho ulamoi Inçil hastand va suxanaşon haq ast? Çosaliq guft: Ej donişmandi musalmonon, mexoham maro dar borai in cor nafar mu'of dorī! Hazrat farmudand: Qabul ast, turo mu'of kardem. Holo har cī mexohī, suol kun! Çosaliq arz kard: Behtar ast digarī suol kunad. Ba haqqi Maseh savgand, gumon namekardam, ki dar mijoni ulamoi musalmonon şaxse misli şumo vuçud doşta boşad! [26]

Çustorhoi vobasta

Ezoh

  1. ↑ Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.417-441; Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.154-175
  2. ↑ Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.417-418; Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.154-155
  3. ↑ Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.419; Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.155
  4. ↑ Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.417-441; Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.154-175
  5. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.156
  6. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.157-163
  7. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, ç.1, sah.168; 1404h.q., 1984m, ç.2, sah.150
  8. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, ç.1, sah.172
  9. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.158
  10. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.162-163
  11. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.157
  12. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.162
  13. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.159
  14. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.159
  15. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.159
  16. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.159; Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.421
  17. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.163-164; Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.426-427
  18. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.164; Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.427
  19. ↑ Şajx Saduq, Tavhid, 1398h.q., sah.417-441
  20. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.154-175
  21. ↑ Tabarsī, Al-Ihtiçoç, 1403q, ç.2, sah.415-425
  22. ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403q, ç.10, sah.299-318
  23. ↑ Qoidon, «Barrasī va tahlili sanadi munoziroti Imom Rizo (a) dar Iroq va Xuroson», sah.112-113, 116-125
  24. ↑ Qajdon, «Barrasī va tahlili sanadi munoziroti Imom Rizo (a) dar Iroq va Xuroson», sah.126
  25. ↑ Qajdon, «Barrasī va tahlili sanadi munoziroti Imom Rizo (a) dar Iroq va Xuroson», sah.126
  26. ↑ Şajx Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo, 1378h.q., ç.1, sah.156-164. Şajx Saduq, Tarçumai Ujunu axbor-ir-Rizo, 1372ş, sah.317-332.

Joddoşt

  1. ↑ فَقَالَ الرِّضَا(ع)يَا قَوْمِ إِنْ كَانَ فِيكُمْ أَحَدٌ يُخَالِفُ الْإِسْلَامَ وَ أَرَادَ أَنْ يَسْأَلَ فَلْيَسْأَلْ غَيْرَ مُحْتَشِمٍ ف

Sarcaşma

  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvorul-çome'ati li durari axbor-il-aimmat-il-athor, Bejrut, Doru ehjo-it-turos-il-arabī, copi duvum, 1403h.q.
  • Tabarsī, Ahmad ibni Alī, al-Ihtiçoç ala ahl-il-laçoç, tahqiq va tashehi Muhammadboqir Xirson, Maşhad, Naşri Murtazo, copi avval, 1403h.q.
  • Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, Tarçumai Ujunu axbor-ir-Rizo, tarçumai Aliakbar Ƣafforī va Hamidrizo Mastafid, Tehron, Naşri Saduq, copi avval, 1372h.ş.
  • Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, Ujunu axbor-ir-Rizo, tahqiq va tashehi Mahdī Loçurdī, Tehron, Naşri Çahon, copi avval, 1378h.ş.
  • Şajx Saduq, Muhammad ibni Alī, at-Tavhid, tahqiq va tashehi Hoşim Husajnī, Qum, Daftari intişoroti islomī vobasta ba Çomeai mudarrisini Havzai ilmijai Qum, copi avval, 1398h.q.
  • Qojidon, Asƣar va digaron, «Barrasī va tahlili sanadi munoziroti Imom Rizo (a) dar Iroq va Xuroson», dar Paƶūhişhoi Qur'on va Hadis, №1, 1397h.ş.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Мунозираи_Имом_Ризо_бо_Ҷосалиқ&oldid=30579"