Дор-ус-салом
- Бо Дор-ул-Ислом иштибоҳ нашавад.
Дорус-салом (арабӣ:دارالسَّلام), шаҳре дар Танзания аст, ки ақаллияти шиа дар он зиндагӣ мекунанд.
Шиаёни ин шаҳр аз мардумони таҳҷоӣ ва ғайритаҳҷоӣ иборатанд. Шиаёни ғайритаҳҷоиро хуҷаҳо, буҳраҳо ва муҳоҷирони лубнонӣ ташкил медиҳанд.
Идораҳои марказии Билол муслим мейшен, Випаз ва Федератсияи ҷамоъоти шиаи хуҷаи исноъашарии Африқо, ки яке аз созмонҳои муҳими хуҷаҳои исноъашарӣ мебошанд, дар Дорус-салом қарор дорад.
Ҷойгоҳ ва аҳамият
Доруссалом калонтарин шаҳри Танзания аст, ки то соли 1996 пойтахти ин кишвар будааст. Дар ин сол пойтахт аз ин шаҳр ба Дудумо мунтақил шуд.[1] Шиаён дар ин шаҳр марокиз ва муассисоте доранд. Бар асоси саршумории соли 2022 ин шаҳр 5,383,255 ҷамъият доштааст.[2]
Шиаёни Доруссалом муташаккил аз чандин гуруҳ, хуҷаҳои исноъашарӣ, буҳра, оқохонӣ, муҳоҷирони лубнонӣ ва таҳҷоиҳои минтақа ҳастанд.[3] Ба гуфтаи Амирбаҳром Араб Аҳмадӣ, хуҷаҳо аз соли 1880 мелодӣ ба баъд дар ин шаҳр сокин шуданд.[4]
Муассисаҳои муҳими шиаёни хуҷа
Дафтар ва сохтмони марказии бархе аз созмонҳои шиаёни хуҷаи исноъашарӣ дар Доруссалом қарор дорад.
Билол муслим мейшен
Мақолаи аслӣ: Билол муслим мейшен
Созмони Билол муслим мейшен (Bilal Muslim Mission), аз ташкилоти муҳими шиаёни хуҷаи исноъашарӣ аст. Ҳадафи умдаи он, таблиғи Ислом ба хусус ташайюъ дар миёни африқоиҳои минтақа аст.[5]
Федератсияи хуҷаи исноъашарии Африқо
Мақолаи аслӣ: Федератсияи ҷамоъоти шиаи хуҷаи исноъашарии Африқо
Федератсияи шиаёни хуҷаи исноъашарии Африқо, ташаккули шиаёни ҳиндиюласли шарқи Африқо аст, ки зери назари федератсияи ҷаҳонии ҷамоъоти шиаи хуҷаи исноъашарӣ фаъолият мекунад. Иқдомоти ин федератсия ҳавли меҳварҳои омӯзишӣ, таблиғӣ ва корҳои оммулманфиъа анҷом мешавад.[6]
Созмони Випаз
Мақолаи аслӣ: Випаз
Созмони умумҷаҳонии таблиғоти исломӣ ва инсондӯстона (WIPAZ), яке аз созмонҳои таблиғии гуруҳе аз хуҷаҳои исноъашарӣ аст. Ин созмон мустақил аз федератсияи Африқо ва Билол муслим мейшен, ба мусулмонони камбизоати Танзания дар соҳаи маориф, тандурустӣ ва некӯаҳволӣ хидмат мерасонад.[7]
Марказҳои таълимӣ ва хидматрасонӣ
Марказҳои шиаёни хуҷа
- Ҷамоати Доруссалом: муҳимтарин ҷамоати шиаёни Танзания ва шарқи Африқост, ки дар соли 1937 таъсис шуд. Ҳудуди панҷ то ҳафт ҳазор шиа таҳти назари ин ҷамоат ҳастанд.[8]
- Муҷтамаъ ва мактаби таълимии ал-Мунтазар яке аз марказҳои муҳимтарини таълимии хуҷаҳои исноъашарӣ аст, ки зери назари федератсияи Африқо ва таҳти роҳбарии ҷамоати хуҷаи Доруссалом идора карда мешавад. Ин муҷтамаъ дар сатҳҳои гуногуни таълимӣ амал мекунад ва дар минтақаҳои гуногуни Доруссалом филиалҳо дорад.[9]
- Ҳусайнӣ мадраса: яке аз марказҳои таълимии улуми динии махсус барои шиаёни хуҷаи исноъашарие, ки дар Танзания зиндагӣ мекунанд, мебошад.[10]
- Бунёдул-Итрат: хизматрасониҳои таълимӣ, тиббӣ ва ғайраро пешкаш мекунад.[11]
- Маркази Аҳлу-л-Байт: мадрасаи динии вобаста ба Билол муслим мейшен аст, ин марказ дар хориҷ аз Танзания ҳам шуъба дорад.[12]
- Муҷтамаъи таълимии кибоҳо: ин як маркази таълимии вобаста ба созмони Випаз аст, ки дар 35 - километрии Доруссалом ҷойгир аст.[13]
- Масҷиди шиаёни хуҷаи исноъашарӣ; ин масҷид дар маркази шаҳр ҷойгир буда, дар он маҷлисҳо ва маросимҳои мазҳабии шиаёни хуҷа баргузор мешавад.[14]
Марказҳои махсусгардонидашудаи шиаёни ғайрихуҷа
- Мадрасаи Имом Ризо (а)
- Бунёди Имом Ҳусайн (а)
- Мадрасаи Амиралмуъминин Алӣ (а)
- Бунёди Имом Боқир (а)
- Мадрасаи Сибтайн (а)
- Мадрасаи Аҳли Байт (а)
- Мадрасаи Фотимат-уз-Заҳро (с) вобаста ба созмони Випаз[15]
Азодории муҳаррам
Дар Доруссалом дар даҳаи муҳаррам, азодории Имом Ҳусайн баргузор мешавад. Шиаён дар шаби Ошуро ба самти масҷиди марказии шиаён дар қолаби дастаи азодорӣ, пиёда ҳаракат намуда, синазанӣ ва навҳахонӣ мекунанд. Дар ин маросим ҳиндуҳо ва ғайришиаён низ ширкат мекунанд.[16]
Шахсиятҳои шиа
- Сайид Саидахтар Разавӣ: (1926 - 2002) рӯҳонии шиаи аҳли Ҳинд ва мубаллиғи шиа дар Танзания мебошад. Ӯ бунёнгузори созмони Билол муслим мейшен[17] ва узви Маҷмаъи ҷаҳонии Аҳли Байт буд.[18] Разавӣ дар соли 2002 дар Танзания вафот кард ва дар қабристони хуҷаҳои исноъашарии Доруссалом дафн шуд.[19]
- Ҷаъфар Маҳбуб Сомҷӣ: аз аъзои ҷамоат Доруссалом аст, ки роҳбарии муҷтамаъ ва омузишкадаи ал-Мунтазарро бар уҳда дорад.[20]
Эзоҳ
- ↑ Ошноӣ бо Танзания, сайти Ҳаҷ.
- ↑ «TANZANIA: Regions and Cities», вебгоҳи Ҷамъияти шаҳрҳо.
- ↑ Ниг.: Араб Аҳмадӣ, “Шиаёни Кениё ва Танзания, муносибот бо пайравони мазоҳиб”, саҳ.105 - 142.
- ↑ Ниг.: Араб Аҳмадӣ, “Шиаёни Кениё ва Танзания, муносибот бо пайравони мазоҳиб”, саҳ.131.
- ↑ Араб Аҳмадӣ, Шиаёни хуҷаи исноъашарӣ дар густараи ҷаҳон, 1389ҳ.ш., саҳ.173 - 174.
- ↑ Аминӣ, Танзания, 1375ҳ.ш., саҳ.21.
- ↑ Араб Аҳмадӣ, Шиаёни хуҷаи исноъашарӣ дар густараи ҷаҳон, 1389ҳ.ш., саҳ.187.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.43.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.46.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.47.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.47 - 48.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.50 - 51.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.53.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.45.
- ↑ Ҷаъфариён, Атласи шиа, 1391ҳ.ш., саҳ.558.
- ↑ Араб Аҳмадӣ, “Маросими сӯгвории даҳаи муҳаррам дар Доруссалом”, саҳ.85.
- ↑ Араб Аҳмадӣ, Шиаёни хуҷаи исноъашарӣ дар густараи ҷаҳон, 1389ҳ.ш., саҳ.413 - 414.
- ↑ Равғанӣ, Шиаёни хуҷа дар оинаи таърих, 1387ҳ.ш., саҳ.158.
- ↑ Ҷаъфариён, Атласи шиа, 1391ҳ.ш., саҳ.557.
- ↑ Ранҷбари Шерозӣ, “Шиаёни Танзания ва вазъияти онон”, саҳ.46.
Сарчашма
- “TANZANIA: Regions and Cities”, вебгоҳи Ҷамъияти шаҳрҳо, таърихи боздид: 5 меҳри 1402ҳ.ш.
- Аминӣ, Раҳим, Танзания, Дафтари мутолиъоти сиёсӣ ва байналмилалии Вазорати умури хориҷа, Теҳрон, 1375ҳ.ш.
- Араб Аҳмадӣ, Амирбаҳром, “Маросими сӯгвории даҳаи муҳаррам дар Доруссалом”, Чашмандози иртибототи фарҳангӣ, № 21, 1384ҳ.ш.
- Араб Аҳмадӣ, Амирбаҳром, “Шиаёни Кениё ва Танзания, муносибот бо пайравони мазоҳиб”, Мутолиъоти роҳбурдии ҷаҳони Ислом, № 63, поизи 1394ҳ.ш.
- Араб Аҳмадӣ, Амирбаҳром, Шиаёни хуҷаи исноъашарӣ дар густараи ҷаҳон, муассисаи Шиашиносӣ, Қум, 1389ҳ.ш.
- Равғанӣ, Заҳро, Шиаёни хуҷа дар оинаи таърих, Пажуҳишгоҳи улуми инсонӣ ва мутолиъоти фарҳангӣ, Теҳрон, 1387ҳ.ш.
- Ранҷбари Шерозӣ, Руҳуллоҳ ва Фотимаҷон Аҳмадӣ, «Шиаёни Танзания ва вазъияти онон (бо таъкид бар шиаёни хуҷаи исноъашарӣ)», фаслномаи Шиашиносӣ, соли даҳум, № 40, зимистони 1391ҳ.ш.
- Ҷаъфариён, Расул, Атласи шиа, интишороти Созмони ҷуғрофиёӣ, Теҳрон, 1391ҳ.ш.