Munofiq
Munofiq ba arabī مُنافِق şaxse ki dar dil, dini Islomro napazirufta, vale dar zohir xudro mū'min nişon medihad. Mas'alai nifoq ba'd az hiçrati Pajƣambar (s) va qudrat giriftani ū dar Madina matrah şud. Dar in davra, kasone muxolifi Islom budand, ammo nametavonistand oşkoro bo on muxolifat kunand, ba hamin dalel dar zohir xudro musulmon menomidand.
Nifoq az mafohimi purkorburd dar Qur'on ast va surai Munofiqun niz ba barrasiji viƶagiho va muarrifiji munofiqon pardoxtaast. Durūƣgūī, badgumonī, xudbuzurgbinī, tamasxuri haq va ançomi gunohu fisq az viƶagihoe ast, ki Qur'on baroi munofiqon barşumurdaast.
Abdulloh ibni Ubaj, Abdulloh ibni Ujajna va ashobi aqaba dar zumrai munofiqoni maşhur şumorida şudaand. Bino bar guzorişhoi torixī, Pajƣambar (s) bo munofiqon mudoro mekard va ba surati ƣajrimustaqim iqdomotaşonro beasar mekard. Masçidi Ziror, ki pojgohi baxşe az munofiqoni Madina şuda bud, ba dasturi Pajƣambar (s) taxrib şud.
Tibqi ojati 145 surai Niso çojgohi munofiqon dar pointarin daraçai çahannam ast va mufassiron bo istinod ba in ojat, nifoqro az kufr badtar donistaand. Namozi majjit bar munofiq az namozi majjiti mū'min farq mekunad va ba çoi darxosti omurziş, bar ū la'n gufta meşavad.
Kitobhoi Sifat-un-nifoq va na't-ul-munofiqin min-as-sunan-il-ma'sura an Rasulilloh, asari Abunaimi Isfahonī, Sifot-ul-munofiqin, ta'lifi Ibni Qajimi Çavzī va an-Nifoq va-l-munofiqun fi-l-Qur'on-il-Karim ba qalami Ça'fari Subhonī az çumlai kitobhoe ast, ki dar borai munofiqon navişta şudaast.
Nifoq cist?
Munofiq kase ast, ki kufraşro pinhon mekunad va ƣajri onro namojon mesozad va bo Islom xudaşro mepūşonad.[1] Munofiq dar muqobili du mafhumi mū'min va kofir ba kor meravad.[2] Ba guftai Murtazo Mutahharī, mū'min kase ast, ki dar dil, zabon va amal ba Islom imon dorad, kofir kase ast, ki ham dar botin va dar zohir Islomro napazirufta ast va munofiq ba kase megūjand, ki dar dil muxolifi Islom ast, ammo izhor mekunad, ki ba Islom e'tiqod dorad.[3]
Farqi nifoq va fisq
Imon, e'tiqodi qalbī va iqrori zabonī va amal ba vazoif ast. Bar in asos on ki harsero doro ast mū'min va harkase harsero foqid ast kofir ast, va har kas iqrori zabonī (ba durūƣ) dorad, vale e'tiqodi qalbī nadorad, munofiq va har kase e'tiqodi qalbiju zabonī dorad, vale dar amal kūtohī mekunad fosiq ast.[4]
Alloma Tabotaboī niz nifoq va za'fi imonro du amri mutafoviti donista ast, ki avvalī in ast, ki inson cizero bigūjad, ki ba on e'tiqod nadorad va amal namekunad va duvumī on ast, ki inson cizero ki megūjad va ba on e'tiqod dorad, ba çihati sustiji iroda va himmat ançomaş nadihad.[5]
Ahamijati munofiqon dar ta'rixi Islom
Ba naviştai Tafsiri Namuna, mas'alai nifoq va munofiqon dar Islom, ba'd az hiçrati Pajƣambar (s) ba Madina matrah şudaast. Dar «Makka» muxolifon oşkoro bar ziddi Islom tabliƣ mekardand, ammo ba'd az qudratgiriji musulmonon dar Madina, duşmanon dar za'f qaror giriftand va baroi idomai barnomahojaşon barziddi Pajƣambar (s) va musulmonon, dar zohir ba safhoi musulmonon pajvastand, dar hole ki imon najovarda budand.[6]
Surai Munofiqun niz dar xususi munofiqon nozil şudaast. Dar on munofiqon vasf şudaand va az duşmaniji şadidaşon bo musulmonon suxan omadaast. Hamcunin dar in sura ba Pajƣambar (s) dastur doda şudaast, ki az xatari munofiqon barhazar boşad.[7] Dar surai Tavba niz candin ojat ba munofiqon ixtisos joftaast.[8] Alloma Tabotaboī bar in bovar ast, ki bojad bar asosi ojoti Qur'on, jak tahlili torixie surat bigirad, to fasod, tabohī va giriftorihoe, ki dar çome'ai islomī ba vuçud ovaradand, ravşan şavad.[9]
Şaxsijathoi munofiq dar sadri Islom
Dar manobei torixī va rivoī, barxe az munofiqoni sadri Islom muarrifī şudaand. Maqrizī dar kitob «Imto'-ul-asmo'» munofiqoni qaboili Avsu Xazraçro muarrifī karda va iqdomotaşon dar duşmanī bo Islom va Pajƣambar (s)-ro barşumurdaast; az çumla: Abdulloh ibni Ubaj, ki muhoçironro ba ixroç az Madina tahdid kard va Abdulloh ibni Ujajna, ki joroni xudro ba kuştani Pajƣambar (s) taşviq kard.[10]
Ashobi Aqaba niz dar zumrai munofiqon şumorida şudaand. Onho gurūhe az ashob budand, ki dar masiri bozgaşti Pajƣambar (s) az ƣazvai Tabuk naqşai terrori Pajƣambarro doştand, vale muvaffaq naşudand.[11] Muarrixon va siranavison te'dodi ashobi Aqabaro bajni 12 to 15 tan zikr kardaand.[12] Bar asosi rivojate az Imom Boqir (a), şumori onon 12 tan budaast, ki haşt tan az Qurajş budaast.[13] Şajxi Saduq bar asosi rivojate, 12 tan az ononro az Banī Umajja va 5 tanro az soiri qaboil donistaast.[14] Sujutī az ulamoi ahli sunnat nomi ashobi Aqabaro naql kardaast; az çumla: Sa'd ibni Abisarh, Abuhoziri A'robī, Çulos ben Suvajd, Maçma' ibni Çorīja, Mulajhi Tajmī, Husajn ben Numajr, Tuajma ibni Ubajriq va Murrat ibni Rabi'.[15]
Barxūrdi Pajƣambar bo munofiqon
Ba guftai muhaqqiqon, az maçmūi joftahoi torixī dar borai şevai barxūrdi Pajƣambar (s) bo munofiqon, in matlab bardoşt meşavad, ki ū hamvora to onço ki mumkin bud, bo munofiqon bo mudoroju guzaşt raftor mekard.[16] Pajƣambar (s) az kufri pinhoni munofiqon ogoh bud va dar bisjore az mavorid, ojoti Qur'on onhoro muarrifī mekard.[17] Ū borho dar posuxi kasone, ki peşnihodi qatli munofiqonro matrah mekardand, az cunin korhoe nahj mekard. [Nijozmandi manba'] Bo in hama guftaand, afv va mudoroi Pajƣambar mūçibi betavaççūhiji ū ba çome'a islomī nameşud. Pajƣambar harakathoi munofiqonro zeri nazar doşt, barnomahoi ononro xunso mekard va hangomi şoe'asozihojaşon, haqoiqro ba ogohiji musulmonon merasond. Albatta ū dar mavoridi nodir bo munofiqon barxūrdi qote' ham kardaast, ki az çumlai onho taxribi masçidi Ziror ast.[18]
Viƶagihoi Munofiqon dar Qur'on
Dar Qur'on va rivojot viƶagiho va nişonahoe baroi munofiqon bajon şudaast. Bino ba guftai navisandagoni Tafsiri Namuna, dar surai Munofiqun dah viƶagī baroi onho zikr şudaast: durūƣgūī, savgandi durūƣ xūrdan, nadoştani darki durust az haqiqat, orostagiji zohirī va carbzabonī, in'itof nadoştan dar barobari suxani haq, badgumonī va tars doştan az har hodisae, tamasxuri haq, fisqu gunoh, tasavvuri molikijat bar hamai ciz va muhtoç donistani digaron ba xud va biloxira xudbuzurgbinī va kucak şumoridani digaron.[19] Tafsiri al-Mizon, ta'biri «xuşubun musannada» baroi munofiqon dar surai Munofiqunro bajongari mazammati onon donista ast, ki har cand badanhoi zebovu tahsinbarangez va zabone şirinu harrof dorand, vale monandi cūbhoi takjadoda bar devor va aşbohe xolī az rūh hastand, ki heç xajru foidae dar vuçudaşon nest; zero ahli fahm va dark nestand.[20]
Muhammadtaqiji Misbohi Jazdī ham bo işora ba xutbai 194 Nahçulbaloƣa, in viƶagihoro baroi munofiqon şumorida ast: ba korgiriji ravişi pinhonī, orostagiji zohir va oludagiji darun, badxohiji mū'minon va manfiattalabī dar irtibotaşon bo digaron.[21]
Tahlili durūƣgūiji munofiq
Qur'on, suxani munofiqonro naql mekunad, ki şahodat ba risolati Pajƣambar medodand, vale onhoro durūƣgū mexonad (وَاللهُ یشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکاذِبُونَ)[22] ja'ne pajombar qat'an firistoda Xudost, vale munofiqe ki ba risolati ū guvohī medihad, cun e'tiqode ba oncī xudaş megūjad nadorad durūƣgū ast. Bar in asos munofiq giriftori kizbi muxbirī ast. Ja'ne har cand suxani duruste megūjad va sidqi xabarī dorad, vale xudaş ba on e'tiqode nadorad. Dar voqe' takzibi munofiqon ba çihati xabar dodani onho ba cize ast, ki ba on e'tiqode nadorand na in ki xabari onho dar borai risolati Pajƣambar durūƣ boşad.[23] Ba bovari navisandai Tafsiri Nur dar voqe' nifoq jak durūƣi amalie ast, ki katmoni kufr va izhori (durūƣini) imon ast.[24]
Tamsil holi rūhiji munofiq
Bar asosi ojoti 17 to 19 surai Baqara munofiq hamonandi kase ast, ki dar zulmate kūr qaror giriftaast va rohro taşxis namedihad. Baroi didani atrof dunboli ravşanī megardad, otaşe ravşan mekunad, ammo Xudo ba vasilae cun bod jo boron otaşaşro xomūş kunad va ū dubora ba hamon zulmat giriftor meşavad. Dar voqe' cun munofiq ba zohir dam az imon mezanad, az ba'ze foidahoi din barxūrdor meşavad, masalan az mū'minin irs mebarad, bo onon izdivoç mekunad, va ƣ.., ammo cun marg, ki hangomi barxūrdorī az osori imon ast, faro merasad, Xudovand nuri xudro az ū megirad, va onciro ba unvoni din ançom dodaast, botil mekunad va dar mijoni du zulmat qaror megirad, jake zulmati asliaş va digare zulmate, ki a'molaş ba bor ovardaast.
Dar tamsili digar, munofiq ba kase memonad, ki ducori ragbori boroni tav'am bo zulmat şudaast, ra'du soiqai havlangez az har sū ūro ducori vahşat karda, qarorgohe namejobad. Dar on zulmat peşi pojaşro namebinad va cizero taşxis namedihad, şiddati ragbor ūro vodor ba firor mekunad, vale torikī nameguzorad qadam az qadam bardorad. Az ravşanoiji ra'du barqi osmon istifoda mekunad, ammo hamin ki jak qadam bardoşt barq xomūş gaşta, dubora dar torikī furū meravad.
In tamsilho nişon medihad, ki munofiq imonro dūst namedorad, ammo az rūi nocorī ba on tazohur mekunad, vale cun dilaş bo zabonaş jakson nest, rohi zindagiro namejobad. Cunin kase hamvora ducori xatoju laƣziş meşavad, jak qadam bo musulmonon hamrohī mekunad, ammo dubora meistad.[25]
Çojgohi munofiqon dar çahannam
Tibqi ojai 145 surai Niso, munofiqon dar pojontarin nuqta va dar qa'ri çahannam (darki asfal/دَرَک اَسفَل) qaror dorand: «إِنَّ الْمُنافِقینَ فِی الدَّرْک الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ» (munofiqon dar furūtarin daraçoti dūzaxand). In ojat sarançomi munofiqonro bajon kardaast.[26] Ba guftai Nosir Makorimi Şerozī az mufassironi şia, tibqi ojoti Qur'on, nifoq az kufr şadidtar ast va munofiqon durtarini maxluqon az Xudo hastand.[27]
Taknigorī
Afzun bar mabohise, ki dar kitobhoi fiqhī va tafsirī dar borai munofiq matrah şudaast, naviştahoi mustaqile niz dar in zamina vuçud dorad, ki barxe peşinae daroz dorand; hamcun «Sifat-un-nifoq va zamm-ul-munofiqin», naviştai Ça'far ibni Muhammad al-Farjonī (207 - 301h.q.) va «Sifat-un-nifoq va na't-ul-munofiqin min-as-sunan-il-ma'sura an Rasulilloh», asari Abunaimi Isfahonī (334 - 430h.q.) va «Sifot-ul-munofiqin», az Ibni Qajimi Çavzī (691 - 751h.q.). Barxe digar az kitobho dar in zamina iboratand az:
- Al-Munofiquna fi-l-Qur'on, az Sajidhusajni Sadr
- An-Nifoq va-l-munofiquna fi-l-Qur'on-il-Karim, ba qalami Ça'fari Subhonī
- Zohirat-un-nifoq va xabois-ul-munofiqina fi-t-ta'rix, ta'lifi Abdurahmon Hasan Habanka al-Majdonī
- Al-Muvoçihatu bajna-n-nabī (s) va bajna-l-munofiqin, naviştai Abdukarim Najirī
- Suvar-ul-munofiqina fi-l-Qur'on-il-Karim, ta'lifi Buxoriji Sabo'ī
- Nifoq va munofiq az didgohi Şahid Mutahharī, naviştai Zahro Oşijon va Farişta Salomī
- Cehrai Munofiqon dar Qur'on bo istifoda az tafsiri purarzişi Namuna. Naviştai Ç. Farozmand.
Ezoh
- ↑ Turajhī, Maçma'-ul-bahrajn, 1416h.q., ç.5, sah.241.
- ↑ Mutahharī, Maçmū'ai osor, 1390h.ş., ç.25, sah.201, 202.
- ↑ Mutahharī, Maçmū'ai osor, 1390h.ş., ç.25, sah.206.
- ↑ Husajniji Şohabdulazimī, tafsiri Isno'aşarī, 1363h.ş., ç.13, sah.177; Qiroatī, Tafsiri Nur, 1383h.ş., ç.10, sah.50.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, ç.19, sah.249.
- ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.24, sah.146.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1417h.q., ç.19, sah.278.
- ↑ Ruk : Qavidil, Munofiqon dar Qur'on.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1391h.q., ç.9, sah.414.
- ↑ Maqrizī, Imto'-ul-asmo', 1420h.q., ç.14, sah.343 - 364.
- ↑ Maqrizī, Imto'-ul-asmo', 1420h.q., ç.2, sah.74.
- ↑ Voqidī, al-Maƣozī, 1409h.q., ç.3, sah.1045 - 1044; Ibni Kasir, al-Bidoja va-n-nihoja, 1398h.q., ç.5, sah.20.
- ↑ Tabarsī, Maçma'-ul-bajon, 1372h.ş., ç.5, sah.79.
- ↑ Şajxi Saduq, al-Xisol, 1362h.ş., ç.2, sah.398.
- ↑ Sujutī, ad-Durr-ul-mansur, Dorulfikr, ç.4, sah.243.
- ↑ Doniş, “Rasuli Xudo (s) va istiroteƶiji eşon dar barobari xati nifoq”, sah.23.
- ↑ Doniş, “Rasuli Xudo (s) va istiroteƶiji eşon dar barobari xati nifoq”, sah.23.
- ↑ Ça'farijon, Ta'rixi sijosiji Islom, 1380h.ş., sah.650; Doniş, “Rasuli Xudo (s) va istiroteƶiji eşon dar barobari xati nifoq”, sah.21 - 22.
- ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.24, sah.164.
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon, 1394h.q., ç.19, sah.281.
- ↑ Misbohi Jazdī, “Axloqi islomī”, sah.4.
- ↑ Surai Munofiqun, ojati 1
- ↑ Tabotaboī, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, ç.9, sah.315, va ç.19, sah.279.
- ↑ Qiroatī, Tafsiri Nur, 1383h.ş., ç.10, sah.49.
- ↑ Tabotaboī, Tarçumai tafsiri al-Mizon, 1374h.ş., ç.1, sah.89.
- ↑ Makorim, al-Amsal, 1421h.q., ç.3, sah.505.
- ↑ Makorim, al-Amsal, 1421h.q., ç.3, sah.504.
Sarcaşma
- Voqidī, Muhammad ibni Umar, al-Maƣozī, tahqiq: Morseden Çons, Bejrut, muassisatul-A'lamī, 1409h.q. - 1989m.
- Doniş, Muhammadqadir, “Rasuli Xudo (s) va istiroteƶiji eşon dar barobari xati nifoq”, maçallai Ma'rifat, şumorai 129, 1387h.ş.
- Ibni Kasir, al-Bidoja va-n-nihoja, Bejrut, Dorulfikr, 1398h.q.
- Qavidil, Mustafo, Munofiqon dar Qur'on, posdori Islom, şumorai 270, 1383h.ş.
- Makorimi Şerozī, Nosir va çam'e az navisandagon, Tafsiri Namuna, Tehron, Dorulkutubil-islomija, 1374h.ş.
- Makorimi Şerozī, Nosir, al-Amsal fi tafsiri kitobillohi-l-munzal, Qum, madrasai Imom Alī ibni Abitolib (a), copi avval, 1421h.q.
- Maqrizī, Ahmad ibni Alī, Imto'-ul-asmo' bimo li-n-nabiji min-al-ahvoli va-l-amvoli va-l-hafadati va-l-mato', tahqiqi Muhammad Abdulhamid an-Nasimī, Bejrut, Dorulkutubil'ilmija, 1420h.q./1999m.
- Misbohi Jazdī, Muhammadtaqī, “Axloqi islomī”, maçallai Ma'rifat, şumorai 4, 1372h.ş.
- Mutahharī, Murtazo, Maçmū'ai osor, Tehron, intişoroti Sadro, 1390h.ş.
- Naçafī, Muhammadhasan, Çavohir-ul-kalom fi şarhi şaroe'-il-Islom, tashehi Abbosi Quconī va Aliji Oxundī, Bejrut, Doru ehjoilturosil'arabī, copi haftum.
- Sujutī, Çaloliddin, ad-Durr-ul-mansur fi-t-tafsiri bi-l-ma'sur, Bejrut, Dorulfikr, be to.
- Tabarsī, Fazl ibni Hasan, Maçma'-ul-bajon fi tafsir-il-Qur'on, muqaddima: Muhammadçavodi Baloƣī, Nosir Xisrav, Tehron, 1372h.ş.
- Tabotaboī, Sajid Muhammadhusajn, al-Mizon fi tafsir-il-Qur'on, Qum, intişoroti islomī, 1417h.q.
- Tabotaboī, Sajid Muhammadhusajn, Tarçumai tafsiri al-Mizon, Qum, daftari intişoroti islomī, ç.5, 1374h.ş.
- Turajhī, Faxriddin, Maçma'-ul-bahrajn, tahqiqi Sajid Ahmad Husajnī, Tehron, kitobfurūşiji Murtazavī, 1416h.q.
- Ça'farijon, Rasul, Ta'rixi sijosiji Islom, Qum, Daleli mo, 1380h.ş.
- Şajxi Saduq, Muhammad ibni Alī, al-Xisol, tasheh: Aliakbari Ƣafforī, çome'ai mudarrisin, Qum, 1362h.ş.