Jump to content

Ça'far ibni Imom Hodī (a)

Az wikishia
In naviştor dar borai Ça'far ibni Alī ma'ruf ba Ça'fari kazzob ast. Baroi digar korburdho, Ça'far ibni Aliro bibined.

Ça'far ibni Alī (vaf.271h.q.), ma'ruf ba Ça'fari kazzob, farzandi Imom Hodī (a) bud va jake az da'vogaron va muddaijoni imomati ba'd az şahodati barodaraş - Imom Hasani Askarī (a) bud; az in rū, şiajoni duvozdahimomī, ūro kazzob (durūƣgū) laqab dodand.

Ça'far baroi tasbiti imomati xud, tavalludi Imomi Zamon (aç)-ro inkor kard va muddaiji merosi Imom Askarī şud. Hamcunin mexost çanozai imomi jozdahumro bixonad, ammo Imomi Zamon mone'i ū şud.

Pajravoni Ça'farro ham Ça'farija meguftand. Onon dar borai inki ū ba'd az kadom imom, ba imomat rasidaast, ixtilof doştand. Barxe ūro çonişini Imom Hodī (a), barxe çonişini Sajid Muhammad va barxei digar çonişini Imom Askarī (a) medonistand.

Nasab va laqabho

Ça'far, farzandi Imom Hodī (a), imomi dahum va barodari Imom Hasani Askarī (a) - imomi jozdahum ast.[1] Ta'rixi vilodati ū dar manobe' zikr naşudaast, ammo barxe bo istidlol ba inki Imom Hasani Askarī (a) az ū kalontar budaast, guftaand, pas az soli 232h.q., ba dunjo omadaast.[2] Ū dar soli 271h.q., dar Somirro vafot kard va dar xonai padaraş dafn şud.[3] Makoni dafni ū dar Harami Askarijajn voqe' şudaast.[4]

Şiajon ūro ba xotiri iddaoi imomat, kazzob (bisjor durūƣgū) laqab dodaand.[5] Bino bar rivojate, Pajƣambar ūro ba xotiri iddaoi durūƣinaş dar imomat ba kazzob mulaqqab kard va az tavallud va a'mole, ki az ū sar xohad zad, xabar dod va imomi şaşumro Sodiq laqab dod to az ū farq karda şavad.[6]

Hamcunin guftaand, mulaqqab şudani ū ba kazzob, ba xotiri iddaoi voris budan baroi imomi jozdahum va niz inkori vuçudi farzande baroi ū budaast.[7] Bo in hama, pajravonaş ūro zakī (poku pokiza) mexondand.[8]

Kunjai Ça'far, Abuabdulloh bud,[9] vale ba xotiri onki az naslaş 120 farzand ba dunjo omad, ba Abukarrin niz mulaqqab bud.[10]

Ça'farro ba zuqqul-xamr (zarf va maşki şarob) mulaqqab kardaand; zero ū ba şarobxorī muttaham bud.[11] Barxe ehtimol dodaand, ki in nisbat az duşmaniji bajni şiajoni duvozdahimomī va pajravoni Ça'far naş'at girifta boşad;[12] cunonki pajravoni Ça'far niz ba Imom Askarī (a) va joronaş nisbathoi noravo medodand.[13]

Iddaoi imomat

Ça'far ba'd az şahodati Imom Hasani Askarī (a) iddaoi imomat kard.[14] Dar borai inki ū çonişini kadom imom ast, bajni tarafdoronaş, ixtilofote vuçud doşt.[15] Iddae Ça'farro çonişini Imom Hodī[16] va barxe ūro çonişini barodaraş Sajid Muhammad medonistand, ki dar zamoni hajoti padaraş az dunjo rafta bud. Onon mu'taqid budand, ki Sajid Muhammad ba'd az Imom Hodī imom budaast.[17] Guruhi digare ham ūro çonişini Imom Askarī donistaand.[18]

Ça'far baroi tasbiti iddaoi imomati xud iqdomote ançom dod, ammo ba guftai Şajxi Mufid heç jak az taloşhoi ū natiça nadod.[19] Barxe az iqdomoti ū iborat ast az:

  1. Mexost bar çasadi Imom Askarī namozi çanoza bixonad, ammo Imomi Zamon (aç), ki tifli xurdsole bud, ūro kanor zada xud bar çinozai padar namoz xond.[20] Barxe az navisandagon in iqdomi Ça'farro baroi tasbiti iddaoi imomati xud donistaand.[21]
  2. Mu'tamidi Abbosiro tahrik kard, ki xonai Imom Askariro baroi joftani farzandaş çustuçū kunad va bo hamkoriji ū bud, ki jake az kanizoni Imom Askarī (a) zindonī şud.[22] In iqdomi Ça'far, ba'd az on ançom girift, ki guruhe az qumiho baroi didor bo Imom Askarī ba Somirro rafta budand va bo xabari şahodati Imom Askarī muvoçeh şudand[23] va Ça'farro ba unvoni imomi ba'd az ū ba onon muarrifī kardand. Şajx Saduq megūjad: onon bo pursişhoe az Ça'far ūro şoistai imomat nadonistand va çavobhoi xudro az Imom Mahdī darjoft kardand.[24]
  3. Ça'far ba'd az dafni Imom Hasani Askarī (a), bo inki modari Imom zinda bud, muddaiji merosi imomi jozdahum şud,[25] dar hole ki bar asosi fiqhi şia dar surate ki jak nafar az tabaqai avval dar irs misli volidajn zinda boşad, irs ba tabaqai duvumi misli barodar namerasad.[26]
  4. Hozir şud solijona mablaƣe ba hukumati vaqt bidihad, to imomati ūro ta'jid va tasdiq kunad.[27]

Mavzei şiajon

Ba guftai Şajxi Saduq, şiajon, Ça'farro ba şevahoi muxtalife imtihon kardand.[28] Onho iddaoi imomati Ça'farro rad kardand va ūro şoistai in mansab nadidand.[29] Onon hamcunin dar radi iddaoi Ça'far, ba ahodise, ki dar radi Fatahija bud niz istinod mekardand.[30] Bar asosi in rivojot, imomat, çuz dar mavridi Hasanajn, dar du barodar çoiz nest.[31]

Xususijot

Dar manobe', Ça'far jak şaxsi xatokoru fosiq muarrifī şudaast.[32] Ba guzorişi Şajxi Tusī dar kitobi al-Ƣajbat, Imom Hodī (a) hangomi tavalludi Ça'far az gumrohiji afrode ba vasilai ū xabar doda bud.[33]

Dar rivojate az Imomi Zamon (aç), dar çavob ba nomai jake az şiajon, Ça'far jak şaxsi beitilo' az ahkomi din va kase muarrifī şudaast, ki nametavonad halolro az harom farq kunad. Bar asosi in rivojat, Ça'far baroi jodgiriji sehr, 40 şabonarūz namozi xudro tark kardaast.[34]

Hamcunin guftaand, Ça'far az Foris ibni Hotami (fosid va mu'taqid ba ƣuluv) çonibdorī kard, dar hole ki Imom Hodī (a) Forisro la'n va farmoni qatlaşro sodir karda bud.[35]

Tavba

Guftaand, ki Ça'far peş az marg tavba kardaast.[36] Dar in zamina ba tavqi'e az Imomi Zamon (aç) ki dar on kori Ça'farro ba amali barodaroni Jusuf monand kardaast,[37] istinod kardaand.[38] Albatta barxe bo istinod ba suxanoni Şajxi Mufid dar xususi iddaoi imomati Ça'far,[39] manzuri Imomi Zamon (aç)-ro dar in tavqi', tanho sobiqa doştani gumrohī dar farzandoni anbijo donistaand.[40]

Firqai Ça'farija

Pajravoni Ça'far dar ta'rix ba Ça'farija ma'rufand.[41] Albatta peş az in, unvoni Ça'farija beştar baroi işora ba pajravoni Imom Ça'fari Sodiq ba kor meraft.[42] Bar farzandoni Ça'fari Tajjor va niz pajravoni Ça'far ibni Harbi Hamdonī (- jake az saroni mu'tazila, vaf.236h.q.) va Ça'far ibni Mubaşşiri Saqafī (- jake az raisoni mu'tazilai Baƣdod, vaf.234h.q.) ham gufta meşud.[43]

Fatahija, ki imomati du barodarro qabul doştand, ba Ça'far ruçu' kardand.[44] Ba hamin xotir, Şajxi Saduqi Ça'farro imomi Fatahijai duvum laqab dodaast.[45]

Ba'd az margi Ça'far, barxe az pajravonaş ba farzandi ū - Abulhasani Alī, ki naqibi arşadi sodoti Baƣdod bud,[46] ruçu' kardand.[47] Barxei digar mu'taqid budand, ki imomat bajni Abulhasan va xoharaş Fotima taqsim şudaast va pas az on du, ba digar bozmondagoni Ça'far rasidaast.[48] Sa'd ibni Abdullohi Aş'arī, kitobi al-Zijo' fi-r-raddi ala-l-Muhammadijja va-l-Ça'farijjahro dar raddi oroi firqai Ça'farija naviştaast.[49] Alī at-Tohin - jake az sardamdoroni firqai Ça'farija donista şudaast.[50]

Farzandoni Ça'farro, ba sababi intisobaşon ba Imom Rizo (a), Banu-r-Razī[51] jo Rizavijjun[52] meguftand. Şajxi Mufid guftaast, ki dar zamoni ta'lifi osoraş heç jak az farzandoni Ça'farro najoftaast, ki ba mazhabi şiai duvozdahimomī napajvasta boşad.[53] Burajha - hamsari Muhammad ibni Muso Mubarqa', ki mazori ū dar imomzodai cihilaxtaroni Qum qaror dorad, duxtari ūst.[54]

Taknigorī

Kitobi «Tuhri mutahhar» dar tathiri Ça'far va raddi inhirofi ū navişta şudaast. Navisandai kitob bisjore az rivojoti mazammati Ça'farro soxtagī medonad. Dar in kitob barxe az iddaohoi Ça'far, az bobi taqija va baroi hifzi çoni Imomi Zamoni arzjobī şudaast.[55]

Çustorhoi vobasta

Muhammad ibni Alī al-Hodī (a) (Sajid Muhammad)

Ezoh

  1. Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.134 - 135.
  2. Huşangī, «Ça'far ibni Alī», sah.169.
  3. Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.134 - 135.
  4. Qoidon, Ataboti olijoti Iroq, 1387h.ş., sah.206.
  5. Ibni Inaba, Umdat-ut-tolib, 1417h.q., sah.180; Navbaxtī, Firaq-uş-şi'a, 1404h.q., sah.95, ponavisi 1.
  6. Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.319 - 320.
  7. Bahronī, Hiljat-ul-abror, 1411h.q., ç.6, sah.90, ponavisi 3.
  8. Nig.: Arşī, Buluƣ-ul-marom, 1939m., sah.51.
  9. Navbaxtī, Firaq-uş-şi'a, 1404h.q., sah.95, ponavisi 1.
  10. Ibni Inaba, Umdat-ut-tolib, 1417h.q., sah.180; Navbaxtī, Firaq-uş-şi'a, 1404h.q., sah.95, ponavisi 1.
  11. Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.131.
  12. Saidī, “Ça'far ibni Alī”, ç.1, sah.4700.
  13. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.113; Şahristonī, al-Milal va-n-nihal, 1364h.ş., ç.1, sah.199 - 200.
  14. Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.319.
  15. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.102-116.
  16. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.101.
  17. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.112.
  18. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.101.
  19. Nig.: Mufid, al-Irşod, 1413h.q., ç.2, sah.337.
  20. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.475.
  21. Abulhusajnī, “Mahdī az nigohi ahli sunnat”, sah.84.
  22. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.475.
  23. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.475.
  24. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.475.
  25. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.43.
  26. Nosiruddini Tusī, Çavohir-ul-faroiz, 1426h.q., ç.1, sah.19.
  27. Şajxi Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.1, sah.43 - 44.
  28. Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.476.
  29. Nig.: Tusī, al-Ƣajbat, 1411h.q., sah.84 - 85.
  30. Nig.: Tusī, al-Ƣajbat, 1411h.q., sah.84.
  31. Kulajnī, al-Kofī, 1407h.q., ç.1, sah.285 - 286; Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.414-417.
  32. Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.131, 136.
  33. Tusī, al-Ƣajbat, 1411h.q., sah.226-227.
  34. Maçlisī, Bihor-ul-anvor, 1403h.q., ç.50, sah.228-231.
  35. Ibni Qubbai Rozī, an-Naqz, 1375h.ş., sah.200 ba naql az Saidī, “Ça'far ibni Alī”, ç.1, sah.4700.
  36. Nig.: Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.130
  37. Saduq, Kamol-ud-din, 1395h.q., ç.2, sah.484 (أما سبیل عمی جعفر فسبيل إخوة يوسف).
  38. Ibni Inaba, Umdat-ut-tolib, 1417h.q., sah.180, ponavis; Bahronī, Hiljat-ul-abror, 1411h.q., ç.6, sah.90, ponavisi 3; Navbaxtī, Firaq-uş-şi'a, 1404h.q., sah.95, ponavisi 1.
  39. Şajxi Mufid, al-Fusul-ul-aşara, 1413h.q., sah.61 - 62.
  40. Saidī, “Ça'far ibni Alī”, ç.1, sah.4700.
  41. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.101; Faxri Rozī, E'tiqodotu firaq-il-muslimin va-l-muşrikin, 1413h.q., sah.43.
  42. Mudarrisiji Tabotaboī, Maktab dar frojandi takomul, 1375h.ş., sah.115 ba naql az Saidī, “Ça'far ibni Alī”, ç.1, sah.4700.
  43. Sam'onī, al-Ansob, 1382h.q., ç.3, sah.290
  44. Aş'arī, al-Maqolot va-l-firaq, 1360h.ş., sah.110.
  45. Şajxi Saduq, Ma'onī-l-axbor, 1403h.q., sah.65
  46. Faxri Rozī, aş-Şaçarat-ul-muboraka, 1419h.q., sah.93.
  47. Şahristonī, al-Milal va-n-nihal, 1364h.ş., ç.1, sah.200.
  48. Şahristonī, al-Milal va-n-nihal, 1364h.ş., ç.1, sah.200.
  49. Naççoşī, Riçol-un-Naççoşī, 1365h.ş., sah.177.
  50. Şahristonī, al-Milal va-n-nihal, 1364h.ş., ç.1, sah.199 - 200.
  51. Umrī, al-Maçdī, 1409h.q., sah.134.
  52. Ibni Inaba, Umdat-ut-tolib, 1417h.q., sah.180.
  53. Şajxi Mufid, al-Fusul-ul-aşara, 1413h.q., sah.65.
  54. Faqh Çalolī Bahrul'ulumi Gelonī, Muhammad Mahdī, Anvori parokanda dar zikri ahvoli imomzodagon va biqo'i mutabarrikai Eron, ç.1, sah.437.
  55. “Tuhri mutahhar dar difo' az amui Imomi Zamon (aç)”, xabarguzoriji Ikno.

Sarcaşma

  • Abulhasanī, Rahim, «Mahdī (alajhias-salom) az nigohi ahli sunnat», Ravoqi andeşa, № 18, xurdodi 1382h.ş.
  • Arşī, Husajn ibni Ahmad, Buluƣ-ul-marom fi şarhi misk-il-xitom fi man tavalla mulk-al-Jaman min malik va imom, copi Enestos Mariji Karmalī, Qohira, 1939m.
  • Aş'arī, Sa'd ibni Abdulloh, al-Maqolot va-l-firaq, markazi intişoroti ilmī va farhangī, 1360h.ş.
  • Bahronī, Sajidhoşim ibni Sulajmon, Hiljat-ul-abror fi ahvoli Muhammad va Olih-il-athor alajhimus-salom, Qum, muassisai al-Ma'oriful-islomijja, 1411h.q.
  • Ibni Inaba Hasanī, Umdat-ut-tolib fi ansobi Oli Abitolib, Qum, Ansorijon, 1417h.q.
  • Ibni Qibai Rozī, an-Naqz ala Abilhasan Alī ibni Ahmad ibni Başşor fi-l-ƣajbat, doktorr Husajni Mudarrisiji Tabotaboī, Maktab dar farojandi takomul: nazare bar tatavvuri maboniji fikriji taşajju' dar se qarni naxustin, tarçuma: Hoşim Ezadpanoh, Nju-Çersī 1375h.ş.
  • Kulajnī, Muhammad ibni Ja'qub, al-Kofī, tasheh: Aliakbari Ƣafforī va Muhammadi Oxundī, Tehron, Dorul-kutubil-islomija, 1407h.q.
  • Qoidon, Asƣar, Ataboti olijoti Iroq, Tehron, Maş'ar, 1387h.ş.
  • Maçlisī, Muhammadboqir, Bihor-ul-anvor, Bejrut, Doru ehjoil-turosil-arabī, 1403h.q.
  • Mudarrisiji Tabotaboī, Husajn, Maktab dar farojandi takomul: nazare bar tatavvuri maboniji fikriji taşajju' dar se qarni naxustin, tarçuma: Hoşim Ezadpanoh, Nju-Çersī 1375h.ş.
  • Navbaxtī, Hasan ibni Muso, Firaq-uş-şi'a, Bejrut, Dorul-azvo', Bejrut, 1404h.q.
  • Naççoşī, Ahmad ibni Alī, Riçol-un-Naççoşī, Qum, muassisai al-Naşrul-islomī al-tobe'a liçamo'atil-mudarrisin bi Qumil-muşarrafa, 1365h.ş.
  • Saidī, Farida, Ça'far ibni Alī dar donişnomai çahoni Islom, ç.1.
  • Sam'onī, Abdukarim ibni Muhammad, tahqiq: Abdurrahmon ibni Jahjo al-Mu'allimī al-Jamonī, Hajdarobod, maçlisi doiratulmaorifil-usmonija, 1382h.q./1962m.
  • Tusī, Muhammad ibni Hasan, al-Ƣajbat, tasheh: Ibodulloh Tehronī va Alī Ahmad Noseh, Qum, Dorul-maorifil-islomija, 1411h.q.
  • Tusī, Nasriddini Muhammad ibni Muhammad, Çavohir-ul-faroiz, muassisai Doiratulmaorifi fiqhi islomī bar mazhabi Ahli Bajt alajhimus-salom, Qum, 1426h.q.
  • «Tuhri mutahhar dar difo' az amui Imomi Zamon (aç)”, xabarguzoriji Ikno, intişor: 22 xurdodi 1396h.ş., bozbiniji 14 ozari 1397h.ş.
  • Umrī, Alī ibni Muhammad, al-Maçdo fi ansob-it-tolibiin, copi Ahmad Mahdaviji Domƣonī, Qum, 1409h.q.
  • Faqih Muhammadī Çaloliji Bahrul'ulumi Gelonī, Muhammad Mahdī, Anvori parokanda dar zikri ahvoli imomzodagon va biqo'i mutabarrikai Eron, Qum, intişoroti masçidi muqaddasi Çamkaron, copi avval, 1376h.ş.
  • Faxri Rozī, Muhammad ibni Umar, aş-Şaçarat-ul-muboraka fi ansob-it-tolibija, Qum, maktabai Ojatullohil-Mar'aşī an-Naçafī, 1419h.q.
  • Faxri Rozī, Muhammad ibni Umar, E'tiqodotu firaq-il-muslimin va-l-muşrikin, Muhammad Zajnahum, maktabat Madbulī, Qohira, 1413h.q.
  • Şajxi Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Irşod fi ma'rifati huçaçilloh ala-l-ibod, tasheh: muassisai Olulbajt, Qum, kongressi Şajx Mufid, 1413h.q.
  • Şajxi Mufid, Muhammad ibni Muhammad, al-Fusul-ul-aşara fi-l-ƣajbat, Qum, kongressi Şajx Mufid, 1413h.q.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, Kamol-ud-din va tamom-un-ne'mat, tasheh: Aliakbari Ƣafforī, Tehron, Islomija, 1395h.q.
  • Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, Ma'onī-l-axbor, tasheh: Aliakbari Ƣafforī, Qum, Daftari intişoroti islomiji vobasta ba çome'ai mudarrisini havzai ilmijai Qum, 1403h.q.
  • Şahristonī, Muhammad ibni Abdukarim, al-Milal va-n-nihal, tahqiq: Muhammad Badron, Qum, al-Şarif al-Razī, 1364h.ş.