E'tikof

E'tikof ba arabī: اعتکاف, iqomat dar masçid baroi muddati muşaxxase (dasti kam se rūz) hamroh bo rūza ast. E'tikof zamoni maxsuse nadorad, ammo dar ahodis, behtarin zamon baroi on dahai sejumi mohi Ramazon donista şudaast. Dar e'tikof nahvai iqomat va xuruç az masçid, ahkom va odobe dorad. Dar Eron, marosimi e'tikof dar ajjomulbiz (rūzhoi 13, 14 va 15) mohi raçab, dar masoçidi buzurgi beştari şahrho barguzor meşavad.
Bino bar ahodis, e'tikof hamsangi haçu umra va mūçibi baxşida şudani gunohon va rahoī az otaşi çahannam ast.
Ahamijat va fazilat
E'tikof, ibodati mustahabbie ast, ki dar ahodisi ma'sumon (a), hamsangi haç va umra donista şudaast.[1] E'tikof ba unvoni sunnati Pajƣambar (s) dar kişvarhoi islomī barguzor meşavad.
Mafhumşinosī
Dar fiqh ba tavaqqufi se rūz jo beştar dar masçid ba qasdi qurbat va bo a'mol va şaroiti xosse, e'tikof, va ba şaxsi ba ço ovarandai on mū'takif gufta meşavad.[2] E'tikof az modai «akafa» va dar luƣat ba ma'noi rūj ovardan ba cize va buzurgdoşti on ast.[3] Hamcunin, dar Qur'on «okif»[4] ba ma'noi sokinu muqim, va «ma'kuf»[5] dar ma'noi mamnu' va bozdoştaşuda ba kor raftaast.
E'tikof az nigohi orifon
Dar istilohi irfonī, e'tikof, foriƣ va tihī soxtani dil az iştiƣoloti dunjavī va taslim kardani nafs ba mavlo ast.[6] Alloma Maçlisī haqiqati e'tikofro rūj ovardani banda ba itoat az Xudovand va pojbandī ba muroqibat donistaast.[7] Vaj hamcunin kamoli onro dar vaqf kardani dilu aql va a'zoi badan bar ançomi amali soleh va parhez az ƣaflat va muqajjad soxtani xeş ba ançomi dasturoti Ilohī va tahaqquqi irodai Ū va dur soxtani ƣajri Xudo az hamai vuçudi xeş medonad.[8]
Odob va ahkom
Zamon

Baroi e'tikof zamoni maxsuse muajjan naşudaast, vale bar asosi barxe rivojot, Rasuli Xudo (s) dar mohi Ramazon e'tikof mekard.[9] Az in rū, behtarin zamon baroi e'tikofro, mohi Ramazon, ba viƶai dahai sejumi on, donistaand.[10] Imrūza dar Eron marosimi e'tikof dar ajjomulbijz (rūzhoi 13, 14 va 15) mohi Raçab rivoç dorad[11] va dar barxe kişvarhoi digar niz dar hamin zamon barguzor meşavad.[12]
Muddat
Az nazari fuqahoi şia, muddati e'tikof haddiaqal se rūz ast va pas az pojoni rūzi duvum, e'tikofi rūzi sejum voçib meşavad.[13] Zamoni e'tikof, az oƣozi tulūi façri rūzi avval to ƣurubi rūzi sejum ast.[14] Albatta ba nazari Molik ibni Anas[15] va Şofeī[16] az peşvojoni mazohibi arba'ai ahli sunnat, mū'takif bojad peş az ƣurubi oftob dar mahali e'tikof hozir şavad.[17]
Makon
Dar barxe rivojot, e'tikof muxtassi Masçidulharom, Masçidunnabī, masçidi Kūfa va masçidi Basra donista şudaast, ammo rivojote vuçud dorad, ki dar onho e'tikof dar masçidi çome' jo masçide, ki imomi odil dar on namozi çum'a jo çamoat xonda boşad, ravo şumorida şudaast.[18] Az in rū, beştari faqehoni mutaqaddim mū'taqidand, e'tikof ba in masoçidi cahorgona ixtisos dorad,[19] ammo Şahidi Avval va Şahidi Sonī guftaand: inki e'tikofro faqat ba masoçidi cahorgona munhasir kunem, suxane za'if ast.[20] Beştari faqihoni qarni cahordahum niz, barguzoriji e'tikof dar masoçidi çome'i şahrhoro saheh donista[21] va barxe, ançomi on dar ƣajr az masoçidi cahorgonaro (a'am az çome'u ƣajriçome') ba qasdi raço va rasidan ba savob, çoiz şumoridaand.[22]
Şarti rūza budan
Tibqi fiqhi şia, rūza az arkoni e'tikof ast;[23] az in rū, kase ki nametavonad rūza bigirad, monandi musofir, bemor va hoiz, e'tikofaş saheh nest.[24] Dar e'tikof nijati rūzai qazo jo nazrī çoiz ast.[25] Muhammad ibni Idrisi Şofeī va Ahmad ibni Hanbal az peşvojoni mazohibi cahorgonai ahli sunnat rūzaro dar e'tikof voçib namedonand.[26] Ammo dar fiqhi Molikī va qavli maşhur dar fiqhi hanafī, e'tikof, biduni rūza tahaqquq namejobad.[27]
Xoriç naşudan az masçid
Dar muddati e'tikof, xuruç az masçid baroi mavoridi zarurī, monandi tahijai xūrok lozim va qazoi hoçat, jo umuri doroi maslihat, hamcun iqomai namozi çum'a, taşji'i çanoza, iqomai şahodat va ijodati bemor, çoiz şumorida şudaast. Albatta dar in mavorid niz bojad mū'takif ba zarurat iktifo namojad va nabojad dar çoe binişinad va to hadde, ki mumkin ast, nabojad dar soja roh biravad.[28] Sajidkozimi Tabotaboī dar Urvat-ul-vusqo xoriç şudan az mahali e'tikofro baroi zarurathoi urfī va şar'ī va doroi masoleh (xoh masolehi marbut ba şaxsi e'tikofkunanda jo digare)-ro çoiz donistaast.[29] Hamcunin bino ba guzorişe, ki dar Bihorul-anvor az Iddatuddo'ī naql şudaast, Imom Hasani Muçtabo (a) baroi bartaraf kardani dajni jake az şiajonaş, tavofro qat' kard va bo ū hamroh şud, to koraşro roh biandozad.[30][Joddoşt 1]
Muharramot
Ba guftai faqehon, dar e'tikof istifoda va būjidani atr, muşoçira va çidol dar borai umuri dunjavī, xaridu furūş (magar baroi zarurat), xudirzoī va muboşirati çinsī (hatto dar haddi būsidan) harom ast va e'tikofro botil mekunad.[31] Hamcunin har cize ki rūzaro botil mekunad, e'tikofro niz botil mekunad.[32]
Falsafa va osor
Bino bar rivojot, ba ço ovardani e'tikof mūçibi baxşida şudani gunohon[33] va durī az otaşi çahannam[34] meşavad. Hamcunin eçodi zamina baroi andeşidan, fursati nijoiş va rozu nijoz bo Parvardigor va faroham omadani zaminai tavba ba unvoni falsafai on bajon şudaast.[35]
Peşinai e'tikof

Musulmonon ravişi e'tikofro az sunnati Pajƣambar (s) faro giriftand.[36] Bino bar rivojate, peş az Islom niz e'tikof vuçud doştaast.[37]
Oncī dar borai e'tikofi Pajƣambar guzoriş şudaast marbut ba davroni pas az hiçrat, dar Madina va dar mohi Ramazon ast, ki baroi on hazrat dar Masçidunnabī codar barpo meşud.[38] Imrūza dar Masçidunnabī, samti şarqiji sutuni tavba, ustuvonae ba nomi sarir (taxt) qaror dorad, ki gufta meşavad, Pajƣambar (s) dar rūzhoi e'tikof, bistari xudro kanori on çoj medod va mū'takif meşud.[39] Pajƣambari Islom dar Ramazoni soli sejumi hiçrī ba sababi vuqu'i çang Badr natavonist e'tikof kunad, az in rū, dar soli ba'd, bist rūz az mohi Ramazonro mū'takif şud; dah rūz baroi hamon sol va dah rūz qazoi soli qabl.[40] Dar manobei rivoī az e'tikofi imomoni şia az çumla Imom Hasani Muçtabo[41] va Imom Sodiq (a)[42] niz guzorişhoe naql şudaast.
Barguzoriji e'tikof dar davrai Safavija va Pahlavī
Ba guzorişi Şajx Lutfulloh Majsī (m. 1035h.q.), dar davrai Safavija dar Qazvin va Isfahon e'tikof barguzor meşud.[43] Dar barxe guzorişho omadaast, dar Eroni davrai Pahlavī, e'tikof ba nudrat, va sirfan dar barxe şahrhoi mazhabī ançom megirift.[44]
Taknigorī
Dar borai e'tikof kitobhoe ba zaboni forsī va arabī navişta şudaast, barxe az onho iboratand az:
- «Kitob-ul-e'tikof» az Muhammad ibni Idrisi Şofeī va Dovudi Isfahonī[45] az Şajxi Saduq va Abulfazli Sobunī niz naviştahoe bo hamin unvon jod şudaast.[46]
- Al-E'tikofija, az Muinuddin Solim ibni Badroni Basrī[47]
- Al-E'tikofija jo mo-ul-hajot va sofī-l-furot, az Şajx Lutfulloh Mejsī Isfahonī (darguzaşti 1033h.q.) ki ba kūşişi Rasuli Ça'farijon dar muçalladi avval az Maçmūai merosi islomiji Eron dar 1373 şamsī, dar Qum ba cop rasidaast.
- Al-Kafof fi masoil-il-e'tikof, asari Muhammadça'fari Astarobodī (darguzaşti 1263h.q.) ki nusxae az on dar kitobxonai Ojatulloh Mar'aşī nigahdorī meşavad.[48]
- Al-E'tikofija, az Sajidmuhammadaliji Şahristonī (darguzaşti 1290h.q.), ki Oqobuzurgi Tehronī az vuçudi nusxahoe az on guzoriş dodaast.[49]
Dar solhoi axir bo gustarişi sunnati e'tikof, dahho unvon kitob dar borai in mavzū' ba cop rasidaast.[50]
Ezoh
- ↑ Şajxi Caduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.2, sah.188; Ibni Tovus, Iqbol-ul-a'mol, 1409h.q., ç.1, sah.195.
- ↑ Muassisai Doiratulma'orifil-fiqhil-islomī, farhangi fiqhi forsī, 1382h.ş., ç.1, sah.598.
- ↑ Roƣib, Mufradot, 1392h.q., sah.355.
- ↑ Surai Haç, ojati 25.
- ↑ Surai Fath, ojati 25.
- ↑ Çurçonī, at-Ta'rifot, 1357h.q., sah.25.
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.98, sah.4.
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.98, sah.150.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1401h.q., ç.4, sah.175.
- ↑ Masalan nigoh kuned ba: Şahidi Sonī, ar-Ravzat-ul-bahija, 1403h.q., ç.2, sah.149; Çazirī, al-Fiqhu ala-l-mazohib-il-arba'a, 1406h.q., ç.1, sah.582.
- ↑ “Ta'rixcai e'tikof”, xabarguzoriji Tasnim.
- ↑ “Marosimi e'tikof dar kişvarhoi çahon”, xabarguzroiji Erno; «istiqboli caşmgiri çavonon», Şianjuz.
- ↑ Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1389h.q., ç.1, sah.216.
- ↑ Tabotaboī, al-Urvat-ul-vusqo, 1420h.q., ç.3, sah.671.
- ↑ Molik, al-Muvatta', 1406h.q., ç.1, sah.314.
- ↑ Şofeī, al-Umm, Dorulma'rifat, ç.2, sah.105.
- ↑ Ibni Ruşd, Bidojat-ul-muçtahid, 1406h.q., ç.1, sah.314.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1401h.q., ç.4, sah.176; Mufid, al-Muqni'a, 1410h.q., sah.363.
- ↑ Nigoh kuned ba: Saduq, al-Muqni', 1404h.q., sah.18; niz nigoh kuned ba: Sajidmurtazo, al-Intisor, 1391h.q., sah.72; Tūsī, al-Xilof, 1407h.q., ç.2, sah.272.
- ↑ Şahidi Sonī, ar-Ravzat-ul-bahija, 1403h.q., ç.2, sah.150.
- ↑ Xumajnī, Tahrir-ul-vasila, Dorul'ilm, ç.1, sah.305; Gulpojgonī, Maçma'-ul-masoil, 1409h.q., ç.4, sah.175; Sofī Gulpojgonī, Çome'-ul-ahkom, 1417h.q., ç.1, sah.144; Bahçat, Istifto'ot, 1428h.q., ç.2, sah.442.
- ↑ “Makoni e'tikof”, pojgohi itilo'rasoniji Havza.
- ↑ Molik, al-Muvatta', 1406h.q., ç.1, sah.315; Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1389h.q., ç.1, sah.215.
- ↑ Naroqī, Mustanad-uş-şi'a, 1415h.q., ç.10, sah.546.
- ↑ Naroqī, Mustanad-uş-şi'a, 1415h.q., ç.10, sah.545.
- ↑ Nigoh kuned ba: Şofeī, al-Umm, Dorulma'rifat, ç.2, sah.107; Ibni Hubajra, al-Ifsoh, 1366h.q., ç.1, sah.170; niz nigoh kuned ba: Marvazī, Ixtilof-ul-ulamo, 1406h.q., sah.75.
- ↑ Nigoh kuned ba: Samarqandī, Tuhfat-ul-fuqaho, 1405h.q., ç.2, sah.372; Şajx Nizomiddin, al-Fatovo-l-hindija, 1323h.q., ç.1, sah.211.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1401h.q., ç.4, sah.178; Ibni Ruşd, Bidojat-ul-muçtahid, 1406h.q., ç.1, sah.317; Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1389h.q., ç.1, sah.217.
- ↑ Tabotaboī, al-Urvat-ul-vusqo, 1420h.q., ç.3, sah.686.
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.94, sah.129.
- ↑ Ibni Hubajra, al-Ifsoh, 1366h.q., ç.1, sah.171; Muhaqqiqi Hillī, Şaroi'-ul-Islom, 1389h.q., ç.1, sah.219 - 220; Çazirī, al-Fiqhu ala-l-mazohib-il-arba'a, 1406h.q., ç.1, sah.585 - 587.
- ↑ Xumajnī, Tahrir-ul-vasila, Dorul'ilm, ç.1, sah.305.
- ↑ Sujutī, Çome'-us-saƣir, 1401h.q., ç.2, sah.575.
- ↑ At-Tabaronī, al-Mu'çam-ul-avsat, 1415h.q., ç.7, sah.121.
- ↑ “E'tikof va falsafai on”, vebgohi Rosixun.
- ↑ Molik, al-Muvatta', 1406h.q., ç.1, sah.314.
- ↑ Buxorī, Saheh Buxorī, idoratuttabo'atulmunirija, ç.3, sah.105 - 110; Ibni Moça, Sunani Ibni Moça, 1952 - 1953m., ç.1, sah.563.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1401h.q., ç.4, sah.175.
- ↑ Ça'farijon, Osori islomiji Makka va Madina, 1381h.ş., sah.226. Al-Minqarī, Vafo-ul-vafo bi axbori dor-il-Mustafo, an-Noşir: maktabatu Ojatullohil Mar'aī an-Naçafī, ç.2, sah.44.
- ↑ Şajxi Caduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.2, sah.184.
- ↑ Şajxi Caduq, Man lo jahzuruhu-l-faqih, 1413h.q., ç.2, sah.190.
- ↑ Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.47, sah.60.
- ↑ Merosi islomiji Eron, daftari avval, risolat-ul-e'tikofija, tahqiqi Ahmad Obidiji Rizvonşahrī 317 - 320, kitobxonai Ojatulloh Mar'aşī.
- ↑ “Marosimi e'tikof qabl az inqilob”, pojgohi itilo'rasoniji daftari Ojatulloh Xomanaī.
- ↑ Nigoh kuned ba: Ibni Nadim, al-Fehrist, 1350h.ş., sah.264 - 271.
- ↑ Nigoh kuned ba: Naççoşī, Riçol, 1407h.q., sah.375 - 389.
- ↑ Nigoh kuned ba: Oqobuzurg, az-Zari'a, Dorulazvo', ç.2, sah.230.
- ↑ Nigoh kuned ba: Oqobuzurg, az-Zari'a, Dorulazvo', ç.2, sah.229; Mudarris Tabotaboī, muqaddimae bar fiqhi şia, 1368h.ş., sah.338.
- ↑ Oqobuzurg, az-Zari'a, Dorulazvo', ç.2, sah.229 - 230.
- ↑ «Listi kitobho».
Joddoşt
- ↑ Ibni Abbos guzoriş kardaast, Imom Hasan (a) dar Masçidulharom mu'takif va dar holi tavof bud, ki şaxse az şiajonaş az ū darxosti kumaki molī kard. Imom tavofaşro qat' kard va hamrohi on şaxs ravona şud. Ba ū guftam faromūş karded, ki dar e'tikof hasted? Imom posux dod: na, ammo az padaram şunidam, ki az Rasuli Xudo (s) şunid, ki farmud: kase ki dar rohi barovardani nijozi barodari mū'min xud kūşiş kunad, cunon ast, ki nuh hazor sol bo rūza giriftanu şabzindadorī Xudoro ibodat karda boşad. « من قضى أخاه المؤمن حاجةً كان كَمَن عَبَد الله تسعة آلاف سنة صائماً نهاره قائماً ليله.» Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.94, sah.129.
Sarcaşma
- Qur'oni Karim.
- Oqobuzurgi Tehronī, Muhammadmuhsin, az-Zari'a ila tasonif-iş-şi'a, Bejrut, Dorulazvo', be to.
- Ibni Ruşd, Muhammad ibni Ahmad, Bidojat-ul-muçtahid va nihojat-ul-muqtasid, Bejrut, 1406h.q.
- Ibni Tovus, Alī ibni Muso, Iqbol-ul-a'mol, Tehron, Dorulkutubil-islomija, copi duvum, 1409h.q.
- Ibni Moça, Muhammad, Sunani Ibni Moça, ba kūşişi Muhammadfuod Abdulboqī, Qohira, 1952m.
- Ibni Nadim, Muhammad, al-Fehrist, ba kūşişi Rizo Taçaddud, Tehron, 1350h.ş.
- Ibni Hubajra, Jahjo, al-Ifsoh an ma'onī-s-sihoh, ba kūşişi Muhammad Roƣib Tabbox, Halab, 1366h.q.
- «Istiqboli caşmgiri çavonon», Şianjuz, torixi naşr: 27 farvardini 1396h.ş., ta'rixi bozdid: 16 bahmani 1401h.ş.
- “E'tikof va falsafai on”, vebgohi Rosixun, ta'rixi naşr: 27 xurdodi 1389h.ş., ta'rixi bozdid: 16 bahmani 1401h.ş.
- Imom Xumajnī, Tahrir-ul-vasila, Qum, muassisai matbuoti Dorul'ilm, copi avval, be to.
- Buxorī, Muhammad ibni Ismoil, Saheh Buxorī, Qohira, idoratuttabo'atilmunirija, be to.
- Balxī, Şajx Nizomiddin, al-Fatovo-l-hindija (al-Fatovo-l-olamkirija), Qohira, 1323h.q.
- Bahçat, Muhammadtaqī, Istifto'ot, daftari hazrati Ojatulloh Bahçat, Qum, copi avval, 1428h.q.
- “Ta'rixcai e'tikof”, xabarguzoriji Tasnim, ta'rixi bozdid: 15 bahmani 1401h.ş.
- Çurçonī, Alī ibni Muhammad, at-Ta'rifot, Qohira, 1357h.q.
- Çazirī, Abdurahmon, al-Fiqhu ala-l-mazohib-il-arba'a, Bejrut, 1406h.q.
- Roƣibi Isfahonī, Husajn, Mufradotu alfoz-il-Qur'on, ba kūşişi Nadimi Mar'aşlī, Qohira, 1392h.q.
- Samarqandī, Alouddin, Tuhfat-ul-fuqaho, , Bejrut, 1405h.q./1985m.
- Sajidmurtazo, Alī, al-Intisor, ba kūşişi Muhammadrizo Xirson, Naçaf, 1391h.q.
- Sujutī, Çaloliddin, Çome'-us-saƣir, Bejrut, Dorulfikr, copi avval, 1401h.q.
- Şofeī, Muhammad, al-Umm, ba kūşişi Muhammad Zahrī Naççor, Bejrut, Dorulma'rifat, be to.
- Şahidi Sonī, Zajniddin, ar-Ravzat-ul-bahija, ba kūşişi Muhammadi Kalontar, Bejrut, Doru ehjoilturosil'arabī, 1403h.q.
- Şajxi Caduq, Muhammad ibni Alī, al-Çavome'-ul-fiqhija (al-Muqni'), Qum, 1404h.q.
- Şajxi Caduq, Muhammad ibni Alī, Man lo jahzuruhu-l-faqih, Qum, daftari intişoroti islomī, copi duvum, 1413h.q.
- Şajxi Tūsī, Abuça'far Muhammad ibni Hasan, al-Xilof, muhaqqiq va musahheh: Xurosonī, Alī, Şahristonī, Sajidçavod, Toho Naçaf, Mahdī, Iroqī, Muçtabo, Qum, daftari intişoroti islomī, copi avval, 1407h.q.
- Sofī Gulpojgonī, Lutfulloh, Çome'-ul-ahkom, intişoroti hazrati Ma'suma (s), Qum, copi cahorum, 1417h.q.
- At-Tabaronī, Sulajmon ibni Ahmad, al-Mu'çam-ul-avsat, tahqiq: Abumaoz, Toriq ibni Ivazulloh, Qohira, Dorulharamajn, 1415h.q.
- Alloma Hillī, Hasan ibni Jusuf, Tazkirat-ul-fuqaho, Qum, muassisai Olulbajt (a), copi avval, 1414h.q.
- Kulajnī, Muhammad, al-Kofī, ba kūşişi Aliakbari Ƣafforī, Bejrut, 1401h.q.
- Gulpojgonī, Sajid Muhammadrizo, Maçma'-ul-masoil, Dorulqur'onilkarim, Qum, copi duvum, 1409h.q.
- Molik ibni Anas, al-Muvatta', ba kūşişi Muhammadfuod Abdulboqī, Bejrut, 1406h.q.
- Maçlisī, Muhammadboqir, Bihorul-anvor, Bejrut, Doru ehjoilturosil'arabī, copi duvum, 1403h.q.
- Muhaqqiqi Hillī, Ça'far ibni Hasan, Şaroi'-ul-Islom, ba kūşişi Abdulhusajn Muhammadalī, Naçaf, 1389h.q.
- Mudarris Tabotaboī, Husajn, Muqaddimae bar fiqhi şi'a, tarçumai Muhammadosif Fikrat, Maşhad, 1368h.ş.
- “Marosimi e'tikof qabl az inqilob”, pojgohi itilo'rasoniji daftari Ojatulloh Xomanae, ta'rixi naşr: 25 urdibihişti 1392h.ş., ta'rixi bozdid: 16 bahmani 1401h.ş.
- “Marosimi e'tikof dar kişvarhoi çahon”, xabarguzoriji Erno, ta'rixi naşr: 18 farvardini 1395h.ş., ta'rixi bozdid: 16 bahmani 1401h.ş.
- Marvazī, Muhammad ibni Nasr, Ixtilof-ul-ulamo, , ba kūşişi Subhī Somirroī, Bejrut, 1406h.q.
- Mufid, Muhammad ibni Muhammadi Nu'mon, al-Muqni'a, Qum, muassisai naşri islomī, 1410h.q.
- “Makoni e'tikof”, pojgohi itilo'rasoniji Havza, ta'rixi naşr: 30 farvardini 1395h.ş., ta'rixi bozdid: 15 bahmani 1401h.ş.
- Naççoşī, Ahmad ibni Alī, Riçol-un-Naççoşī, ba kūşişi Muso Şubajriji Zançonī, Qum, çamo'atulmudarrisin fil havzatil'ilmija, 1407h.q.
- Naroqī, Mavlo Ahmad ibni Muhammad Mahdī, Mustanad-uş-şi'a fi ahkom-iş-şari'at, Qum, muassisai Olulbajt (a), copi avval, 1415h.q.
- «Nigohe ba ahamijat va fazilati e'tikof», vebgohi Oini rahmat, ta'rixi bozdid: 15 bahmani 1401h.ş.