Azoim

Risolai amalija

In maqola jak naviştori tavsifī dar borai jak mafhumi fiqhist va nametavonad me'jore baroi a'moli dinī boşad. Baroi a'moli dinī ba manobei digar muroçia kuned.

In maqola dar borai surahoi saçdadori Qur'on ast. Baroi oşnoī bo ahkomi saçdai onho, maqolai Saçdai tilovatro bubined.

Azoim (forsī: عَزائِمُ) jo azom-us-suçud (arabī: عَزائِمُ السُجود) ba surahoi Saçda, Fussilat, Naçm va Alaq işora mekunad, ki dar onho ojate ast, ki bo şunidan jo xondani on, saçda voçib meşavad.

In suraho ahkome dorand: xondani onho bar çunub va hoiz harom ast va nabojad dar namozhoi farz xonda şavand.

Zikrhoi xosse baroi saçdai voçibi Qur'on naql şudaast, ammo bo in hol, baroi saçda nijoze ba tahorat, ƣusl, rū ba qibla budan lozim nest va zikri xosse ham lozim nest. Garci peşonī bojad bar cize guzoşta şavad, ki saçda bar on durust ast.

Nomguzorī

Azoim jo azoim-us-suçud ba cahor surai Saçda, Fussilat, Naçm va Alaq gufta meşavad, ki doroi ojati saçdai voçib hastand. Dar barxe az manobe' ba çoi surai Fussilat, az surai Luqmon jod şudaast. Azoim, çam'i azima (عزیمه) va dar luƣat ba ma'noi irodai çiddī bar ançomi kore ast. Hamcunin ba ma'noi farizahoe, ki Xudo voçib kardaast; az in rū, surahoi mazkur, ki dar onho ojoti saçdai voçib omadaast, azoim nomida şudaand.

Ojoti saçdador

Az nazari faqehoni şia, ojati 15 surai Saçda, 37 surai Fussilat, 62 surai Naçm va 19 surai Alaq saçdai voçib dorand. Hamcunin ba guftai Sohibi Çavohir, 11 ojati Qur'on dar 10 sura, saçdai mustahab dorand. In ojot iboratand az ojati 206 surai A'rof, ojati 15 Ra'd, ojati 49 - 50 Nahl, ojati 109 Isro, ojati 58 Marjam, ojati 18 va 77 Haç, ojati 60 Furqon, ojati 26 Naml, ojati 24 Sod va ojati 21 Inşiqoq. Bar asosi on ci ba Şajxi Saduq mansub şudaast, vuçudi kalimai «saçda» dar ojat, mūçib meşavad on ojat saçdai mustahab doşta boşad.

Fuqahoi şia bo istinod ba rivojote az Imom Sodiq (a) mu'taqidand, saçda faqat dar cahor surai mazkur voçib ast. Faqehoni şofeī, hanbalī va hanafiji ahli sunnat biduni tafkik bajni saçdai mustahab va voçibi Qur'on, te'dodi ojoti saçdadorro 14 mavrid va faqehoni molikī onro jozdah ojat medonand.

Ahkomi murtabit

Zikri saçdai voçibi Qur'on

لا اِلهَ اِلَّا اللهُ حَقًّا حَقًّا، لا اِلهَ اِلَّا اللهُ ایماناً وَ تَصْدیقاً، لا اِلهَ اِلَّا اللهُ عُبُودِیةً وَرِقّاً، سَجَدْتُ لَک یا رَبِّ تَعَبَّداً وَرِقّاً، لا مُسْتَنْکفاً وَ لا مُسْتَکبِراً، بَلْ اَنَا عَبْدٌ ذَلیلٌ ضَعیفٌ خائفٌ مُسْتَجیرٌ

Surahoi azoim va ahkomi murtabit bo on dar bobhoi tahorat va namozi kitobhoi fiqhī suxan gufta şudaast. Az nazari faqehon in suraho ahkome dorand, az çumla:

• Xondani onho bar çunub va hoiz harom ast. Faqehon dar borai in ki ojo faqat xondani ojahoi saçdador harom ast, jo xondani tamomi sura cunin hukme dorad, ixtilofi nazar dorand. Alloma Hillī guftaast, ki hatto xondani jak harf az in suraho bar ū harom ast. Agar çunub va hoiz ojoti saçdadorro şunidand, voçib ast, ki saçda kunand.
• Ba fatvoi faqehoni şia, qasdan xondani surahoi doroi saçdai voçib, dar namozhoi farz sababi botil şudani namoz megardad. Agar kase surae az in surahoro az rūi sahv dar namoz bixonad, dar surate, ki peş az rasidan ba ojati saçdador jo nisfi sura fahmad, bojad surai saçdadorro raho karda va surai digare bixonad va agar pas az ojati saçdador jo nisfi sura boşad, dar borai cigunagiji ba çoj ovardani saçda va namoz bajni maroçe'i taqlid ixtilofi nazar vuçud dorad. Bino ba fatvoi Imom Xumajnī dar in surat bojad bo işora saçda kunad va ba xondani surai saçdador iktifo namojad. Hamcunin ba fatvoi ojatulloh Sistonī va Sajid Muso Şubajriji Zançonī agar saçdai voçibro ba çoj najovarad namozaş saheh ast garci gunoh kardaast.
• Saçdai voçibi Qur'on vuçubi favrī dorad; az in rū bo xondan jo şunidani ojoti saçdadori surahoi Azoim, darhol saçda voçib meşavad.
• Dar saçdai voçibi Qur'on, vuzū, ƣusl, rū ba qibla budan va zikri xosse voçib nest, ammo bojad peşonī bar cize guzoşta şavad, ki saçda bar on durust ast. Bo in hol, zikrhoi viƶae baroi saçdai voçib naql şudaast.