Jump to content

Kun fajakun

Az wikishia
Kun fajakun

Kun fajakun (arabī: کُنْ فَیَکونُ) ba ma'noi «boş! Pas, mavçud meşavad», bar ofarinişi cizho, ba mahzai irodai Xudovand işora mekunad. In ibora dar Qur'on, rivojot va aş'ori forsī zikr şudaast.

Mufassironi imomija, in iboratro bajoni tamsilie az in haqiqat medonand, ki iroda va xosti Xudovand ba ofarinişi aşjo biduni onki haqiqatan nijoze ba amri lafziji «kun» boşad, barobar ast, ammo aksari ahli sunnat, bo in tafsir muxolifand.

«Kun fajakun» dar Qur'on, rivojot va aş'ori forsī

Iborati «kun fajakun/کُنْ فَیکونُ» ba ma'noi «boş! pas mavçud meşavad», dar haşt ojati Qur'on dar borai mavzū'ote cun tavalludi ƣajriodiji Iso (a), ofariniş va vuqu'i qijomat ba kor raftaast.[1]: «إِذا قَضی أَمْراً فَإِنَّما یقُولُ لَهُ کنْ فَیکونُ»[2]; ja'ne: «[Xudovand] hangome ki cizero muqarar dorad (va farmoni hastiji onro sodir kunad), faqat ba on megūjad: mavçud boş! On niz favran mavçud meşavad».[3]

Hamcunin dar rivojate az Pajƣambar (s) naql şudaast, ki Xudovand dar bihişt xitob ba bihiştijon mefarmojad: Man ba har cize «kun» (mavçūd boş) bigūjam, on ciz mavçud meşavad; inak in maqomro baroi şumo qaror mediham to ba har cize «kun» bigūed, on ciz muhaqqaq gardad.[4]

Şoironi forsizabon, hamcun Attor,[5] Mavlavī,[6] Sa'dī[7] va Nizomī[8] dar aş'ori xud, hamin iboratro bo mazmuni qur'onī dar mavridi Xudovand ba kor burdaand:

قضای کن فیکون است حکم بار خدای

[9]بدین سخن سخنی در نمی‌توان افزود

Qazoi kun fajakun ast hukmi bor Xudoj

Bad-in suxan suxane dar nametavon afzud

Tafsir va ma'noi «kun fajakun»

Aksari mufassironi şiai imomija in ojatro bajoni tamsilie az in haqiqat medonand, ki Xudovand hamin ki iroda kunad, cize mavçud şavad, on ciz mavçud meşavad; be onki haqiqatan nijoze ba amri lafziji «kun/ کُن» dar xitob ba on ciz boşad;[10] cun istifoda az lafzi «kun» baroi xalqi cize, ham mustalzimi tasalsul ast va ham befoida. Az in rū, mustalzimi tasalsul ast, ki baroi eçodi hamin «kun/ کُن», ba «kun»-i digar nijoz hast va baroi eçodi «kun»-i axir niz ba «kun»-i digar va hamin tavr to benihojat. Befoida budani on ham ba in dalel ast, ki hanuz on ciz, mavçud nest, ki muxotabi «kun» qaror bigirad, va agar on ciz mavçud boşad, digar nijoze ba lafzi «kun» nadorad.[11]

Mufassironi şiai imomija ba in suxan az Imom Alī (a) istinod mekunand: «Xudovand hargoh cizero iroda kunad, megūjad: mavçud boş, va bedarang mavçud meşavad; na ba in ma'no, ki sadoe az ū dar gūşho binişinad jo farjode şunida şavad, balki suxani Xudovand hamon cize ast, ki eçod mekunad, surat mebaxşad va peş az on cize vuçud nadoşt».[12]

Dar tafosiri irfonī niz ba in matlab işora şudaast, ki «kun fajakun» amre vuçudī va hamon nafsi zuhuri aşjo' ast.[13]

Ammo aksari mufassironi ahli sunnat, in ojatro tamsilī tavzeh namedihand va mu'taqidand, ki Xudovand baroi xalqi cize, haqiqatan az lafzi «kun/ کُن» istifoda mekunad; jo ba in şakl, ki xitob ba şaj'i mavçud lafzi «kun»-ro istifoda mekunad, to holati on şaj'ro taƣjir dihad;[14] va jo xitob ba şaj'i mavçud dar ilmi Ilohī, in lafzro ba kor mebandad to on şaj' dar xoriç niz eçod şavad.[15]

Ezoh

  1. ↑ Nig.: surai Baqara, ojati 117; surai Oli Imron, ojoti 47 va 59; surai An'om, ojati 73; surai Nahl, ojati 40; surai Marjam, ojati 35; surai Josin, ojati 82; surai Ƣofir, ojati 68.
  2. ↑ Surai Baqara, ojati 117; surai Oli Imron, ojati 47.
  3. ↑ Tarçumai Fulodvand.
  4. ↑ Sadrulmutaallihin, al-Hikmat-ul-muta'olija, 1981m., ç.6, sah.9 - 10; Fajzi Koşonī, Ilm-ul-jaqin, 1418h.q., ç.2, sah.1292; Sadrulmutaallihin, Tafsir-ul-Qur'on-il-Karim, 1366h.ş., ç.5, sah.197; Oştijonī, Şarh bar zod-ul-musofir, 1381h.ş., ç.1, sah.21.
  5. ↑ Attori Nişoburī, Devoni aş'or, qasidai 5.
  6. ↑ Mavlavī, Devoni Şams, ƣazali 1344.
  7. ↑ Sa'dī, Ƣazalijot, ƣazali 25.
  8. ↑ Nizomī, Xamsa, Lajlī va Maçnun, baxşi 1.
  9. ↑ Sa'dī, Ƣazalijot, ƣazali 25.
  10. ↑ Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, 1372h.ş., ç.1, sah.368; Tabotaboī, al-Mizon, 1417h.q., ç.12, sah.249; Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, 1372h.ş., ç.6, sah.556; Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.11, sah.233.
  11. ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1417h.q., ç.17, sah.115.
  12. ↑ Tabarsī, al-Ehtiçoç, 1403h.q., ç.1, sah.203.
  13. ↑ Samadiji Omulī, Şarhi daftari dili Alloma Hasan‎zoda Omulī, be to, sah.52.
  14. ↑ Tabarī, al-Çome'u fi tafsir-il-Qur'on, ç.1, sah.405; Tusī, at-Tibjon, ç.1, sah.432; Movardī, an-Nukatu va-l-ujun, ç.1, sah.179.
  15. ↑ Tabarī, Çome'-ul-bajon, ç.1, sah.405; Samarqandī, Tafsir-ul-Samarqandī, ç.1, sah.88; Tusī, at-Tibjon, ç.1, sah.432; Movardī, an-Nukatu va-l-ujun, ç.1, sah.179; Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, ç.1, sah.318.

Sarcaşma

  • Attori Nişoburī, Devoni aş'or, qasidai 5.
  • Qur'oni Karim, tarçumai Muhammadmahdiji Fulodvand.
  • Mavlavī, Devoni Şams, ƣazali 1344.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Tafsiri Namuna, Tehron, Dorul-kutubil-islomijja, 1374h.ş.
  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, intişoroti muassisatul-vafo, 1404h.q.
  • Nizomī, Xamsa, Lajlī va Maçnun, baxşi 1.
  • Olusī, Sajidmahmud, Ruh-ul-ma'onī fi tafsir-il-Qur'on-il-Azim, Bejrut, Dorul-kutubil-ilmijja, 1415h.q.
  • Oştijonī, Çaloliddin, Şarh bar zod-ul-musofir, Qum, Bustoni kitob, 1381h.ş.
  • Sadrulmutaallihin, al-Hikmat-ul-muta'olija fi-l-asfor-il-aqlijjat-il-arba'a, Bejrut, Doru ehjoil-turos, 1981m.
  • Sadrulmutaallihin, Tafsir-ul-Qur'on-il-Karim, Qum, intişoroti Bedor, 1366h.ş.
  • Samadiji Omulī, Dovud, Şarhi daftari dili Alloma Hasanzoda Omulī, beço, noşiri copī: Nubuƣ; noşiri diçitalī: Markazi tahqiqoti rojonaiji Qoimijai Isfahon, be to.
  • Sa'dī, Mavo'iz, ƣazali 25.
  • Tabarsī, Fazl ibni Hasan, Maçma'-ul-bajon fi tafsir-il-Qur'on, Tehron, Nosir Xisrav, copi sejum, 1372h.ş.
  • Tabotaboī, Sajidmuhammadhusajn, al-Mizon, Qum, Daftari intişoroti islomī, copi pançum, 1417h.q.
  • Fajzi Koşonī, Muhammad ibni Şoh Murtazo, Ilm-ul-jaqin, Qum, intişoroti Bedor, 1418h.q.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Кун_фаякун&oldid=14636"