Карими Аҳли Байт (лақаб)
- Бо Каримаи Аҳли Байт иштибоҳ нашавад.
- Ин мақола дар бораи яке аз лақабҳои Имом Ҳасан (а) аст. Барои ошноӣ бо шахсият ва зиндагии он ҳазрат, мадхали Имом Ҳасани Муҷтабо алайҳис-саломро бибинед.
Карими Аҳли Байт (форсӣ:کریمِ اهلبیت) ба маънои бахшандҳаи Аҳли Байт, яке аз лақабҳои Имом Ҳасани Муҷтабо (а) аст,[1] ки ба хотири саховату бахшиш, ба он мулаққаб шудааст.[2] Вожаи «карим» ҳарчанд дар тавсифи Ҳасан ибни Алӣ (а) дар манобеи аввалия ба кор рафтааст,[3] аммо дар зиндагонии Имом Ҳасан (а) ва дар бораи куняҳо ва лақабҳо, Карими Аҳли Байт дар ҳеҷ китоби таърихӣ ва ривоие ғайр аз манобеи мутааххир ба унвони лақаб барои ӯ зикр нашудааст.[4]
Шӯҳрати Имом Ҳасан ба Карими Аҳли Байтро ба хотири достонҳое медонанд, ки таърихнигорон аз саховати Имом нақл кардаанд.[5] Гуфта шудааст, Имом Ҳасан (а) ба қадре ба фақирону ниёзмандон инфоқ мекард, то онҷо ки дар таърихи зиндагонии ҳеҷ як аз бузургон, чунин чизе ба чашм намехӯрад.[6] Имоми Муҷтабо (а) бахшандатарин шахс дар замонаи худ ва дар саховатмандӣ, зарбулмасал буд ва бо инки ҳамаи Аҳли Байт, аҳли саховату каромат буданд, фақат ӯ ба «Карим» лақаб ёфтааст.[7]
Ибни Ҷавзӣ (ваф.654ҳ.қ.) - олими аҳли суннат, дар китоби Тазкират-ул-хавос, Имоми дувуми шиаёнро аз бузургони ҷӯду карам номида ва дар зикри фазоили ӯ менависад, ки Ҳасан ибни Алӣ дар умри худ ду бор амволу дороиҳояшро дар роҳи Худо бахшид ва се бор низ сарвати худро ба таври баробар ба фақирон тақсим кард,[8] ҳатто нақл шудааст, ки барои дархости як фақир, бист ҳазор дирҳам ба ӯ кумак кард.[9]
Боқиршарифи Қаршӣ (ваф.1433ҳ.қ.) - олими шиа, дар бораи лақаби Карими Аҳли Байт ривоятеро нақл мекунад, ки аз Имоми Муҷтабо (а) суол шуд, чаро ҳаргиз гадо ва талбандаеро ноумед намекунӣ? Имом дар ҷавоб гуфт: ман ҳам дар баробари Худованд, фақире ҳастам, ки аз Ӯ мехоҳам маро маҳрум насозад ва шарм медорам, ки бо чунин умеде, фақиронро ноумед созам ва Худованде, ки инояташро ба ман арзонӣ медорад, мехоҳад, ки ман ҳам ба мардум кумак кунам.[10]
Ба гуфтаи Сайидҳусайни Баҳрулъулм (ваф.1380ҳ.ш.) - муҳаққиқи китоби Талхис-уш-шофӣ, мавзӯи Карим будани Имом Ҳасан (а) бисёр густардатар аз он аст, ки битавон дар бораи он сухан гуфт.[11]
Шайх Ҳодӣ Оли Кошифулғито (ваф.1361ҳ.қ.) - олими шиа дар қасидае, ки дар васфи Имом Ҳасан (а) суруда аст, ба лақаби Карими Аҳли Байт ишора кардааст:
ان الامام الحسن مُهذّبا
خَیرُ الوَری جَدّاً و اُمّاً و اَبا
کریمُ اهل البیت اهلُ الکَرَم
علیهم بَعد الصَّلاة سلم[12]
Ҳамоно Имом Ҳасан поку муҳаззаб аст. Ҷад, падар ва модараш беҳтарин мардумонанд. Ӯ Карими Аҳли Байте аст, ки хонадони карам ҳастанд. Бар ин хонадон пас аз намоз дуруд бод!
Дар Эрон бархе аз муассисоти хайрия бо унвони Карими Аҳли Байт номгузорӣ шудаанд.[13]
Ҷусторҳои вобаста
Эзоҳ
- ↑ Ақил, Мин арваъи мо қола-л-Имом-ил-Ҳасан алайҳис-салом ал-Муҷтабо, 1430ҳ.қ., саҳ.7; Оли Сайф, Сайид-ул-ҷаннат ал-Имоми-л-Ҳасан алайҳис-салом, 1443ҳ.қ., саҳ.164.
- ↑ Ҳаким, Пешвоёни ҳидоят, 1385ҳ.ш., ҷ.4, саҳ.46.
- ↑ Ниг.: Яъқубӣ, Таърихи Яъқубӣ, Дорусодир, ҷ.2, саҳ.226.
- ↑ Ниг.: “Чаро ба Имом Ҳасани Муҷтабо (а) карим мегӯянд?”, хабаргузории ЭСНО.
- ↑ Разавӣ, “Карими Аҳли Байт”, саҳ.46.
- ↑ Муҳаққиқи Урузгонӣ, Фазоили аиммаи атҳор алайҳимус-салом аз дидгоҳи аҳли суннат, 1395ҳ.ш., саҳ.103.
- ↑ Қаршӣ, Донишномаи Имом Амиралмуъминин (а), 1394ҳ.ш., ҷ.1, саҳ.32.
- ↑ Ибни Ҷавзӣ, Тазкират-ул-хавос, 1376ҳ.ш., саҳ.176-178.
- ↑ Назарии Мунфарид, ас-Сулҳ-уд-домӣ, 1429ҳ.қ., саҳ.349.
- ↑ Қаршӣ, ан-Низом-ут-тарбавӣ фи-л-Ислом, Дорул-китобил-исломӣ, саҳ.248; Шуштарӣ, Эҳқоқ-ул-ҳақ, 1409ҳ.қ., ҷ.11, саҳ.238.
- ↑ Тусӣ, Талхис-уш-шофӣ, 1382ҳ.ш., ҷ.4, саҳ.179.
- ↑ Оқобузурги Теҳронӣ, аз-Зариъа, 1403ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.497.
- ↑ Ниг.: «Пойгоҳи итилоърасонии хайрияҳо ва саманҳои кишвар».
Сарчашма
- Ақил, Муҳсин, Мин арваъи мо қола-л-Имом-ил-Ҳасан алайҳис-салом ал-Муҷтабо, Бейрут, Дорул-муҳаҷҷатил-байзоъ, 1430ҳ.қ.
- Ибни Ҷавзӣ, Юсуф ибни Қазоуғлӣ, Тазкират-ул-хавос, Қум, Шариф Разӣ, 1376ҳ.ш.
- Қаршӣ, Боқиршариф, ан-Низом-ут-тарбавӣ фи-л-Ислом, беҷо, Дорул-китобил-исломӣ.
- Қаршӣ, Боқиршариф, Донишномаи Имом Амиралмуъминини Алӣ ибни Абитолиб, Қум, Дорул-таҳзиб, 1394ҳ.ш.
- Муҳаққиқи Урузгонӣ, Қурбоналӣ, Фазоили аиммаи атҳор алайҳимус-салом аз дидгоҳи аҳли суннат, Қум, Маҷмаъи ҷаҳонии шиашиносӣ, 1395ҳ.ш.
- Назарии Мунфарид, Алӣ, ас-Сулҳ-уд-домӣ, Бейрут, Дорул-Расулил-Акрам (с), 1429ҳ.қ.
- Оқобузурги Теҳронӣ, Муҳаммадмуҳсин, аз-Зариъа ило тасониф-иш-шиъа, Бейрут, Дорул-азвоъ, 1403ҳ.қ.
- Оли Сайф, Фавзӣ, Сайид-ул-ҷаннат ал-Имоми-л-Ҳасан алайҳис-салом, Бейрут, Дорул-муҳаҷҷатил-байзо, 1443ҳ.қ.
- "Пойгоҳи итилоърасонии хайрияҳо ва саманҳои кишвар", боздид: 14 обони 1402ҳ.ш.
- Разавӣ, Сайидаббос, “Карими Аҳли Байт”, Фарҳанги кавсар, № 55, поизи 1382ҳ.ш.
- Тусӣ, Муҳаммад ибни Ҳасан, Талхис-уш-шофӣ, Қум, Муҳиббин, 1382ҳ.ш.
- Ҳаким, Сайидмунзир, Пешвоёни ҳидоят, Қум, Маҷмаъи ҷаҳонии Аҳли Байт, 1385ҳ.ш.
- "Чаро ба Имом Ҳасани Муҷтабо (а) карим мегӯянд?”, хабаргузории ЭСНО, дарҷи матлаб: 17 фарвардини 1402ҳ.ш., боздид: 7 обони 1402ҳ.ш.
- Шуштарӣ, Қозӣ Нуруллоҳ, Эҳқоқ-ул-ҳақ ва изҳоқ-ул-ботил, муқаддима ва таълиқот аз Оятуллоҳилъузмо Маръашии Наҷафӣ, мактабат Оятуллоҳил-Маръашӣ ан-Наҷафӣ, Қум, чопи аввал, 1409ҳ.қ.
- Яъқубӣ, Аҳмад ибни Абияъқуб, Таърих-ул-Яъқубӣ, Бейрут, Дорусодир, бе то.