Iftor, rūzakuşoī, kuşodan va şikastani rūza, bo xūrdanu oşomidan ast. Dar dini Islom şikastani rūzai mohi Ramazon va rūzai nazrie, ki rūzi on muajjan şuda boşad, peş az maƣribi şar'ī, harom ast. Hamcunin, şaxse ki rūza giriftan baroi ū zijonovar jo doroi maşaqqat boşad, voçib ast rūzaaşro bixūrad.
- In maqola dar borai urfu odat va qoidahoi iftor ast. Baroi oşnoī bo rasmu oinho va incunin taomhoi iftorī, madxali Iftoriro bubined.
Baroi iftoru rūzakuşoī, odobe az çumla duo dar on hangom va hamcunin tilovati surai Qadr zikr şudaast. Ilova bar in, rūzakuşoī bo obi garm va şir, mustahab ast. Dar rivojot, baroi iftorī dodan fazilati bisjore zikr şudaast.
Mafhumşinosī
Iftor, ba ma'noi kuşodan va şikastani rūza ast.[1] Ba ƣizo xūrdan peş az namozi idi Fitr ham iftor gufta şuda va mustahab donista şudaast.[2]
Iftor dar ba'ze vaqtho voçib va dar ba'ze vaqthoi digare harom ast; vaqthoi harom iboratand az: şikastani rūzai mohi Ramazon va rūzai nazrie, ki rūzi on muşaxxas şuda boşad, peş az azoni şom, şikastani rūzai qazo ba'd az azoni peşin, şikastani rūza dar e'tikof va iftor dar surate, ki rūzador ba'd az azoni peşin safari xudro oƣoz kunad.[3] Agar rūza giriftan baroi şaxse zijonovar jo doroi maşaqqati bisjor boşad, bar ū voçib ast iftor kunad.[4] Hamcunin iftor kardani kase ki rūzai mustahabī girifta va mehmoni şaxsi mu'mine ast, mustahab ast va iftori rūzai mustahab ba'd az azoni peşin makruh ast.[5]
Bar pojai rivojot, şaxsi rūzador mustaçobud-da'vat ast,[6] ba xusus hangomi iftor.[7]
Odob
Faroze az xutbai şa'bonijai Pajƣambar (s):
«Har kas az şumo, mu'mini rūzadorero dar mohi Ramazon iftor dihad, baroi ū nazdi Xudo savobi ozod kardani jak bandaro dorad va omurzişi gunohoni guzaştaaş xohad bud. Şaxse savol kard: jo Rasulalloh! Hamai mo qudrat bar on nadorem; farmud: bo iftor dodan ba rūzador agarcī ba nisfi donai xurmo jo çur'ae ob az otaş biparhezed!».
Saduq, Ujunu axbor-ir-Rizo (a), 1378h.q., ç.1, sah.296.
Baroi iftoru rūzakuşoī odobe zikr şudaast, az çumla: xondani duo, tilovati surai Qadr hangomi iftor, va iftor ba'd az xondani namozi şom.[8] Naql şudaast, Pajƣambari Islom (s) hangomi iftor in duoro mexond: «allohumma laka sumno va ala rizqika aftarno, fataqabbalhu minno; Xudovando! baroi Tu rūza giriftem va bo rizqi Tu iftor mekunem. Pas rūzai moro qabul namo!».[9] Rūzakuşoī bo ob, maxsusan obi nimagarm, şir va xūrdanihoi şirin, ba xusus xurmo, mustahab şumorida şudaast.[10]
Iftorī dodan
Maqolai aslī: Iftorī
Bino bar rivojoti naqlşuda az ma'sumon, ki iftorī dodan ba rūzador bisjor fazilat dorad.[11] Az çumla dar rivojate az Imom Sodiq (a) açri kase ki iftorī medihad, monandi açri rūzador donista şudaast.[12] Musulmonon dar kişvarhoi muxtalif bo odobu rusumi mutafovite ba rūzadoron iftorī medihand. Dar ba'ze makonhoi muqaddas monandi harami Imom Rizo (a) va harami hazrati Ma'suma (s) va barxe masoçid niz sufrai iftoriji soda pahn meşavad.[13]
Ezoh
- ↑ Naçafī, Çavohir-ul-kalom, 1404h.q., ç.16, sah.384; muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī, farhangi fiqh, 1385h.ş., ç.1, sah.624.
- ↑ Naçafī, Çavohir-ul-kalom, 1404h.q., ç.11, sah.354; Tabotaboiji Jazdī, al-Urvat-ul-vusqo, 1419h.q., ç.2, sah.102.
- ↑ Naçafī, Çavohir-ul-kalom, 1404h.q., ç.16, sah.264 – 266 va ç.29, sah.50.
- ↑ Naçafī, Çavohir-ul-kalom, 1404h.q., ç.17, sah.133 va ç.16, sah.347, ç.17, sah.150 - 154.
- ↑ Muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī, farhangi fiqh, 1385h.ş., ç.1, sah.624.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.2, sah.510; Muhammadiji Rejşahrī, Mizon-ul-hikmat, 1416h.q., ç.2, sah.1686; Rovandī, ad-Da'avot, 1366h.ş., ç.1, sah.27.
- ↑ Rovandī, ad-Da'avot, 1366h.ş., ç.1, sah.27.
- ↑ Hurri Omilī, Vasoil-uş-şi'a, 1414h.q., ç.10, sah.149 - 151; Naçafī, Çavohir-ul-kalom, 1404h.q., ç.16, sah.384 va 385.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.4, sah.95.
- ↑ Hurri Omilī, Vasoil-uş-şi'a, 1414h.q., ç.10, sah.156 - 161.
- ↑ Ba unvoni namuna nigoh kuned ba: Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.4, sah.68 va 69.
- ↑ Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.4, sah.68, hadisi 1.
- ↑ «Iftoriji soda, fursate baroi hamdiliji jak şahr», xabarguzoriji Çumhuriji Islomī.
Sarcaşma
- Imom Xumajnī, Ruhulloh, Tahrirul-vasila (tarçumai forsī), Tehron, muassisai tanzim va naşri osori imom Xumajnī, 1386h.ş.
- Iftoriji soda, fursate baroi hamdiliji jak şahr», xabarguzoriji Çumhuriji Islomī, ta'rixi darçi matlab: 6 xurdodi 1398h.ş., ta'rixi bozdid: 8 urdibihişti 1399h.ş.
- Kulajnī, Muhammad ibni Ja'qub, al-Kofī, tahqiqi Aliakbari Ƣafforī va Muhammadi Oxundī, Tehron, Dorul-kutubil-islomijja, copi cahorum, 1407h.q.
- Muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī, farhangi fiqh mutobiqi maktabi Ahli Bajt alajhimus-salom, Qum, muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī, copi duvum, 1385h.ş.
- Muhammadiji Rejşahrī, Muhammad, Mizon-ul-hikmat, Dorul-hadis, 1416h.q.
- Naçafī, Muhammadhasan, Çavohir-ul-kalom fi şarhi şaroe'-il-Islom, Bejrut, Doru ehjoil-turosil-arabī, 1404h.q.
- Rovandī, Qutbiddin, ad-Da'avot, madrasatul-Imomil-Mahdī (aç), 1366h.ş.
- Saduq, Muhammad ibni Alī, Ujunu axbor-ir-Rizo (a), tahqiqi Mahdiji Loçvardī, Tehron, Naşri çahon, copi avval, 1378h.q.
- Tabotaboiji Jazdī, Sajid Muhammadkozim, al-Urvat-ul-vusqo fimo ta'ummu bihi-l-balvo (Muhaşşo), Qum, Daftari intişoroti islomī, copi avval, 1419h.q.
- Xuī, Sajid Abulqosim, Minhoç-us-solehin, Qum, naşri Madinatul-ilm, 1410h.q.
- Hurri Omilī, Muhammad ibni Hasan, Vasoil-uş-şi'a, Bejrut, muassisai Olulbajt li ehjoil-turos, 1414h.q.