Haromi abadī

Risolai amalija

In maqola jak naviştori tavsifī dar borai jak mafhumi fiqhist va nametavonad me'jore baroi a'moli dinī boşad. Baroi a'moli dinī ba manobei digar muroçia kuned.

Haromi abadī (forsī: حرام اَبدی) jo hurmati muabbad (arabī: الحرمة المؤبدة) ba ma'noi haromi hameşagī budani izdivoçi mardu zane ast. Dar fiqhi şia zinoi muhsina (zinoi mard jo zani oilador), li'on, xondani aqdi nikoh dar zamoni idda va ehrom, livot bo pisar, padar va barodari zane va taloqi hamsar ba'd az bori nuhum, sababi harom şudani izdivoçi zanu mard to abad meşavad.

Istilohi “haromi abadī” dar bobhoi fiqhii nikoh, taloq, haç va li'on istifoda şudaast.

Mafhumşinosī

Haromi abadī, dar muqobili haromi muvaqqat va ba ma'noi harom budani izdivoçi mardu zane baroi hameşa ast. Istilohi haromi abadī du korburd dorad:

• Harom budani hameşagiji izdivoç bo mahorim (nasabī, rizo'ī va sababī).
• Harom budani hameşagiji izdivoç bo ƣajri mahorime, ki izdivoç bo onon çoiz ast, ammo dar asari peşomadi moneae, izdivoç bo onho abadan harom meşavad.

Asbob

Dar fiqhi islomī, asbobe zikr şudaast, ki bo vuçudi onho, izdivoçi zanu mard haromi abadī meşavad:

• Li'on: dar surate, ki bajni zanu şavhare li'on surat girad, on du baroi hameşa baroi jakdigar harom meşavand. Li'on istilohe dar fiqh ast, ki dar on, şavhar bo savgandhoi viƶae nazdi qozī ba zanaş nisbati zino medihad va zan bo savgandhoi muşobehe, ittihomi şavharaşro inkor mekunad. Bo çorī şudani li'on az tarafi zanu şavhar, haddi qazf az şavhar (ba daleli nisbati zino ba zan) va hadi zino az zan bardoşta meşavad.
• Se taloqa kardani hamsar: binobar fiqhi şia agar marde hamsari xudro se bor taloq dihad, haqqi izdivoçi muçaddad bo ūro naxohad doşt, magar ba'd az muhallil (kase bo on zan izdivoç kunad va sipas ūro taloq dihad).
• Ifzo: agar marde, zanero peş az on ki ba sinni buluƣ rasida boşad, izfo kunad, on zan bar ū haromi abadī meşavad. Ifzo ba ma'noi jake kardani maçroi bavl va hajz ast.
• Zino: bino ba didgohi maşhuri fuqaho, agar marde bo modari zane jo bo duxtari ū, peş az izdivoç bo on zan, zino kunad, on zan baroi hameşa bar ū harom meşavad. Hamcunin zino kardani mard bo zani şavhardor va zane, ki dar iddai taloqi raç'ī ast, sababi haromi abadiji on zan bar mard meşavad.
• Livot: agar marde bo pisar, barodar jo padari jak zane, peş az izdivoç bo on zan livot karda boşad, on zan bar ū haromi abadī meşavad.
• Izdivoç dar holi idda: izdivoç bo zane, ki dar idda ast, çoiz nest az in rū, cunonki izdivoç, bo ilm ba in ki zan dar idda ast va izdivoç dar in holat harom ast, surat girad, zan bar mard haromi abadī meşavad, hatto agar aloqai çinsī surat nagirifta boşad. Ammo dar surati çahl, faqat dar surate, ki duxul surat girifta boşad, zan bar mard haromi abadī meşavad va agar duxul surat nagirifta boşad, faqat aqdi izdivoç botil ast va pas az itmomi idda metavonad bo on zan izdivoç kunad.
• Ehrom: izdivoçi mard jo zani dar holi ehrom, harom va botil ast. Izdivoç, bo ogohī az harom budani on dar in mavqeijat, hatto biduni aloqai çinsī, sababi haromi abadiji zan bar mard ast. Dar surati çahl binobar maşhur, hatto agar aloqai çinsī karda boşand, tanho aqd botil ast.