wikishia

Mohiji falsdor

Mohiji falsdor (forsī: ماهی فَلْس‌دار) jo mohiji pulakdor (forsī: ماهی پولَک‌دار) mohie ast, ki xūrdanaş halol ast. Dar fiqhi şia, falsdor budani mohī me'jore baroi halol budani mohī ast. Iddae az faqehon in hukmro az ahkomi maxsusi imomija medonand.

Risolai amalija

In maqola jak naviştori tavsifī dar borai jak mafhumi fiqhist va nametavonad me'jore baroi a'moli dinī boşad. Baroi a'moli dinī ba manobei digar muroçia kuned.

Dar rivojoti islomī, bar asosi in hukm, ba barxe az mohijoni halolgūşt va haromgūşt işora şudaast.

Faqehon, xaridu furūşi mohijoni befalsu pulakro baroi xūrdan, botil va harom medonand. Tibqi fatvoi onon, agar baxşe az badani mohī ham pulak doşta boşad, kifojat mekunad va xūrdanaş halol ast. Dar hukmi mohijone, ki doroi pulakhoi zarrabinī hastand, ja'ne bo zarrabin dida meşavand va bo caşmi oddī imkoni didani pulaki onho vuçud nadorad, bajni ulamo ixtilof vuçud dorad.

Mohiji falsdor

Muarrifī

Mohiji falsdor ba mohie megūjand, ki pūşişi berūniji badani on pūlakdor boşad.[1] Dar fiqhi islomī, az mohiji falsdor dar bobhoi sajdu ziboha va at'imaju aşriba (xūrdanihoju nūşidaniho) suxan ba mijon omadaast.[2] Falsdor budani mohī, me'jore baroi halol budani mohī ast.[3] Dar manobei rivoiji şia, rivojote dar zaminai hukmi mohijoni falsdor çam'ovarī şudaast.[4]

Hukmi fiqhī

Fuqahoi imomija xūrdani mohiji pulakdorro halol va mohie, ki pulak nadoşta boşadro harom donistaand.[5] Manzur az mohiji biduni fals mohie ast, ki zotan pulak nadorad.[6] Az in rū, mohihoe, ki pulak dorand, ammo pulakaşon rexta boşadro şomil nameşavad.[7]

Dar borai caroiji harom budani xūrdani gūşti mohijoni bepulak guftaand, in mohiho usulani gūşt‎xor jo murdorxorand va gūşti badanaşon, ba daleli nadoştani pulak, oludagī dorad.[8]

Hukmi tuxmi mohī

Bar tibqi fatvoi aksari fuqaho, hukmi xūrdani tuxmi (xovijor) mohī, tobe'i xudi mohī ast. Az in rū, agar xūrdani mohie halol boşad, xūrdani xovijori on ham halol xohad bud.[9] Iddae, rohkorhoi digare ovardaand; az çumla on ki agar tuxmi mohie zibru xaşin boşad, halol ast va agar narm boşad, harom ast,[10] ammo barxe in rohkorro baroi çoe donistaand, ki halolgūşt va haromgūşt budani mohī muşaxxas naboşad.[11]

Halol donistani mohiji falsdor, hukme maxsusi şia ast

Barxe az faqehoni şia, hamcun Şajx Tusī va Sajidi Murtazo, halol budani mohiji falsdor va harom budani boqiji hajvonoti darjoiro az ahkomi maxsusi imomija donistaand.[12] Barxei digar, bo işora ba tavoturi rivojot dar in zamina[13] va şūhrati on bajni ashob,[14] baroi on iddaoi içmo' karda[15] va onro az viƶagihoi mazhabi şia donistaand.[16]

Fuqahoi ƣajri imomija halol budanro maxsusi mohiji falsdor namedonand. Abuhanifa, tamomi mohijonro halol donistaast. Hamcunin Şofeī va Molik ibni Anas, tamomi hajvonoti darjoiro halol muarrifī kardaand.[17] Az in rū, şumore az fuqaho, halol budani mohiji falsdorro içmo'i musulmonon va harom budani mohiji befals va hajvonoti darjoie, ki mohī mahsub nameşavandro içmo'i ashobi imomija donistaand.[18]

Misdoqhoi rivoī

Iddae az fuqaho, bo tavvaçuh ba rivojoti gunogun, ba barxe az nomhoi mohijoni halolgūşt va haromgūşt işora karda[19] va hukmi ulamo dar in zaminaro çam'ovarī kardaand.[20]

Sulahfot (sangpuşt), zifda' (qurboqa) va saraton (kaƶdum) az hajvonoti darjoie hastand, ki dar rivojot, ba daleli mohī nabudan jo nadoştani pulak, hukm ba harom budani onho şudaast.[21] Hamcunin kan'at (jo kan'ad= ozodmohī), rubajso (mohiji majda bo pulakhoi zarif), arbajon (malaxi obī jo megu), timr v timronī az qismhoi mohiji halol donista şudaand.[22]

Faqehone hamcun Şajx Tusī,[23] Muhaqqiqi Hillī[24] va Kidrī - navisandai kitobi Isboh-uş-şi'a[25] bo istinod ba rivojot, xūrdani gūşti barxe az hajvonoti darjoie monandi çirrī (mormohī), zahvu zimorro makruh donista va barxei digar, az on çihat, ki onhoro mohī nameşumorand jo doroi pulak namedonand, harom donistaand.[26] In gurūh rivojote, ki dalolat bar karohat mekunadro hamli bar taqija kardaand.[27] Dar misdoq budani şumore az mohijone ki dar rivojot ba onho işora şudaast niz ixtilof vuçud dorad.[28]

Andoza va misdoqi fals

Tibqi fatvoi barxe az muçtahidon, lozim nest tamomi badani mohī fals doşta boşad va agar qismate az badani mohī fals doşta boşad, kofī ast.[29] Taşxisi on ki badani mohī fals dorad jo na bo xudi şaxs ast[30] jo on ki ahli xibra mohiro doroi fals bidonad.[31]

Iddae mu'taqidand, ki agar şaxse ba doştani pulaki mohī şak kunad, bojad binoro bar harom budani on biguzorad,[32] magar on ki dar bozori musulmonon furuxta şavad[33] jo şohidi odile ba pulakdor budani on şahodat dihad.[34] Binobar in, agar ba mohijone ki dar bozori ƣajri musulmonon furuxta meşavad, maşkuk boşad, bojad az xūrdani on parhez kunad.[35]

Mijoni fuqaho, dar halol budani mohijone, ki falshoi zarrabinī dorand bo caşmi ƣajrimusallah dida nameşavand, ixtilof vuçud dorad. Azunburun, filmohī, tosmohī,[36] kusamohī[37] va mohiji xovijor[38] az çumlai mohijone hastand, ki az fuqaho dar mavridi halol budani onon suol şudaast.

Barxe az maroçe' mu'taqidand, ki pulaki mohī bojad bo caşmi oddī va be zarrabin dida şavad va dar nazari urfi çome'a, ba on fals gufta şavad.[39] Az in rū, Ojatulloh Tabrezī bar in bovar ast, ki falsdor budani mohiji xovijor ba isbot narasidaast.[40] Barxei digar monandi Ojatulloh Bahçat didan bo caşmi musallahro niz kofī medonand.[41] Ojatulloh Makorimi Şerozī dar çavobi suol az halol budani kusamohī, nazari urf[42] jo tasdiqi ahli ittilo'ro[43] dar halol budani mohī kofī medonad.

Çam'e az muhaqqiqon mu'taqidand, ki ravo budani xūrdani mohī, vuçudi fals ast, ci bo caşmi musallah dida şavad jo bo caşmi ƣajrimusallah.[44]

Çustorhoi vobasta

Ezoh

  1. ↑ Çam'e az muallifon, maçallai Fiqhi Ahli Bajt (a), Qum, ç.9, sah.268.
  2. ↑ Muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt, farhangi fiqhi mutobiqi mazhabi Ahli Bajt (a), 1426h.q., ç.2, sah.291.
  3. ↑ Nig.: Xumajnī, Tahrir-ul-vasila, Qum, ç.2, sah.155.
  4. ↑ Baroi namuna nig.: Saduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.3, sah.323; Hurri Omilī, Vasoil-uş-şi'a, 1409h.q., ç.24, sah.129; Tusī, Tahzib-ul-ahkom, 1407h.q., ç.9, sah.2.
  5. ↑ Baroi namuna nig.: Şarif Murtazo, al-Intisor, 1415h.q., sah.400; Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1408h.q., ç.3, sah.169.
  6. ↑ Ƣafforī, tarçuma va şarhi Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1409h.q., ç.4, sah.444.
  7. ↑ Alloma Hillī, Qavoid-ul-ahkom, 1413h.q., ç.3, sah.324; Ƣafforī, tarçuma va şarhi Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1409h.q., ç.4, sah.444; Şahidi Sonī, ar-Ravzat-ul-bahijja, 1410h.q., ç.7, sah.263.
  8. ↑ علت حرام گوشت بودن ماهیان بدون پولک چیست؟, sajti Maşriq.
  9. ↑ Baroi namuna nig.: Alloma Hillī, Tahrir-ul-ahkom-iş-şar'ija, Maşhad, ç.2, sah.160; Şahidi Avval, al-Lum'at-ud-dimişqijja, 1410h.q., sah.235.
  10. ↑ Dajlamī, al-Marosim-ul-Alavijja, 1404h.q., sah.207.
  11. ↑ Alloma Hillī, Tahrir-ul-ahkom-iş-şar'ija, Maşhad, ç.2, sah.160; Şahidi Avval, al-Lum'at-ud-dimişqijja, 1410h.q., sah.235.
  12. ↑ Tusī, al-Mabsut, 1378h.q., ç.6, sah.276; Şarif Murtazo, al-Intisor, 1415h.q., sah.400.
  13. ↑ Kuhkamaraī, “Tahqiq bar at-Tanqih-ur-roi'”, 1404h.q., ç.4, sah.31.
  14. ↑ Ardabilī, Maçma'-ul-foida, 1403h.q., ç.11, sah.187.
  15. ↑ Rovandī, Fiqh-ul-Qur'on, 1405h.q., ç.2, sah.249.
  16. ↑ Ibni Idrisi Hillī, as-Saroir, 1410h.q., ç.3, sah.99.
  17. ↑ Fozili Miqdod, Kanz-ul-Irfon, 1425h.q., ç.1, sah.328.
  18. ↑ Ardabilī, Maçma'-ul-foida, 1403h.q., ç.11, sah.187.
  19. ↑ Baroi namuna nig.: Mufid, al-Muqni'a, 1413h.q., sah.576; Tusī, an-Nihoja, 1400h.q., sah.576; Tusī, al-Mabsut, 1378h.q., ç.6, sah.276; Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1408h.q., ç.3, sah.169; Alloma Hillī, Tabsirat-ul-muta'allimin, 1411h.q., sah.163.
  20. ↑ Fozili Obī, Kaşf-ur-rumuz, 1417h.q., ç.2, sah.361.
  21. ↑ Şahidi Avval, al-Lum'at-ud-dimişqijja, 1410h.q., sah.235.
  22. ↑ Şajxi Bahoī, Çome'i Abbosī, 1429h.q., sah.754.
  23. ↑ Tusī, an-Nihoja, 1400h.q., sah.576.
  24. ↑ Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1408h.q., ç.3, sah.169.
  25. ↑ Kidrī, Isboh-uş-şi'a, 1416h.q., sah.387.
  26. ↑ Ibni Idrisi Hillī, as-Saroir, 1410h.q., ç.3, sah.99.
  27. ↑ Şahidi Avval, ad-Durus-uş-şar'ijja, 1417h.q., ç.3, sah.8.
  28. ↑ Nig.: Şa'ronī, tarçuma va şarhi Tabsirat-ul-muta'allimin, 1416h.q., ç.2, sah.634.
  29. ↑ Muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt, farhangi fiqhi mutobiqi mazhabi Ahli Bajt (a), 1426h.q., ç.2, sah.291.
  30. ↑ Gulpojgonī, Maçma'-ul-masoil, 1409h.q., ç.3, sah.63.
  31. ↑ Bahçat, Istifto'ot, 1428h.q., ç.4, sah.376.
  32. ↑ Hakim, Minhoç-us-solehin, 1410h.q., ç.2, sah.367.
  33. ↑ Tabrezī, Istifto'oti çadid, Qum, ç.2, sah.393.
  34. ↑ Xuī, Sirot-un-naçot, 1416h.q., ç.2, sah.406; Buçnurdī, al-Qavo'id-ul-fiqhijja, 1419h.q., ç.3, sah.41.
  35. ↑ Tabrezī, Sirot-un-naçot, 1427h.q., ç.5, sah.406.
  36. ↑ Gulpojgonī, Maçma'-ul-masoil, 1409h.q., ç.3, sah.63 - 64.
  37. ↑ Tabrezī, Istifto'oti çadid, Qum, ç.1, sah.402; Bahçat, Istifto'ot, 1428h.q., ç.4, sah.376; Makorimi Şerozī, Istifto'oti çadid, 1427h.q., ç.1, sah.286; Sofiji Gulpojgonī, Çome'-ul-ahkom, 1417h.q., ç.1, sah.286.
  38. ↑ Tabrezī, Sirot-un-naçot, 1427h.q., çi 5, sah.406; Gulpojgonī, Maçma'-ul-masoil, 1409h.q., ç.3, sah.63.
  39. ↑ Tabrezī, Istifto'oti çadid, Qum, ç.2, sah.390.
  40. ↑ Tabrezī, Sirot-un-naçot, 1427h.q., ç.5, sah.406.
  41. ↑ Bahçat, Istifto'ot, 1428h.q., ç.4, sah.376.
  42. ↑ Istifto'oti çadidi Makorim, ç.1, sah.282.
  43. ↑ Makorimi Şerozī, Istifto'oti çadid, 1427h.q., ç.1, sah.286.
  44. ↑ Çam'e az muallifon, maçallai Fiqhi Ahli Bajt (a), ç.43, sah.237.

Sarcaşma

  • Alloma Hillī, Hasan ibni Jusuf, Qavoid-ul-ahkom fi ma'rifat-il-haloli va-l-harom, Qum, Daftari intişoroti islomī, 1413h.q.
  • Alloma Hillī, Hasan ibni Jusuf, Tabsirat-ul-muta'allimin fi ahkomi-d-din, tahqiqi Muhammadhodī Jusufiji Ƣaravī, Tehron, muassisai cop va naşr, 1411h.q.
  • Alloma Hillī, Hasan ibni Jusuf, Tahrir-ul-ahkom-iş-şar'ija ala mazhab-il-imomija, Maşhad, muassisai Olulbajt (a), be to.
  • Ardabilī, Ahmad ibni Alī, Maçma'-ul-foidati va-l-burhon fi şarhi irşod-ul-azhon, tahqiqi Oqo Muçtabo Iroqī va Alipanoh Iştihordī, Qum, Daftari intişoroti islomī, 1403h.q.
  • Bahçat, Muhammadtaqī, Istifto'ot, Qum, Daftari hazrati Ojatulloh Bahçat, 1428h.q.
  • Buçnurdī, Sajidhasan, al-Qavo'id-ul-fiqhijja, tahqiqi Mahdiji Mahrizī va Muhammadhasan Dirojatī, Qum, naşri al-Hodī, 1419h.q.
  • Ƣafforī, Aliakbar va Muhammadçavod Sadri Baloƣī, tarçuma va şarhi Man lo jahzuruhu-l-faqih, Tehron, naşri Saduq, 1409h.q.
  • Gulpojgonī, Sajid Muhammadrizo, Maçma'-ul-masoili li-l-Gulbojgonī, Qum, Dorul-Qur'onil-Karim, copi duvum, 1409h.q.
  • Dajlamī, Salor, al-Marosim-ul-Alavijja va-l-ahkom-un-nabavijja, tahqiqi Mahmud Bastonī, Qum, Manşurotul-Haramajn, 1404h.q.
  • Ibni Idrisi Hillī, Muhammad ibni Mansur, as-Saroir-ul-hovī li tahrir-il-fatovī, Qum, Daftari intişoroti islomī, copi duvum, 1410h.q.
  • "Illati haromgūşt budani mohijoni biduni pulak cist?", sajti Maşriq, ta'rixi intişor : 1395/11/10, ta'rixi bozdid: 1398/10/25.
  • Kidrī, Muhammad ibni Husajn, Isboh-uş-şi'a bi misboh-uş-şari'a, Qum, muassisai Imom Sodiq (a), 1416h.q.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Istifto'oti çadid, Qum, intişoroti madrisai Imom Alī ibni Abitolib (a), 1427h.q.
  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor-il-çome'a li durari axbori-l-aimmat-il-athor, Bejrut, muassisai al-Tab' val-naşr, 1410h.q.
  • Muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt, farhangi fiqhi mutobiqi mazhabi Ahli Bajt (a), Qum, muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt (a), 1426h.q.
  • Mufid, Muhammad ibni Muhammad ibni Nu'mon, al-Muqni'a, Qum, kongressi çahoniji Şajxi Mufid, 1413h.q.
  • Muhaqqiqi Hillī, Ça'far ibni Hasan, Şaroi'-ul-Islom fi masoil-il-haloli va-l-harom, Qum, muassisai Ismoilijon, 1408h.q.
  • Rovandī, Qutbiddin, Fiqh-ul-Qur'on li-r-Rovandī, Qum, intişoroti kitobxonai Ojatulloh Mar'aşī, 1405h.q.
  • Saduq, Muhammad ibni Alī, Man lo jahzuruhu-l-faqih, Qum, Daftari intişoroti islomī, copi duvum, 1413h.q.
  • Sofiji Gulpojgonī, Lutfulloh, Çome'-ul-ahkom, Qum, intişoroti hazrati Ma'suma (s), 1417h.q.
  • Tabrezī, Çavod, Istifto'oti çadid, Qum, beço, be to.
  • Tabrezī, Çavod, Sirot-un-naçot, Qum, Dorul-Siddiqatiş-şahida, 1427h.q.
  • Tusī, Muhammad ibni Hasan, al-Mabsut fi fiqhi-l-imomija, tahqiqi Sajid Muhammadtaqiji Kaşfī, Tehron, maktabatul-Murtazavijja, copi sejum, 1387h.q.
  • Tusī, Muhammad ibni Hasan, an-Nihoja fi muçarradi-l-fiqhi va-l-fatovī, Bejrut, Dorul-kutubil-arabī, copi duvum, 1400h.q.
  • Tusī, Muhammad ibni Hasan, Tahzib-ul-ahkom, tahqiqi Hasan al-Musavī, Tehron, Dorul-kutubil-islomijja, 1407h.q.
  • Fozili Miqdod, Miqdod ibni Abdulloh, Kanz-ul-irfon fi fiqh-il-Qur'on, Qum, intişoroti Murtazavī, 1425h.q.
  • Fozili Miqdod, Miqdod ibni Abdullohi Sivarī, at-Tanqih-ur-roi' li muxtasari-ş-şaroi', Qum, intişoroti kitobxonai Ojatulloh Mar'aşiji Naçafī, 1404h.q.
  • Fozili Obī, Hasan ibni Abitolib, Kaşf-ur-rumuz fi şarhi muxtasari-n-nofe', Qum, Daftari intişoroti islomī, copi sejum, 1417h.q.
  • Xuī, Sajid Abulqosim, Sirot-un-naçot (al-Muhaşşo), Qum, maktabi naşri al-Muntaxab, 1416h.q.
  • Xumajnī, Sajidrūhulloh, Tahrir-ul-vasila, Qum, muassisai matbuoti Dorul-ilm, be to.
  • Hakim, Sajidmuhsin, Minhoç-us-solehin (al-Muhaşşo), Bejrut, Dorul-ta'oruf lil-matbu'ot, 1410h.q.
  • Hurri Omilī, Muhammad ibni Hasan, Vasoil-uş-şi'a, Qum, muassisai Olulbajt (a), 1409h.q.
  • Çam'e az muallifon, maçallai Fiqhi Ahli Bajt (a), forsī, Qum, muassisai Doiratulma'orifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt (a), be to.
  • Şajx Bahoī, Bahouddin, Çome'i Abbosī va takmili on muhaşşo, Qum, Daftari intişoroti islomī, copi çadid, 1429h.q.
  • Şarif Murtazo, Alī ibni Husajn Musavī, al-Intisor fi infirodot-il-imomija, Qum, Daftari intişoroti islomī, 1415h.q.
  • Şahidi Avval, Muhammad ibni Makkī, ad-Durus-uş-şar'ijja fi fiqhi-l-imomijja, Qum, Daftari intişoroti islomī, copi duvum, 1417h.q.
  • Şahidi Avval, Muhammad ibni Makkī, al-Lum'at-ud-dimişqijja fi fiqh-il-imomija, Muhammadtaqī va Aliasƣar Marvorid, Bejrut, Dorul-turos, 1410h.q.
  • Şahidi Sonī, Zajniddin ibni Alī, ar-Ravzat-ul-bahijja fi şarhi-l-lum'at-id-dimişqijja, Qum, kitobfurūşiji Dovarī, 1410h.q.
  • Şahidi Sonī, Zajniddin ibni Alī, Masolik-ul-afhom ilo tanqehi şaroi'-ul-Islom, Qum, muassisai al-Ma'oriful-islomija, 1413h.q.
  • Şa'ronī, Abulhasan, Tabsirat-ul-muta'allimin fi ahkomi-d-din, tarçuma va şarh, Tehron, Manşuroti islomija, copi pançum, 1419h.q.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Моҳии_фалсдор&oldid=26342"