Шиа: Тафовут байни таҳрирҳо
→Фирқаҳои шиа
х (Text replacement - "<references group="lower-alpha" />" to "{{Ёддошт}}") |
|||
| Сатри 72: | Сатри 72: | ||
==Фирқаҳои шиа== | ==Фирқаҳои шиа== | ||
:''Навиштори аслӣ:'' '''[[Фирқаҳои шиа]]''' | :''Навиштори аслӣ:'' '''[[Фирқаҳои шиа]]''' | ||
Муҳимтарин фирқаҳои шиаро [[Имомия|имомия]], [[Зайдия|зайдия]], [[исмоилия]], [[Ғолиён|ғолиён]], [[Кайсония|кайсония]] ва то андозае [[Воқифия|воқифия]] медонанд.<ref>Ниг.: Собирӣ, Таърихи фирақи исломӣ, 1388ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.32</ref> Бархе аз ин фирқаҳо худ шохаҳои мухталиф доранд, монанди Зайдия, ки то даҳ шоха ҳам барои он зикр шудааст;<ref>Ниг.: Собирӣ, Таърихи фирақи исломӣ, 1388ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.95-104</ref> ва кайсония, ки онро ба чаҳор шоха тақсим кардаанд.<ref>Ниг.: Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.132-136</ref> Ҳамин сабаб шудааст, ки аз фирқаҳои мутааддиде ба унвони фирқаҳои шиа ёд шавад.<ref>Барои намуна ниг.: Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.131-171</ref> Албатта бисёре аз фирқаҳои шиа аз байн рафтаанд ва имрӯза танҳо се мазҳаби имомия, зайдия ва исмоилия пайравон доранд.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.66</ref> | Муҳимтарин фирқаҳои шиаро [[Имомия|имомия]], [[Зайдия|зайдия]], [[исмоилия]], [[Ғолиён|ғолиён]], [[Кайсония|кайсония]] ва то андозае [[Воқифия|воқифия]] медонанд.<ref>Ниг.: Собирӣ, Таърихи фирақи исломӣ, 1388ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.32</ref> Бархе аз ин фирқаҳо худ шохаҳои мухталиф доранд, монанди Зайдия, ки то даҳ шоха ҳам барои он зикр шудааст;<ref>Ниг.: Собирӣ, Таърихи фирақи исломӣ, 1388ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.95-104</ref> ва кайсония, ки онро ба чаҳор шоха тақсим кардаанд.<ref>Ниг.: Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.132-136</ref> Ҳамин сабаб шудааст, ки аз фирқаҳои мутааддиде ба унвони фирқаҳои шиа ёд шавад.<ref>Барои намуна ниг.: Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.131-171</ref> Албатта бисёре аз фирқаҳои шиа аз байн рафтаанд ва имрӯза танҳо се мазҳаби имомия, зайдия ва исмоилия пайравон доранд.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.66</ref> | ||
| Сатри 78: | Сатри 77: | ||
Воқифия ба касоне мегӯянд, ки пас аз шаҳодати [[Имом Мусои Козим алайҳиссалом|Имом Козим (а)]], дар ӯ таваққуф карданд; яъне ӯро охирин имом медонистанд.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.65</ref> Ғолиён ҳам гурӯҳе буданд, ки дар хусуси мақоми имомони шиа, зиёдаравӣ мекарданд; яъне ба улуҳияти онон эътиқод доштанд, онҳоро махлуқ намедонистанд ва ба Худованд ташбеҳ мекарданд.<ref>Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.154</ref> | Воқифия ба касоне мегӯянд, ки пас аз шаҳодати [[Имом Мусои Козим алайҳиссалом|Имом Козим (а)]], дар ӯ таваққуф карданд; яъне ӯро охирин имом медонистанд.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.65</ref> Ғолиён ҳам гурӯҳе буданд, ки дар хусуси мақоми имомони шиа, зиёдаравӣ мекарданд; яъне ба улуҳияти онон эътиқод доштанд, онҳоро махлуқ намедонистанд ва ба Худованд ташбеҳ мекарданд.<ref>Шаҳристонӣ, ал-Милалу ва-н-ниҳал, 1375ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.154</ref> | ||
<div style="display: block;overflow-y: auto;">{{Template Free:Дарахтвораи фирқаҳои шиа}}</div> | |||
===Дувоздаҳимомӣ=== | ===Дувоздаҳимомӣ=== | ||
:''Навиштори аслӣ:'' '''[[Имомия]]''' | :''Навиштори аслӣ:'' '''[[Имомия]]''' | ||
Шиаи дувоздаҳимомӣ ё исноашарӣ бузургтарин фирқаи мазҳаби шиа аст.<ref>Ҷабраилӣ, Сайри татаввури каломи шиа, 1396ҳ.ш., саҳ.46; Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.66</ref> Тибқи мазҳаби имомия, пас аз [[Ҳазрати Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам|Пайғамбари Ислом (с)]], [[Имомони маъсум|дувоздаҳ имом]] вуҷуд дорад, ки нахустинашон [[Имом Алӣ алайҳиссалом|Имом Алӣ (а)]] ва охиринашон [[Имом Маҳдӣ аҷҷалаллоҳу таоло фараҷаҳ|Имом Маҳдӣ (аҷҷалаллоҳу фараҷаҳ)]] аст,<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.197-199</ref> ки ҳануз зинда аст, дар ғайбат қарор дорад ва рӯзе барои барқарории адолат дар замин зуҳур хоҳад кард.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.230-231</ref> | Шиаи дувоздаҳимомӣ ё исноашарӣ бузургтарин фирқаи мазҳаби шиа аст.<ref>Ҷабраилӣ, Сайри татаввури каломи шиа, 1396ҳ.ш., саҳ.46; Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.66</ref> Тибқи мазҳаби имомия, пас аз [[Ҳазрати Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам|Пайғамбари Ислом (с)]], [[Имомони маъсум|дувоздаҳ имом]] вуҷуд дорад, ки нахустинашон [[Имом Алӣ алайҳиссалом|Имом Алӣ (а)]] ва охиринашон [[Имом Маҳдӣ аҷҷалаллоҳу таоло фараҷаҳ|Имом Маҳдӣ (аҷҷалаллоҳу фараҷаҳ)]] аст,<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.197-199</ref> ки ҳануз зинда аст, дар ғайбат қарор дорад ва рӯзе барои барқарории адолат дар замин зуҳур хоҳад кард.<ref>Таботабойӣ, Шиа дар Ислом, 1383ҳ.ш., саҳ.230-231</ref> | ||