Сайид Абулқосим Хуӣ: Тафовут байни таҳрирҳо
→Оро ва назариёти илмӣ
| Сатри 137: | Сатри 137: | ||
===Оро ва назариёти илмӣ=== | ===Оро ва назариёти илмӣ=== | ||
Сайид Абулқосими Хуӣ, дар фиқҳ ва усули фиқҳ, назарот ва орои қобили таваҷҷӯҳе доштааст, ки гоҳ бо назароти машҳури фақеҳони шиа фарқ мекардааст ва ба гузориши бархе, 300 фатво бар хилофи фатвоҳои машҳури фақеҳони шиа, байни фатвоҳои Хуӣ дида мешавад. | Сайид Абулқосими Хуӣ, дар фиқҳ ва усули фиқҳ, назарот ва орои қобили таваҷҷӯҳе доштааст, ки гоҳ бо назароти машҳури фақеҳони шиа фарқ мекардааст ва ба гузориши бархе, 300 фатво бар хилофи фатвоҳои машҳури фақеҳони шиа, байни фатвоҳои Хуӣ дида мешавад.<ref>“Дахолати Охунди Хуросонӣ дар машрута мутаораф набуд”.</ref> Бархе аз ин маворид иборат аст аз: | ||
Мухолифат бо мукаллаф будани кофирон ба фурӯъи дин: Хуӣ монанди Юсуфи Баҳронӣ ва бар хилофи назари ҳамаи уламои шиа, ки мӯътақиданд кофирон илова бар усули дин, мукаллаф ба фурӯъи дин ҳам шудаанд, | Мухолифат бо мукаллаф будани кофирон ба фурӯъи дин: Хуӣ монанди Юсуфи Баҳронӣ ва бар хилофи назари ҳамаи уламои шиа, ки мӯътақиданд кофирон илова бар усули дин, мукаллаф ба фурӯъи дин ҳам шудаанд,<ref>Файёз, “Навовариҳои усулӣ ва фиқҳии оятуллоҳ Хуӣ”, саҳ.336 ва 337.</ref> бар ин бовар аст, ки кофирон то замоне, ки Исломро напазиранд, мукаллаф ба фурӯъи дин намешаванд.<ref>Файёз, “Навовариҳои усулӣ ва фиқҳии оятуллоҳ Хуӣ”, саҳ.336 ва 337.</ref> | ||
Адами пазириши нисбӣ будани оғози моҳи қамарӣ: ба бовари Хуӣ, бар хилофи назари машҳур, оғози моҳи қамарӣ барои ҳама яксон аст ва наметавон онро нисбӣ донист. Чаро ки меъёри оғози моҳи қамарӣ, бар асоси орои Хуӣ, берун рафтани моҳ аз муҳоқ аст, ки як падидаи таквинӣ аст ва ба вазъи қароргирии хуршед, моҳу замин муртабит аст ва вобаста ба аҷзову манотиқи гуногуни замин нест. | Адами пазириши нисбӣ будани оғози моҳи қамарӣ: ба бовари Хуӣ, бар хилофи назари машҳур, оғози моҳи қамарӣ барои ҳама яксон аст ва наметавон онро нисбӣ донист. Чаро ки меъёри оғози моҳи қамарӣ, бар асоси орои Хуӣ, берун рафтани моҳ аз муҳоқ аст, ки як падидаи таквинӣ аст ва ба вазъи қароргирии хуршед, моҳу замин муртабит аст ва вобаста ба аҷзову манотиқи гуногуни замин нест.<ref>Файёз, “Навовариҳои усулӣ ва фиқҳии оятуллоҳ Хуӣ”, саҳ.336 ва 337.</ref> | ||
Мухолифат бо шуҳрати фатвоӣ ва иҷмоъ: Сайид Абулқосим, дар бораи шуҳрати фатвоӣ, назароте ба куллӣ мутафовит бо назароти машҳури олимони шиа дошт. Ба бовари бештари усулёни шиа, агар як фатво дар миёни фақеҳон, машҳур бошад, ривояти мӯътабаре, ки бо он носозгор аст, эътиборе надорад. Хуӣ аммо бо ин асл мухолиф аст ва «шуҳрати фатвоӣ»-ро дар тарҷеҳоти боби таъоруз дар усули фиқҳ зикр накарда ва мӯътақид аст, шуҳрати амалӣ заъфи санади ривоятро ҷуброн намекунад; ҳамонтавр, ки бе таваҷҷӯҳии фуқаҳо ба як ҳадиси саҳеҳ, онро аз ҳуҷҷият соқит нахоҳад кард. | Мухолифат бо шуҳрати фатвоӣ ва иҷмоъ: Сайид Абулқосим, дар бораи шуҳрати фатвоӣ, назароте ба куллӣ мутафовит бо назароти машҳури олимони шиа дошт. Ба бовари бештари усулёни шиа, агар як фатво дар миёни фақеҳон, машҳур бошад, ривояти мӯътабаре, ки бо он носозгор аст, эътиборе надорад. Хуӣ аммо бо ин асл мухолиф аст ва «шуҳрати фатвоӣ»-ро дар тарҷеҳоти боби таъоруз дар усули фиқҳ зикр накарда ва мӯътақид аст, шуҳрати амалӣ заъфи санади ривоятро ҷуброн намекунад; ҳамонтавр, ки бе таваҷҷӯҳии фуқаҳо ба як ҳадиси саҳеҳ, онро аз ҳуҷҷият соқит нахоҳад кард.<ref>Файёз, “Навовариҳои усулӣ ва фиқҳии оятуллоҳ Хуӣ”, саҳ.325 ва 326 ; Раисзода, “Хуӣ, Абулқосим”, саҳ.518.</ref> Вай эътибор ва ҳуҷҷияти иҷмоъро ҳам зери суол бурда аст; чӣ иҷмоъ манқул ва чӣ иҷмоъи муҳассал. Бо ин ҳол, Хуӣ дар фатвоҳои худ эҳтиёт карда ва ба иҷмоъ тавваҷӯҳ кардааст.<ref>Раисзода, “Хуӣ, Абулқосим”, саҳ.518.</ref> | ||
Фатвоҳои мухолифи машҳур: ҷавози хориҷ шудани зан аз хона бе иҷозати ҳамсар, ҷавози сиқти ҷанин барои зан дар сурати эҳтимоли марги худ, ҷавози издивоҷи доими марди мусулмон бо зани аҳли китоб, машрут набудани ҷиҳоди ибтидоӣ ба ҳузури имоми маъсум, шарт набудани иҷтиҳод барои қозӣ, ва ҳамчунин таҳорати чармҳои воридшуда аз кишварҳои ғайримусулмон, ки забҳи шаръии онҳо машкук аст. | Фатвоҳои мухолифи машҳур: ҷавози хориҷ шудани зан аз хона бе иҷозати ҳамсар, ҷавози сиқти ҷанин барои зан дар сурати эҳтимоли марги худ, ҷавози издивоҷи доими марди мусулмон бо зани аҳли китоб, машрут набудани ҷиҳоди ибтидоӣ ба ҳузури имоми маъсум, шарт набудани иҷтиҳод барои қозӣ, ва ҳамчунин таҳорати чармҳои воридшуда аз кишварҳои ғайримусулмон, ки забҳи шаръии онҳо машкук аст.<ref>Раисзода, “Хуӣ, Абулқосим”, саҳ.518.</ref> | ||
==Иқдомоти сиёсӣ== | ==Иқдомоти сиёсӣ== | ||