Ishoq (pajƣambar)
![]() | |
Naqş | Pajombar |
---|---|
Zodgoh | Falastin |
Madfan | Bajtulmuqaddas |
Mahalli zindagī | Falastin |
xeşu tabor | |
Padar | Ibrohim |
Modar | Sora |
Hamsaron | Rif'a |
Farzandon |
|
Tuli umr | 180 sol |
Pajƣambaron | |
Odam (a) . Nūh (a) . Idris (a) . Hud (a) . Soleh (a) . Ibrohim (a) . Lut (a) . Ismoil (a) . Aljasa' (a) . Zulkifl (a) . Iljos (a) . Junus (a) . Ishoq (a) . Ja'qub (a) . Jusuf (a) . Şuajb (a) . Muso (a) . Horun (a) . Dovud (a) . Sulajmon (a) . Ajjub (a) . Zakarijo (a) . Jahjo (a) . Iso (a) . Muhammad (s) |
Ishoq (arabī: النبي إسحاق (ع)) az pajƣambaroni Ilohī, farzandi Ibrohim (a) va barodari Ismoil bud. Ū çaddi Banī Isroil bud va pajƣambarone az çumla Ja'qub, Dovud, Sulajmon, Jusuf va Muso az nasli ū budand. Dar Qur'oni Karim, ba Ishoq va pajƣambariaş işora şudaast. Tavrot va barxe manobei ahli sunnat, Ishoqro zabehulloh donistaand, vale ba e'tiqodi şia, Ismoil, farzandi digari Ibrohim, zabehulloh xonda meşavad.
Ishoq dar 100 solagiji padar va 90 solagiji modaraş Sora ba dunjo omad va başorat dodani Xudo dar borai tavalludi ū, dar Qur'on zikr şudaast. Ishoq, pas az vafoti barodaraş Ismoil, ba nabuvvat rasid.
Şaxsijatşinosī
Ishoq az pajƣambaroni Ilohī va farzandi Ibrohim (a) va Sora[1] ast, ki dar Falastin ba dunjo omad va dar hamonço zindagī kard.[2] Ishoq, kalimai ibrī ba ma'noi xandon ast.[3] Barxe niz onro bargirifta az zaboni arabī donistaand.[4] Tavalludi ū panç jo 13 sol ba'd az Ismoil donista şudaast.[5] Hangomi tavalludi Ishoq, padaraş beş az 100 sol doşta va modaraş 90 sola buda ast.[6] Ishoq dar 40 solagī bo duxtare ba nomi Rafaqa izdivoç kard va sohibi du farzand ba nomhoi Ajs va Ja'qub şud.[7]
Ū bobokalon va sarvari xonadoni Banī Isroil ast va cunonki Çabrail başorat dod, az nasli ū pajƣambarone az çumla Ja'qub, Jusuf, Dovud, Sulajmon, Ajjub, Muso, Horun va digar pajƣambaroni Banī Isroil mutavallid şudand.[8] Bino bar guzorişi manobei torixī, Ibrohim (a) amaki Lut (a) va Ishoqi pisaramaki ū budaast.[9]
Voqeai zabhi Ismoil dar kitobi muqaddasi jahudijon baroi Ishoq bajon şuda va jahudijon onro az dalelhoi bartariji Ishoq bar Ismoil medonand.[10] Barxe az ahli sunnat niz in aqidaro barguzidaand.[11] Bo in hol şiajon bo takja ba ojati 112 surai Soffot,[12] va hamcunin ojati 71 surai Hud,[13] zabehulloh budani Ishoqro rad kardaand.[14]
Ishoq peş az vafot nabuvvatro ba dasturi Xudovand ba farzandaş Ja'qub suporid.[15] Tibqi matni Tavrot Ishoq iroda karda bud, to farzandi digaraş Ajs jo Isu pajƣambari pas az xud boşad, ammo Ja'qub bo modaraş, ūro fireb dodand va Ja'qub ba pajƣambarī rasid.[16] Muhammadhodiji Ma'rifat - qur'onşinos va mufassiri muosir, on ci dar in bora dar Tavrot naql şudaro misdoqi tavhin ba pajƣambaron va niz ba ma'noi hilagaru makkor xondani Ja'qub donistaast, ki az nobinoiji padari xud sūistifoda kardaast.[17] Ū hamcunin rivojati Tavrot dar borai firebi Ishoq tavassuti Ja'qubro gustoxī va beadabī dar haqqi pajƣambaroni buzurgi Ilohī donistaast.[18]
Ishoq dar 180 solagī darguzaşt va dar nazdikiji Bajtulmuqaddas, dar şahri Alxalil dar Falastini imrūza dafn şud.[19]
Başorati tavallud

Tibqi ojoti Qur'on Xudovand peş az tavalludi Ishoq, padar va modari ūro az in ruxdod ogoh karda ba onho başorati tavalludi cunin farzandero dodaast.[20] In başorat dar ojati 71 surai Hud omadaast. Dostoni tavalludi Ishoq, biduni zikri nomaş, dar ojati 53 surai Hiçr va ojati 29 surai Zorijot niz omadaast. Nomi Ishoq 17 bor dar 12 surai Qur'on zikr şudaast.[21]
Pajƣambarī
Ishoq ba'd az vafoti barodaraş Ismoil, dar nabuvvat çonişini ū şud[22] va ba'd az ū hamai pajƣambaron az nasli Ishoq budand, ba ƣajri hazrati Muhammad, ki az nasl Ismoil budaast.[23]
Dar Qur'on, 8 ojat mustaqim jo ƣajrimustaqim işora ba nabuvvati Ishoq dorad; az çumla dar borai nabuvvati Ishoq,[24] nuzuli kitobi osmonī bar farzandoni ū,[25] e'toi şariat ba Ishoq,[26] nuzuli vahj bar ū,[27] amr ba pajravī az ū,[28] va işora ba imomati Ishoq.[29] Dar in ojot din va şariati Ishoqi hamon dini padaraş Ibrohim; ja'ne dini hanif budaast, ki asosi on bar tavhid bino şudaast.[30]
Çustorhoi vobasta
Ezoh
- ↑ Surai Hud, ojati 71.
- ↑ Şavqī Abuxalil, Atlasi Qur'on, 1389h.ş., sah.53.
- ↑ Mustafavī, at-Tahqiq fi kalimot-il-Qur'on-il-Karim, 1402h.q., ç.5, sah.70.
- ↑ Qarşiji Bunobī, Qomusi Qur'on, 1412h.q., ç.3, sah.240.
- ↑ Mas'udī, Isbot-ul-vasijat, 1384h.ş., sah.41 - 42; Tabaronī, at-Tafsir-ul-kabir, 2008m., ç.5, sah.313.
- ↑ Mas'udī, Isbot-ul-vasijat, 1384h.ş., sah.46.
- ↑ Alloma Tabotaboī, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, 1417h.q., ç.10, sah.324.
- ↑ Surai An'om, ojati 84.
- ↑ Ibni Kasir, al-Bidoja va-n-nihoja, Dorulfikr, ç.1, sah.176.
- ↑ Markazi farhang va maorifi Qur'on, Doiratulmaorifi Qur'oni Karim, 1382h.ş., ç.3, sah.186.
- ↑ Makorim, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.19, sah.119; Qurtubī, al-Çome' li ahkom-il-Qur'on, 1364h.ş., ç.16, sah.100.
- ↑ وَ بَشَّرْناهُ بِإِسْحاقَ نَبِیا مِنَ الصَّالِحِینَ; Mo ūro ba tavalludi Ishoq başorat dodem, ki pajombare bud az solehon.
- ↑ فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ یعْقُوبَ; Mo ūro ba tavalludi Ishoq başorat dodem va niz ba tavalludi Ja'qub ba'd az Ishoq.
- ↑ Makorim, Tafsiri namuna, 1374h.ş., ç.19, sah.118 - 120.
- ↑ Mas'udī, Isbot-ul-vasijat, 1384h.ş., sah.46.
- ↑ Nig.: kitobi Muqaddas, kitobi pajdoiş, bobi 27, ojati 1 - 40; hamcunin bibined: Ma'rifat, Naqdi şubahoti peromuni Qur'oni Karim, 1385h.ş., sah.84.
- ↑ Ma'rifat, Naqdi şubahoti peromuni Qur'oni Karim, 1385h.ş., sah.84.
- ↑ Ma'rifat, Naqdi şubahoti peromuni Qur'oni Karim, 1385h.ş., sah.84.
- ↑ Qazvinī, al-Mazor, 1426h.q., ç.1, sah.86; hamcunin bibined: Mas'udī, Isbot-ul-vasijat, 1384h.ş., sah.46.
- ↑ Surai Hud, ojati 71.
- ↑ Şavqī Abuxalil, Atlasi Qur'on, 1389h.ş., sah.54.
- ↑ Mas'udī, Isbot-ul-vasijat, 1384h.ş., sah.46.
- ↑ Tabarī, Ta'rix-ut-Tabarī, 1387h.q., ç.1, sah.316.
- ↑ Surai Marjam, ojati 49.
- ↑ Surai Ankabut, ojati 27.
- ↑ Surai An'om, ojati 89.
- ↑ Surai Niso, ojati 163.
- ↑ Surai Baqara, ojati 135 - 136.
- ↑ Surai Anbijo, ojati 73.
- ↑ Surai Jusuf, ojati 38.
Sarcaşma
- Qur'oni Karim.
- Alloma Tabotaboī, Sajid Muhammadhusajn, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, Qum, maktabat an-Naşrul-islomī, copi pançum, 1417h.q.
- Ibni Kasir, Ismoil ibni Umar, al-Bidoja va-n-nihoja, ba kūşişi Xalil Şahodat, Bejrut, Dorulfikr, be to.
- Kitobi Muqaddas: tarçumai Muƶda baroi asri çadid, be ço, ançumanhoi muttahidi kitobi muqaddas, 2007m.
- Qazvinī, Sajidmahdī, al-Mazor: madxal lita'jini qubur-il-anbijoi va-ş-şuhadoi va avlod-il-aimmati va-l-ulamo, tahqiqi Çavdat al-Qazvinī, Bejrut, Dorurrofidin, 1426h.q./2005m.
- Qaraşiji Bunobī, Aliakbar, Qomusi Qur'on, Tehron, Dorulkutubil-islomija, 1412h.q.
- Qurtubī, Muhammad ibni Ahmad, al-Çome' liahkom-il-Qur'on, Tehron, intişoroti Nosiri Xisrav, 1364h.ş.
- Makorimi Şerozī, Nosir, Tafsiri namuna, Tehron, Dorulkutubil-islomija, 1374h.ş.
- Markazi farhang va maorifi Qur'on, Doiratulmaorifi Qur'oni Karim, Qum, muassisai Bustoni kitob, 1382h.ş.
- Mas'udī, Alī ibni Husajn, Isbot-ul-vasijat li-l-Imom Alī ibni Abitolib, Qum, Ansorijon, 1384h.ş.
- Mustafavī, Hasan, at-Tahqiq fi kalimot-il-Qur'on-il-Karim, Tehron, markazulkitob littarçimati vannaşr, 1402h.q.
- Tabarī, Muhammad ibni Çarir, Ta'rix-ut-Tabarī, tahqiqi Muhammad Abulfazl Ibrohim, Bejrut, Dorulturos, 1387h.q.
- Tabaronī, Sulajmon ibni Ahmad, at-Tafsir-ul-kabir: Tafsir-ul-Qur'on-il-azim, tahqiqi Hişom Abdukarim Albadronī Almavsilī, Urdun, Dorulkitobissaqofī, 2008m.
- Şavqī Abuxalil, Atlasi Qur'on, tarçumai Muhammadi Kirmonī, Maşhad, Ostoni qudsi Razavī, 1389h.ş.