Сайид Абулқосим Хуӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Абулқосими Хуӣ соли 1330 қамарӣ, дар 13 солагӣ, ҳамроҳ бо бародараш Абдуллоҳ Хуӣ ба падари худ дар Наҷаф пайваст. [ 10 ] Ӯ шаш сол ба таҳсили муқаддамот ва сутуҳи олии ҳавза пардохт ва сипас 14 сол дар дарси устодони улуми мухталиф аз ҷумлаи фиқҳу усул ширкат кард. Аз ин миён, чунонки худи ӯ дар зиндагиномаи худнавишт овардааст, бештарини истифодаро аз Муҳаммадҳусайни Ноинӣ ва Муҳаммадҳусайни Ғаравии Исфаҳонӣ доштааст. [ 11 ] [ 12 ]

Сайидабулқосими Хуӣ, илова бар онки ба гуфтаи худ, аз Муҳаммадҳусайни Ноинӣ ва Муҳаммадҳусайни Исфаҳонӣ бештарин истифодаи илмиро бурда ва як давраи комил аз илми усул ва бархе китобҳои фиқҳиро аз онон омухта, аз асотиди дигаре, аз ҷумла Шайхулшариъа (даргузаштаи 1338ҳ.қ.), Маҳдии Мозандаронӣ (даргузаштаи 1342ҳ.қ.) ва Оқозиёи Ироқӣ [ 13 ] низ ёд кардааст.

Бархе дигар аз устодони Хуӣ иборатанд аз Муҳаммадҷаводи Балоғӣ дар илми калом, ақоид ва тафсир, Сайид Абутуроби Хонсорӣ дар илми риҷолу дироия, Сайид Абулқосими Хонсорӣ дар илми риёзиёт, Сайид Ҳусайни Бодкӯбаӣ дар фалсафаю ирфон ва ҳамчунин Сайидалии Қозӣ. [ 14 ]

Сайидабулқосим дар тӯли даврони таҳсили худ дар ҳавзаи илмияи Наҷаф, бо Сайид Муҳаммадҳодии Милонӣ (даргузаштаи 1395ҳ.қ.), Сайид Муҳаммадҳусайни Таботабоӣ (даргузаштаи 1402ҳ.қ.), Сайид Садриддини Ҷазоирӣ, Алимуҳаммади Буруҷердӣ (даргузаштаи 1395ҳ.қ.), Сайидҳусайни Ходимӣ ва Сайидмуҳаммади Ҳусайнии Ҳамадонӣ мубоҳиса мекардааст. [ 15 ]

Хуӣ дар соли 1352ҳ.қ., аз бисёре аз устодони ҳавзаи илмияи Наҷаф иҷозати иҷтиҳод дарёфт кардааст; Муҳаммадҳусайни Ноинӣ, Муҳаммадҳусайни Ғаравии Исфаҳонӣ, Оқозиёи Ироқӣ, Муҳаммадҳусайни Балоғӣ, Мирзоалӣ Оқошерозӣ, ва Сайидабулҳасани Исфаҳонӣ аз ин ҷумлаанд. [ 16 ]

Оғози марҷаияти Хуӣ ба равшанӣ мушаххас нест, аммо бисёре аз манобеъ, оғози ҷиддии марҷаияти ӯро пас аз даргузашти Буруҷердӣ дониста, таъкид кардаанд, ки пас аз даргузашти Сайидмуҳсини Таботбоӣ Ҳаким, Хуӣ махсусан дар Ироқ, марҷаъи бартар шинохта мешуд [ 17 ] ва ҷойгоҳи марҷаияти ӯ байни шиаёни Эрон ҳам муҳим гузориш шудааст. [ 18 ] Хуӣ, аз ҷумлаи мароҷеъе дониста шудааст, ки байни аксари шиаён, аъам аз арабу ғайриараб, нуфузи чашмгире доштааст. [ 19 ]

14 нафар аз муҷтаҳидини Наҷаф аз ҷумла Садрои Бодкӯбаӣ, Сайид Муҳаммадбоқири Садр, Сайидмуҳаммади Рӯҳонӣ, Муҷтабо Ланкаронӣ, Мусо Занҷонӣ, Юсуфи Карбалоӣ, Сайидюсуфи Ҳаким ва Сайидҷаъфари Маръашӣ, аъламияти Хуиро эълом карданд. [ 20 ] Сайидмусо Садр аз сӯи маҷлиси аълои Исломии шиаёни Лубнон, Хуиро марҷаи аълам муаррифӣ кард. [ 21 ]

Абулқосими Хуӣ дар хилоли таҳсил дар ҳавзаи илмияи Наҷаф, ба тадрис ҳам машғул буда ва ба гузориши манобеи мухталиф, ҳар китоберо, ки меомӯхта, онро тадрис мекардааст. [ 22 ]

Пас аз даргузашт Муҳаммадҳусайни Ғаравии Ноинӣ ва Муҳаммадҳусайни Ғаравии Исфаҳонӣ, маҷлиси дарси Сайид Абулқосими Хуӣ ва Муҳаммадалии Козимии Хуросонӣ, аз дарсҳои муҳими Наҷаф гузориш шуда ва бар ин асос, пас аз даргузашти Козимии Хуросонӣ, маҷлиси дарси Хуӣ, аз маҷолиси машҳури ҳавзаи дарсии Наҷаф муаррифӣ шудааст. [ 23 ] Чунонки Хуӣ дар зиндагиномаи худнавишт оварда, дар хилоли солҳои тӯлонии тадрис, ҷуз дар рӯзҳои беморӣ ва сафар, ҳеҷгоҳ даст аз таълими шогирдони хеш набардоштааст. [ 24 ] Ӯ дар маҷмӯи 70 сол ба тадриси дарсҳои сатҳ ва хориҷ дар ҳавзаи Наҷаф пардохта ва бар асоси манобеъ, наздики панҷоҳ сол, маҷлиси дарсии номоваре дар ҳавзаи илмияи Наҷафро ӯҳдадор буда ва туллобе аз Эрон, Ҳинд, Афғонистон, Покистон, Ироқ, Лубнон ва бархе кишварҳои дигар, дар дарси ӯ ҳозир мешудаанд. [ 25 ]

Хуӣ, як давраи комили дарси хориҷи фиқҳ ва шаш давра дарси хориҷи усули фиқҳро ба шогирдони худ таълим дод. Ӯ ҳамчунин дар як давраи кӯтоҳ ба тадриси тафсири Қуръон пардохт. [ 26 ]

Хуӣ, дар тадриси мабоҳиси илмӣ, черадасту мусаллат хонда шудааст, ки матолибро шумурда, фасеҳ, муназзам ва бе ворид шудан ба завоиду ҳавошӣ баён мекардааст, ба мабоҳиси фалсафӣ намепардохта, истифодаи фаровоне аз ривоёт мекарда ва ба санадҳои ривоёт тавваҷӯҳи вижа мекардааст. [ 27 ] Дарси ӯ, хулосае аз ороъ ва мабонии илмии маҷолиси дарси Оқозиёи Ироқӣ, Муҳаммадҳусайни Ғаравии Ноинӣ ва Муҳаммадҳусайни Ғаравии Исфаҳонӣ в назароти худи ӯ тавсиф шудааст. [ 28 ]