Jump to content

Abraha

Az wikishia
Tabloi Ashobi fil, asari Isfandijor Ahmadija

Abraha jo Abrahai Aşram, podşohi Jaman va farmondehi Ashobi fil bud, ki baroi vajron kardani Ka'ba ba Makka laşkarkaşī kard, ammo Abobilu Siççil ūro şikast dodand. Abraha bar asari zaxme, ki dar in moçaro girift, ba'dho dar Jaman vafot kard.

Abraha pajravi dini nasronī va hokimi Jaman bud.

Hadafi ū az nobud kardani Ka'ba vokuniş ba behurmatiji jak jamanī ba kalisoe bud, ki baroi çilavgirī az safari onho ba Makka soxta bud. Tavseai nufuzi nasronī va ta'mini manofei Rumu Habaşa niz az ahdofi hamlai ū ba Makka buda ast.


Muarrifī

Abraha ahli Habaşa bud.[1] Ū dar qarni şaşumi melodī, havoliji soli tavalludi Pajƣambari Islom mezist.[2] Abraha bo şikast dodani jamaniho podşohi onço şud.[3]

Abraha ba xotiri zaxme, ki dar çang bar rūjaş zada şud, aşram (doroi binī va labi şikofta) xonda meşud.[4] Bo in hol, dar Daloil-un-nubuvvat nomaş «Abraha ibni Aşram» sabt şudaast.[5] Gufta şudaast, aşram nomi padari ū nabudaast[6] cunoncī dar Mu'çam-ul-buldon nomi padaraş Saboh sabt şudaast.[7]

Hamcunin Abraharo Abujaksum,[8] Sohibul-fil[9] va Abrahai Habaşī mexondand.

Laşkarkaşī ba Makka

Maqolai aslī: Ashobi fil

Abraha, bo laşkare ki filho peşopeşi on budand, ba samti Makka laşkar kaşid[10] to Ka'baro nobud kunad.[11] Binobar ojoti Qur'on, parandagone dar osmon pajdo şuda, ononro sangboron kardand.[12] Sipohi Abraha pas az şikast ba Jaman bargaşt.[13] Abraha niz dar in moçaro çarohate bardoşt va pas az intiqol ba Jaman dar onço darguzaşt.[14]

Dar surai Fil moçaroi Ashobi fil va nobudiji onon ba vasilai Abobilu Siççil omadaast.[15]

Angezai taxribi Ka'ba

Abraha pajravi dini nasronī bud.[16] Ū baroi peşgirī az safari arabhoi Jaman ba Makka, kalisoe dar San'o soxta, bo tilloju çavohirot onro tazjin kard va onhoro maçbur kard onro zijorat kunand.[17] Kalisoi mazkur «Qilis» xonda meşud,[18] va bo hadafi bozdoştani arabho az safar ba Makka soxta şuda bud.[19] Ammo jake az jamaniho ba in kaliso behurmatī kard, az in rū, Abraha qasam xurd, ki Ka'baro nobud kunad.[20] Bo in hol, gustarişi nufuzi masehijat dar baxşhoi ƣarbī va çanubiji nimçazirai Arabiston va hamcunin ta'mini manfiathoi sijosī va iqtisodiji Rumu Habaşa, jake az sababhoi hamlai Abraha ba Makkai donista şudaast.[21]

Hukumat bar Jaman

Abraha farmondehi jake az du sipohe bud, ki hokimi Habaşa ba Jaman firistod to onro tasarruf kunand.[22] Bar sipohi digar şaxse ba nomi Arjot farmondehī mekard.[23] Bar asosi barxe naqlho, tanho jak sipoh ba farmondehiji Arjot ba Jaman firistoda şud va Abraha çuzvi sipohijoni Arjot bud.[24]

Pas az fathi Jaman ba dasti sipohi Habaşa[25] bajni Arjot va Abraha çang şud.[26] Abraha, Arjotro kuşt va hokimi Jaman şud.[27]

Ba guzorişi Mas'udī, kuşta şudani Arjot, xaşmi podşohi Habaşaro ba hamroh doşt va ū tasmim girift bo sipohe hamla karda, Abraharo nobud kunad.[28] Ammo Abraha hadjahoero ba hamrohi nomae baroi podşohi Habaşa firistod, dar on ilova bar talabi baxşiş, vafodorī va itoat az podşohi Habaşaro e'lom kard.[29] podşohi Habaşa niz ūro baxşid.[30]

Çustorhoi vobasta

Ashobi fil

Abobil

Siççil

Ezoh

  1. ↑ Maqrizī, Imto'-ul-asmo', 1420h.q., ç.4, sah.68.
  2. ↑ Bargnajsī, “Abraha”, ç.2, sah.563.
  3. ↑ Maqdisī, al-Bad'u va-t-ta'rix, Bursa'id, ç.3, sah.185.
  4. ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, 1387h.q., ç.2, sah.129.
  5. ↑ Bajhaqī, Daloil-un-nubuvvat, 1405h.q., ç.1, sah.117.
  6. ↑ Bargnajsī, “Abraha”, ç.2, sah.563.
  7. ↑ Joqut Hamavī, Mu'çam-ul-buldon, 1995m., ç.3, sah.53.
  8. ↑ Zahabī, Ta'rix-ul-Islom, 1409h.q., ç.1, sah.164.
  9. ↑ Sam'onī‏, al-Ansob, 1382h.q., ç.5, sah.200.
  10. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417h.q., ç.1, sah.67.
  11. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.27, sah.335.
  12. ↑ Nig.: surai Fil.
  13. ↑ Makorimi Şerozī, Tafsiri Namuna, 1374h.ş., ç.27, sah.335.
  14. ↑ Ibni Qutajba, al-Ma'orif, 1992m., sah.638.
  15. ↑ Surai Fil, ojati 1 - 5.
  16. ↑ Çavod'alī, al-Mufassal fi ta'rix-il-arabi qabla-l-Islom, ç.6, sah.184.
  17. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417h.q., ç.1, sah.67.
  18. ↑ Ibni al-Kalbī‏, al-Asnom, 1364h.ş., sah.46 - 47.
  19. ↑ Ibni Kasiri Dimişqī‏, al-Bidoja va-n-nihoja, 1407h.q., ç.2, sah.170.
  20. ↑ Balozurī, Ansob-ul-aşrof, 1417h.q., ç.1, sah.67.
  21. ↑ Bargnajsī, “Abraha”, ç.2, sah.569.
  22. ↑ Ibni Kasiri Dimişqī‏, al-Bidoja va-n-nihoja, 1407h.q., ç.6, sah.306.
  23. ↑ Tabarī, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, 1387h.q., ç.2, sah.125.
  24. ↑ Ja'qubī, Ta'rix-ul-Ja'qubī, Bejrut, ç.1, sah.200.
  25. ↑ Ibni Hişom, as-Sirat-un-nabavijja, Bejrut, ç.1, sah.41.
  26. ↑ Mas'udī, Muruç-uz-zahab, 1409h.q., ç.2, sah.52.
  27. ↑ Maqdisī, al-Bad'u va-t-ta'rix, Bursa'id, ç.3, sah.185.
  28. ↑ Ibni Hişom, as-Sirat-un-nabavijja, Bejrut, ç.1, sah.42.
  29. ↑ Maqdisī, al-Bad'u va-t-ta'rix, Bursa'id, ç.3, sah.185.
  30. ↑ Ibni Hişom, as-Sirat-un-nabavijja, Bejrut, ç.1, sah.42.

Sarcaşma

  • Bajhaqī, Ahmad ibni Husajn, Daloil-un-nabuvvat va ma'rifatu ahvoli sohib-iş-şari'at, tahqiqi Abdulmu'tī Qal'açī, Dorul-kutubil-ilmijja, Bejrut, copi avval, 1405h.q.
  • Balozurī, Ahmad ibni Jahjo, Ansob-ul-aşrof, tahqiq: Suhajl Zakkor, Rijoz Ziriklī, Bejrut, Dorul-fikr, copi avval, 1417h.q.
  • Bargnajsī, “Abraha”, Doiratulmaorifi buzurgi islomī, ç.2, Tehron, markazi doiratulmaorifi buzurgi islomī, 1368h.ş.
  • Joqut Hamavī, Şahobiddin Abubdulloh, Mu'çam-ul-buldon, Bejrut, Dorusodir, copi duvum, 1995m.
  • Zahabī, Muhammad ibni Ahmad, Ta'rix-ul-Islom, tahqiqi Umar Abdusalom Tadmurī, Bejrut, Dorul-kitobil-arabī, copi duvum, 1409h.q.
  • Ibni Kalbī‏, Hişom ibni Muhammad, al-Asnom‏, Tehron, Naşri nav, 1364h.ş.
  • Ibni Kasiri Dimişqī‏, Ismoil ibni Umar, al-Bidoja va-n-nihoja, Bejrut, Dorul-fikr, 1407h.q.
  • Ibni Qutajba, Abdulloh ibni Muslim, al-Ma'orif, tahqiqi Sarvat Akkoşa, Qohira, al-Hajatul-misrijjatil-omma lil-kitob, 1992m.
  • Ibni Hişom, Abdulmalik, as-Sirat-un-nabavijja, tahqiqi Mustafo as-Saqqo, Ibrohim al-Abjorī, Abdulhafiz Şilbī, Dorul-ma'rifat, Bejrut, copi avval, be to.
  • Makorimi Şerozī, Nosir, Tafsiri Namuna, Tehron, Dorul-kutubil-islomija, copi avval, 1374h.ş.
  • Maqdisī, Mutahhar ibni Tohir, al-Bad'u va-t-ta'rix, Maktabatus-saqofatid-dinija, Bur Said, be to.
  • Maqrizī, Taqijuddin, Imto'-ul-asmo', tahqiqi Muhammad Abdulhamid Namisī, Bejrut, Dorul-kutubil-ilmijja, copi avval, 1420h.q.
  • Mas'udī, Alī ibni-l-Husajn, Muruç-uz-zahab va maodin-ul-çavhar, tahqiqi As'ad Doƣir, Qum, Dorul-hiçrat, copi duvum, 1409h.q.
  • Sam'onī‏, Abdukarim ibni Muhammad, al-Ansob, tahqiqi Abdurrahmon ibni Jahjo Mu'allimiji Jamonī, Hajdarobod, Maçlisi doiratulmaorifil-Usmonija, copi avval, 1382h.q.
  • Tabarī, Muhammad ibni Çarir, Ta'rix-ul-umami va-l-muluk, tahqiqi Muhammad Abulfazl Ibrohim, Bejrut, Dorul-turos, copi duvum, 1387h.q.
  • Çavod'alī, al-Mufassal fi ta'rix-il-arabi qabla-l-Islom, beço, Dorul-soqī, 2001m.
  • Ja'qubī, Ahmad ibni Abija'qub, Ta'rix-ul-Ja'qubī, Dorusodir, Bejrut, copi avval, be to.
Bargirifta az "https://tg.wikishia.net/w/index.php?title=Абраҳа&oldid=22079"