Surai Josin
![]() Fotir Surai Josin Soffot ![]() | |
![]() | |
Raqami sura | 36 |
---|---|
Çuz' | 22 va 23 |
Nuzul | |
Tartibi nuzul | 41 |
Makkī/Madanī | Makkī |
Ittilooti omorī | |
Te'dodi ojatho | 83 |
Te'dodi kalimaho | 733 |
Te'dodi harfho | 3068 |
Surai Josin (arabī: سورة يس), siju şaşumin sura va jake az surahoi makkiji Qur'on ast, ki dar porahoi 22 va 23-jumi Qur'on çoj giriftaast. In sura cun bo harfhoi muqatta'ai jo/ یاء va sin/سین oƣoz şudaast, ba nomi josin maşhur ast. Tibqi rivojatho, surai Josin jake az bofazilattarin surahoi Qur'on ba şumor meravad, ki onro qalbi Qur'on megūjand. Surai Josin ba se asli din, ja'ne tavhid, nubuvvat va maod mepardozad va dar borai zinda şudani murdagon va suxan guftani a'zoi badan dar qijomat suxan megūjad. Incunin dar in sura dostoni Ashobi qarja va mu'mini Oli Josin zikr şudaast.
Dar hadisho, fazilathoi zijode baroi xondani surai Josin bajon şudaast; az çumla, az Imom Sodiq (a) naql şudaast, har kas ki onro peş az xob va jo peş az ƣurubi oftob bixonad, tamomi rūz dar amnijat buda va rizqu rūziji bobarakat xohad doşt va har kas ki onro şab peş az xob bixonad, Xudovand hazor fariştaro ta'in mekunad, to ūro az har şajtoni rondaşuda va har baloju musibate nigahdorī kunand.
Muarrifī
- Nomguzorī
In suraro Josin nomidaand, ba in munosibat, ki bo harfhoi muqatta'ai jo va sin oƣoz meşavad. In suraro surai Habibi Naççor niz nomidaand; zero dostoni ū dar ojoti 13 to 30 omadaast. Surai Josin tibqi rivojot jake az bofazilattarin surahoi Qur'on ba şumor meravad, to on ço ki «qalbi Qur'on» laqab joftaast.[1] Az digar nomhoi in surai Mu'amma [Joddoşt 1] va al-Mudofiat-ul-qozija ast; zero xajri dunjovu oxiratro baroi ū mexohad va badihoju ziştihoro az tilovatkunandai on daf' mekunad va har hoçatero barojaş barovarda mesozad.[2] Dar rivojate az Imom Sodiq (a) surai Josin ba unvoni Rajhonat-ul-Qur'on muarrifī şudaast.[3]
- Tartib va makoni nuzul
Surai Josin çuzvi surahoi makkī va dar tartibi nuzul, cihilu jakumin surae ast, ki bar Pajƣambar (s) nozil şudaast. In sura dar cinişi kununiji Mushaf, siju şaşumin sura ast[4] va dar çuz'i 22 va 23 Qur'on çoj dorad.
- Te'dodi ojot va digar viƶagiho
Surai Josin 83 ojat, 733 kalima va 3068 harf dorad. In sura az çihati haçmī çuzvi surahoi masonī va dar hududi jak hizbi Qur'on ast. In sura hamcunin çuzvi surahoe ast, ki bo harfhoi muqatta'a oƣoz meşavand va avvalin surae ast, ki bo savgand şurū' meşavad.[5]
Mazmun
Dar in sura ba se asli din; tavhid, nabuvvat va maod işora şudaast. Ojoti oƣozin ba mas'alai nabuvvat va falsafai on va barxūrdi mardum bo da'vati pajƣambaron mepardozad. Sipas ojote dar borai tavhid omadaast, ki nişonahoe az vahdonijati Xudoro barşumurdaand. Pas az on, mas'alai maod va zinda şudani murdagon dar qijomat baroi giriftani çazo va çudo şudani muçrimon az parhezkoron omada va gufta şudaast, a'zo va çavoreh dar on rūz gap mezanand. Sarançom ojoti pojoniji sura, holi muçrimonu parhezkoron dar on rūzro tavsif mekunand. Dar oxiri sura ham xulosae az usuli segona omada va bar onho istidlol şudaast.[6] Amin-ul-islom Tabarsī dar Maçma'-ul-bajon megūjad, cun muşrikon dar ojoti pojoniji surai qabl (surai Fotir) savgand jod kardand, ki agar bimdihandae bijojad ba ū imon meovarand (وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ جَاءَهُمْ نَذِيرٌ لَيَكُونُنَّ أَهْدَىٰ مِنْ إِحْدَى الْأُمَمِ) dar ojoti oƣozini surai Josin megūjad bo in ki bimdihanda barojaşon omad, vale onho imon najovardand: (لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلَىٰ أَكْثَرِهِمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ).[7]
Ojoti maşhur
- وَجَعَلْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ
Tarçuma: "Va [mo] peşaşon sadde va puşti saraşon sadde nihoda, pardae bar [caşmoni] onon furū gustardaem, dar natiça nametavonand bibinand." (ojati 9)
Imom Boqir dar şa'ni nuzuli ojat farmudaast, ki Pajƣambar dar holi xondani namoz bud va Abuçahl, ki la'nati Xudo bar ū bod, ahd karda bud, hargoh ki Pajƣambarro dar holi namoz bubinad, sari ūro bişikanad. Pas dar hole, ki sange dar dast doşt, omadu did, ki Pajƣambar istodaastu namoz mexonad. Pas omad to ūro bizand, ammo har bor, ki mexost sangro bolo barad va bar sari hazrat bizanad, Xudovand dasti ūro ba gardanaş gireh mezad va sang dar dastaş namecarxid va hangome, ki nazdi ashobaş barmegaşt, sang az dastaş meaftod.[8] Dar rivojat ast, ki cun Pajƣambar dar Lajlat-ul-mabit xost az Makka xoriç şavad, Çabrail dasti ūro girift va dar hole ki in ojatro mexond, ūro az mijoni kuffori Qurajşi berun burd.[9] Şajxi Tusī dar kitobi Misboh-ul-mutahaççid naql kardaast, ki Amiralmu'minin (a) dar Lajlat-ul-mabit in ojatro ba unvoni duo qiroat kardaast.[10] Hamcunin gufta şudaast, ki ojati 9 surai Josin baroi maxfī mondan az didi duşman bisjor taçriba şudaast.[11]
- وَکلَّ شَیءٍ أَحْصَینَاهُ فِی إِمَامٍ مُّبِینٍ
Tarçuma: "Va har cizero dar kornomae ravşan barşumurdaem." (ojati 12)
Beştari mufassiron «imomi mubin»-ro dar in ço ba lavhi mahfuz jo hamon kitobe tafsir kardaand, ki hamai a'mol va hamai mavçudot va hodisahoi in çahon dar on sabt va mahfuz ast. Barxe guftaand, mumkin ast istifoda az kalimai «imom» ba in dalel boşad, ki in kitob dar qijomat rahbar va peşvo baroi hamai ma'muroni savobu azob va me'jore baroi sançişi arzişi a'moli insonho va podoş va kajfari onon ast.[12] Az in lavhe, ki darbardorndai tamomi çuzijoti qazoi Ilohī dar borai xalq ast, dar Qur'on bo ta'birhoe cun: lavhi mahfuz, ummulkitob, imomi mubin va kitobi mubin jod şudaast va har ta'bire doroi nuktae ast, cunonci imomi mubin ba in çihat nomguzorī şudaast, ki darbardorndai tamomi qazohoe ast, ki xalq az onho taba'ijat mekunad, monandi imom, ki az ū taba'ijat mekunand.[13] Dar manobei hadisiji şia gufta şudaast, manzur az imomi mubin, Imom Alī (a) ast; az çumla dar hadise az Imom Boqir (a) naql şudaast: hangome ki in ojat nozil şud, Pajƣambar (s) rū ba Imom Alī (a) kardu cunin guft: «Imomi mubin in mard ast! Ūst imome, ki Xudovandi Muta'ol ilmi har cizero ba ū dodaast».[14] Hamcunin dar tafsiri Nur-us-saqalajn az Ibni Abbos naql şudaast, Imom Alī (a) cunin meguft: Ba Xudo savgand, manam imomi mubin, ki haqro az botil oşkor mesozam, in ilmro az Rasuli Xudo ba irs burda va omūxtaam.[15]
- قَالُوا طَائِرُكُمْ مَعَكُمْ ۚ أَئِنْ ذُكِّرْتُمْ ۚ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ
Tarçuma: Rasulon guftand: on foli bad, ki megūed, agar bifahmed va mutazakkir şaved (on çahle ast, ki) bo xudi şumost, balki şumo mardumi musrif (va purhavovu havas) hasted. (ojati 19)
Foli bad (tatajjur) jake az xurofote ast, ki dar qadim buda va imrūza niz dar şarqu ƣarb hast va har mintaqavu qavme ba cize foli bad mezanand. Islom onro şirk donista va bo çumlai «at-tajratu şirk/الطيرة شرك »[16] bar on xati butlon kaşida va kafforai onro tavakkul bar Xudovand donistaast. «Kafforat-ut-tajra at-tavakkul/كفارة الطيرة التوكل»[17]
- إِنَمَا أَمرهُ إِذا أَرادَ شَیئًا أَن یقولَ لَه کن فیکونُ
Tarçuma: Farmoni Ū cunin ast, ki hargoh cizero iroda kunad, tanho ba on megūjad: «mavçud boş», on niz bedarang mavçud meşavad. (ojati 82)
In ojat dar borai cigunagiji ofariniş suxan megūjad. Alloma Tabotaboī dar tafsiri in ojat menavisad, maqsudi ojat in ast, ki Xudovand baroi xalq kardan nijoz ba heç cize nadorad; pas in ki guftaast «tanho ba on megūjad mavçud boş» dar voqe' tamsilest, na in ki voqean Xudovand ba suxan darojadu dastur dihad.[18] Dar naqle az Imom Alī (a) ham omadaast, kalomi Xudo (kun - mavçud boş) hamon fe'li Ūst, ki on cizro eçod kardaast.[19]
- Hamcunin bubined: Kunfajakun
Dostoni ashobi qarja va mu'mini Oli Josin

- Maqolai aslī: Habibi Naççor
Ojoti sezdahum to siju duvvumi surai Josin ba dostoni se rasule mepardozad, ki ba şahre baroi da'vat ba Xudoparastī vorid şudand, ammo mardumi on ço da'vati in se rasulro napaziruftand. Dar manobe' omadaast, in rasulon, firistodagoni Xudo jo firistodagoni hazrati Iso budand. Dar in bajn marde, ki dar ahodis ba mu'mini Oli Josin laqab doda şudaast, ba on rasulon imon ovarda, mardumro ba tabaijat az on firistodagon da'vat kard, ammo mardumi şahr ūro kuştand va pas az in moçaro, giriftori azobi Ilohī şudand. Nomi in şaxs dar Qur'on zikr naşudaast, ammo dar manobei hadisī va tafsirī nomi ūro Habibi Naççor guftaand va az vaj va imonaş taçlil şudaast. Makoni dafni ū dar bozori Antokija dar kişvari Turkija ast.[20]
Fazilat va xavos
- Maqolai aslī: Fazoili suraho
Dar fazilati tilovati surai Josin az Pajƣambar (s) rivojat şudaast, har kas surai Josinro qiroat kunad monandi on ast, ki dah bor Qur'onro xatm kardaast.[21] Hamcunin har kas surai Josinro baroi rizoi Xudo bixonad, Xudovand ūro xohad baxşid va podoşe hamonandi duvozdah xatmi Qur'on ba ū xohad dod va agar baroi marizi dar holi marg xonda şavad, ba te'dodi harfhoi in sura dah farişta nazdi ū saf kaşida baroi ū istiƣfor mekunand va şohidi qabzi rūhaş meşavand va çanozaaşro taşji' mekunand va bar ū namoz mexonand va şohidi dafnaş xohand bud.[22]
Abubasir niz az Imom Sodiq (a) rivojat mekunad, har kas onro qabl az xob jo peş az ƣurub bixonad, dar tamomi tūli rūz mahfuzu serrizqu rūzī xohad bud, to in ki ƣurub şavad va har kas onro dar şab peş az xuftan bixonad, Xudovand hazor fariştaro bar ū ma'mur mekunad, ki vajro az har şajtoni rondaşuda va har baloe hifz kunand.[23] Çobiri Çu'fī az Imom Boqir (a) naql kardaast, har kas surai Josinro jak bor dar umraş bixonad, Xudovand ba şumorai tamomi ofaridahojaş dar in çahon va on çahon va on ci dar osmon ast ba adadi har jak, du hazor hasana dar nomai amalaş sabt mekunad va ba hamin miqdor az gunohoni ū mahv mekunad va ducori tangdastī, zijon, qarzdorī va xonaxarobī nameşavad va badbaxtiju devonagī namebinad va mubtalo ba çuzom, vasvos va bemorie, ki ba ū zijon birasonad va Xudovand saxtiju duşvoriji margro bar ū oson mekunad va xudi [Xudo] ūro qabzi rūh mekunad va az çumla kasone xohad bud, ki Xudovand kuşoiş dar zindagī va şodmonī ba hangomi marg va xuşnudī az podoşi oxiratro baroi ū zamonat mekunad, va ba hamai fariştagoni osmonu zamin megūjad, man az in banda rozijam; pas baroi ū maƣfirat talab kuned.[24]
Tibqi naqle az Pajƣambar, baroi qiroati in sura xosijathoe zikr şudaast: 1. Şaxs agar gurusna boşad ser meşavad; 2. Agar taşna boşad, serob megardad; 3. Agar urjon boşad, pūşonida meşavad; 4. Agar muçarrad boşad, izdivoç mekunad; 5. Agar tarson boşad, amnijat mejobad; 6. Agar bemor boşad, salomatī mejobad; 7. Agar musofir boşad, dar safaraş jorī meşavad; 8. Nazdi majjit xonda nameşavad, magar in ki Xudo bar ū oson megirad; 9. Agar gumşuda doşta boşad, gumşudaaşro pajdo mekunad.[25]
Az Imom Sodiq (a) ham rivojat şudaast, agar mexohed jak qalbi nerūmand va zehni qudratmande doşta boşed dar nuhumi şa'bon surai Josinro bo gulobu za'faron navişta, binūşad.[26] Dar kitobi Mafotih-ul-çinon omadaast, dar namozi zijorat behtar ast dar rak'ati avval surai ar-Rahmon va dar rak'ati duvvum surai Josin xonda şavad.[27]
Farhangnigorī
Surai Josinu ar-Rahmon du surae hastand, ki bajni umumi mardumi forsu toçik çojgohi viƶae dorand va mardum in du suraro dar zamonhoi muxtalif mexonand, masalan surai Josinro bar bolini şaxsi muhtazar jo şaxsi az dunjo rafta jo hangomi xondani xutbai aqd, tilovat mekunand. In sura dar zarbulmasalho va çumlahoi kinoī niz ba kor raftaast, misli «Josin dar gūşi kase xondan» ki ba ma'noi takroru talqin ast jo «ba Josin aftodan» ki kinoja az dar holi marg budan ast.[28] Xondani in du sura dar namozi zijorat (namozi du rak'atiji zijorati ma'sumin alajhimussalom) mustahab ast.[29]
Taknigoriho
Ilova bar in ki şarh va tafsiri surai Josin dar kitobhoi tafsiriji çome' omadaast, barxe az kitobho ba surati mustaqil ba tafsir va tavzehi in sura pardoxtaand:
- Tafsiri surai Josin, naviştai Sajid Muhammadrizo Safavī, daftari naşri maorif, 1394h.ş., (navisanda megūjad dar tadvini kitob az ravişi tafsiri Qur'on ba Qur'on istifoda kardaast).
- Qalbi Qur'on, naviştai Ojatulloh Sajid Abdulhusajni Dastƣajb, naşri Çome'ai mudarrisini Havzai ilmijai Qum, 1387h.ş.
- Josin muşkilkuşoi muşkilot, naviştai Muhsin Şukrī, naşri ilhomi nur. (In kitob ba xosijathoi surai Josin işora kardaast).
Ezoh
- ↑ Donişnomai Qur'on va qur'onpaƶūhī, ç.2, sah.1247.
- ↑ Maçma'-ul-bajon, 1390h.ş., ç.8, sah.254.
- ↑ Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, ç.89, sah.291.
- ↑ Ma'rifat, Omūzişi ulumi Qur'on, 1371h.ş., ç.2, sah.166.
- ↑ Donişnomai Qur'on va qur'onpaƶūhī, ç.2, sah.1247.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1370h.ş., ç.17, sah.90.
- ↑ Tabarsī, Tafsiri Maçma'-ul-bajon, alnoşir: Dorulma'rifat, ç.8, sah.647.
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.18, sah.52.
- ↑ Huvajzī, Tafsiri Nur-us-saqalajn, 1415h.q., ç.2, sah.149.
- ↑ Şajxi Tusī, al-Misboh-ul-mutahaççid, 1411h.q., sah.92.
- ↑ Daftari tabliƣoti islomī, Farhangnomai ulumi Qur'on, sah.2293.
- ↑ Bajzovī, Anvor-ut-tanzil, 1418h.q., Doru ehjoalturosil'arabī, Bejrut, ç.4, sah.264.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1393h.q., ç.17, sah.67.
- ↑ « هُوَ هذا اِنَّهُ الاِمامُ الَّذِی اَحْصَی اللهُ تَبارَکَ وَ تَعالی فَیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیء» (Saduq, Ma'onī-l-axbor, bobi ma'no-l-imomil-mubin, 1379h.q., sah.95).
- ↑ Arusiji Huvajzī, Nur-us-saqalajn, 1415h.q., ç.4, sah.379.
- ↑ Alloma Maçlisī, Bihor-ul-anvor, ç.58, sah.322.
- ↑ Qiroatī, Muhsin, Tafsiri Nur, 1383h.ş., ç.7, sah.529. Bihor-ul-anvor, ç.58, sah.322
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1390h.q., ç.17, sah.114.
- ↑ Ibni Abilhadid, Şarhi Nahçulbaloƣa, ç.13, sah.82, xutbai 232.
- ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.18, sah.355.
- ↑ Sujutī, ad-Durr-ul-mansur, 1404h.q., ç.5, sah.256.
- ↑ Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, 1390h.ş., ç.8, sah.254.
- ↑ Hurri Omilī, Vasoil-uş-şi'a, 1414h.q., ç.4, sah.886.
- ↑ Hurri Omilī, Vasoil-uş-şi'a, 1414h.q., ç.4, sah.886.
- ↑ Kaf'amī, Misbohi Kaf'amī, 1403h.q., sah.182.
- ↑ Nurī, Mustadrak-ul-vasoil, 1408h.q., ç.4, sah.313.
- ↑ Mafotih-ul-çinon, Odobi zijorat, adabi hafdahum, copi maş'ar, sah.447
- ↑ nig.: «Qur'on dar adabi forsī: Josin va ar-Rahmon dar farhangi omijona»; sajti markazi milliji posuxguī.
- ↑ Qumī, Mafotih-ul-çinon, Odobi zijorat
Joddoşt
Sarcaşma
- Arusiji Huvajzī, Abdu'alī ibni Çum'a, Tafsiri Nur-us-saqalajn, ba tashehi Hoşimi Rasulī, Qum, naşri Ismoilijon, copi cahorum, 1415h.q.
- Bajzovī, Abdulloh ibni Umar, Anvor-ut-tanzil, Bejrut, Doru ehjoalturosil'arabī, 1418h.q.
- Donişnomai Qur'on va qur'onpaƶūhī, ç.2, ba kūşişi Bahouddini Xurramşohī, Tehron: dūston - Nohid, 1377.
- Kaf'amī, Ibrohim ibni Alī, Misboh, Bejrut, muassisatul-A'lamī, 1403h.q.
- Qur'on dar adabi forsī: Josin va ar-Rahmon dar farhangi omijona», maçallai Başorat, şumorai 56, ozar va deji 1385h.ş.
- Qur'oni Karim, tarçumai Muhammadmahdiji Fulodvand, Tehron, Dorul-Qur'onil-karim, 1418h.q./1376ş.
- Makorimi Şerozī, Nosir, Tafsiri Namuna, Tehron, Dorulkitobil-islomija, 1374h.ş.
- Ma'rifat, Muhammadhodī, Omūzişi ulumi Qur'on, [beço], markazi cop va naşri sozmoni tabliƣoti islomī, ç.1, 1371h.ş.
- Nurī, Mirzohusajn, Mustadrak-ul-vasoil, Bejrut, muassisai Olulbajt li ehjoilturos, 1408h.q.
- Saduq, Muhammad ibni Alī, Ma'onī-l-axbor, Qum, çome'ai mudarrisin, 1379h.q.
- Sujutī, Çaloliddin, ad-Durr-ul-mansur fī tafsir-il-ma'sur, kitobxonai Ojatulloh Mar'aşiji Naçafī, Qum, 1404h.q.
- Tabarsī, Fazl ibni Hasan, Maçma'-ul-bajon fī tafsir-il-Qur'on, tarçumai Besutunī, Maşhad, ostoni qudsi Razavī, 1390h.ş.
- Tabotaboī, Sajidmuhammadhusajn, al-Mizon fī tafsir-il-Qur'on, tarçumai Sajidmuhammadboqiri Musaviji Hamadonī, Qum, daftari intişoroti islomiji çome'ai mudarrisini havzai ilmijai Qum, ç.5, 1374h.ş.
- Hurri Omilī, Muhammad ibni Hasan, Vasoil-uş-şi'a, Qum, Olulbajt, 1414h.q.
Xatoi jodkard: <ref>
tags exist for a group named "Joddoşt", but no corresponding <references group="Ёддошт"/>
tag was found