Асвад ибни Қутба
Бо Асвад ибни Қутбаи Тамимӣ иштибоҳ нашавад.
Агар раъйю андешаи зимомдор дучори дигаргунӣ шавад, ӯро аз иҷрои адолат бисёр бозмедорад. Пас бояд ки кори мардум дар он чи ҳақ аст назди ту яксон бошад, зеро дар ситамкорӣ баҳое барои адолат ёфт намешавад. Аз он чи ки ҳамонанди онро бар дигарон намеписандӣ парҳез кун ва нафаси худро дар ҳоле ки умедвор ба подоши Илоҳӣ буда ва аз кайфари ӯ ҳароснокӣ, ба анҷоми он чи Худованд бар ту воҷиб гардонидааст, водор соз. Бидон ки дунё сарои озмоиш асту дунёпараст соате дар он намеосояд ҷуз он ки дар рӯзи қиёмат аз он афсӯс мехӯрд, ва ҳаргиз чизе туро аз ҳақ бениёз намегардонад. Аз ҷумла ҳаққе ки бар туст он ки нафаси хешро нигаҳбон бошӣ ва ба андозаи тавон дар умури раият талош кунӣ, зеро он чи дар ин роҳ насиби ту мешавад, бартар аз он аст ки аз нерӯи бадании худ аз даст медиҳӣ.
Асвад ибни Қутба (арабӣ: اَسْوَد بن قُطبَه) аз ёрони Имом Алӣ (а) ва фармондеҳи лашкари вай дар минтақаи Ҳулвон буд.[2] Номае аз Имом Алӣ (а) хитоб ба ӯ содир шуда ва матни он дар Наҳҷулбалоға омадааст.[3] Имом дар ин нома, Асвадро ба парҳез аз пайравии ҳавои нафас ва зулм, бархӯрди одилона бо мардум ва истифода аз фурсати хизмат ба онон суфориш мекунад.[4] Номае аз Имом ба Асвад ибни Қутна дар китоби Вақъату Сиффин нақл шуда ки мазмунаш шабеҳи номаи 59 Наҳҷулбалоға аст.[5]
Ба гуфтаи Алӣ Аҳмадии Миёнаҷӣ (ваф.: 1379ҳ.ш.) дар Макотиб-ул-аимма, таърихнигорон ва шореҳони Наҳҷулбалоға, дар бораи номи падари Асвад ки Қутба ё Қутна ё Қутайна буда ихтилофи назар доранд.[6] Дар шарҳи Ибни Майсами Баҳронӣ лафзи Қутайна сабт шудааст.[7] Ибни Абилҳадид, аз шореҳони Наҳҷулбалоға дар қарни ҳафтуми қамарӣ, дар бораи насаби Асвад, ба дидгоҳи китоби ал-Истиъоб тамоюл дорад, ки ӯро Асвад ибни Зайд ибни Қутба ибни Ғанами Ансорӣ муаррифӣ кардааст.[8] Бархе Асвадро аз ширкаткунандагон дар ҷанги Бадр донистаанд.[9]
Сайид Муртазо Аскарӣ (ваф.: 1386ҳ.ш.) таърихпажӯҳ шиа, Асвад ибни Қутба мухотаби номаи Имом Алӣ дар Наҳҷулбалоғаро сабоии қаҳтонӣ ва ғайр аз Асвад ибни Қутбаи Тамимӣ медонад.[10] Ба назар ӯ Асвади Тамимӣ аз шахсиятҳои сохтагии таърихи Ислом аст.[11]
Эзоҳ
- ↑ Даштӣ, тарҷумаи Наҳҷулбалоға, 1379ҳ.ш., саҳ.598–599
- ↑ Амин, Аъён-уш-шиа, 1403ҳ.қ., ҷ.3, саҳ.442; Наҳҷулбалоға, Тасҳеҳи Субҳӣ Солеҳ, номаи 59, саҳ.449
- ↑ Наҳҷулбалоға, Тасҳеҳи Субҳӣ Солеҳ, номаи 59, саҳ.449
- ↑ Наҳҷулбалоға, Тасҳеҳи Субҳӣ Солеҳ, номаи 59, саҳ.449
- ↑ Минқарӣ, Вақъату Сиффин, 1404ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.106
- ↑ Аҳмадии Миёнаҷӣ, Макотиб-ул-аимма, 1426ҳ.қ., ҷ.1, саҳ.362
- ↑ Ибни Майсами Баҳронӣ, шарҳи Наҳҷулбалоға, 1404ҳ.қ., ҷ.5, саҳ.196
- ↑ Ибни Абилҳадид, Шарҳи Наҳҷулбалоға, 1404ҳ.қ., ҷ.17, саҳ.145
- ↑ Ибни Абилҳадид, Шарҳи Наҳҷулбалоға, 1404ҳ.қ., ҷ.17, саҳ.145
- ↑ Аскарӣ, Саду панҷоҳ саҳобии сохтагӣ, 1387ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.53
- ↑ Аскарӣ, Саду панҷоҳ саҳобии сохтагӣ, 1387ҳ.ш., ҷ.2, саҳ.53
Сарчашма
- Амин, Сайид Муҳсин, Аъён-уш-шиа, Лубнон, Дор-ут-таоруф, 1403ҳ.қ.
- Аскарӣ, Сайид Муртазо, Саду панҷоҳ саҳобии сохтагӣ, Қум, Донишкадаи Усул-уд-дин, 1387ҳ.ш.
- Аҳмадии Миёнаҷӣ, Алӣ, Макотиб-ул-аимма, таҳқиқ: Муҷтабои Фараҷӣ, Қум, Дор-ул-ҳадис, чопи аввал, 1426ҳ.қ.
- Даштӣ, Муҳаммад, Тарҷумаи Наҳҷулбалоға, Қум, Машҳур, 1379ҳ.ш.
- Ибни Абилҳадид, Абдулҳамид ибни Ҳибатуллоҳ, Шарҳи Наҳҷулбалоға, таҳқиқи Муҳаммад Абулфазл Иброҳим, Қум, Мактабату Оятуллоҳ ал-Узмо ал-Маръашӣ ан-Наҷафӣ (раҳ), 1404ҳ.қ.
- Ибни Майсами Баҳронӣ, Майсам ибни Алӣ, Шарҳи Наҳҷулбалоға, Теҳрон, Дафтару нашр-ил-китоб, 1404ҳ.қ.
- Минқарӣ, Наср ибни Музоҳим, Вақъату Сиффин, Қум, Мактабату Оятуллоҳ ал-Узмо ал-Маръашӣ ан-Наҷафӣ, чопи дувум, 1404ҳ.қ.
- Наҳҷулбалоға, тасҳеҳ: Субҳӣ Солеҳ, Қум, Муассисаи Дор-ул-ҳиҷра, 1414ҳ.қ.