Jump to content

Hadisi matruk

Az wikishia

Hadisi matruk hadise ki roviji on muttaham ba durūƣgūī buda va rivojotaş muxolifi qoidahoi ravşan va ma'lum boşad.

Hamcunin ba ahodise, ki rovijonaş zijod iştiboh karda va ahli fisqi farovon boşand, niz hadisi matruk guftaand. Barxe muhaqqiqon, hadisi matrukro mutarodifi hadisi matruh donistaand; cunonki iddae ba on, hadisi munkar niz guftaand.

Hadisi matruk, az aqsomi hadisi mardud ast va fuqaho ba mazmuni on amal namekunand. Riçolşinosoni şia barxilofi ahli sunnat ba in hadis kamtar tavvaçuh kardaand.

Ba rovijoni in nav' ahodis, matruk jo matrukul-hadis gufta meşavad, ki dar badtarin marotibi çarh va pointarin nav' az ahodisi za'if, qaror dorad.

Muarrifiji içmolī

Hadisi matruk, istilohe dar ilmi diroja ast[1] va ba hadise gufta meşavad, ki roviji on muttaham ba kizb buda, roviji digare onro naql nakarda boşad va muxolifi qoidhoi ravşanu ma'lum niz boşad;[2] hamcunin ba ahodisi kasone ki ba durūƣgūī şinoxta meşavand niz hadisi matruk gufta meşavad;[3] agarcī durūƣgūiji ū dar hadis[4] jo rivojoti nabavī[5] zohir naboşad. Dar ta'rifi digare, ki beştar nozir ba ta'rifhoi ahl sunnat ast, ba hadise gufta meşavad, ki roviji on zijod iştiboh karda va jo ahli fisqi zijod va ƣaflati farovon budaast.[6]

Hadisi matruk, az aqsomi hadisi mardud buda[7] va fuqaho ba mazmuni on amal namekunand.[8]

Iddae az hadisşinoson, ba barxe az misdoqhoi hadisi matruk işora kardaand,[9] ahodisi Umar ibni Şimr az Çobiri Çu'fī az in namunaast.[10]

Monandiho va farqijatho bo digar marotibi çarh

Ba hadisi matruk, hadisi mahçur niz gufta meşavad;[11] cunonki barxe az muhaddison ba on, hadisi munkur ham guftaand.[12] Bo inki ba hadisi mavzū' monandī dorad, vale muhaddison ba on, hadisi mavzū' namegūjand; zero tanho ittihom ba duruƣgūī nametavonad in nav' az hadisro dar zumrai ahodisi mavzū' qaror dihad.[13]

Ba guftai Abdulloh Momaqonī (1290 - 1351h.q.)- riçolnavisi şia, Şajx Tohir Çazoirī, matrukro mutarodifi matruh donistaand; harcand aksari muhaqqiqon bajni in du, farq qoil şudaand.[14]

Iddae daleli ibhom, tadoxul va şabohati barxe az in istilohotro adami tavzehot va zikri dalel jo sanad baroi bakorgiriji in nav' istilohot, dar kutubi riçolī donista [Joddoşt 1] va mu'taqidand, ki heç rohe baroi şinoxti aqidai riçolijon dar irtibot bo tavzehi in voƶaho vuçud nadorad.[15]

Martaba va korburd

Dar ilmi riçol ba rovijoni hadisi matruk, matruk jo matrukul-hadis gufta meşavad.[16] In iborat dar kutubi riçolī dar kanori alfoze cun «kazzobi vazzo'» dalolat bar çarh va qadhi rovī mekunad.[17]

Matruk jo matrukul-hadis dar kitobhoi riçoliji ahli sunnat korburdi zijode dorad va dar kutubi diroja ba tavzehi on pardoxtaand,[18] ammo in istiloh dar manobei riçoliji mutaqaddimi şia cun Riçoli Naçoşī jo Riçoli Şajx Tusī mavridi tavvaçuh nabuda [Joddoşt 2] va tanho dar Riçoli Ibni Ƣazoirī dar irtibot bo barxe az afrod ba kor raftaast;[19] harcand iboroti digare dar rostoi in mazmun, cun «و حدیثه لیس بذکر النقی»,[20] jo «کان مختلط الامر فی حدیثه»[21] jo «کان ضعیفا فی حدیثه»[22] va jo «فی حدیثه نظر»[23] dar kutubi riçolī vuçud dorad.

Barxe az muhaqqiqoni mutaaxxir, hadisi matruk jo matrukul-hadisro dar baxşhoe cun, aqsomi hadisi za'if[24] jo muştarakoti aqsomi arba'ai hadisī[25] jo aqsomi xabari vohid[26] va jo dar baxşi marotibi çarh[27] zikr kardaand.

Dar dastabandie, ki dar barxe kitobhoi riçolī va hadisşinosiji ahli sunnat baroi marotibi alfozi çarhu ta'dil bajon şudaast,[28] bino bar nazari Ibni Abihotam, iborati matrukul-hadis dar badtarin marotibi çarh qaror dorad.[29] Hadisi matrukro pointarin nav' az ahodisi za'if niz donistaand.[30]

Ezoh

  1. ↑ Çam'e az paƶūhişgaron, Farhangi fiqh, 1426h.q., ç.3, sah.278.
  2. ↑ Subhonī, Usul-ul-hadis, 1426h.q., sah.95.
  3. ↑ Xatib, Usul-ul-hadis, 1428h.q., sah.229.
  4. ↑ Momaqonī, Miqbos-ul-hidoja, 1411h.q., ç.1, sah.315; Mar'aşlī, Ulum-ul-hadis-iş-şarif, 1433h.q., sah.102.
  5. ↑ Mar'aşlī, Ulum-ul-hadis-iş-şarif, 1433h.q., sah.102.
  6. ↑ Qosimī, Qavoid-ut-tahdis, 1425h.q., sah.209, Subhī Soleh, Ulumi hadis va istilohoti on, 1383h.ş., sah.156. Ba naql az Alfijai Sujutī, sah.94; Xatib, Usul-ul-hadis, 1428h.q., sah.229.
  7. ↑ Qosimī, Qavoid-ut-tahdis, 1425h.q., sah.209; Mar'aşlī, Ulum-ul-hadis-iş-şarif, 1433h.q., sah.90.
  8. ↑ Çam'e az paƶūhişgaron, Farhangi fiqh, 1426h.q., ç.3, sah.278.
  9. ↑ Baroi ittilooti beştar ruçū' kuned ba: Qosimī, Qavoid-ut-tahdis, 1425h.q., sah.209; Subhī Soleh, Ulumi hadis va istilohoti on, 1383h.ş., sah.156.
  10. ↑ Xatib, Usul-ul-hadis ulumuhu va mustalahuhu, 1428h.q., sah.229.
  11. ↑ Çam'e az paƶūhişgaron, Farhangi fiqh, 1426h.q., ç.3, sah.278.
  12. ↑ Qosimī, Qavoid-ut-tahdis, 1425h.q., sah.209; Mudirşonacī, Dirojat-ul-hadis, 1388h.ş., sah.99, ba naql az: Sujutī, Diroja muravviç, sah.63.
  13. ↑ Mar'aşlī, Ulum-ul-hadis-iş-şarif, 1433h.q., sah.102; Qosimī, Qavoid-ut-tahdis, 1425h.q., sah.209.
  14. ↑ Momaqonī, Miqbos-ul-hidoja, 1411h.q., ç.1, sah.316.
  15. ↑ Baroi namuna ruçū' kun ba: Mahrizī, Hadispaƶūhī, 1390h.ş., ç.1, sah.113.
  16. ↑ Ibni Ƣazoirī, ar-Riçol, 1422h.q., sah.48, 78.
  17. ↑ Kaçuriji Şerozī, al-Favoid-ur-riçolijja, 1424h.q., sah.120.
  18. ↑ Momaqonī, Miqbos-ul-hidoja, 1411h.q., ç.1, sah.315.
  19. ↑ Ibni Ƣazoirī, ar-Riçol, 1422h.q., sah.48, 78.
  20. ↑ Naçoşī, Riçol, 1365h.ş., sah.19.
  21. ↑ Naçoşī, Riçol, 1365h.ş., sah.172.
  22. ↑ Tusī, Riçol-ut-Tusī, 1415h.q., sah.48.
  23. ↑ Tusī, Riçol-ut-Tusī, 1415h.q., sah.39.
  24. ↑ Subhī Soleh, Ulumi hadis va istilohoti on, 1383h.ş., sah.156; Xatib, Usul-ul-hadis, 1428h.q., sah.229.
  25. ↑ Subhonī, Usul-ul-hadisu ahkoma, 1426h.q., sah.95.
  26. ↑ Çam'e az paƶūhişgaron, Farhangi fiqh, 1426h.q., ç.3, sah.278.
  27. ↑ Çadidinaƶod, Donişi riçol az didgohi ahli sunnat, 1381h.ş., sah.157; Hofizijon, Rasoil fi dirojat-il-hadis, 1384h.ş., ç.1, sah.228, 492.
  28. ↑ Çadidinaƶod, Donişi riçol az didgohi ahli sunnat, 1381h.ş., sah.157 - 161.
  29. ↑ Çadidinaƶod, Donişi riçol az didgohi ahli sunnat, 1381h.ş., sah.161.
  30. ↑ Xatib, Usul-ul-hadis, 1428h.q., sah.230; Momaqonī, Miqbos-ul-hidoja, 1411h.q., ç.1, sah.315.

Joddoşt


Sarcaşma

  • Ibni Ƣazoirī, Ahmad ibni Husajn, ar-Riçol, Qum, muassisai ilmī-farhangiji Dorul-hadis, 1422h.q.
  • Kaçvariji Şerozī, Muhammadmahdī, al-Favoid-ur-riçolijja, Qum, muassisai ilmī- farhangiji Dorul-hadis, 1424h.q.
  • Qosimī, Çamoliddin, Qavoid-ut-tahdis min funun-il-mustalah-il-hadis, Bejrut, manşuroti Marvon Rizvon De'bul, 1425h.q.
  • Mar'aşlī, Jusuf, Ulum-ul-hadis-iş-şarif, Bejrut, Dorul-ma'rifat, 1433h.q.
  • Mahrizī, Mahdī, Hadispaƶūhī, Qum, muassisai ilmī-farhangiji Dorul-hadis, copi duvum, 1390h.ş.
  • Momaqonī, Abdulloh, Miqbos-ul-hidoja, Qum, muassisai Olulbajt (a), 1411h.q.
  • Mudirşonacī, Kozim, Dirojat-ul-hadis, Qum, Daftari intişoroti islomī, 1388h.ş.
  • Naçoşī, Ahmad ibni Alī, Fehristu asmoi musannifi-ş-şi'a, Qum, muassisai Naşri islomī, 1365h.ş.
  • Subhī Soleh, Muso, Ulumi hadis va istilohoti on, tarçumai Odil Nodiralī, Qum, intişoroti Usva, 1383h.ş.
  • Subhonī, Ça'far, Usul-ul-hadis va ahkomuh fi ilm-il-diroja, Qum, muassisai al-Naşrul-islomī, 1426h.q.
  • Tusī, Muhammad ibni Hasan, Riçol-ut-Tusī, Qum, muassisai Naşri islomī, 1415h.q.
  • Xatib, Muhammad Içoç, Usul-ul-hadis ulumuhu va mustalahuhu, Bejrut, Dorul-fikr, 1428h.q.
  • Hofizijon, Abulfazl, Rasoil fi dirojat-il-hadis, Qum, muassisai ilmī - farhangiji Dorul-hadis, copi duvum, 1384h.ş.
  • Çadidinaƶod, Muhammadrizo, Donişi riçol az didgohi ahli sunnat, Qum, muassisai ilmī - farhangiji Dorul-hadis, 1381h.ş.
  • Çam'e az paƶūhişgaron, zeri nazari Sajidmahmud Hoşimiji Şohrudī, Farhangi fiqh mutobiqi mazhabi Ahli Bajt (a), Qum, muassisai doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt (a), 1426h.q.


Xatoi jodkard: <ref> tags exist for a group named "Joddoşt", but no corresponding <references group="Ёддошт"/> tag was found

Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Ҳадиси_матрук&oldid=20022"