Soli 255 hiçriji qamarī
Soli 255 hiçriji qamarī dusadu pançohu pançumin sol ba'd az hiçrati Pajƣambar (s) az Makka ba Madina bar asosi solşumori hiçriji qamarist. Hazrati Mahdī (a) - duvozdahumini imomi şiajon, dar in sol tavallud şudaast. Hamcunin in sol bo davroni imomati Imom Hasani Askarī (a) (254 - 260h.q.) - imomi jozdahumi şiajon, musodif budaast.
Az çumlai rūjdodhoi muhimi in sol, oƣozi qijomi Alī ibni Zajd va Iso ibni Ça'far az naberagoni Imom Hasani Muçtabo (a) dar Kūfa, hamlai Ja'qubi Lajsi Safforī ba qalamravi hukumati Tohirijon va tasarrufi Fors ast.
Muarrifī
Soli 255 hiçriji qamarī bo davroni imomati Imom Hasani Askarī (254 - 260h.q.) musodif budaast.[1] Hamcunin dar in sol Mu'tazz (252 - 255h.q.) va Muhtadī (255 - 256h.q.) az xulafoi abbosī hukumatro dar dast doştand.[2]
Avvalin rūzi in sol - avvali muharram, barobar ast bo duşanbei 4 deji 247 şamsī va 24 dekabri soli 868 milodī va oxirin rūzi in sol, 29 zilhaçça barobar ast bo pançşanbei 22 ozari soli 248 şamsī va 12 dekabri soli 869 milodī.[3]
Rūjdodho
- Safari Imom Askarī (a) ba Çurçon dar 3 rabiussonī[4]
- Oƣozi qijomi zangijon dar mohi Ramazon,[5] soli 255 hiçriji qamarī qijomi xudro şurū' kard.[6]
- Oƣozi qijomi Alī ibni Zajd va Iso ibni Ça'far az nasli Imom Hasani Muçtabo (a) dar Kūfa[7]
- Barkanoriji Mu'tazzi Abbosī az xilofat (dar mohi Raçab) va qatli ū cand rūz ba'd az on (dar duvvumi Şa'bon).[8]
- Oƣozi davrai xilofati Muhtadiji Abbosī (hukumat: 255 - 256h.q.), cahordahumin xalifai abbosī.[9]
- Ja'qubi Lajsi Safforī, amiri Siston ba qalamravi hukumatiji Tohirijon hamla kard va Forsro ba tasarruf darovard.[10]
Tavalludjoftagon
- Imom Mahdī (aç) - imomi duvozdahumi şiajon, dar şabi nimai Şa'bon dar şahri Somirro.[11]
Darguzaştagon
- Alī ibni Mahzijori Ahvozī az ashobi Imom Rizo, Çavod va Hodī (a) ki vafoti ūro hududi soli 255 jo 254 qamarī donistaand.[12]
- Muhammad ibni Soleh ibni Abdulloh az naberagoni Imom Hasani Muçtabo (a) ki dar zamoni xilofati Mutavakkili Abbosī, muddate qijom kard va dastgir şud va ba'd az se sol ozod şud.[13] Dar barxe aqvol, ta'rixi favt soli 248 hiçriji qamarī omadaast.[14]
- Muhammad ibni Kirom, bunjonguzori maktabi kalomiji kiromija.[15]
- Abuusmon, Amr ibni Bahr ibni Mahbubi Kunonī maşhur ba Çohiz az adiboni buzurgi arab va mutakallimoni barçastai mū'tazilī[16]
- Ahmad ibni Hamduni Nadim (luƣatşinos) ki az hamnişinon va nazdikoni Mutavakkil va Mustaini Abbosī bud.[17]
Ezoh
- ↑ Tabarsī, E'lom-ul-varo, 1417h.q., ç.2, sah.214.
- ↑ Husajniji Xotunobodī, Vaqoe'-us-sinini va-l-a'vom, 1352h.ş., sah.179; Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, be to, ç.9, sah.389.
- ↑ Sajti tabdili ta'rixi hiçrī
- ↑ Qutbiddini Rovandī, al-Xaroiç va-l-çaroih, 1409h.q., ç.1, sah.425–426; Irbilī, Kaşf-ul-ƣumma, 1381h.q., ç.2, sah.427–428; Ibni Hamzai Tūsī, as-Soqib fi-l-manoqib, 1419h.q., sah.215.
- ↑ Ibni Çavzī, al-Muntazam, 1412h.q., ç.12, sah.235.
- ↑ Abulfido, al-Muxtasar, be to, ç.2, sah.46.
- ↑ Mas'udī, Muruç-uz-zahab, 1363h.q., ç.4, sah.94; Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, be to, ç.9, sah.388.
- ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, be to, ç.9, sah.389.
- ↑ Ibni Ibrī, Ta'rixu muxtasar-id-duval, 1992m., ç.1, sah.147; Ibni Taƣariji Bardī, an-Nuçum-uz-zohira, 1392h.q., ç.3, sah.26.
- ↑ Şpuler, Ta'rixi Eron dar quruni naxustini islomī, 1349h.ş., ç.1, sah.121.
- ↑ Mufid, al-Irşod, 1413h.q., sah.512; Tabarsī, E'lom-ul-varo, 1417h.q., ç.2, sah.214.
- ↑ Ziriklī, al-A'lom, 1980m., ç.5, sah.25; Abulhasanī, Olimoni şia, 1382h.ş., sah.82.
- ↑ Isfahonī, Maqotil-ut-tolibin, sah.480.
- ↑ Ziriklī, al-A'lom, 1980m., ç.6, sah.162.
- ↑ Ibni Asir, al-Komil, 1385h.q., ç.7, sah.217.
- ↑ Ibni Asir, al-Komil, 1385h.q., ç.7, sah.217.
- ↑ Ziriklī, al-A'lom, 1980m., ç.1, sah.85.
Sarcaşma
- Abulfido', Ismoil ibni Alī, Ta'rixu Abilfido al-musammo al-muxtasar fi axbor-il-başar, ba tahqiqi Mahmud Dajjub, Bejrut, Dor-ul-kutub-il-ilmija, manşuroti Muhammadaliji Bajzun, be to.
- Abulhasanī, Rahim, Olimoni şia, maçallai şiaşinosī, №3 va 4, poiz va zimistoni 1382h.ş.
- Ziriklī, Xajriddin, al-A'lom, Bejrut, Dor-ul-ilm li-l-maloin, 1980m.
- Ibni Asir, Izzuddin, al-Komilu fi-t-torix, Bejrut, Dorusodir - Doru Bejrut, 1385/1965.
- Ibni Ibrī, Ƣariƣurijus ibni Horun, Ta'rixu muxtasar-id-duval, Bejrut, Dor-ul-maşriq, 1992m.
- Ibni Taƣariji Bardī, Çamoliddin Jusuf, an-Nuçum-uz-zohira fi muluki Misri va-l-Qohira, Qohira, Vazorat-us-saqofati va-l-irşodil qavmī. al-Muassisat-ul-misrijat-ul-omma, 1392h.q.
- Ibni Xalakon, Ahmad ibni Muhammad, Vafajot-ul-a'jon va anbou abno-iz-zamon, Qum, aş-Şarifir-Razī, 1364.
- Ibni Hamzai Tūsī, Muhammad ibni Alī, as-Soqib fi-l-manoqib, Qum, intişoroti Ansorijon, copi sejum, 1419h.q.
- Irbilī, Alī ibni Iso, Kaşf-ul-ƣumma fi ma'rifat-il-aimma, Tabrez, naşri Banihoşimī, copi avval, 1381.
- Isfahonī, Abulfaraç Alī ibni-l-Husajn, Maqotil-ut-tolibin, tahqiqi Sajid Ahmad Saqr, Bejrut, Dorulma'rifat, be to.
- Qutbiddini Rovandī, Said ibni Abdilloh, al-Xaroiç va-l-çaroih, Qum, muassisai Imom Mahdī (aç), copi avval, 1409h.q.
- Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaç-il-lohi ala-l-ibod, Qum, kongressi Şajxi Mufid, copi avval, 1413h.q.
- Tabarī, Ta'rixi Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, Bejrut, beno, be to.
- Tabarsī, Fazl ibni Hasan, E'lom-ul-varo bi a'lom-il-hudo, Qum, muassisai Ol-ul-bajt alajhimussalom li ehjo-it-turos, copi avval, 1417h.q.
- Husajniji Xotunobodī, Abdulhusajn, Vaqoe'-us-sinin va-l-a'vom jo guzorişhoi solijona az ibtidoi xilqat to soli 1195 hiçrī, ba tashehi Muhammadboqiri Behbudī, bo muqaddimai Abulhasani Şa'ronī, bo muqaddimai Şahobuddini Mar'aşī, Tehron, kitobfurūşiji islomija, 1352h.ş.
- Şpuler, Bertuld, Ta'rixi Eron dar quruni naxustini islomī, bo tarçumai Abdulçavod Faloturī, Tehron, şirkati intişoroti ilmī va farhangī, 1349h.ş.